ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΑΠΟ ΕΚΣΚΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΜΠΡΕΣΕΡ
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Γράφει ὁ Νίκος Χειλαδάκης
. Μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες παγκοσμίως πολιτιστικὲς κληρονομιές, ἕνα ἀπὸ τὰ πρῶτα χριστιανικὰ κέντρα τῆς ἀνθρωπότητας, τὸ πρῶτο Ἅγιον Ὄρος τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, μὲ σπάνιας πολιτιστικῆς καὶ θρησκευτικῆς ἀξίας ἁγιογραφίες-τοιχογραφίες ποὺ σώζονται μέχρι σήμερα ἔστω καὶ σὲ ἄσχημη κατάσταση ἕνεκα τουρκικῶν βανδαλισμῶν, τὸ ὄρος Λάτρος, (τουρκικὰ Besparmak, δηλαδὴ Πενταδάκτυλος), νοτιοανατολικά τῆς Σμύρνης, ἀπειλεῖται ἀπὸ ὁλοκληρωτικὴ καταστροφὴ ὅπως ἀναφέρει σὲ ἀποκαλυπτικό της δημοσίευμα ἡ τουρκικὴ ἐφημερίδα, Taraf.
. Ἑκατὸν ἑβδομήντα σκῆτες καὶ σπήλαια χριστιανῶν ἀσκητῶν, 13 ἐπίσημα μοναστήρια μὲ χιλιάδες μοναχοὺς ποὺ εἶχαν ἐγκατασταθεῖ ἐκεῖ ἀπὸ τὴν πρώτη περίοδο τῆς ἐξάπλωσης τοῦ ἑλληνόφωνου χριστιανισμοῦ στὴν Μικρὰ Ἀσία, κινδυνεύουν σήμερα ἀπὸ τὶς μπουλντόζες καὶ τὰ τουρκικὰ κομπρεσέρ, καθὼς τὸ αἴτημα νὰ κηρυχτεῖ ἡ ὅλη περιοχὴ σὲ ἐθνικὸ πάρκο ἀπορρίφτηκε σκανδαλωδῶς ἀπὸ τὶς τουρκικὲς ἀρχές. Οἱ δημοσιογραφικὲς πληροφορίες ἀναφέρουν ὅτι μία τουρκικὴ ἑταιρεία, ἡ Feldspat, μετὰ ἀπὸ ἔρευνες ποὺ ἔκανε στὴν περιοχὴ ἀνακάλυψε μεγάλα κοιτάσματα μαρμάρων, ὄνυχα καὶ κεραμικῶν καὶ ἑτοιμάζεται νὰ ἀνοίξει πολυάριθμα νταμάρια, γιὰ νὰ κάνει ἐξόρυξη καταστρέφοντας ὅμως τὸ περιβάλλον καὶ κακοποιώντας μὲ ἐγκληματικὸ τρόπο τὴν ὅλη θρησκευτικὴ κληρονομιά. Ἡ τουρκικὴ ἑταιρεία, ὅπως καταγγέλλεται, ἀδιαφορεῖ τελείως, ἂν ἡ σκαπάνη καταστρέψει τὶς τοιχογραφίες καὶ τὰ ἄλλα ἑλληνορθόδοξα χριστιανικὰ εὑρήματα, ποὺ ἀφθονοῦν στὴν περιοχὴ καὶ προκαλοῦν τὸ ἐνδιαφέρων τῶν διαφόρων ἐρευνητῶν Τούρκων καὶ μή. Ἤδη ὅπως ἀναφέρει ἡ τουρκικὴ ἐφημερίδα, ἡ τουρκικὴ ἑταιρεία ἔχει ἀνοίξει ἕξι λατομεῖα καὶ ἔχουν ἀρχίσει οἱ ἐργασίες μὲ ἄκρως καταστροφικὲς συνέπειες ἀκόμα καὶ στὴν πανίδα τῆς ὅλης περιοχῆς ποὺ ἀπειλεῖται μὲ ἐξολόθρευση ἀπὸ τὰ τουρκικὰ κομπρεσέρ.
. Τὸ Ὄρος αὐτὸ οἱ ἴδιοι οἱ Τοῦρκοι τὸ ἔχουν ὀνομάσει, «Kutsal Dag», δηλαδή, Ἅγιο Ὄρος. Ὅπως ἀναφέρεται ἡ μοναστικὴ κοινότητα τοῦ ὄρους Λάτρους, στὴ δυτικὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ κοντὰ στὴ Μίλητο, δημιουργήθηκε τὸν 7ο αἰώνα ἐνῶ γνώρισε μεγάλη ἀκμὴ τὸν 10ο αἰώνα τὴν ἐποχὴ ποὺ ἔζησε ὁ γνωστότερος Ἅγιός του, ὁ ὅσιος Παῦλος ὁ νέος. Ἀνάμεσα στὶς βαθιὲς χαράδρες καὶ τὶς αἰχμηρὲς κορυφὲς τῆς περιοχῆς, ποὺ οἱ ἴδιοι οἱ Βυζαντινοὶ τὶς ὀνόμαζαν Φιλέρημο, ὅπως καὶ στὶς ὄχθες τῆς γραφικῆς λίμνης Bafa, συνωθοῦνταν μέχρι τὸν 13ο αἰώνα πάνω ἀπὸ δέκα μονές. Δυστυχῶς ὅμως ὅλα αὐτὰ τὰ μοναστικὰ ἱδρύματα καὶ τὸ μοναστικὸ κέντρο στὸ σύνολό του, ἡ ἱστορία του, ἡ ἐξέλιξη καὶ οἱ θεσμοί του, παραμένουν στὸ μεγαλύτερο μέρος τους μέχρι σήμερα ἄγνωστα ἀκόμα καὶ στοὺς εἰδικοὺς τῆς Βυζαντινῆς Ἱστορίας. Τὸ Λάτρος δὲν ἀποτέλεσε μέχρι τώρα ἀντικείμενο εὐρείας ἱστορικῆς ἔρευνας ἐκτὸς ἀπὸ κάποιους μεμονωμένους Τούρκους ἐρευνητὲς ποὺ ἔχουν ἐπιδοθεῖ τὰ τελευταῖα χρόνια στὴν περιστασιακὴ ἐξερεύνησή του. Κατὰ τὴν τοπικὴ μοναστικὴ παράδοση στὸ Λάτρος μεταλαμπαδεύτηκε ὁ μοναχισμὸς τῶν Ἁγίων Τόπων, τοῦ Σινᾶ καὶ τῆς Παλαιστίνης. 
Κύριος ἐκπρόσωπός του ἦταν ἡ μονὴ Κελλιβάρων, ἡ ἀρχαιότερη μονὴ ποὺ ἱδρύθηκε στὸ Λάτρος καὶ ἦταν αὐτὴ ποὺ κατ᾽ ἐξοχὴν συνδέθηκε μὲ τὸ Σινᾶ, ἐνῶ ἡ μονὴ τοῦ Στύλου, ποὺ ἱδρύθηκε ἀπὸ τὸν ὅσιο Παῦλο τὸν νέο τὸν 10ο αἰώνα, χωρὶς νὰ ἀποποιηθεῖ τὴν ἐγχώρια παράδοση, ἀνέπτυξε ἰδιαίτερους δεσμοὺς μὲ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὸ πατριαρχεῖο.
. Τοπικοὶ παράγοντες τῆς περιοχῆς δήλωσαν στὴν τουρκικὴ ἐφημερίδα ὅτι θὰ προσφύγουν στὴν UNESCO, γιὰ νὰ προλάβουν τὴν μεγαλύτερη καταστροφὴ καὶ νὰ ἀνακηρυχτεῖ ἐπιτέλους τὸ Ὄρος αὐτὸ σὰν ἐθνικὸ πάρκο τῆς Τουρκίας. Ὁ πρόεδρος τοῦ τουρκικοῦ «Ἱδρύματος Προστασίας τῶν Φυσικῶν Οἰκοσυστημάτων», Bahattin Surucu, ἀνέφερε ὅτι ἐδῶ καὶ καιρὸ κάνει μεγάλο ἀγώνα γιὰ νὰ προστατευτεῖ ἡ ὅλη περιοχὴ ἀπὸ τὶς ἀσυνείδητες σκαπάνες ποὺ τὴν ἀπειλοῦν μὲ ὁλοκληρωτικὴ καταστροφή.
. Αὐτὰ ὅμως ἀπὸ τὴν τουρκικὴ πλευρά. Ἐμεῖς ἐδῶ στὴν μνημονιακὴ Ἑλλάδα τί κάνουμε γιὰ νὰ διασωθεῖ μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἑλληνορθόδοξες πολιτιστικὲς καὶ θρησκευτικὲς κληρονομιές μας ποὺ ἔχει ἀφεθεῖ στὸ ἔλεος τῶν ἀσυνείδητων Τούρκων λατόμων καὶ τῶν ἐγκληματικῶν τους κομπρεσέρ; «Ἄλλα λόγια νὰ ἀγαπιόμαστε»!
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
ΠΗΓΗ: olympia.gr
Χριστιανικὴ Βιβλιογραφία 