«Ο ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΩΤΗΡ»

«Ο ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΩΤΗΡ;»

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία
μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου,
μὲ θέμα:«Ο ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΩΤΗΡ;»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 20-12-1987]

.                       Τὸ μήνυμα, ἀγαπητοί μου, τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ πρὸς τὸν ἀποροῦντα Ἰωσὴφ περὶ τῆς Μαρίας τῆς μνηστῆς τοῦ ἦτο: «Ἰωσὴφ υἱὸς Δαυΐδ, μὴ φοβηθῆς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου. Τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν».
.                       Τὸ μήνυμα αὐτό, ἀγαπητοί μου, τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ πρὸς τὸν Ἰωσὴφ ἦταν θεμελιακό. «Αὐτός», λέγει, «σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». «Σώσει». Θὰ εἶναι Σωτήρας. «Σώσει». Ἤ, ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἄγγελος εἶπε στοὺς ποιμένας, ὅπως μᾶς περιγράφει ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, ὅτι «ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ». Σωτήρ! Καὶ ἐτέχθη αὐτὸς ὁ Σωτὴρ σήμερον. Βέβαια, τὸ θέμα τοῦ σωτῆρος δὲν ἦταν ἄγνωστο εἰς τὸν κόσμο τὸν ἀρχαῖον. Αὐτὸς οὗτος ὁ αὐτοκράτωρ ἐλέγετο «σωτήρ». Ἀλλὰ κατὰ πόσο βεβαίως ὁ αὐτοκράτωρ ἦταν σωτήρας, μόλις καὶ ἀνάγκη νὰ τὸ ποῦμε· ἐφ᾽ ὅσον γνωρίζομε ἀπὸ τὴν Ἱστορία ὅτι βασικὰ ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ σταθοῦν σωτῆρες, πολὺ δὲ παραπάνω αὐτοκράτορες καὶ δὴ Ρωμαῖοι αὐτοκράτορες, οἱ ὁποῖοι ἦσαν οἱ ἐξουσιασταὶ τῶν ζωῶν τῶν ὑπηκόων των. Τί εἴδους λοιπὸν σωτῆρες μποροῦσαν νὰ ὑπάρχουν; Ἐν τούτοις, κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς ἔπαιρναν καὶ τὴν προσωνυμία πλάι στὸ ὄνομά τους, καὶ τὴν προσωνυμία «σωτήρ». Ὅπως καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς Αἰγύπτου, οἱ Πτολεμαῖοι· ἔπαιρναν πλάι τους καὶ τὴν προσωνυμία «σωτήρ».Ὅμως, ὅταν ὁ ἄγγελος εἶπε γι’ Αὐτὸν τὸν Σωτήρα ποὺ θά ᾽ρθεῖ στὸν κόσμον, αὐτὸς ὁ Σωτὴρ ἦταν μοναδικός. Ἦταν ἰδιάζων Σωτήρ. Ὄχι ὅπως ἀκριβῶς θὰ πίστευαν ἢ θὰ ἐνόμιζαν οἱ ἄνθρωποι. Ἢ ἀκόμη, ἄνθρωποι ποὺ θὰ ἀπαιτοῦσαν ἀπὸ τοὺς ἄλλους νὰ τοὺς προσφωνοῦν ὡς σωτῆρες.
.                       Ἀλλὰ ὅταν λέμε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Σωτήρας, τί σημαίνει σωτήρας; Σημαίνει ὅτι εἶναι κομιστὴς μιᾶς σωτηρίας. Ἀλλὰ τί σημαίνει αὐτὴ ἡ σωτηρία; Σήμερα γιὰ τοὺς πάρα πολλοὺς Χριστιανούς μας κατὰ δυστυχίαν, σωτηρία σημαίνει κάλυψις ὑλικῶν ἀναγκῶν. Ὅπως καὶ ὑπάρχει ἡ κοινοτάτη ἔκφρασις, ὅταν λέμε ὅτι «πῆρα μεγάλο μισθὸ καὶ σώθηκα». Ἢ «μπῆκα σὲ μία θέση καὶ πληρώνομαι καὶ σώθηκα». Ἢ ἀκόμα ὅτι «ὁ τάδε γιατρὸς ἢ ἡ ἐπιστήμη μὲ ἔσωσε». Ἢ ὅ,τι ἄλλες τέτοιες ἐκφράσεις γύρω ἀπὸ τὶς ἀνάγκες τὶς βιολογικές μας, τὶς ὑλικές μας ἀνάγκες, μποροῦμε νὰ λέμε μὲ κάποια εὐκολία ὅτι «ἔχομε σωθεῖ». Ἢ ἀκόμη πρὸς πρόσωπα, νὰ τὰ λέμε ὅτι εἶναι οἱ σωτῆρες μας. Ὅτι «αὐτὸς εἶναι ὁ σωτήρας μου». Βέβαια, ἂν θὰ ἔπρεπε νὰ ποῦμε ὅτι ὁ ὅρος εἶναι καταχρηστικός, ὅτι καταχρηστικὰ μποροῦμε νὰ λέμε ὅτι ὅλοι αὐτοὶ εἶναι σωτῆρες μας καὶ ὅλα αὐτὰ τὰ ἄλλα πράγματα εἶναι ἡ σωτηρία μας, ἔ, δὲν θὰ εἶχε καὶ πάρα πολλὴ σημασία. Ἐὰν ὅμως ξεχωρίζαμε τὴν πραγματικὴ σωτηρία, ἀλλὰ ὅμως, ἀλλὰ ὅμως δὲν ξεχωρίζουμε, καὶ τὸ δυστύχημα εἶναι ὅτι τὸν Χριστὸν κάποτε τὸν βάζομε πιὸ κάτω ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς σωτῆρες μας. Διότι ἂν ποῦμε ὅτι «ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Σωτήρας τοῦ σώματός σου», «καὶ αὐτὸς ἐστίν», λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «ὁ σωτὴρ τοῦ σώματος», «καὶ αὐτὸς εἶναι», λέγει, «ὁ σωτὴρ τοῦ σώματος» , ὁ Χριστός, ἀλλὰ ἐγὼ ποτὲ δὲν θὰ θεωροῦσα μέσα μου ὅτι μπορεῖ νὰ εἶναι σωτήρας μου ὁ Χριστός, ὅσο ὁ γιατρός, ἄρα τότε δὲν εἶναι μία ἁπλὴ καταχρηστικὴ ἔκφρασις· εἶναι μία πεποίθησις. Γι᾽ αὐτὸ τὸν λόγο θὰ πρέπει νὰ βγοῦμε ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἀντίληψιν.
.                       Γιορτάζομε σὲ λίγες μέρες τὸ γεγονὸς τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ὡς τί; Ὡς Σωτῆρος. Διότι ὅπως σᾶς εἶπα, αὐτὸ ἀνηγγέλθη ἀπὸ τὸν οὐρανόν, ὅτι εἶναι Σωτήρ. Ἂν θέλετε ἀκόμη καὶ τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς» τὸ ὁποῖον προκαθορίστηκε, ὁ ἄγγελος εἶπε στὸν Ἰωσήφ: «Καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν». Τὸ ὄνομα Ἰησοῦς μεταφράζεται «Σωτὴρ» ἑλληνικά. Ὅ,τι θὰ λέγαμε σήμερα «ὁ Σωτήρης», νὰ τὸ πῶ στὴν ἁπλοελληνική. Ὁ Σωτήριος, ὁ Σωτήρης. Αὐτὸ θὰ πεῖ Ἰησοῦς. Αὐτὸς ὁ Ὁποῖος σώζει. Συνεπῶς θὰ πρέπει νὰ δοῦμε πιὰ στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ τὸν ἀληθινὸ Σωτήρα.
.                       Ἀλλὰ πῶς θὰ Τὸν δοῦμε; Πῶς θὰ μποροῦμε νὰ διακρίνουμε ὅτι πράγματι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Σωτήρας; Κατ᾽ ἀρχάς, ὁ Χριστὸς δίδει ἀπάντηση σὲ ὅλα τὰ μεταφυσικὰ προβλήματα. Ὄχι «δίδει ἀπάντηση»· εἶναι ἡ ἀπάντησις. Εἶναι καὶ τὰ δύο. Διότι ποιός θὰ μποροῦσε νὰ γνωρίζει ποιὸ εἶναι τὸ νόημα τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου, ἤ, ἂν θέλετε, αὐτὸς οὗτος ὁ ἄνθρωπος; Ξέρετε ὅτι ἔξω ἀπὸ τὸν Θεό, ἔξω ἀπὸ τὴν μαρτυρία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δὲν γνωρίζομε τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ παλεύει ἡ φιλοσοφία καὶ ἡ Ἐπιστήμη ἔν τινι μέτρῳ, νὰ ἀνακαλύψουν καὶ νὰ βροῦν τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Ἔχομε ἐκφράσεις, φιλότιμες ἴσως, τῆς σοφίας, ὅπως καὶ ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα, «νά, ὁ ἄνθρωπος». Κάποτε, λέγεται γιὰ τὸν Ἀριστοτέλη, ποὺ πῆρε ἕναν μαδημένο κόκορα καὶ εἶπε: «Νά, ὁ ἄνθρωπος!». Δηλαδή; Δηλαδὴ ὅτι εἶναι μία ὕπαρξις ποὺ ἔχει δύο ποδάρια καὶ δύο χέρια. Ὡραία ἀπάντησις, θὰ μοῦ πεῖτε, ἔ; Ὡραία ἀπάντησις… Πάντως εἶναι ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νὰ γνωρίσει τὸν ἑαυτό του. Ποτὲ δὲν θὰ μποροῦσε νὰ γνωρίσει ὁ ἄνθρωπος ποιὸς εἶναι ὁ ἐαυτός του, ἐὰν δὲν τοῦ ἀπεκαλύπτετο ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Καί, ἀποκαλυπτομένης τῆς ἀληθείας περὶ τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ἄνθρωπος ἀναφέρεται πλέον, ἀνάγεται εἰς αὐτὸν τὸν οὐρανόν. Γίνεται παιδὶ τοῦ Θεοῦ κατὰ χάριν. Μπαίνει μέσα στὴν θεία δόξα.
.                       Ἐρωτῶ, σᾶς παρακαλῶ: Ποιὸς θὰ μοῦ τὸ πεῖ αὐτό; Ὑπάρχει…,τί ὑπάρχει μετὰ θάνατον; Γιατί νὰ ὑπάρχει κάτι μετὰ θάνατον, κι αὐτὸ ποῦ ὑπάρχει, τί εἶναι; Ἡ ψυχή; Ὑπάρχει ψυχή; Ἔχομε φθάσει στὸ σημεῖο, ἀπὸ τὸν περασμένο ἤδη αἰώνα, ποὺ ξεκίνησε ἡ ἐπιστήμη τῆς Ψυχολογίας, νὰ μιλᾶμε γιὰ ψυχολογία χωρὶς ψυχή. Δὲν δεχόμεθα πνευματικὴ ψυχή. Ἐννοεῖται, οἱ γιατροὶ ἐκεῖνοι, οἱ Ψυχολόγοι, οἱ ὁποῖοι ἔχονται ὑλιστικῶν ἀντιλήψεων. Δὲν γνωρίζομε… ἔχει ὁ ἄνθρωπος ψυχή, δὲν ἔχει; Μὴν τὸ πάρετε ὅτι εἶναι αὐτονόητο. Δὲν εἶναι καθόλου αὐτονόητο. Ὁ Κύριος θὰ μᾶς ἀπαντήσει σὲ αὐτό. «Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;»· κ.ο.κ. Καὶ τοῦ λέγει τοῦ ληστοῦ: «Σὲ βεβαιώνω, σήμερα θὰ εἶσαι μαζί μου…». Ποῦ; Ἕνας ποὺ πεθαίνει, ἐκεῖ τελειώνει; Ποῦ; Θὰ εἶσαι μαζί μου; Στὸν τάφον; Ἀντιλαμβάνεσθε λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ὅτι ὁ Χριστὸς δίδει τὴν ἀπάντηση σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ μεγάλα ἀγωνιώδη μεταφυσικὰ προβλήματα. Ὄχι «δίδει τὴν ἀπάντηση». Εἶναι ἡ ἀπάντησις. Διότι ἂν ὁ Χριστὸς δὲν σημείωνε τὸν μεγάλον σταθμὸν τῆς Ἐνανθρωπήσεώς Του καὶ τοὺς ἐπὶ μέρους σταθμοὺς τῆς ἐπιγείου ζωῆς Του, ὅπως εἶναι ἡ Σταύρωσις, ἡ Ἀνάστασις καὶ ἡ Ἀνάληψις, δὲν θὰ μπορούσαμε ποτὲ νὰ βαδίσομε τὸν δρόμον αὐτοῦ τοῦ μεγάλου προορισμοῦ μας ποὺ εἶναι ὁ οὐρανός. Ἔτσι ὁ Χριστὸς ἔρχεται νὰ ἀπαντήσει σὲ ὅλα αὐτά. Μάλιστα ὁ Ἴδιος εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ Ζωή». Εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ Ἀνάστασις». Εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια». Εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάπαυσις». Ὅταν εἶπε: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς». Πῶς «ἐγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς»; Γιατί Ἐγὼ εἶμαι ἡ ἀνάπαυσις. Προηγουμένως ποὺ κάναμε τὸ μνημόσυνον, ποὺ λέγει ἐκεῖ: «Σὺ εἶσαι ἡ ἀνάπαυσις καὶ ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἀνάστασις». Ναί! Προσέξτε. Δὲν ἦρθε νὰ πεῖ: «Ἦρθα νὰ σᾶς πῶ τὴν ἀλήθεια, ἦρθα νὰ σᾶς πῶ νὰ κατακτήσετε τὴ ζωή σας, ἦρθα νὰ σᾶς πῶ νὰ βρεῖτε τὸν τρόπο, μὲ τὸν ὁποῖον θὰ ἀναπαυθεῖτε». Ὄχι. «Ἐγὼ εἶμαι ἡ Ζωή, Ἐγὼ εἶμαι ἡ Ἀλήθεια, Ἐγὼ εἶμαι ἡ Ἀνάστασις». Θυμηθεῖτε τί εἶπε στὶς ἀδελφές του Λαζάρου ὁ Κύριος. «Δὲν πιστεύεις ὅτι ὁ ἀδελφός σου θὰ ἀναστηθεῖ;». «Ξέρω», λέει, «Κύριε, ὅτι κάποτε, στὸ τέλος τῆς Ἱστορίας, θὰ γίνει ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν». «Ἐγὼ εἶμαι ἡ Ἀνάστασις», λέει ὁ Κύριος. «Κι ἀφοῦ ἐγὼ εἶμαι ἡ Ἀνάστασις, ὅποιος ἐνσωματοῦται σὲ μένα, θὰ ἀναστηθεῖ εἰς ζωὴν αἰώνιον».
.                       Ἀντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, Ποιό εἶναι τὸ πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ; Μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ μὲ τοὺς σωτῆρες αὐτοκράτορες τῆς Ρώμης ἢ τοὺς ὅποιους ἄλλους τῆς Ἱστορίας σωτῆρες, ποὺ ὑπόσχονται τὴν σωτηρία καὶ ἐπαγγέλλονται τὴν σωτηρίαν εἰς τοὺς ἀνθρώπους; Φτώχεια, ἀλήθεια, φτώχεια ποὺ ὑπάρχει, ὅταν στὸν ἄνθρωπο ἀποδίδεται ἕνας τέτοιος τίτλος, ποὺ ἀνήκει μόνον εἰς τὸν Χριστόν.
.                       Ἀλλὰ ἀκόμη ὁ Χριστὸς εἶναι Σωτήρ, γιατί διαλύει τὴν ἐνοχήν. Εἴδατε τί εἶπε ὁ ἄγγελος εἰς τὸν Ἰωσήφ; «Αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». «Αὐτὸς θὰ σώσει τὸν λαό Του, ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες του». Δηλαδή; Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ἀργότερα ὁ Κύριος: «Ἐὰν δὲν πιστεύσετε ὅτι Ἐγὼ εἶμαι…-Τί;- θὰ πεθάνετε στὶς ἁμαρτίες σας». «Ἐγὼ εἶμαι». Τί; «Ὁ Κύριος. Ἐκεῖνος ποὺ συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες». Συνεπῶς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ πραγματικὰ συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες. Ὅταν λέμε «συγχωρεῖ» σημαίνει ὅτι δὲν ὑπάρχει πιὰ γιὰ τὸν Θεὸ ὅρασις ἁμαρτιῶν. «Μακάριοι», λέει, «ὧν ἀφέθησαν αἳ ἀνομίαι καὶ ὧν ἐπεκαλύφθησαν αἱ ἁμαρτίαι». «Ἐπικαλύπτω»: σκεπάζω. Ἂν βάλω σὲ μία πληγὴ ἕναν ἐπίδεσμο, ἡ πληγὴ δὲν φαίνεται. Ἀλλὰ γιὰ τὸν Θεό, κάθε κτίσις εἶναι γυμνὴ καὶ τετραχηλισμένη. Πῶς λοιπὸν ὁ Θεὸς δὲν θὰ ἔβλεπε τί ὑπάρχει κάτω ἀπὸ τὸν ἐπίδεσμον; Ὅταν, λοιπόν, λέγει ὅτι στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ εἶναι σκεπασμένες οἱ ἁμαρτίες, σημαίνει ὅτι δὲν τὶς βλέπει. Ἀλλά…δὲν τὶς βλέπει, σημαίνει δὲν ὑπάρχουν πιά. Ἀφοῦ ὁ Θεὸς ὅλα τὰ βλέπει. Δὲν ὑπάρχουν διαχωριστικὰ σώματα ποὺ νὰ κρύπτουν ἕνα ἀντικείμενο ἀπὸ τὰ μάτια, τὴν ὅραση τοῦ Θεοῦ. Ἄρα δὲν ὑπάρχει ἐνοχή. Τὸ συλλάβατε αὐτό; Γνωρίζετε, παρακαλῶ, ὅτι ὁ πυρὴν ὅλων τῶν ψυχολογικῶν προβλημάτων εἶναι ἡ ἐνοχή; Τὸ γνωρίζετε αὐτό; Ἐκεῖνα ἀπὸ ὅλα ποὺ πάσχει ὁ ἄνθρωπος καὶ δὲν λέω μόνο τὶς ποικίλες ἀρρώστιες ἀλλὰ λέγω τὶς ψυχολογικές, τὶς ψυχικὲς ἀρρώστιες, καὶ ἐντοπίζω τὸ θέμα, εἶναι γιὰ ὅλα ἀλλὰ μένω σ’ αὐτὸ ἰδιαίτερα, ξέρετε ἆραγε ὅτι ὁ πυρήνας ὅλων αὐτῶν τῶν ἀσθενειῶν τῶν ψυχικῶν, εἶναι ἡ ἐνοχή; Δὲν τὸ λέγω ἐγώ. Τὸ λέγει ἡ Ψυχολογία. Ἂν λοιπὸν τὴν ἐνοχή, μὲ κάποιο τρόπο τὴν ἐξαλείψουμε, δὲν θὰ ἔχομε προβλήματα ψυχολογικά. Ἢ ἀρρώστιες ψυχικές. Πῶς ὅμως θὰ ἐξαλειφθεῖ ἡ ἐνοχή, ἀφοῦ ἡ ἐνοχή, εἴτε τὸ θέλομε εἴτε δὲν τὸ θέλομε, ἔχει μίαν μεταφυσικὴν διάστασιν; Δὲν εἶναι δυνατὸν λοιπὸν ποτὲ νὰ μπορέσωμε νὰ τὴν ἐξαλείψουμε παρὰ μόνον ἐὰν τὴν ἐξαλείψει ὁ Θεός. Καὶ ὁ Θεὸς ἔρχεται δι᾽ ἐκείνου τοῦ φιλανθρωποτάτου μυστηρίου τῆς Ἐξομολογήσεως. Γιὰ νὰ δώσει ἄφεση ἁμαρτιῶν. Μὲ τόσο εὔκολο τρόπο. Ἀρκεῖ νὰ ὑπάρξει ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ ἀνθρώπου ἕνα «μετανοῶ», ἕνα ἐκ καρδίας «μετανοῶ». Καὶ «μετανοῶ» θὰ πεῖ ἀλλάζω νοοτροπία. Μετὰ-νοῶ. Ἀλλάζω τρόπον σκέψεως. Ἀλλάζω τρόπον ζωῆς. Πλέον δὲν ξαναγυρίζω σὲ ὅ,τι παλιό. Νὰ γιατί λοιπὸν εἶναι τόσο φιλάνθρωπον μυστήριον τὸ μυστήριον τῆς Ἐξομολογήσεως. Διότι δημιουργεῖ τὴν ἐξάλειψιν τῶν ἁμαρτιῶν, τὸ σβήσιμο τῶν ἁμαρτιῶν. Αὐτὸ κάνει τὸν Χριστόν, Σωτήρα. Ἦρθε προχθὲς κάποιος νεαρός, ὁ ὁποῖος ἄρχισε νὰ χάνει τὴν πίστη του στὸ Θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Τοῦ λέγω: «Ἄχ, καημένο παιδί, μοῦ ἔδεσες τὰ χέρια· διότι μόνο ἂν πιστεύεις ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Θεὸς ποὺ ἐνηνθρώπησε, θὰ μπορεῖ νὰ ἐνεργήσει τὸ μυστήριον τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν σου. Τώρα λὲς καὶ ἐπιμένεις καὶ μάλιστα, ἐντόνως ἐπιμένεις ὅτι δὲν πιστεύεις ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Ἐνανθρωπήσας Θεός. Λυποῦμαι. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ σοῦ δοθεῖ ἄφεσις ἁμαρτιῶν». Ἀπῆλθε… Αὐτὸ εἶναι… Ἔφυγε. Ἔτσι, ὅπως ἦρθε, ἔφυγε… Δὲν ὑπάρχει ἄφεσις ἁμαρτιῶν, ἂν δὲν πιστέψεις. Ἔτσι, ἀγαπητοί μου, ἔρχεται ὁ Χριστὸς καὶ διαλύει τὴν ἐνοχήν, τὴν πηγὴ καὶ τὸ κέντρον καὶ τὴν ἀφετηρία ὅλων τῶν ψυχολογικῶν, σᾶς εἶπα, προβλημάτων καὶ ψυχικῶν ἀσθενειῶν.
.                       Ἀκόμη ὁ Χριστὸς εἶναι Σωτὴρ τοῦ σώματος κατὰ ὀντολογικὸν τρόπον. Τὸ σκεφθήκατε αὐτό; Ὅπως λέει, σᾶς εἶπα προηγουμένως, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Καὶ Αὐτός ἐστι σωτὴρ τοῦ σώματος». Πῶς εἶναι σωτὴρ τοῦ σώματος; Σημαίνει αὐτὸ τὸ ταλαίπωρο σῶμα, ποὺ εἶναι εἰκόνα τοῦ Ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἶναι εἰκόνα τοῦ Ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, διότι δὲν πῆρε ὁ Χριστὸς τὴν εἰκόνα μας, ἀλλὰ πήραμε ἐμεῖς τὴν δική Του εἰκόνα, δὲν ἔγινε ἄνθρωπος κατὰ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἀδάμ, ἀλλὰ ὁ Ἀδὰμ ἔγινε κατὰ τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ἔστω κι ἂν ὁ Ἀδὰμ ὁ παλιὸς ἱστορικὰ προηγεῖται. Ἔστω καὶ ἂν ἔχομε αὐτὸ τὸ μεθύστερον σχῆμα. Ὅμως προηγεῖται ὁ Χριστός, ὡς μοντέλο. Αὐτὸ τὸ σχῆμα ποὺ λέγεται «ἄνθρωπος», αὐτὸ τὸ σχῆμα ἦταν ἐν ὄψει νὰ γίνει ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Καὶ κάνει, κατὰ τὴν εἰκόνα Του καὶ κατὰ τὴν ἰδέα Του, τὸν Ἀδάμ. Καὶ ὅταν θὰ γεννηθεῖ τὸ πρῶτο παιδὶ τοῦ Ἀδάμ, θὰ εἶναι κατὰ τὴν εἰκόνα καὶ κατὰ τὴν ἰδέα τοῦ πατέρα του, τοῦ Ἀδάμ. Ὥστε λοιπὸν τὸ ἀνθρώπινο σῶμα εἶναι κατὰ τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ τὸ σῶμα ἡ ἁμαρτία τὸ κατήντησε εἰς τὸν θάνατον, εἰς τὸν τάφον. Καὶ γίνεται ἐξ ὧν συντίθεται. Δηλαδὴ χῶμα. Διαλύεται. Συνεπῶς αὐτὸ τὸ σῶμα δὲν δύναται νὰ μείνει ἀνορθωμένο καὶ συν­τεθειμένον. Ἀλλὰ μία τῶν ἡμερῶν θὰ γίνει διάλυσις ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ συνετέθη. Ποιὸς θὰ ἐπανοικοδομήσει αὐτὸ τὸ σῶμα; Ὄχι μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ἔρχεται ἡ καινούργια γενεὰ καὶ ἐπανοικοδομεῖται τὸ ἀνθρώπινον γένος. Ἐγώ, ἐπὶ παραδείγματι, δίνω τὴν ὕπαρξή μου, δίνω τὴν οὐσία μου νὰ γίνει ἕνα καινούργιο παιδί, ἕνας καινούργιος ἄνθρωπος. Αὐτὸς εἶναι ἐγώ; Αὐτὸς δὲν εἶμαι ἐγώ. Ἀλλὰ αὐτὸς εἶναι μία καινούργια ὕπαρξις. Ἔδωσα τὰ ὑλικὰ ἐκεῖνα ποὺ χρειάζεται, γιὰ νὰ δομηθεῖ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος. Ἐγὼ ὅμως, πηγαίνω εἰς τὴν φθοράν. Γιὰ μένα ἡ σωτηρία πῶς νοεῖται; Ὄχι ὅτι ἀναστήνομαι ἐγὼ ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ παιδιοῦ μου. Κι ἐκεῖνο τό… βέβαια συναισθηματικὸ εἶναι, δὲν βαριέστε, ἄντε, ἂς τὸ πάρομε κι ἔτσι, ἀλλὰ ἀνόητο, ἂν φθάνομε νὰ μαλώνομε, νὰ δώσω τὸ ὄνομά μου στὸ ἐγγόνι μου γιὰ νά… μείνω. Ποῦ νὰ μείνεις, φτωχὲ ἄνθρωπε! Θὰ ὀνομάσεις τὸν ἐγγονό σου Ἀθανάσιον; Ε, πόσοι ἄλλοι Ἀθανάσιοι ὑπάρχουν καὶ τί βγῆκε ἀπ’ αὐτό; Ὕστερα, δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἐγγονός σου. Ἐσὺ εἶσαι ἀνεπανάληπτος ὕπαρξις, ἀνεπανάληπτος προσωπικότης. Γιὰ σένα ὁ Χριστὸς πῶς μπορεῖ νὰ εἶναι Σωτήρας; Μὲ τὸ νὰ σοῦ ἀναστήσει αὐτὸ τὸ σῶμα τὸ δικό σου. Γι᾽ αὐτὸ ὁ Χριστὸς εἶναι Σωτήρ, ὀντολογικὰ Σωτήρ. Ἔρχεται νὰ ἀναστήσει αὐτὴ τὴν ἴδια τὴν ὕπαρξή μου. Ἐγὼ εἶμαι ἄλλος, τὸ παιδί μου εἶναι ἄλλο καὶ ὁ ἐγγονός μου εἶναι ἄλλο. Εἴμεθα τρία πρόσωπα. Τέσσερα, ἑκατό, ἕνα ἑκατομμύριο.
.                       Ἀλλὰ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει ἔχομε τὴν ἀτομικήν, τὴν προσωπικὴν σωτηρία καὶ ὄχι τὴν γενικήν, τὴν ὀνομαστικήν, θὰ λέγαμε, σωτηρίαν. Ὄχι. Ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει τὸν προσωπικό του σωτήρα,τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Ὅλοι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, εὐσεβεῖς καὶ ἀσεβεῖς, θὰ ἀναστηθοῦμε.Ὥστε, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ ὀντολογικὸς Σωτήρ. Δυνάμει τίνος; Δυνάμει τῆς Ἀναστάσεώς Του. Δὲν εἶναι λόγια. Εἶναι πραγματικότητα. Ὅπως ὁ Χριστὸς ἔγινε ἄνθρωπος καὶ ἀνεστήθη, ἀφοῦ ἀπέθανε, παίρνοντας τὴ δική μου φύσιν τὴν θνητήν, καὶ τώρα τῆς δίδει ζωήν, δυνάμει αὐτοῦ του γεγονότος, ἐγὼ θὰ ἀναστηθῶ.Ἐὰν λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ἡ ἀνθρωπότητα δεχθεῖ ἔτσι τὸν Χριστόν, τότε καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ἀγαθά, στὰ ὁποῖα δίνομε διαστάσεις σωτηρίας, μποροῦμε νὰ τὰ ἔχομε. Λέμε «τὸ ψωμί μου, σωτηρία, τὸ ἐπάγγελμά μου, σωτηρία…». Ὅλα αὐτὰ τὰ ἀγαθά, τὰ δίδει ὁ Θεός, ἐφόσον ὅμως ἔχομε τοποθετηθεῖ σωστά, τὸ τί εἶναι σωτηρία. Αὐτὲς τὶς μέρες θὰ γιορτάσομε τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, Σωτήρα τοῦ κόσμου. Πῶς θὰ γιορταστεῖ; Μὲ ἕνα χριστουγεννιάτικο δένδρον; Μὲ ἕνα πλούσιο τραπέζι; Μὲ διακοπές; Μὲ χρήματα; Μὲ διασκεδάσεις; Μὲ χορούς; Ἂν θέλετε ἀκόμη, καὶ μὲ πορνεῖες καὶ ἁμαρτίες ποικίλες; Θὰ πάει νὰ βρεῖ ὁ ἄλλος τὴ φιλενάδα του νὰ κάνει Χριστούγεννα. Τί ὀξύμωρα πράγματα! Τί ἀντιφατικὰ πράγματα! Θὰ πάει νὰ βρεῖ τὴ φιλενάδα του, γιὰ νὰ κάνει Χριστούγεννα… Ἀντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, πῶς ὁ κόσμος γιορτάζει; Ἁπλῶς παίρνει τὴν ἀφορμὴ μίας διακοπῆς, τίποτε ἄλλο. Κατὰ τὰ ἄλλα; Δὲν ἔχει οὐδεμίαν γνῶσιν περὶ τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων. Δηλαδὴ περὶ τοῦ γεγονότος τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
.                       Ἂς ἀφήσομε λοιπὸν αὐτὲς τὶς ἀντιλήψεις. Ὅσο γιὰ τὰ νόμιμα ἐκεῖνα, «τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον» ποὺ λέμε εἰς τὴν Κυριακὴν προσευχήν, αὐτὰ θὰ μᾶς δοθοῦν. Ἀρκεῖ νὰ βάλομε κορυφαῖο γεγονὸς τὸν Σωτήρα Χριστόν. Λέγει ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς στὴν Παλαιὰ Διαθήκη: «Ἐὰν μὲ ἀκούσετε, θὰ φᾶτε τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς». Θὰ τὸ μετατρέπαμε λιγάκι καὶ θὰ λέγαμε: «Ἐὰν κατὰ κάποιον τρόπον, ἐννοήσετε τὸ νόημα τῶν γεγονότων, τῶν ἑορτῶν ποὺ εἶναι πίσω ἀπὸ αὐτὲς κάποια γεγονότα, τότε τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς θὰ φᾶτε». Ἀλλὰ ἐὰν ἐννοήσετε. Μὴ λοιπὸν εἰδωλολοποιοῦμε τὰ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου. Μὴ εἰδωλοποιοῦμε τὸ σῶμα μας, τὴν ὑγεία μας, τὰ ἀγαθά μας καὶ νὰ νομίζομε ὅτι αὐτὰ εἶναι οἱ σωτῆρες μας. Σωτήρας μας εἶναι μόνος ὁ Χριστὸς καὶ μόνος Αὐτός.
.                       Λέει ἕνα τροπάριο τῶν ἡμερῶν: «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». Εἶναι τόσο χαριτωμένο! Μάλιστα ὅλη ἡ ὑμνολογία τῶν ἡμερῶν, ὅπως καὶ ὅλου τοῦ ἔτους ἡ ὑμνολογία, εἶναι χαριτωμένη. Εἶναι τόσο χαριτωμένη! Εἶναι τόσο ἀνθρώπινη! Εἶναι τόσο συναισθηματική! Εἶναι τόσο ποιητική! Πού, ἂν κανεὶς ξαναγυρίσει καὶ γίνει ἕνα παιδὶ στὴν καρδιά, ἀλλὰ μὲ σώας τὰς φρένας καὶ πλήρεις, δηλαδὴ μὲ σοφὸ μυαλό, τότε χαίρεται αὐτὲς τὶς ἐκφράσεις. «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». «Ἐλᾶτε, πιστοί, νὰ δοῦμε ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». Σκεφτεῖτε μία ὁμάδα μικρῶν παιδιῶν, ποὺ λέει τὸ ἕνα στὸ ἄλλο: «Ἐλᾶτε, παιδιά, νὰ δοῦμε ποῦ εἶναι ὁ κρυμμένος θησαυρός». Μὲ ἐκεῖνο τὸ γνωστὸ παιχνίδι. «Ἐλᾶτε παιδιά…». Μόνο ἅμα εἶναι κανεὶς παιδὶ μπορεῖ νὰ νιώσει αὐτὴ τὴ φράση: «Ἐλᾶτε παιδιά». Καὶ μὲ ὅλη ἐκείνη τὴν εὐχαρίστηση ποὺ νιώθει τὸ κάθε παιδί, ἅμα τοῦ πεῖ τὸ ἄλλο: «Πᾶμε νὰ δοῦμε…». Τί νὰ δοῦμε; Ἔτσι, γι᾽ αὐτὸ σᾶς εἶπα, ἔχει τόσο αἴσθημα ἡ ὑμνολογία μας. Ἔ, «δεῦτε», λοιπόν, «ἴδωμεν, πιστοί», ἐλᾶτε πιστοὶ νὰ δοῦμε, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός».
.                       Ἀλήθεια, νὰ μάθομε δηλαδὴ μὲ ἄλλα λόγια, ποιό εἶναι τὸ νόημα τῆς Ἐνανθρωπήσεως. Ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός; Στὴν Βηθλεέμ; Αὐτὸ ἔγινε ἐφάπαξ. Ἂν πάω στὴ Βηθλεὲμ καὶ προσκυνήσω τοῦτες τὶς μέρες, θὰ ἐκπληρώσω αὐτὸ τὸ «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός»; Κι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ πᾶνε, θὰ λέγαμε, στὸν τόπον ἐκεῖνον, δὲν θὰ τὸ μάθουν αὐτό; Δὲν θὰ γνωρίσουν ποτὲ τίποτε; Ὄχι, ἀγαπητοί. Πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι οἱ προσκυνηταί, χωρὶς βέβαια νὰ προσ­βάλω τὴν ἔννοια τῆς προσκυνήσεως, οἱ ὁποῖοι πηγαίνουν, ἀλλὰ μένουν πάντως ἀνύποπτοι, στὸ ποῦ γεννήθηκε ὁ Χριστός. Ἔτσι, εἴτε πάω εἴτε δὲν πάω, τὸ θέμα εἶναι… πρέπει νὰ μάθω ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός. Καὶ ὁ Χριστὸς ἐγεννήθη, ἀγαπητοί μου…, ποῦ ἐγεννήθη; Ἐφάπαξ στὴ Βηθλεέμ. Ἀλλὰ πάντοτε μέσα στὴν κάθε ἀνθρώπινη καρδιά. Δὲν εἶναι σχῆμα λόγου. Δὲν εἶναι ποιητικὸ σχῆμα, νὰ ποῦμε ὅτι γεννιέται ὁ Χριστὸς μέσα στὴν καρδιά. Εἶναι μία πραγματικότητα. Ὅταν λέμε ὅτι ὁ Χριστὸς γεννήθηκε σὲ μία φάτνη, σὲ ἕνα παχνί, δηλαδὴ ζώων, καὶ ὅτι ἡ καρδιὰ γίνεται ἕνα παχνί, δὲν εἶναι ἕνα σχῆμα λόγου. Εἶναι μία μεταφορά. Ἂν τὸ θέλετε, τὸ πρῶτο, δὲν ἔχει καὶ πολλὴ ἀξία καὶ σημασία, τὸ ὅτι ἐγεννήθη σὲ ἕνα παχνί. Ἐδῶ ἔχει σημασία. Ἂν ὁ Χριστὸς γεννηθεῖ μέσα στὴ δική μου τὴν καρδιά. Καὶ τὴν κάνει παχνί Του. Μὲ ἄλλα λόγια, πραγματικὰ νὰ γεννηθεῖ ὁ Χριστὸς μέσα στὴν καρδιά μου. Καὶ γεννιέται μὲ τὴ γνώση, μὲ τὴν κατανόηση τὴ θεολογική. Γεννιέται ἀκόμη μὲ τὸ νὰ ἔρθει νὰ μείνει μέσα μου μὲ τὴν Ἐνανθρώπησή Του τὴν πλήρη· τὸ σῶμα Του καὶ τὸ αἷμα Του. Γιατί, τί σημαίνει ὅτι ἀνεκλίθη σὲ μία φάτνη; Σημαίνει ὅτι ἐκεῖ τοποθετήθηκε. Ὅταν λοιπὸν κοινωνῶ, τί σημαίνει; Σημαίνει ὅτι τοποθετῶ τὸν Σωτήρα μου Χριστὸ μέσα μου. Γιὰ νὰ μὲ κάνει αἰώνιον, νὰ μὲ κάνει ἀθάνατον, νὰ μοῦ διαλύσει τὴν ἐνοχή. Νὰ μοῦ ἀπαντήσει σὲ ὅλα τὰ ἀγωνιώδη προβλήματα τῆς ὑπάρξεως καὶ τοῦ προορισμοῦ μου.

.                       Αὐτὸς εἶναι ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Αὐτοῦ τὴν Γέννησιν, τὴν Ἐνανθρώπηση γιορτάζομε, ἀγαπητοί μου, τοῦτες τὶς μέρες. Γι᾽ αὐτὸ ἂς συλλάβομε τὸ νόημα τοῦ μεγάλου αὐτοῦ γεγονότος. Καὶ συλλαμβάνοντες τὸ νόημα αὐτό, τότε μποροῦμε νὰ γιορτάζομε τὸ γεγονὸς σὰν τὸ πιὸ μεγάλο καὶ κεντρικότερο τῆς Ἱστορίας.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητὴ μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,μεταφορὰ τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας σὲ ἠλεκτρονικὸ κείμενο καὶ ἐπιμέλεια:Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΗ: augoustinos-kantiotis.gr

ΠΟΙΟΙ και ΓΙΑΤΙ ΕΞΑΦΑΝΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΦΑΤΝΕΣ ἀπὸ τὸν στολισμὸ τῶν Χριστουγέννων; (Χριστουγεννιάτικα δέντρα, ἁγιοβασίληδες τῆς Κόκα Κόλα, ἀστεράκια, καμπάνες, χιονονιφάδες, τάρανδοι, ξωτικά, χιονάνθρωποι, ἕλκηθρα, δῶρα, ζαχαρωτά, μολυβένια στρατιωτάκια καὶ ἕνα σωρὸ ἄλλα παραφερνάλια φιγουράρουν παντοῦ)

Τὸ σχέδιο ἀποχριστιανισμοῦ συνεχίζεται –
Ποιοὶ καὶ γιατί «ἐξαφανίζουν» τὶς Φάτνες
ἀπὸ τὸν στολισμὸ τῶν Χριστουγέννων;

Ἡ γέννηση τοῦ Θεανθρώπου «ἐνοχλεῖ» τοὺς παγκοσμιοποιητὲς – Κάθε χρόνο βλέπουμε ὅλο καὶ λιγότερες Φάτνες στοὺς στολισμοὺς τῶν πόλεων

Ἐλευθέριος Ἀνδρώνης

ἐφημ. «Sport Time»

.               Κάθε χρόνο καὶ χειρότερα – κάθε χρόνο καὶ πιὸ ἀποχαρακτηρισμένα, ἀντιμετωπίζεται ἡ μεγάλη ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων στὴν – κατὰ τὰ ἄλλα – Ὀρθόδοξη χριστιανικὴ Ἑλλάδα. Ἂνἀναρωτιέστε ἀπὸ ποῦ προκύπτει αὐτὸ τὸ συμπέρασμα, δὲν ἔχετε παρὰ νὰ ρίξετε μιὰ ματιὰ στὶς ἑλληνικὲς πόλεις, τοὺς οἰκισμοὺς καὶ τὶς πλατεῖες. Οἱ Φάτνες τείνουν νὰ ἐξαφανιστοῦν ἀπὸ τοὺς δημόσιους χώρους. Ζήτημα ἂν θὰ συναντήσεις μιά – δυό μπροστά σου, σὲ ὅσες μετακινήσεις κάνεις συνολικὰ στὴν ἑορταστικὴ περίοδο. Καὶ ἂν συναντήσεις Φάτνη, εἶναι ἀμφίβολο ἂν θὰ εἶναι κάποια φυσιολογικὴ παράσταση τῆς Γέννησης τοῦ Χριστοῦ ἢ κάποιο μεταμοντέρνο ἔκτρωμα.
.               Θυμᾶμαι πὼς κάποτε ὡς παιδάκια, ἀνυπομονούσαμε νὰ κάνουμε χριστουγεννιάτικο περίπατο μὲ τοὺς γονεῖς στὴ στολισμένη πόλη, καὶ νὰ βγάλουμε φωτογραφίες σὲ μία ὄμορφη Φάτνη, ποὺ πάντα κοσμοῦσε ἕνα κεντρικὸ σημεῖο. Ἡ Φάτνη ὄχι μόνο ἦταν κύριο σημεῖο ἀναφορᾶς τῶν χριστουγεννιάτικων ἡμερῶν, ἀλλὰ ὡς στολισμὸς ξεπερνοῦσε σὲ δημοφιλία ἀκόμα καὶ τὸ χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ἡ θέα τῆς Φάτνης λειτουργοῦσε ὡς βιωματικὸ μάθημα γιὰ τὰ παιδιά, ποὺ μὲ μία προσλαμβάνουσα εἰκόνα ἔκλειναν στὶς ψυχοῦλες τους ὅλο τὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων. Σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ νηπιαγωγεῖα γίνονταν θεατρικὲς παραστάσεις μὲ τὰ παιδάκια νὰ ἀναπαριστοῦν τὸ γεγονὸς τῆς Θείας Γέννησης.
.               Σήμερα, ὅλα τὰ ἄλλα χριστουγεννιάτικα «παρελκόμενα» θὰ τὰ συναντήσεις, μόνο τὴνΓέννηση τοῦ Χριστοῦ δὲν θὰ συναντήσεις. Χριστουγεννιάτικα δέντρα, ἁγιοβασίληδες τῆς Coca Cola, ἀστεράκια, καμπάνες, χιονονιφάδες, τάρανδοι, ξωτικά, χιονάνθρωποι, ἕλκηθρα, δῶρα, ζαχαρωτά, μολυβένια στρατιωτάκια καὶ ἕνα σωρὸ ἄλλα παραφερνάλια φιγουράρουν παντοῦ σὲ δρόμους, πλατεῖες καὶ στολισμένα δημόσια κτήρια.
.               Ὁ περισσότερος κόσμος ξοδεύει αὐτὲς τὶς ἅγιες μέρες, ὑπνωτισμένος ἀπὸ μία παρέλαση μπιχλιμπιδιῶν ποὺ ἐκπορεύονται ἀπὸ μύθους καὶ παραμύθια. Αὐτὰ μᾶς μεταδίδουν ἕνα ψῆγμα ἀόριστης «καλοσύνης» καὶ μίας «ζεστασιᾶς», ποὺ δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπὸ μία ἀνέξοδη ἱκανοποίηση τοῦ παλιμπαιδισμοῦ μας. Μία κενή, δυστυχισμένη καρδιὰ δίχως Θεό, γίνεται γιὰ λίγες μέρες καρδιὰμέ… λαμπάκια νὰ στολίζουν τὴν κενότητα. Ἀναζητᾶ ὁ ἄνθρωπος μερικὰ ψίχουλα ψυχικῆς ἀνακούφισης, μὲ τὴν αὐθυποβολὴ καὶ τὴν καταναλωτικὴ «παρηγοριά».
.               Ὅλα τὰ ἄθρησκα σύμβολα τῶν ἑορτῶν αὐξάνονται καὶ πληθύνονται, καὶ μόνο ἡ Φάτνη καταδικάζεται ὅλο καὶ περισσότερο σὲ «ἐξορία» ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ Πολιτεία, ἀλλὰ καὶ τὸν δυτικὸπολιτισμὸ γενικότερα. Βλέπεις Δήμους στὴν Ἑλλάδα νὰ διοργανώνουν φαντασμαγορικὲς ἐκδηλώσεις, συναυλίες καὶ ἄτυπους διαγωνισμοὺς στολισμῶν, γιὰ νὰ ἑορταστεῖ τὸ ὁτιδήποτε ἄλλο, παρὰ τὸ ἴδιο τὸ γεγονὸς τῆς Θείας Γέννησης.
.               Φυσικὰ ὁ ἐξοβελισμὸς τῆς Φάτνης ἀπὸ τὰ δημόσια πράγματα, μόνο τυχαῖος δὲν εἶναι. Ἡ ἀπογύμνωση τῶν Χριστουγέννων ἀπὸ τὸ ἀληθινὸ νόημά τους, εἶναι βασικὴ παράμετρος τῆς πανθρησκειακῆς ἀτζέντας τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ὅλα γίνονται στὸν βωμὸ τῆς «θρησκευτικῆς οὐδετερότητας» καὶ ἐπιπλέον τὸ ριζοσπαστικὸ μήνυμα τῆς ἄκρας ταπείνωσης τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου, εἶναι κόλαφος γιὰ τὴν αὐτοκρατορία τοῦ καταναλωτισμοῦ. Ἕνας Θεὸς ποὺ ἐπτώχευσε γιὰ νὰμᾶς πλουτίσει, εἶναι σκάνδαλο γιὰ ὅλους τοὺς ἐξουσιαστὲς ποὺ μᾶς φτωχαίνουν γιὰ νὰ πλουτίζουν ἐκεῖνοι.

Ἡ Δύση σὲ περιδίνηση

.               Ἡ ἀποϊεροποίηση τῶν παραδοσιακῶν συμβόλων εἶναι βασικὸ βῆμα γιὰ τὴν ἐγκαθίδρυση ἑνὸς νέου τυραννικοῦ καθεστῶτος. Εἴχαμε ἐπισημάνει καὶ ἄλλοτε ὅτι ἡ μετάλλαξη τοῦ χαρακτήρα τῶν Χριστουγέννων ἦταν ἕνα ἀπὸ τὰ βασικὰ μελήματα τοῦ Ἀδόλφου Χίτλερ, ὁ ὁποῖος ἐκτόπισε ἐντελῶςἀπὸ τὴν ἑορτὴ ὁτιδήποτε παρέπεμπε στὸν Χριστό, ἄλλαξε τοὺς στίχους στὰ χριστουγεννιάτικα τραγούδια καὶ ἐξόρισε ἀπὸ τὴν γερμανικὴ κοινωνία ἀκόμα καὶ τὰ – χριστιανικῆς χροιᾶς – στολίδια, ἀλλὰ καὶ τὶς Φάτνες.
.               Καὶ γιὰ νὰ δοῦμε ὅτι ἡ ἱστορία κάνει κύκλους καὶ τὰ ἀπολυταρχικὰ καθεστῶτα ἀλλάζουν μόνο «προβιὰ» στοὺς αἰῶνες, ἀναφέρουμε τὴν εἴδηση ὅτι σὲ νηπιαγωγεῖο τοῦ Ἀμβούργου ἀποφάσισαν νὰ μὴν στηθεῖ (ὄχι μόνο Φάτνη, ἀλλὰ) οὔτε κὰν χριστουγεννιάτικο δέντρο, ὥστε «κανένα παιδὶ νὰ μὴ νιώσει περιττό». Τὸ θέμα σχολιάστηκε ἐκτενῶς στὸν γερμανικὸ Τύπο καὶ πολλοὶπολίτες ἐξέφρασαν τὴ διαμαρτυρία τους.
.               Σὲ πολλὲς πόλεις τῆς Δύσης ἀφαιροῦν χριστιανικὰ σύμβολα γιὰ νὰ γίνουν «συμπεριληπτικὲς» γιὰ ὅλους. Στὴν οὐσία – δηλαδὴ – νὰ γίνουν φιλόξενες γιὰ κάθε σκοταδιστικὴδοξασία, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια τοῦ Χριστιανισμοῦ. Εἶναι τέτοια ἡ λύσσα γιὰ ἀποχριστιανισμὸ τῆς Εὐρώπης, ποὺ ἔχουν ἀρχίσει νὰ ἀποσύρουν ἀκόμα καὶ τὰ μὴ χριστιανικὰσύμβολα ποὺ ἔστω καὶ (πολὺ) ἔμμεσα παραπέμπουν σὲ μία χριστιανικὴ ἑορτή!
.               Σὲ ἕνα σχολεῖο στὴ Σουηδία ἀφαίρεσαν τὰ χριστουγεννιάτικα σύμβολα γιὰ νὰ μὴν αἰσθανθοῦν «μειονεκτικὰ» οἱ μουσουλμάνοι μαθητές. Μετὰ ἀπὸ σφοδρὲς ἀντιδράσεις, τὸ ζήτημα μεταφέρθηκε στὴ Βουλή, ὅπου ἐκεῖ εἰπώθηκε ἡ γνώμη ὅτι «τὸ σχολεῖο ἐνδίδει στὶς μουσουλμανικὲς ἀπαιτήσεις καὶ στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα σὲ ὅλους τοὺς μαθητὲς ὅτι ἡ θρησκεία εἶναι κάτι τὸἐπικίνδυνο καὶ τὸ ἀκατάλληλο».
.               Στὸ Τολέδο τῶν ΗΠΑ, στὴν πολιτεία τοῦ Ὀχάιο, μία ΜΚΟ ἔκρινε ὅτι πρέπει νὰ ἀπομακρυνθεῖἡ Φάτνη ἔξω ἀπὸ τὸ δημόσιο κτήριο τῆς Πυροσβεστικῆς. Τὸ ἐπιχείρημά τους ἦταν πώς: «ἔχοντας τὴφάτνη σὲ κοινὴ θέα, ἡ πόλη δὲν τηρεῖ τὴ θρησκευτικὴ οὐδετερότητα. Ἡ παρουσία της σὲ δημόσια θέα εἶναι διχαστική, περιττὴ καὶ ἀκατάλληλη».
.               Παρόμοια φαινόμενα θὰ βροῦμε πολλά, ἂν κοιτάξουμε τὴ διεθνῆ εἰδησεογραφία, ὁλοένα καὶ περισσότερα κάθε χρόνο. Ἡ «πολιτισμένη» Δύση, ἀπογυμνώνεται οἰκειοθελῶς ἀπὸ τὶς πνευματικὲς ἀξίες καὶ τὶς ἀρχὲς ποὺ τὴν ἐκπολίτισαν, προκειμένου νὰ διαμορφώσει μία πολυσυλλεκτικὴ κουλτούρα ποὺ θὰ προλειάνει τὸ ἔδαφος γιὰ τὴν παγκόσμια δικτατορία ποὺἑτοιμάζουν.
.               Αὐτὸς ὁ ἄκρατος ἐκφυλισμὸς τῆς Δύσης, ἀποτυπώνει ὅλη του τὴν παρακμὴ καὶ στὴν ταλαίπωρη Ἑλλάδα ποὺ συστημικὰ πάσχει ἀπ’ τὸ σύνδρομο τοῦ καλοῦ μαθητῆ. Μοναδικὸ φρένο σὲαὐτὸ τὸ σχέδιο εἶναι τὸ νὰ διαμαρτύρεται ὁ πιστὸς λαὸς ἀπέναντι σὲ κάθε προσπάθεια ἀποκαθήλωσης τοῦ χριστιανισμοῦ ἀπὸ τὸ δημόσιο γίγνεσθαι, καὶ ἀπέναντι σὲ ὅλους τοὺς ἀντίθεους ἐξουσιαστὲς ποὺ σὰν σύγχρονοι «Ἡρώδηδες» ἀναζητοῦν τὸν Χριστό, γιὰ νὰ τὸν θανατώσουν ἀπὸ τὴ συνείδηση τοῦ κόσμου.

XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΦΟΒΙΣΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ

Χριστούγεννα στὴ φοβισμένη Εὐρώπη

τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»

.                Τὰ Χριστούγεννα εἶναι ἡ κατ᾽ ἐξοχὴν ἑορτὴ τῆς Εὐρώπης καὶ γενικότερα τοῦ λεγόμενου δυτικοῦ κόσμου. Ὅμως ταυτόχρονα εἶναι ἡ ἑορτὴ ἐκείνη, ποὺ περισσότερο ἀπὸ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἔχει ὑποστεῖ σχεδὸν πλήρη διαστροφή. Ἔχει χάσει παντελῶς τὸν πνευματικό της χαρακτήρα, ἔχει μετατραπεῖ σὲ ἐμπορικὴ γιορτή, ἀκριβέστερα στὴ μεγαλύτερη ἐμπορικὴ γιορτὴ τοῦ χρόνου. Αὐτὴ ἡ κακοήθης μετάλλαξη τῆς ἑορτῆς ἔχει ἱστορία μισοῦ αἰώνα καὶ πλέον.
.                Κι ὅμως, ὅσο κι ἂν προκαλοῦσε θλίψη αὐ­τὴ ἡ κακοποίηση καὶ ἐκμετάλλευση τῆς ἑορτῆς, δὲν ἔπαυε νὰ δίνει καὶ ἕναν τόνο μὲ τὸν συμβολικὸ διάκοσμό της: Μὲ τὴ Φάτνη, τὴν Παναγία καὶ τὸ Βρέφος, τοὺς Μάγους καὶ τὸ ἄστρο τους, τοὺς Ποιμένες, τοὺς Ἀγγέλους καὶ τὰ σχετικά. Αὐτὸ μέχρι πρὶν ἀπὸ δύο περίπου δεκαετίες, ποὺ σταδιακὰ ἀκόμη καὶ αὐτὰ τὰ χριστιανικὰ στοιχεῖα ἄρχισαν στὶς μεγάλες πόλεις τῆς Εὐρώπης νὰ καταργοῦνται. Παρέμεινε μόνο ὁ πλούσιος στολισμός, οὐδέτερος θρησκευτικά· στολισμὸς μὲ πολύχρωμα φῶτα, ζῶα, παιχνίδια καὶ ἄλλα.
.                Στολισμὸς πολὺ ἐντυπωσιακός, ἀρκεῖ νὰ μὴ θυμίζει Χριστούγεννα. Μέσα στὰ ­πλαίσια τῆς ἀποϊεροποιήσεως τῆς ἑορτῆς ποὺ ἐπιχει­ρεῖ ἡ Εὐρώπη, ὅπως σωστὰ ἐπισημαίνει στὴν «Καθημερινὴ» τακτικὸς ­ἀρθρογράφος, «ἡ εὐχὴ ἀπὸ ‘‘Καλὰ Χριστούγεννα’’ ἔγινε ‘‘Καλὲς Γιορτές’’, γιὰ νὰ μὴν προκαλέσει τὰ θρησκευτικὰ αἰσθήματα τῶν μουσουλμάνων πολιτῶν της. Ὅμως οἱ παράφρονες δημαγωγοὶ τοῦ τρόμου δὲν ξεγελιοῦνται. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ὁρατὸ διὰ γυμνοῦ ὀφθαλμοῦ. Ἡ Εὐρώπη τοῦ 2023 φοβᾶται νὰ γιορτάσει τὰ Χριστούγεννα» («Καθημερινή» 5-12-2023: «Ἡ Εὐρώπη φοβᾶται τὰ Χριστούγεννα»).
.                Αὐτὴ ἡ φοβικὴ γιὰ τὴν ταυτότητά της Εὐ­ρώπη ἔχει ἀρχίσει λοιπὸν νὰ ὑφίσταται ἐπώδυνα στὶς μεγάλες πόλεις της τὶς δραματι­κὲς συνέπειες τῶν ἐπιλογῶν της: «τὰνκς ξα­ναβγῆκαν στοὺς δρόμους, μονάδες τοῦ στρατοῦ ἔχουν ξεκινήσει περιπολίες», προκειμένου νὰ ἀποτρέψουν τρομοκρατικὲς ἐπιθέσεις ἐξτρεμιστῶν μουσουλμάνων. Ὅλα αὐτὰ εἶναι μόνο ἡ ἀρχή. Διότι, ὅσο συν­εχίζεται ὁ ἀντιχριστιανικὸς κατήφορος τῆς Δύσεως, τόσο οἱ συνέπειες θὰ πλήττουν βαρύτερα τοὺς λαούς της.
.                Καὶ οἱ μὲν λαοὶ τῆς Δύσεως ἀκολουθοῦν τοὺς ἀδιέξοδους δρόμους ποὺ ἀπὸ αἰῶνες ἔχουν ἐπιλέξει, ταλαντευόμενοι ἀνάμεσα στὸν Παπισμὸ καὶ τὸν Προτεσταντισμό. Ἐμεῖς ὅμως, οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες, γιατί νὰ ἀκολουθοῦμε τυφλὰ τοὺς δικούς τους ὀλέθριους δρόμους; Δὲν ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι θὰ μᾶς ὁδηγήσουν σὲ γκρεμό;
.                Κάποτε ἐπιτέλους ἂς ξυπνήσουμε, καὶ στὸ ἑξῆς ἂς ἀρχίσουμε νὰ γιορτάζουμε ἀληθινὰ Χριστούγεννα, πρὶν νὰ εἶναι πολὺ ἀργά…

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ

«ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ»

[Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ
γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου,
ἡ ὁποία ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης
στὶς 22-12-1984]

.                    Σὲ λίγες μέρες, ἀγαπητοί μου, θὰ γιορτάσομε τὸ πιὸ μεγάλο ἱστορικὸ γεγονός. Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ στάθηκε τὸ κέντρον τῆς Ἱστορίας. Καὶ ποὺ μέχρι τώρα αὐλακώνει τὴν Ἱστορία καὶ ἐπηρεάζει τὴν Ἱστορία. Εἶναι ἡ εἴσοδος τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ μέσα εἰς αὐτὴν τὴν Ἱστορίαν. Καὶ ποὺ δὲν εἶναι τι ἄλλο παρὰ αὐτὸ ποὺ λέμε: ἡ Γέννησις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
.                    Μὲ πολλὴ σαφήνεια ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης μᾶς παρουσιάζει ἀκριβῶς αὐτὸ τὸ γεγονός: «Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». «Ὁ Λόγος σαρκώθηκε καὶ ἦλθε καὶ σκηνώθηκε, σκήνωσε ἀνάμεσά μας». Ἀπὸ τότε ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐμφανίζεται μέσα στὴν ἀνθρώπινη Ἱστορία, ἀναταράσσει τὶς ἀνθρώπινες καρδιὲς καὶ θέτει ἕνα βαθύ, ὅσο κανένα ἄλλο, ἐρώτημα, στὴν κάθε ψυχὴ τῆς κάθε ἐποχῆς: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Οἱ ἄνθρωποι τί λένε γιὰ μένα; Ποιός εἶμαι;».
.                    Πράγματι, στέκεται τὸ πιὸ μυστηριῶδες πρόσωπο τῆς Ἱστορίας ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Εἶναι τόσο μυστηριῶδες τὸ πρόσωπό Του, ἀλλὰ καὶ τόσο μεγάλο καὶ φοβερό, ποὺ ἐξαρτᾶται ἡ εὐτυχία ἢ ἡ δυστυχία τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν λαῶν, ἀπὸ τὴν στάση ποὺ θὰ πάρουν ἀπέναντί Του. Ἂν θὰ πάρω μία στάση Α ἢ Β ἀπέναντι στὸν Πλάτωνα ἢ στὸν Ἀριστοτέλη, ἂν θὰ πάρω μία στάση Α ἢ Β ἀπέναντι στοὺς σύγχρονους φιλοσόφους ἢ κοινωνιολόγους, δὲν ἔχει καὶ πολλὴ σημασία. Μόδες εἶναι ὅλα καὶ παρέρχονται. Ἂν ὅμως πάρω μία θετικὴ ἢ ἀρνητικὴ στάση ἀπέναντι στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔχει ἐπιπτώσεις ἢ θετικὲς ἢ ἀρνητικές. Ἐδῶ εἶναι τὸ καταπληκτικό. Ἔτσι τὸ ἐρώτημα τοῦ Κυρίου: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;», στέκεται ὄχι ἐπίκαιρο, ἀλλὰ τρομακτικὰ ἐπίκαιρο σὲ κάθε στιγμή. Θὰ τὸ δεῖτε –πολὺ ἁπλό– πῶς ἀκριβῶς οἱ ἄνθρωποι ἢ θὰ Τὸν ἀγαποῦν ἢ θὰ στρέφονται ἐναντίον Του. Καὶ σήμερα· καὶ αὔριο· μέχρι ποὺ νὰ τελειώσει ὁ κόσμος.
Ἂν ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν εἶναι σημαντικό, δὲν εἶναι κεντρικὸν πρόσωπον τῆς Ἱστορίας, τότε γιὰ ποιό λόγο νὰ μιλᾶνε γι’ Αὐτὸν καὶ νὰ λέγουν ἂν εἶναι ἢ δὲν εἶναι Θεός; Γιατί νὰ στρέφονται ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι δὲν εἶναι –ἐπαναλαμβάνω– κεντρικὸν πρόσωπον; Εἶναι λοιπὸν κεντρικὸν πρόσωπον. Σήμερα τί ἀντιθρησκευτικὸς ἀγὼν γίνεται; Ἀναμφισβήτητα ὄχι ἐναντίον τοῦ Βουδισμοῦ. Οὔτε ἐναντίον τοῦ Ἰσλαμισμοῦ. Ἀλλὰ ἐναντίον τοῦ Χριστιανισμοῦ. Γιατί; Γιατί ἄραγε; Μάλιστα, ὁ Ἰσλαμισμός; Ἐν ὀνόματί του; Ὠωωω… Σωβινισμὸς καὶ ἐθνικισμὸς ὀρθώνεται, τόσο ποὺ νὰ ἀπειλεῖται ἡ Δύσις. Ἀλλά, γιατί στρέφεται ὁ κόσμος ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ; Τί συμβαίνει; Τί εἶναι τὸ πρόσωπο αὐτό; Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός; Εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον εἶπε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στὸ ἐρώτημα τοῦ Κυρίου «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». Καὶ ἐξ ὀνόματος τῶν λοιπῶν μαθητῶν λέγει: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». «Σὺ εἶσαι ὁ Χριστὸς -δηλαδὴ ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας-, ὁ Ὁποῖος ἔχεις τὴν ἀνθρωπίνη διάσταση. Ἀλλὰ ταυτοχρόνως εἶσαι καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Δηλαδὴ ὁ αἰώνιος Θεός. Δηλαδὴ ὁ ἀληθινὸς Θεός, ὁ ζωντανὸς Θεός, ὁ πραγματικὸς Θεός. Ὁ ἀεὶ ὑπάρχων. Σὺ ποὺ πάντα ὑπάρχεις. Σὺ ποὺ εἶπες “πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγώ”, ὄχι “ἤμουν”, ἀλλά: “εἰμί”. Ἐγὼ εἶμαι. Εἶμαι πάντοτε. Ὁ ἀεὶ ὑπάρχων, ὁ πάντοτε ὑπάρχων. Αὐτὸς εἶσαι».
.                        Αὐτὸ λοιπὸν ἀποτελεῖ, ἀγαπητοί μου, καὶ τὴν «λυδίαν λίθον», τὸ κριτήριο τοῦ Χριστιανισμοῦ. Δὲν μπορεῖς νὰ πεῖς ὅτι εἶσαι Χριστιανός, ἀδελφέ μου, ἂν δὲν πιστεύεις στὸ θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι τόσο θεμελιῶδες. Ξαναλέγω, τὸ πρόσωπο τὸ Θεανθρώπινο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ κριτήριον τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τοῦ κάθε Χριστιανοῦ. Ἀπὸ ἐκεῖ ἀκριβῶς θὰ φανεῖ τί πιστεύει.
.                    Ἀλλὰ πλάι, θὰ λέγαμε, στὰ θαύματα τοῦ Κυρίου, τὴν σοφή Του διδασκαλία καὶ τὴν ἁγιότητά Του, στέκεται ὡς πίστις ἀδιάσειστος, ὁ προφητικὸς λόγος, ἡ προφητεία. Διότι ποῦ μπορῶ νὰ ξέρω ποιὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός; Ἡ διδασκαλία Του; Σοφή. Τὰ θαύματά Του; Καταπληκτικά. Ὁ βίος Του; Ἅγιος. Ποιός ἔχει νὰ ἐπιδείξει ὅ,τι ἐπιδεικνύει ὁ Κύριος; Ὁ ἴδιος εἶπε «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Τί λέγουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ μένα; Ποιός εἶμαι; Τίς ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;», λέγει ὁ Κύριος. «Ποιός μὲ ἐλέγχει γιὰ ἁμαρτία; Ποιός μπορεῖ νὰ βρεῖ ἕνα ψεγάδι τόσο δά; Τί λέτε γιὰ μένα;».
.                    Ἀγαπητοί, παρὰ ταῦτα, ἐνῶ ὅλα μαζὶ μποροῦν νὰ ἀποδείξουν τὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του, ὅμως ἐκεῖνο ποὺ στέκεται ἀδιάσειστο πραγματικὰ εἶναι, ἐπαναλαμβάνω, ὁ προφητικὸς λόγος. Εἶναι ἡ προφητεία. Δηλαδὴ εἶναι τὸ πρόσωπο ποὺ προεφητεύθη. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Σημειώσατε ὅτι ὁλόκληρη ἡ Παλαιὰ Διαθήκη, εἴτε σὰν προφητεία, μὲ τὴν ἔννοια τὴν γνωστή, δηλαδὴ μὲ τὴν ἔννοια τῆς προρρήσεως, εἴτε ὡς τυπολογία, ὅπως θὰ λέγαμε αὐτὸς οὗτος ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ, μέσα στὰ γεγονότα του τὰ ἱστορικά, ἀποτελεῖ στοὺς σταθμούς του τοὺς ἱστορικούς, ἀποτελεῖ τύπον τοῦ Μεσσίου, εἶναι ὁ πρωτότοκος υἱός, ὁ ὁποῖος ἔρχεται ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Εἶναι ὁ πρωτότοκος υἱός. Εἶναι λοιπὸν τύπος τοῦ πρωτότοκου υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὅλα αὐτὰ συγκλίνουν σὲ ἕνα πρόσωπο. Ἂν κανεὶς ἔχει λίγο γνώση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ἔχει κάποιες προϋποθέσεις μελέτης, τότε θὰ ἀντιληφθεῖ πολὺ καθαρὰ ὅτι ὅλες οἱ προφητεῖες μιλᾶνε γιὰ κάποιο πρόσωπο. Ὅλες συγκλίνουν σὲ κάποιο πρόσωπο, σὲ μία ἑστία. Καὶ αὐτὸ τὸ πρόσωπον εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός.
.                    Γι’ αὐτὸ λέγει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος: «Καὶ ἔχομεν βεβαιότερον τὸν προφητικὸν λόγον – γράφει στὴν ἐπιστολή του τὴν δευτέρα-, ᾧ (:τῷ ὁποίῳ προφητικῷ λόγῳ) καλῶς ποιεῖτε προσέχοντες ὡς λύχνῳ φαίνοντι ἐν αὐχμηρῷ τόπῳ (:καλὰ κάνετε καὶ προσέχετε. Καλὰ κάνετε καὶ μελετᾶτε)». Διότι πραγματικὰ ὅταν ἄκουγαν τὸ κήρυγμα περὶ τοῦ Χριστοῦ, οἱ Ἑβραῖοι κυρίως–γιατί σ’ αὐτοὺς ἀνήκει ὁ προφητικὸς λόγος– ἄνοιγαν τὴν Γραφή. Νὰ δοῦν τί λέει ἡ Γραφὴ γι’αὐτὸ τὸ πρόσωπο. «Καλὰ κάνετε», λέγει, «καὶ προσέχετε, διότι ἡ προφητεία μιλάει γιὰ τὸν Χριστόν, οἱ προφητεῖες “ἕως οὗ ἡμέρα διαυγάσῃ καὶ φωσφόρος ἀνατείλῃ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν”, ἕως ὅτου φωτιστεῖ ἡ καρδιά σας καὶ ἀντιληφθεῖτε ποιὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός».
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὶς Συναγωγὲς χρησιμοποιοῦσε τὸν προφητικὸ λόγο, γιὰ νὰ καταδείξει ποιὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἰδίως καὶ κυρίως, κυριότατα, θὰ λέγαμε, ὅταν φυσικὰ ὁμιλοῦσε σὲ ἀκροατήριο ἑβραϊκό, δηλαδὴ στὶς Συναγωγές, ὄχι στοὺς Ἕλληνας, ὄχι δηλαδὴ στοὺς ἐθνικούς.
.                    Ἔτσι, βλέπει κανένας πραγματικὰ τὸν προφητικὸν λόγον νὰ ἔρχεται νὰ δώσει τὴν μαρτυρίαν του περὶ τοῦ προσώπου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα μία μαρτυρία μέχρι λεπτομερειῶν καταπληκτικῶν. Γι’αὐτό, στὴν ἀγάπη σας, γιὰ λίγα λεπτά, ἂς ἀναφερθοῦμε, ἔτσι, σὲ πολὺ ἁδρὲς γραμμές, πῶς ἀκριβῶς οἱ προφῆται μίλησαν γιὰ τὸ πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
.                    Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὅταν οἱ πρωτόπλαστοι ἁμάρτησαν καὶ ὁ Θεὸς τοὺς κρίνει καὶ τοὺς διώχνει ἀπ’ τὸν Παράδεισον, ἔστησε δικαστήριο ὁ Θεὸς μέσα εἰς τὸν Παράδεισον, γιὰ νὰ κρίνει τρεῖς ἐνόχους. Τὸν Ἀδάμ, τὴν Εὔα καὶ τὸν διάβολον. Γιὰ κάποια στιγμὴ παραμερίζεται ὁ Ἀδάμ, ἐνῶ εἶναι τὸ κύριον πρόσωπον. Δὲν εἶναι ἡ Εὔα τὸ κύριον πρόσωπον. Εἶναι ὁ Ἀδὰμ τὸ κύριον πρόσωπον. Καὶ στρέφεται στὸν διάβολο καὶ στὴν Εὔα καὶ λέγει: «Ἔχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ – τοῦ ὄφεως· «Θὰ βάλω», λέγει, «ἔχθρα, θὰ στήσω ἔχθρα, ἀνάμεσα σὲ σένα, τὸν διάβολο»- καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικός (:καὶ ἀνάμεσα στὴν γυναίκα. Ἀνάμεσα σὲ σᾶς τοὺς δύο) καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου (:ἀνάμεσα στὸ σπέρμα σου- Καὶ ποιό εἶναι τὸ σπέρμα τοῦ διαβόλου; Οἱ κακοὶ ἄνθρωποι. Σπέρμα τοῦ διαβόλου. Ὁ διάβολος δὲν ἔχει σῶμα. Τὸ σπέρμα λοιπὸν τοῦ διαβόλου εἶναι νοητόν, εἶναι ἐν ἐννοίᾳ πνευματικῇ, ἐν ἐννοίᾳ ἠθικῇ. Εἶναι οἱ κακοὶ ἄνθρωποι-) καὶ ἀνὰ μέσον του σπέρματος αὐτῆς». Ἀλλὰ ἡ γυναίκα εἶναι ἄνθρωπος. Εἶναι ἄνθρωπος καὶ συνεπῶς ἔχει ἀπογόνους. Ἀπογόνους σωματικούς, ὀντολογικοὺς ἀπογόνους. Ὄχι ἠθικούς, ὄχι πνευματικοὺς ἀπογόνους. Ἀλλὰ ἡ γυναίκα δὲν ἔχει σπέρμα, ὁ ἄνδρας ἔχει σπέρμα. Γιατί λοιπὸν βλέπομε νὰ ὁμιλεῖ ἔτσι; Ἀκούσατε προηγουμένως στὴν εὐαγγελικὴ περικοπή: «Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακὼβ» κ.ο.κ. Ὥστε ὁ Ἀβραὰμ γεννᾶ. Δὲν γεννᾶ ἡ Σάρα. Πῶς λοιπὸν ἐδῶ λέγει «ἀνὰ μέσον του σπέρματος αὐτῆς» καὶ δὲν λέγει «ἀνὰ μέσον του σπέρματος αὐτοῦ»; Δηλαδὴ τοῦ Ἀδάμ. Τὸν Ἀδὰμ τὸν παραμερίζει, τὸ ξαναλέγω αὐτό. Γιὰ νὰ καταδείξει, ἀλλὰ σὲ ὑπαινιγμὸ σαφέστατο, ὅτι θὰ γεννηθεῖ κάποιος ἄνευ σπέρματος ἀνδρός. Καὶ Αὐτὸς ποὺ θὰ γεννηθεῖ, θὰ εἶναι ἐκ παρθένου. Γιατὶ τὴν στιγμὴ ποὺ μιλάει γιὰ τὴν Εὔα, ἡ Εὔα ἐκείνη τὴν ὥρα εἶναι παρθένος ἡ Εὔα. Γάμος ἀκόμη δὲν ἔχει ἐπιτελεστεῖ μέσα εἰς τὸν Παράδεισον. Ὁ γάμος θὰ ἐπιτελεστεῖ μετὰ ταῦτα, ἔξω ἀπὸ τὸν Παράδεισον.
.                    Καὶ ποιά αὐτή, θὰ λέγαμε, ἡ συνάφεια, ἀνάμεσα στοὺς ἀπογόνους σου τοὺς πνευματικούς, διάβολε, καὶ εἰς Αὐτὸν τὸν κάποιον ποὺ θὰ γεννηθεῖ ἀπὸ αὐτὴν τὴν γυναίκα, τὴν Εὔα; Νὰ ποιὰ θὰ εἶναι ἡ σχέσις: «Αὐτός σου τηρήσει κεφαλὴν καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν». «Αὐτὸς θὰ σοὺ συντρίψει τὸ κεφάλι, σὺ δὲ θὰ τοῦ δαγκώσεις τὴν φτέρνα». Ἡ φτέρνα σὲ μία ἀκρούλα τοῦ σώματος· ποὺ σημαίνει ὅτι ἡ ζημιὰ δὲν εἶναι πολλή. «Θὰ τὸν ἀνεβάσεις στὸν Σταυρό, ἀλλὰ Ἐκεῖνος θὰ ἀναστηθεῖ. Ἀλλὰ μὲ τὸν Σταυρό Του καὶ τὴν Ἀνάστασή Του, θὰ συντρίψει τὸ δικό σου τὸ κεφάλι». «Πρωτευαγγέλιον» ὀνομάστηκε. Μέσα σὲ ἐκεῖνο τὸ ζοφερὸ δειλινό, ἔρχεται μία ἀκτίνα ἐλπίδος: Θά ᾽ρθει Ἐκεῖνος ποὺ θὰ σώσει τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα καὶ τοὺς ἀπογόνους του. Εἶναι καταπληκτικό… Εἶναι ἡ πρώτη προφητεία, ἀγαπητοί μου, μέσα στὴν Ἁγία Γραφή. Ἀλλὰ ἔκτοτε, αὐτὴ ἡ προφητεία θὰ μείνει σὰν πόθος, σὰν προσδοκία στοὺς λαούς. Καὶ ὅλοι οἱ λαοὶ θὰ τὸν ἀναμένουν. Γιατί ὅλοι καταγόμεθα ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα. Καὶ αὐτὸ τὸ Πρωτευαγγέλιον πέρασε μέσα στοὺς λαούς, ἔστω κι ἂν περιεβλήθη μὲ πολλὰ περιβλήματα μύθου. Ὁ πυρήνας ὅμως εἶναι ἀληθινός: «Περιμένομε κάποιον». Καὶ ὅπως θὰ πεῖ ὁ Ἰακὼβ ἀργότερα εὐλογώντας τὸ παιδί του, τὸν Ἰούδα: « Καὶ Αὐτὸς ποὺ θὰ ᾽ρθεῖ, ἀπὸ σένα, Ἰούδα, ἀπόγονός σου, προσδοκία ἐθνῶν». Αὐτὸς εἶναι ἡ προσδοκία τῶν Ἐθνῶν. Νὰ μία δεύτερη προφητεία. Γένεση 49,10.
.                    Ἀλλὰ προφητεύεται, ἀγαπητοί μου, ἀκόμη καὶ ὁ τόπος ποὺ θὰ γεννηθεῖ ὁ Μεσσίας. Λέγει ὁ Μιχαίας καὶ ἐπαναλαμβάνει ὁ Ματθαῖος: «Καὶ σύ, Βηθλεὲμ – στρέφεται πρὸς τὴν Βηθλεέμ. Ώ, πρὸς τὴν Βηθλεέμ! Ἐκεῖ ποὺ γεννήθηκε ὁ Δαβίδ, ποὺ εἶναι ἡ περιοχὴ τοῦ Ἰούδα καὶ ποὺ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεσσίας, θὰ κατάγεται ἀπὸ τὸν Δαβίδ. Ἀγαπητοί μου, γι’αὐτὸ ἀκούστηκε αὐτὸ τὸ γενεαλογικὸ δένδρο σήμερα στὴν εὐαγγελικὴ περικοπή. Γιὰ νὰ καταδειχθεῖ ποιὰ εἶναι ἡ καταγωγή Του κατ᾽ ἄνθρωπον, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δηλαδὴ βασιλικὴ καταγωγή. Ὅτι κατάγεται ἀπὸ τὸν Δαβίδ. Ἀλλ᾽ ὁ Δαβὶδ εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ. Καλύτερα, εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἰούδα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ. Εἶναι καταπληκτικό, καταπληκτικό! «Καὶ σύ, Βηθλεέμ, γῆ Ἰούδα (: Καὶ σύ, Βηθλεέμ, ποὺ εἶσαι ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ κλήρου τοῦ Ἰούδα, τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἰούδα) οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα(: καθόλου δὲν εἶσαι μικρὴ ἀνάμεσα στὶς πόλεις καὶ πρωτεύουσες τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἰούδα)· ἔκ σοὺ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος, ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ(:γιατί ἀπὸ σένα θὰ βγεῖ ἀρχηγὸς ποὺ θὰ ποιμάνει τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ)». Καὶ αὐτὰ προφητεύει ὁ Μιχαίας. Ἀλλὰ ὁ Μιχαίας εἶναι μετὰ τὸν Δαβίδ, τὸν μεγάλο βασιλέα, ποὺ ἐποίμανε τὸν λαόν. Τὸν ἐποίμανε ὅμως ὡς βασιλιάς. Δὲν τὸν ἐποίμανε ὡς μέγας ἀρχιερεὺς καὶ βασιλιάς. Καὶ Αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ αἰώνιος βασιλεύς.
.                    Ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος, ἀγαπητοί μου, προφητεύεται. Λέγει ὁ προφήτης Ἠσαΐας ἐκεῖνο τὸ καταπληκτικό, στὸ 7ο κεφάλαιο, στίχος 14: «Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει (: Ἰδού. -Αὐτὸ τὸ ἰδοὺ ποὺ δείχνει ὅτι προκαλεῖ τὴν προσοχὴν τοῦ ἀναγνώστου- Νά. Νὰ ἡ παρθένος –πρόκλησις– Νά, ἡ παρθένος θὰ ἐγκυμονήσει) ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν». «Καὶ θὰ γεννήσει υἱόν». Καὶ τὸ ὄνομά του; Ἐμμανουήλ. Δηλαδή, «μαζί μας ὁ Θεός». Τὸ Ἐμμανουὴλ εἶναι περιφραστικὸν ὄνομα· ποὺ δείχνει ἰδιότητα· ποὺ δείχνει ποιὸ θὰ εἶναι τὸ πρόσωπο αὐτό, τί θὰ κάνει τὸ πρόσωπον αὐτό. Καὶ τὸ ὄνομά Του; Δηλαδὴ τοῦ ποιός θὰ εἶναι; Γιατί ἔτσι συνήθιζαν στοὺς Ἑβραίους, τὸ ὄνομα νὰ ἐκφράζει τὸ πρόσωπο. Καὶ τὸ ὄνομά Του; «Μαζί μας ὁ Θεός». Δηλαδὴ θὰ εἶναι ὁ Θεός. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μαζί μας; Γιατί τονίζει ὅτι ὁ Θεὸς θὰ εἶναι μαζί μας; Πάντα ὁ Θεὸς δὲν ἦταν μαζὶ μὲ τὸν Ἰσραήλ; Ναί, ἀλλὰ ἦταν ὅμως καὶ ταυτόχρονα μακριά. Εἶναι ὁ κοντινὸς καὶ ταυτόχρονα ὁ ἀπρόσιτος Θεός. Τώρα ὅμως γιατί Ἐμμανουήλ; Γιατί “μαζί μας ὁ Θεός”; Ποὺ δείχνει ὅτι θὰ εἶναι πολὺ κοντά μας, πάρα πολὺ κοντά μας. Πόσο κοντά μας; Ὅσο μπορεῖ νὰ εἶναι δύο ἄνθρωποι μεταξύ τους. Δηλαδὴ θὰ γίνει ἄνθρωπος.
.                    Ἀλλὰ ἀκόμη καὶ ὁ χρόνος ποὺ προφητεύεται, ἀγαπητοί μου· ποὺ εἶναι οἱ περίφημες ἑβδομήκοντα ἑβδομάδες τοῦ Δανιήλ. Ἂν διαβάσετε τὸν προφήτη Δανιήλ, θὰ ἰδεῖτε ὅτι ἀναφέρεται ἀπὸ κάποιο ἱστορικὸ σημεῖο ποὺ θὰ συνέβαινε μελλοντικά, δηλαδὴ ἀπὸ τὸ διάταγμα τοῦ Πέρσου βασιλέως διὰ τὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ ναοῦ, ἀπὸ ἐκεῖ μετρᾶται ὁ χρόνος, ἕως τὸν χρόνον τῆς Σταυρώσεως. Καὶ μάλιστα ἡ τελευταία ἑβδομὰς χωρίζεται στὴν μέση -ποὺ εἶναι ἡ ἑβδομὰς ἑπτὰ χρόνια- χωρίζεται στὴ μέση, 3 ½ χρόνια, ἀκριβῶς δημιουργεῖ μία δαιδαλότητα στὴν προφητεία του, γιὰ νὰ βγάλει κάθε ὑποψία ὅτι μποροῦσε ποτὲ ἀνθρώπινη πρόβλεψη νὰ μιλήσει.
.                    Ἀλλὰ καὶ τὰ πάθη Του ἀκόμη προφητεύονται. Λέγει ὁ Ἠσαΐας στὸ 53ο κεφάλαιο, ὁλόκληρο τὸ κεφάλαιο: «Καὶ εἴδομεν αὐτόν (: Τὸν εἴδαμε. -Τὸν βλέπει στὸν Σταυρὸ ὁ Ἠσαΐας, 800 χρόνια πρὸ Χριστοῦ…), καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος (:Δὲν εἶχε ὀμορφιά. Τὸ ἀνθρώπινο εἶδος Του ἔφυγε· δηλαδὴ κακοποιήθηκε)· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον (: ἀλλὰ ἡ μορφή Του, τὸ εἶδος Του, ἦταν χωρὶς τιμή· εἶχε ἐξαφανιστεῖ. – Ὅπως ἕνας ἄνθρωπος ποὺ κακοποιεῖται καὶ φονεύεται, χάνει τὸ πρόσωπό του τρόπον τινά, ὄχι μόνον τὴν ὀμορφιά του. Ἐννοεῖται τὸ ἀνθρώπινο, τὸ ἐξωτερικὸ πρόσωπον). Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει –Ποιός εἶναι ὅμως αὐτὸς ποὺ εἶναι «τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον;»: Αὐτὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ φέρει τὶς ἁμαρτίες μας) καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται (:καὶ γιὰ μᾶς πονᾶ)· ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ (:Σὰν πρόβατο ὁδηγήθηκε στὴ σφαγή. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς τὸ ἀρνὶ μπροστὰ σὲ ἐκεῖνον ποὺ τὸ κουρεύει, τὸν ποιμένα, ἔτσι καὶ Ἐκεῖνος ὁ ἀμνός, τὸ στόμα του δὲν τὸ ἀνοίγει νὰ διαμαρτυρηθεῖ καὶ νὰ φωνάξει ἐναντίον ἐκείνων ποὺ Τὸν κακοποιοῦν)».
.                    Ἀλλά, μεγαλειώδης, ἀγαπητοί μου, εἶναι καὶ ἡ προφητεία ἐκείνη τοῦ Δανιήλ, ἢ καλύτερα τοῦ Ναβουχοδονόσορος τὸ ὅραμα, τὸ ὁποῖον ἑρμηνεύει ὁ Δανιήλ. Καὶ εἶναι περίεργο πῶς ὁ Θεὸς τὰ οἰκονομεῖ. Τὸ ὅραμα, τὸ ὄνειρο ἐκεῖνο, τὸ βάζει στὸν Ναβουχοδονόσορα ὁ Θεός. Δηλαδὴ σὲ ἕναν ἄνθρωπο… θέλετε; Εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κατέστρεψε, κατακατέστρεψε, θὰ λέγαμε, τοὺς Ἑβραίους. Ὁ Ναβουχοδονόσορ. Ἅρπαξε τὰ σκεύη τοῦ ναοῦ, ἦταν ὁ βέβηλος γιὰ τὸν ναό. Καὶ τοῦ βάζει ὁ Θεός, ἀγαπητοί μου, ὄνειρο, ποὺ τὸ προφητεύει ὁ Δανιὴλ καὶ εἶναι καταπληκτικό. Γιατί ἄραγε ἔβαλε σὲ ἕναν ἐχθρὸ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ἕνα τέτοιο ὄνειρο; Γιὰ νὰ δημιουργήσει τὸ ἀνύποπτον τῆς προφητείας. Τὸ ἀνύποπτον! Νὰ μὴν πεῖ κανεὶς ὅτι… νά, ὅτι τὰ πράγματα παρασκευάστηκαν. Ἀλλά, τὸ σπουδαιότερον· ὅτι τὶς προφητεῖες, μέχρι σήμερα κατέχουν καὶ κρατοῦν οἱ ἄπιστοι Ἑβραῖοι. Αὐτοὶ εἶναι οἱ θεματοφύλακες τῆς γνησιότητος τῶν προφητειῶν. Οἱ ἄπιστοι Ἑβραῖοι. Ὅπως ἀκριβῶς ἄπιστος ἄνθρωπος ὁ Ναβουχοδονόσορ, ὁμιλεῖ γι’αὐτό.
.                    Τί λέγει; «Εἶδα», λέγει, «ἕνα βουνὸ ἀλατόμητον -Δὲν εἶχε γίνει λατομεῖο, δὲν ὑπῆρχε κάτι ποὺ νὰ εἶναι σκαμμένο· ἀλατόμητον -. «Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ φεύγει», λέγει, «μία πέτρα, ἀποσπᾶται, ἄνευ χειρὸς ἀνθρώπου καὶ πηγαίνει καὶ πέφτει ἐπάνω σὲ ἕνα ἄγαλμα, ποὺ εἶναι τετραμερὲς στὴ σύνθεση τῆς ὕλης του καὶ τὸ λιάνισε». Εἶναι οἱ τέσσερις μεγάλες δυναστεῖες: ἡ Βαβυλωνιακή, ἡ Περσική, ἡ Ἑλληνικὴ ἢ Μακεδονική, τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ ἡ Ρωμαϊκή. «Καὶ στὸν τόπο», λέει, «ἐκεῖνον, ἐκείνη ἡ πέτρα ἡ ἀποσπαθεῖσα ἀπὸ τὸ ἀλατόμητον ὅρος, ἔγινε μέγα ὄρος καὶ κάλυψε τὴν γῆν». Καὶ λέγει ὁ Δανιήλ: «Βασιλιά μου, Αὐτὸς εἶναι ὁ Μεσσίας. Αὐτὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ θά ᾽ρθει ἀπὸ Παρθένον». «Ἀλατόμητον ὄρος». Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἡ Θεοτόκος λέγεται «ἀλατόμητον ὄρος». Ἐπειδὴ εἶναι Παρθένος. Ἀπὸ ἐκείνην ἀπεσπάσθη ἄνευ χειρὸς ἀνδρός, δηλαδὴ χωρὶς τὴν ἐπέμβασιν ἀνδρός. «Καὶ ἡ βασιλεία Αὐτοῦ», λέγει, ὁ Δανιήλ, «οὐκ ἔσται τέλος». «Δὲν ἔχει τέλος ἡ βασιλεία Του, ποὺ θὰ ἐγκαθιδρυθεῖ πάνω στὰ ἐρείπια τῶν ἀνθρωπίνων βασιλειῶν καὶ δυναστειῶν». Εἶναι καταπληκτικό. Ἀγαπητοί, εἶναι καταπληκτικό. Εἶναι στὸ 2ο κεφάλαιο, ἂν ἔχετε Παλαιὰ Διαθήκη –πρέπει νὰ ἔχετε– διαβάσατέ το στὸ σπίτι σας).

.                      Ἀγαπητοί μου, θὰ ἔλεγα ἀκόμα, ὅτι ὁ Κύριός μας δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνας μεγάλος ἀναμορφωτὴς ἢ ἕνας ἀρχηγὸς ἢ φιλόσοφος. Εἶναι Αὐτὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Εἶναι Αὐτὸς ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός. Εἶναι ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Ὅλα μαρτυροῦν γι’ Αὐτόν. Προπαντὸς ὅμως ἡ προφητικὴ ἀπόδειξις. Προπαντὸς δηλαδὴ ἡ προφητεία. Γι’αὐτὸ ἂς μελετᾶμε τὴν Ἁγία Γραφή, ὅπως μᾶς συνιστᾶ καὶ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος. Ἐκεῖ θὰ δοῦμε τὸν Χριστό. Τὴν Γραφὴ μελετοῦσαν κι ἐκεῖνοι οἱ δύο οἱ μαθηταί Του -ὅλοι οἱ μαθηταί Του, ἀλλὰ τουλάχιστον κατεγράφη αὐτὸ- ὁ Φίλιππος καὶ ὁ Ναθαναήλ. Καὶ ὅταν ὁ Φίλιππος βρῆκε τὸν Χριστόν… δυνάμει τίνων χαρακτηριστικῶν; Δυνάμει τῶν χαρακτηριστικῶν τῆς μελέτης ποὺ ἔκανε στὴν Ἁγία Γραφή. Δυνάμει τῶν χαρακτηριστικῶν τῶν προφητῶν γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Μεσσίου. Βρίσκει τὸν Ναθαναὴλ καὶ τοῦ λέγει: «Εὑρήκαμε τὸν Μεσσία». «Τὸν Μεσσία;». «Τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ», λέγει. «Ἀπὸ Ναζαρέτ; Ὄχι», τοῦ λέγει. «Ἐμεῖς διαβάσαμε ὅτι δὲν κατάγεται ἀπὸ τὴν Ναζαρὲτ ὁ Μεσσίας». Ἐμεῖς διαβάσαμε. Ἐμεῖς ξέρομε.
Πράγματι ὁ Ἰησοῦς δὲν κατήγετο ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ. Κατήγετο ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ. Γνωρίζετε τὸ περιστατικό, τὸ γιατί ἔφυγε ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ. Ἐπῆγε στὴν Αἴγυπτο. Ὅταν δὲ ἐπέστρεψε, καὶ ἀντὶ τοῦ Ἡρώδου, ἐβασίλευε ὁ Ἀρχέλαος, φοβηθεὶς δέ, γιατί κι αὐτὸς ἦταν ὠμὸς ἄνθρωπος, μήπως εἶχε καμία περιπέτεια, κατέφυγε εἰς τὸ Βόρειον Βασίλειον, στὴν Ναζαρὲτ καὶ ἐπειδὴ ἐκεῖ πέρασε τὰ παιδικά του χρόνια ὁ Κύριος καὶ τὰ μετέπειτα χρόνια Του, ὀνομάστηκε Ναζωραῖος· ἐνῶ δὲν ἦτο Ναζωραῖος. Δηλαδὴ δὲν εἶναι Ναζαρηνὸς ὁ Μεσσίας. Καὶ τοῦ λέγει ὁ Φίλιππος: «Ἔρχου καὶ ἴδε». Βέβαια τὰ πράγματα μπερδεύτηκαν ἐκεῖ. Ποῦ μπερδεύτηκαν; Ὄχι στὴν Γραφή, ἀλλὰ στὸν Ναθαναήλ. «Ἔλα καὶ θὰ δεῖς».
.                    Καὶ πράγματι, ἀγαπητοί μου, θὰ μπορούσαμε κι ἐμεῖς, ἂν ψάχναμε τὴν Ἁγία Γραφή, αὐτὸ τὸ ζωντανὸ βιβλίο τοῦ Θεοῦ, τότε ἐκεῖ, ἂν διαθέτομε καὶ μία εὐσεβῆ ψυχή, μία καθαρὴ ψυχή, καὶ χωρὶς προκατάληψη μελετοῦμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ θὰ βροῦμε τὸν Μεσσίαν. Ὁπωσδήποτε θὰ βροῦμε τὸν Μεσσίαν. Ἐκεῖ ὁπωσδήποτε θὰ ἀναγνωρίσουμε Ποιὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς ποὺ γεννήθηκε ταπεινὰ καὶ ἁπλὰ σὲ ἕνα σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, ἐδῶ καὶ δύο χιλιάδες χρόνια. Καὶ τότε θὰ ἀναφωνήσομε μαζὶ μὲ τὸν Ἀπόστολο Πέτρο: «Σὺ εἶ ὁ Χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος».

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητὴ
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας καὶ ἐπιμέλεια:
Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ: Ἀπομαγνητοφώνηση ὁμιλίας διὰ χειρὸς τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ἀθανασίου Κ.

ΠΗΓΗ: augoustinos-kantiotis.gr

ΜΑΘΗΤΕΣ ἢ ΑΓΕΛΕΣ ΛΥΚΩΝ; («Χριστούγεννα ξημερώνουν, “οἱ οὐρανοὶ ἀγάλλονται χαίρει ἡ φύσις ὅλη”, ὅμως») [Δ. Νατσιός]

Μαθητὲς ἢ ἀγέλες λύκων;

Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς

.                Πρὶν ἀπὸ ἕνα μήνα ὁ πρωθυπουργὸς κ. Μητσοτάκης ἦταν καλεσμένος σὲ μεσημεριανὴ ἐκπομπή. Ἐρωτήθη γιὰ τὶς μουσικές του ἐπιλογές. Διαβάζω: «Φωτογραφίζοντας τὴν τρὰπ μουσική, ἂν καὶ δὲν τὴν κατονόμασε, σχολίασε πὼς ἐνοχλεῖται ἀπὸ τὴν γλῶσσα, ποὺ χρησιμοποιεῖται στὸ συγκεκριμένο εἶδος μουσικῆς, ἐνῶ τόνισε πὼς πρέπει να ἐκπαιδεύσουμε τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὰ γιὰ τὸ τί σημαίνει σεβασμός». Ἔψαξα νὰ βρῶ μία δήλωση τῆς κ. Κεραμέως, γιὰ νὰ μᾶς ἀραδιάσει καὶ αὐτὴ τὰ «πρέπει» της, ἀλλὰ δὲν ἐντόπισα.
.                Κατ’ ἀρχὰς ὅσο καὶ ὅσοι διαβάζουν τὰ παρακάτω, ἂς ἔχουν συνεχῶς κατὰ νοῦ τὸ ἑξῆς: Δὲν διδάσκουν τὰ «πρέπει». Οὔτε ἀνατρέφεις τὰ παιδιά σου οὔτε κυβερνᾶς τὸν λαό σου μὲ τὰ «πρέπει». Τὸ«πρέπει» εἶναι ἀπρόσωπο ρῆμα. Νὰ πιάσω τὸ «πρέπει» ἀπὸ τὸ «γιώτα» καὶ νὰ τὸ γδάρω ὣς τὸ «πῖ», ἔλεγε χαρακτηριστικὰ ὁ Ἐλύτης. Διδάσκει, ἀνατρέφει, κυβερνᾶ σωστὰ καὶ ὑπεύθυνα τὸ «πρέπον», ἡ μετοχή, ἡσυμμετοχή, δηλαδή, τὸ παράδειγμα. Ὅταν ὁ γονέας ξημεροβραδιάζεται στὸ κινητὸ ἢ στὸ διαδίκτυο μὲ ποιόκύρος θὰ συμβουλεύσει τὰ παιδιά του νὰ ἀπέχουν ἀπὸ αὐτά; «Μὴ λοξὰ περιπατεῖν καρκίνῳ μήτηρ ἔλεγε… Ὁδὲ εἶπεν. Μῆτερ, σύ, ἡ διδάσκουσα, ὀρθὰ βάδιζε καὶ βλέπων σε ζηλώσω». Μὴν περπατᾶς στραβά, ἔλεγε ἡκαβουρίνα στὸ παιδί της…  Καὶ τῆς ἀπάντησε: Μητέρα, περπάτα ἐσὺ ἴσια καὶ βλέποντάς σε θὰ μάθω», γράφει στὸν ἐξόχως διδακτικό του μύθο, ὁ Αἴσωπος. Μὲ τί μοῦτρα οἱ πολιτικοὶ ζητοῦν ἀπὸ τὸν λαὸ θυσίες, βυθίζοντάς τον στὴν οἰκονομικὴ φρίκη, ὅταν οἱ ἴδιοι ἀμείβονται μὲ ἀνήκουστες ἀπολαβές, ἀπολαμβάνουν προκλητικὰ προνόμια καί, πολλάκις, σὰν τὰ ἄπληστα ἁρπακτικὰ κατρακυλοῦν στὴν ἀνομία, ἐξευτελίζοντας τὴν πατρίδα. (Νὰ ἀφαιρεῖται ἡ ἑλληνικὴ ἰθαγένεια σὲ ὅσους τὴν κηλιδώνουν καὶ εἶναι ἀνάξιοι νὰ φέρουν τὸὄνομα Ἕλληνας καὶ Ἑλληνίδα).
.                Χριστούγεννα ξημερώνουν, «οἱ οὐρανοὶ ἀγάλλονται χαίρει ἡ φύσις ὅλη», ὅμως -εἴμαστε γονεῖς, εἴμαστε δάσκαλοι- ἀκοῦς τὴν εἴδηση καὶ θλίβεσαι, ὀργίζεσαι, χάνεις τὰ λόγια σου. Διαβάζω: Ὀκτὼ μαθητὲς τῆς Α´ Λυκείου βίαζαν κατ᾽ ἐξακολούθηση συμμαθητή τους σὲ ἐγκαταλελειμμένο σπίτι κοντὰ στὸ σχολεῖο, διακινοῦσαν τὸ ὑλικὸ στὸ σχολεῖο, τὸν χτυποῦσαν καὶ τὸν ἀπειλοῦσαν, γιὰ νὰ μὴ μιλήσει. Εἶπαν στὸν εἰσαγγελέα πὼς «τὸ κάναμε γιὰ πλάκα, τὰ βλέπαμε στὶς ταινίες καὶ κάναμε τὰ ἴδια». Ἐπίσης ὅλοι στὴν παρέα τῶν ἀνηλίκων ἄκουγαν τρὰπ μουσική. Σύμφωνα μὲ ὅσα μετέδωσε τὸ Mega, ἔγραφαν στίχους βασισμένους στὸ βιασμὸ καὶ λέγεται ὅτι αὐτὴ τὴν κτηνώδη πράξη τους ἤθελαν νὰ τὴν κάνουν τραγούδι καὶ βίντεο. Τὸ πλέον ἐξοργιστικὸ εἶναι ὅτι, σύμφωνα μὲ πληροφορίες, οἱ δράστες σκόπευαν νὰ γράψουν ἕνα τραγούδι σὲρυθμὸ τρὰπ μὲ τὸν βιασμὸ τοῦ 15χρονου συμμαθητῆ τους. Μάλιστα, σκόπευαν νὰ γυρίσουν καὶ βίντεο κλίπ, ἐνῶ εἶχαν ἤδη ξεκινήσει νὰ γράφουν στίχους.
.                Τὶς προάλλες περνοῦσα ἔξω ἀπὸ σχολεῖο, δευτεροβάθμιας. Σχεδὸν νύχτα. Κάποιοι μαθητὲς ἄκουγαν τρὰπ μουσική, στὴν διαπασῶν. Στάθηκα καὶ ἄκουγα τοὺς στίχους. Κανονικὰ θὰ ἔπρεπε νὰ τοὺς παραθέσω, ἀλλὰ ντρέπομαι λόγῳ τῶν ἡμερῶν καὶ σέβομαι τοὺς ἀναγνῶστες. Μία συνεχὴς παρότρυνση ἀπὸαὐτὰ τὰ νεόπλουτα καθάρματα, γιὰ κάθε εἴδους κτηνωδίες καὶ ἀνομίες. Ναρκωτικὰ ποὺ ὠθοῦν σὲ εἰδεχθῆσεξουαλικὰ ἐγκλήματα, ἐκπόρνευση κοριτσιῶν, φόνοι, βιασμοί, ἀκριβὰ αὐτοκίνητα μὲ ἀσύλληπτες, κυριολεκτικά, ταχύτητες, βλασφημίες, χυδαιολογίες. Κανονικὰ φροντιστήρια γιὰ μία ζωή, ποὺ ὁδηγεῖ στὸἔγκλημα, γιὰ εὔκολο πλουτισμό, στὴν φυλακὴ καὶ στὸν θάνατο. Γι’ αὐτὸ βλέπουμε στοὺς δρόμους ὄχι συντροφιὲς νέων παιδιῶν, ἀλλὰ ἀγέλες λύκων, ἕτοιμες νὰ κατασπαράξουν ἀδύναμα θηράματα.
.                Οἱ τράπερ, τὰ διεφθαρμένα, ἀμόρφωτα καὶ ἀνισόρροπα αὐτὰ ὑποκείμενα ἔχουν ἀντικαταστήσει γονεῖς καὶ δασκάλους. Τὸ γράφω καὶ τὸ φωνάζω. Σ’ αὐτοὺς ὀφείλεται ἡ πνευματικὴ ἐξαθλίωση τῶν παιδιῶν, εἶναι οἱ ἠθικοὶ αὐτουργοὶ τῶν ἀνείπωτων ἐγκλημάτων. Τὸ ὁμολόγησαν οἱ 8 βιαστές, ἐγκληματίες μαθητές. «Σκόπευαν νὰ γράψουν ἕνα τραγούδι σὲ ρυθμὸ τρὰπ μὲ τὸν βιασμὸ τοῦ 15χρονου συμμαθητῆ τους».
.                Ἐρωτῶ: Γιατί δὲν ἐπεμβαίνουν οἱ εἰσαγγελεῖς γιὰ νὰ ἀνοίξει τὸ ἀπόστημα, τὸ καρκίνωμα, ποὺσαπίζει τὰ παιδιά; Γιατί τὸ κράτος-σκαντζόχοιρος (ὅπου καὶ νὰ τὸ ἀκουμπήσεις πονᾶς καὶ πληγώνεσαι), ἀδρανεῖ; Εἶναι δήλωση αὐτὴ τοῦ πρωθυπουργοῦ τῆς χώρας, πατέρας ὁ ἴδιος, «πὼς ἐνοχλεῖται ἀπὸ τὴν γλώσσα ποὺ χρησιμοποιεῖται στὸ συγκεκριμένο εἶδος μουσικῆς»; Τί θὰ πεῖ ἐνόχληση ἢ «πρέπει νὰ διδάξουμε τὸν σεβασμὸ στὰ παιδιά»; Πῶς θὰ τὸν διδάξουμε τὸν σεβασμό; Μὲ εὐχολόγια καὶ κούφια καρύδια; Γιατί δὲν καταδίκασε ἀπροκάλυπτα τὴν δυσωδία, ποὺ λέγεται «μουσικὴ» τράπερ, δίνοντας ἐντολὴ νὰ ξηλωθεῖ ἡἀχαλίνωτη καὶ πρόστυχη κακοήθεια; Νομίζει ἄραγε ἡ ὑπουργὸς Παιδείας ὅτι θὰ ἀντιμετωπιστεῖ τὸκαταστρεπτικὸ γιὰ τὸ μέλλον τῆς πατρίδας πρόβλημα, μὲ τὶς λεγόμενες «Δεξιότητες», τὴν σεξουαλικὴδιαπαιδαγώγηση ἀπὸ τὸ νηπιαγωγεῖο; Μήπως αὐτὸς ὁ βομβαρδισμὸς μὲ τὴν πανσεξουαλικότητα καὶ τὶς ποικιλώνυμες ἀποκλίσεις ἢ «διαφορετικότες» κατὰ τὴν συμπεριληπτική τους γλώσσα, ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων, ἐπιδεινώνει ἀντὶ νὰ περιορίζει τὴν τραγωδία; Παιδεία θέλουμε τῆς ἐλευθερίας, “δεξιότητες” γιὰ τὴν ποινικοποιημένη πιὰ ἀρετὴ τῆς ἁγνότητας -οὔτε σὰν λέξη δὲν τὴν συναντᾶς στὰ σχολικὰ βιβλία- τὴν ἀνθρωποποιὸ ἀγωγή, τὶς ἀξίες τῆς Ρωμιοσύνης. (Ἡ λέξη ἀξία παράγεται ἀπὸ τὸ «ἄξω», μέλλοντα τοῦρήματος «ἄγω», ποὺ σημαίνει ὁδηγῶ. Ἄρα ἡ ἀγωγὴ ὀφείλει νὰ ὁδηγεῖ στὶς καθ’ ἡμᾶς ἀγέραστες ἀξίες).
.                Ἐρωτῶ τοὺς γονεῖς, ποὺ μᾶς ἔρχονται πολλὲς φορὲς στὰ σχολεῖα κουνώντας μας τὸ δάχτυλο, ἀπειλώντας μας τοὺς δασκάλους, γιατί δυσαρεστήσαμε τὸ βλαστάρι τους, γιατί δὲν βαθμολογήσαμε μὲἄριστα τίς… μεγαλοφυίες τους, τί κάνουν;  Εἶχα σημειώσει σὲ παλαιότερο ἄρθρο μου: «Τὸ ζήτημα δὲν εἶναι σὲ τί κόσμο θ’ ἀφήσουμε τὰ παιδιά μας, ἀλλὰ τί παιδιὰ θὰ ἀφήσουμε σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο».
.                Ἡ οἰκογένεια, ἔγραφα καὶ κλείνω, εἶναι ἡ ἔσχατη γραμμὴ ἄμυνας γιὰ τὴν ἐπιβίωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἡ σύγχρονη Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολή. Ὅπως θὰ ἔλεγε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, «Ἀνίσως ἦτο δυνατὸν νὰἀνεβοῦμε εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ νὰ φωνάξουμε μίαν φωνὴν μεγάλην», γονεῖς ξυπνῆστε, μαγαρίζουν τὰ παιδιά σας. Ὅποια οἰκογένεια ὀρθώνει τείχη ἀδιαπέραστα καὶ προφυλάσσει τὰ παιδιά της ἀπὸ τὴν «λέπρα», ποὺτρώει τὰ σωθικὰ τῆς κοινωνίας, θὰ καμαρώνει μεθαύριο γιὰ τοὺς καλούς της καρπούς.  

.           «Ὥρα ἠμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι». Καλὰ κι εὐλογημένα Χριστούγεννα. Ὁ γεννηθεὶς Σωτὴρ τοῦ κόσμου νὰ μᾶς φωτίζει καὶ νὰ μᾶς σκέπει…

Δημήτρης Νατσιὸς

δάσκαλος-Κιλκὶς

ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ καὶ Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Τὰ δῶρα τῶν μάγων (γιὰ βασιλιά, θεὸ καὶ θνητό)!
Ὁ συμβολισμός τους

τοῦ Κωνσταντίνου Ἀθ. Οἰκονόμου,
δασκάλου 

Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ: Τὰ δῶρα καὶ οἱ μάγοι τῆς Γεννήσεως δὲν ἐμφανίζονται σὲ κανένα ἄλλο κανονικὸ Εὐαγγέλιο παρὰ μόνο στὸ Κατὰ Ματθαῖον καί, ἐπίσης, σὲ μερικὰ ἀπὸ τὰ λεγόμενα ἀπόκρυφα Εὐαγγέλια. Ὁ Ματθαῖος ἀπευθυνόταν στοὺς ἐξ Ἰουδαίων προσήλυτους πιστοὺς καὶ εἶχε στόχο νὰ ἐξαλείψει κάθε ἀμφιβολία περὶ τοῦ Ἰησοῦ ὡς ἀναμενόμενου Μεσσία καὶ νὰ ἐπιβεβαιώσει ὅτι ἦταν σταλμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἐκπληρώσει τὶς προφητεῖες τῶν Γραφῶν. Ἡ προσκύνηση τῶν μάγων, σοφῶν ἀνδρῶν, ποὺ δὲν ἀνῆκαν στὸ πολιτισμικὸ περιβάλλον τοῦἸησοῦ, ἀποδείκνυε, λοιπόν, τὴ θεϊκή του ἰδιότητα καὶ τὸν ξεχωριστὸ προορισμό του: οἱ μάγοι ἦταν οὐσιαστικὰ οἱ πρῶτοι ἐθνικοί, ποὺἀναγνώρισαν καὶ λάτρεψαν τὸν Ἰησοῦ. Μάλιστα κατὰ τὸν Μεσαίωνα λατρεύονταν καὶ οἱ ἴδιοι ὡς ἅγιοι. Τὸ ἀπόκρυφο Πρωτευαγγέλιο Ἰακώβου, ποὺ ἐπικεντρώνεται στὴ Θεοτόκο (γέννηση, παιδικὴ ἡλικία, μνηστεία μὲ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὴ γέννηση τοῦ Ἰησοῦ) ἀναφέρεται στὴν προσκύνηση τῶν μάγων, μὲ μία μικρὴ διαφορὰ σὲ σχέση μὲ τὸν Ματθαῖο. Δὲν κάνει λόγο γιὰ οἰκία, ὅπου βρισκόταν τὸ θεῖο βρέφος, ἀλλὰ γιὰ σπήλαιο, καθὼς καὶ ὅτι ἐκεῖ τὸν προσκύνησαν οἱ μάγοι. Ἐκτὸς ἀπὸ σμύρνα, λίβανο καὶ χρυσάφι, ὁ κάθε μάγος δώρισε καὶ ἀπὸ ἕνα κομμάτι χρυσάφι, τονίζοντας μὲαὐτὸν τὸν τρόπο τὴ βασιλικὴ πτυχὴ τῆς Γεννήσεως. Ἀπὸ τὰ παραπάνω εὐαγγέλια ἄντλησε πολλὰ τὸ ἀραβικὸ Εὐαγγέλιο τῆς Παιδικῆς Ἡλικίας τοῦἸησοῦ, ποὺ ἀνάγεται σὲ συριακὸ πρωτότυπο τοῦ 5ου ἢ 6ου αἰ. Οἱ μάγοι ὁδηγήθηκαν στὸν Ἰησοῦ ἀπὸ ἕναν ἄγγελο καὶ ὄχι ἀπὸ ἕνα ἀστέρι. Δίνεται μάλιστα μία ἐπιπλέον λεπτομέρεια. Ἡ Θεοτόκος, γιὰ νὰ ἀνταποδώσει τὰ δῶρα τῶν μάγων, τοὺς χάρισε, ἐπειδὴ δὲν διέθετε κάτι ἄλλο, ἕνα κομμάτι ἀπὸ τὸ σπάργανο τοῦ Ἰησοῦ, ποὺ οἱ μάγοι μετέφεραν στὸν τόπο τους καὶ ἐκεῖ διαφυλάχθηκε ὡς κειμήλιο.

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ: Ὁ ἀπολογητὴς Ἰουστίνος (+165), θεωροῦσε ὅτι οἱ μάγοι κατάγονταν ἀπὸ τὴν Ἀραβία, ὅπως καὶ ὁ Τερτυλλιανὸς (τέλη 2ου αἰ.), ὁ ὁποῖος τοὺς ἀπέδιδε καὶ βασιλικὴ ἰδιότητα. Ὁ Ἰωάννης Χρυσόστομος, πίστευε ὅτι οἱ μάγοι ἦταν Πέρσες. Ὁ σύγχρονός του Ἀθανάσιος, ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, διέδιδε ὅτι ἦταν Αἰγύπτιοι. Ὁ θεολόγος καὶ μάρτυρας Ὠριγένης, ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια, ἦταν αὐτός, ποὺ γιὰπρώτη φορὰ (ἀρχὲς 3ου αἰ.) δήλωσε τὸν ἀριθμὸ τῶν μάγων: ἦταν τρεῖς, ὅσα καὶ τὰ δῶρα τους. Σχετικὰ καθυστερημένα, τὸν 6ο αἰ., οἱ μάγοι ἀπέκτησαν τὰ ὀνόματά τους: Κάσπαρ ἢ Γάσπαρ, Μελχιὼρ καὶ Βαλτάσαρ. Ἡ πρωτοχριστιανικὴ παράδοση ἦταν συγκεχυμένη σχετικὰ μὲ τὶς λεπτομέρειες τῆς Γεννήσεως τοῦ Ἰησοῦ καὶ τῆς ταυτότητας τῶν μάγων, διότι οἱ χριστιανοὶ τῆς πρώτης γενιᾶς ἔδωσαν μεγαλύτερη ἔμφαση στὸν σταυρικὸ θάνατο καὶ στὴν ἀνάσταση, ἐνῶ τὰ εὐαγγέλια εἶχαν περισσότερο κηρυγματικὸ καὶ διδακτικὸ χαρακτήρα. Προφανῶς οἱ Μάγοι ἦταν σοφοὶ ποὺ εἶχαν πρόσβαση σὲ ἀστρονομικὲς ἢ ὑπερβατικὲς γνώσεις, διέθεταν κύρος καὶ ἀσκοῦσαν πολιτικὴ ἐπιρροὴ στὴν πατρίδα τους. Πιθανὸν νὰ ἦταν Πέρσες ἱερεῖς τοῦ Ζωροαστρισμοῦ. Οἱ Πέρσες πάντως τοὺς θεωροῦσαν ὁμοεθνεῖς τους καὶ μάλιστα ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι τὸ 614 μ.Χ., ὅταν ὁ στρατὸς τοῦ Χοσρόη Β´ κατέλαβε καὶ λεηλάτησε τὴν Ἱερουσαλήμ, δὲν κατέστρεψε τὸν Ναὸ τῆς Γεννήσεως, ἐπειδὴ στὴν εἴσοδό του εἶχε μία εἰκόνα μὲ θέμα τὴν προσκύνηση τῶν μάγων.

Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΩΡΩΝ: Τί σήμαιναν, ἄραγε, τὰ Δῶρα, τὰ ὁποῖα οἱ Μάγοι προσέφεραν στὸν ἐνσαρκωμένο Θεό; Λίβανος, σμύρνα, χρυσὸς εἶναι τὰ δῶρα ποὺ ἔφεραν «οἱ μάγοι ἐξ Ἀνατολῆς» στὸ θεϊκὸ βρέφος. Ὁ λίβανος εἶναι μία εὐώδης ρητίνη ποὺ συλλέγεται μὲ τομὴ στὸν λεπτὸ φλοιὸ τοῦ δέντρου βουσουελλία ἡ καρτέρειος. (φύεται στὶς ἀμμώδεις ἐκτάσεις τῆς Ἀραβίας, τῆς Σομαλίας, τῶν Ἰνδιῶν καὶ τοῦ Λιβάνου. Χρησιμοποιήθηκε σὰν θυμίαμα γιὰ κοσμικὴ καὶ λατρευτικὴ χρήση ἀπὸ τὰ πανάρχαια χρόνια (Αἰγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Ἑβραῖοι). Εὐώδης ρητίνη εἶναι καὶ ἡ σμύρνα, ποὺ ἐκκρίνεται ἀπὸ τὸν φλοιὸ τοῦ φυτοῦ μύρα ἡ κομμιοφόρος (ἢ καὶ ἄλλων συγγενῶν φυτῶν ποὺ φύονται στὴν Ἀραβία καὶτὴν Αἰθιοπία). Ἡ σμύρνα χρησιμοποιοῦνταν εὐρύτατα στὴν ἰατρική, ἐνῶ, ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἦταν στὸν σταυρό, Τοῦ χορηγήθηκε σμύρνα ὡς καταπραϋντικὸ τοῦ πόνου, ἐνῶ, κατὰ τὴν παράδοση, μὲ σμύρνα καὶ ἀλόη ἀλείφθηκε τὸ Σῶμα Του, ὅταν ἐξέπνευσε. Ἡ ἐπιλογὴ τῶν συγκεκριμένων δώρων δὲν εἶναι χωρὶς σημασία. Εἶναι δῶρα πολύτιμα, τόσο γιὰ τὴ χρηστική τους ἀξία ὅσο καὶ γιὰ τὴν ὑψηλὴ συμβολικὴ ἀξία ποὺτὰ περιβάλλει. Τὸ χρυσάφι μὲ τὴ λάμψη του καὶ τὸν ἀναλλοίωτο χαρακτήρα του εἶναι δῶρο γιὰ βασιλικὲς γεννήσεις, ὁ λίβανος ἦταν δηλωτικός τῆς θεϊκῆς φύσεως τοῦ Ἰησοῦ (“Κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν σου», Ψαλμὸς τοῦ Δαβὶδ), ἐνῶ ἡ σμύρνα τῆς θνητῆς. (Εἰρηναῖος Λουγδούνου – 2ος αἰ.). Γιὰ τὴ σμύρνα μάλιστα προσθέτει ὁ Δαμασκηνός: «τὴν σμύρναν ἐπῆγαν ὡς τριήμερον νεκρόν, ὅπου ἔμελλε νὰγίνη, διότι τὸν Χριστὸν μὲ σμύρναν τὸν ἤλειψαν καὶ τὸν ἔθηκαν εἰς τὸν τάφον, καθὼς τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον μαρτυρεῖ».

ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΑΝ ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ: Σύμφωνα μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση, πρὸ τῆς Κοιμήσεώς της, ἡ Θεοτόκος παρέδωσε τὰ Δῶρα μαζὶ μὲτὰ Ἅγια Σπάργανα τοῦ Χριστοῦ, τὴν Τίμια Ἐσθῆτα καὶ τὴν Ἁγία Ζώνη της στὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων, ὅπου καὶ παρέμειναν μέχρι τὸ ἔτος 400 μ.Χ. περίπου. Τότε ὁ αὐτοκράτορας Ἀρκάδιος τὰ μετέφερε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ παρέμειναν μέχρι τὴν ἅλωση τῆς πόλης ἀπὸ τοὺς Φράγκους τὸ ἔτος 1204 μ.Χ. Στὴ συνέχεια μεταφέρθηκαν γιὰ λόγους ἀσφαλείας, μαζὶ μὲ ἀλλὰ ἱερὰ κειμήλια, στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας, προσωρινὴπρωτεύουσα τοῦ Βυζαντίου, ὅπου καὶ παρέμειναν γιὰ ἑξήντα περίπου χρόνια. Μὲ τὴν ἐκδίωξη τῶν Σταυροφόρων ἐπὶ αὐτοκράτορος Μιχαὴλ Παλαιολόγου ἐπεστράφησαν στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου καὶ παρέμειναν μέχρι τὴν Ἅλωση τοῦ 1453. Μετὰ τὴν Ἅλωση ἡ Μάρω, χριστιανὴσύζυγος τοῦ σουλτάνου Μουρὰτ Β’ (1421-1451) καὶ μητρυιὰ τοῦ Μωάμεθ Β´ τοῦ Πορθητοῦ, τὰ μετέφερε αὐτοπροσώπως στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Παύλου στὸ Ἅγιον Ὅρος. Ἡ Μονὴ αὐτὴ τῆς ἦταν γνωστή, ἐπειδὴ ὁ πατέρας της, Γεώργιος Βράγκοβιτς, δεσπότης τῆς Σερβίας, ἔκτισε τὸ καθολικό της εἰς τιμὴν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου. Κατὰ τὴν ἁγιορείτικη παράδοση, καθὼς ἡ Μάρω ἀνέβαινε ἀπὸ τὸν ἀρσανὰ (λιμάνι) στὴν Μονή, ἡ Θεοτόκος τὴν ἐμπόδισε μὲ ὑπερφυσικὸ τρόπο νὰ πλησιάσει στὴ Μονὴ καὶ νὰ παραβιάσει τὸ ἄβατον τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Αὐτὴ ὑπάκουσε καὶ παρέδωσε τὰ Τίμια Δῶρα στοὺς μοναχούς, οἱ ὁποῖοι καὶ ἔστησαν στὸ σημεῖο ἐκεῖνο τῆς θεομητορικῆς παρουσίας ἕνα Σταυρό, ποὺ σώζεται μέχρι σήμερα καὶ λέγεται «Σταυρὸς τῆς Βασιλίσσης». Τὸ σουλτανικὸ ἔγγραφο μὲ τὶς σχετικὲς πληροφορίες παραδόσεως τῶν Τιμίων Δώρων φυλάσσεται στὸ ἀρχεῖο τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Παύλου. Ὁ χρυσὸς βρίσκεται ὑπὸ τὴν μορφὴ εἰκοσιοκτὼ σκαλισμένων ἐπιπέδων πλακιδίων, ποικίλων σχημάτων καὶ διαστάσεων περίπου 5 ἐπὶ 7 ἑκ. Κάθε πλακίδιο ἔχει διαφορετικὸ σχέδιο πολύπλοκης καλλιτεχνικῆς ἐπεξεργασίας. Ὁλίβανος καὶ ἡ σμύρνα διατηροῦνται ὡς μεῖγμα μὲ μορφὴ ἑξήντα δύο σφαιρικῶν χανδρῶν μεγέθους μικρῆς ἐλιᾶς. Ἡ αὐθεντικότητα τῶν Τιμίων Δώρων στηρίζεται κατὰ ἕνα μέρος στὴν προφορικὴ παράδοση καὶ κατὰ τὸ ὑπόλοιπο στὴν ἱστορία. Ὅμως ἡ αὐθεντικότητα τῶν Τιμίων Δώρων ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ τὴν ἄρρητη εὐωδία ποὺ ὁρισμένα ἀπ’ αὐτὰ ἀδιαλείπτως καὶ ὁρισμένα κατὰ καιροὺς ἀναδίδουν καὶ ἡ ἰαματικὴ καὶθαυματουργικὴ χάρις ποὺ μέχρι τὶς μέρες μας ἀναβλύζουν.

Η ΧΑΡΑ ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ἡ χαρὰ τὸ ζητούμενο στὴ ζωή μας

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .              Μέρες πρὸ τῶν Χριστουγέννων καὶ πλὴν τῆς εὐχῆς «Καλὰ Χριστούγεννα» πολλοὶ εὔχονται γενικότερα «Χρόνια πολλὰ κι εὐτυχισμένα». Πρὸ ἡμερῶν ἐφημερίδα ἔθεσε τὸ ἐρώτημα «τί εἶναι εὐτυχία;» σὲ ἐννέα γνωστὰ πρόσωπα. Οἱ ἀπαντήσεις τους ἦσαν ἐνδιαφέρουσες. Σὲ μία ἀπὸ αὐτὲς σημειώνεται ὅτι «φίλοι καὶ οἰκογένεια εἶναι πολὺ σημαντικοὶ παράγοντες εὐτυχίας, ὅπως καὶ ἡ αἴσθηση ὅτι ἡ ζωή μας ἔχει σκοπὸ καὶ νόημα». Σὲ ἄλλη λέγεται πὼς ἡ εὐτυχία «εἶναι μία στιγμὴ ἐναρμόνισης μὲ τὸ σύμπαν…».
.              Κατὰ τὸν ὁρισμὸ ποὺ δίνει  τὸ χρηστικὸ λεξικὸ τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν «εὐτυχία εἶναι ἡ ζωὴ ποὺ χαρακτηρίζεται ἀπὸ εὐχάριστα γεγονότα ἢ καταστάσεις». Ἡ ἐμπειρία διδάσκει πὼς δὲν εἶναι διαρκής, οὔτε ἁπτή, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ εὐχή. Ἡ εὐτυχία καὶ ἡ ἐπιτυχία ἔχουν συνθετικὸ τὴν τύχη, ποὺ στὴν προχριστιανικὴ ἀρχαιότητα ἦταν θεὰ καί, ὅταν ἐλέγετο ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει τύχη, σήμαινε ὅτι ἔχει τὴν εὔνοιά της…
.              Ἡ εὐτυχία καὶ ἡ ἐπιτυχία ἀφοροῦν τὴν κοινωνικὴ ὑπόσταση τοῦ ἀνθρώπου καὶ εἶναι σὲ συνάρτηση τῆς προσπάθειάς του  καὶ παραγόντων, ποὺ δὲν ἐλέγχονται ἀπὸ αὐτόν. Ἐκτὸς ὅμως τῆς εὐτυχίας, ποὺ συνήθως ἐναλλάσσεται μὲ τὴ θλίψη, ὑπάρχει καὶ ἡ χαρὰ ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναιἰσόβια, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τοὺς ἐσωτερικοὺς καὶ ἐξωτερικοὺς παράγοντες, ἀπὸ ἀποτυχίες καὶἐπιτυχίες, ἀπὸ ἀσθένειες καὶ θάνατο.
.              Εἶναι ἡ χαρὰ ποὺ ἔνιωσαν οἱ Πέρσες σοφοὶ ἀστρονόμοι, ὅταν μὲ τὸ ἀστέρι βρῆκαν τὸν Χριστὸ στὴ φάτνη: «Ἰδόντες τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. β΄ 10). Εἶναι ἡ χαρὰ ποὺ ἔνιωσαν οἱ βοσκοὶ τῆς Βηθλεὲμ τὴ νύχτα τῆς Γέννησης τοῦ Χριστοῦ, ὅταν ὁ ἄγγελος τοὺς εἶπε τὸ γεγονός: «Ἰδοὺ  εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη σήμερον σωτήρ… βρέφος ἐσπαργανωμένον» (Λουκ. β΄10-13). Ἐκεῖνοι τότε ἔσπευσαν νὰτὸ προσκυνήσουν καὶ ἦσαν οἱ πρῶτοι ἱεραπόστολοι τοῦ χαρμοσύνου γεγονότος. Οἱ Πέρσες  ἐπιστήμονες καὶ οἱ ἁπλοϊκοὶ βοσκοὶ τῆς Βηθλεὲμ ἔζησαν τὴ χαρὰ στὴ ζωή τους, διὰ τῆς συνάντησής τους μὲ τὸν  Χριστό.
.              Ἴδια χαρὰ ἔνιωσαν ἀσκητὲς τῆς ἐρήμου καὶ σπουδαῖοι ζωγράφοι, ποιητὲς καὶμουσικοί. Παράδειγμα: Ὁ Φρίντριχ Σίλερ ἔγραψε τὴν «Ὠδὴ στὴ χαρὰ» καὶ ὁ Λούντβιχ βὰν Μπετόβεν τὴ μελοποίησε στὸ καταληκτικὸ μέρος τῆς ἀριστουργηματικῆς ἐνάτης συμφωνίας του. ὉΓερμανὸς ποιητὴς γράφει μεταξὺ ἄλλων: «Μεσ’ ἀπὸ τὸ φλεγόμενο καθρέφτη τῆς ἀλήθειας σ’ αὐτὸν ποὺ ἐρευνᾶ χαμογελᾶ ἡ χαρά. Τοῦ ὑπομονετικοῦ ὁδηγεῖ τὰ βήματα πρὸς τὶς ἀπόκρημνες πλαγιὲς τῆς ἀρετῆς. Πάνω σ᾽τῆς πίστης τὰ ἡλιόφωτα βουνὰ τὴ σημαία της θὰ δεῖς νὰ κυματίζει καὶ μεσ’ ἀπ’ τὰ κομματιασμένα μνήματα αὐτή ᾽ναι ποὺ θὰ στέκει μὲς σ᾽τῶν ἀγγέλων τὸ χορό».
.              Εἶναι λυπηρὸ ποὺ ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση παραποιεῖ τὸ νόημα τῆς ὠδῆς στὴ χαρά, ποὺ εἶναι τὸ σύμβολό της. Διότι ὁ Σίλερ ἐκφράζει τὰ ἰδανικὰ τῆς ἐλευθερίας, τῆς εἰρήνης, τῆςἀλληλεγγύης καὶ τῆς συναδέλφωσης τῶν λαῶν, ὡς στηριζόμενα στὸν Χριστό, ποὺ ἔχει ἐξοβελιστεῖ ἀπὸ τὶς Βρυξέλες… Καλὰ Χριστούγεννα.-  

ΠΡΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΙ καὶ ΜΕΤΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ, ΧΩΡΙΣ ΥΠΕΡΚΟΣΜΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

Ναύπακτος, Χριστούγεννα 2021

Ποιμαντορική Ἐγκύκλιος

Ἱερόθεος
ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης
τῆς Θεοσώστου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου

Πρός
τούς Κληρικούς, μοναχούς καί λαϊκούς
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας

ΠΗΓΗ: parembasis.gr

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

.                     Ἡ ἑορτή τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μοῦ δίνει τήν εὐκαιρία νά ἐπικοινωνῶ μαζί σας γιά νά σᾶς εὐχηθῶ καί νά χαρῶ μέ σᾶς, ἀναφερόμενος στήν μεγάλη θεολογία τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων.
.                     Αἰσθάνομαι ὅτι πολλοί ἄνθρωποι, καί κυρίως ὅσοι εἶναι εὐαίσθητοι ψυχολογικά, σέ καιρούς πού ἐπικρατοῦν στήν κοινωνία δύσκολες καταστάσεις ἀπό κοινωνικές ἀστάθειες, ἀπό διχασμούς καί ἀναστατώσεις, ἀπό σωματικές καί ψυχικές ἀσθένειες, ἀπό ποικιλόμορφες πλάνες, καταφεύγουν στήν ἀνάγνωση μιᾶς σοβαρῆς ποίησης γιά νά βροῦν μιά ἐσωτερική ἰσορροπία καί ἕνα διαφορετικό νόημα ζωῆς.
.                     Ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί σέ παρόμοιες καταστάσεις πού ἐπικρατοῦν γύρω μας, σέ ἀμφισβητήσεις τῶν πάντων, καταρρεύσεις προσώπων καί πραγμάτων πρέπει νά καταφεύγουμε στήν δική μας λατρευτική ποίηση, τήν ὁποία συνέγραψαν ἅγιοι ὑμνογράφοι καί ποιητές, πού εἶχαν ὑψηλό νόημα τῶν πραγμάτων. Κι ἄν, ὅπως λέει ὁ ποιητής, «ἡ ποίηση δέν μᾶς ἀλλάζει τήν ζωή», ὅμως ἡ ἐκκλησιαστική ποίηση τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, τά τροπάρια πού ψάλλουμε στήν Ἐκκλησία εἶναι γεμάτα ὑψηλό θεολογικό νόημα πού ἠρεμεῖ καί γλυκαίνει τήν καρδιά μας καί ἀκόμη τῆς δίνει μιά ἔνταση πνευματική γιά ὑψηλές πτήσεις πρός τήν ὑπερκόσμια Ἀποκάλυψη τήν ὁποία μᾶς φανέρωσε ὁ Χριστός.
.                     Μιά τέτοια ὑπερκόσμια ποίηση συναντᾶ κανείς στόν ἅγιο Ρωμανό τόν Μελωδό, ὁ ὁποῖος, μεταξύ τῶν πολλῶν Κοντακίων πού συνέταξε, ἔχει καί ἕνα Κοντάκιο πού ἀναφέρεται στήν ἁγία καί πάνσεπτη Γέννηση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἅγιος Ρωμανός ὁ Μελωδός ἔδρασε κατά τό πρῶτο μισό τοῦ 6ου αἰώνα καί εἶναι ἀπό τούς μεγαλύτερους ὑμνογράφους τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ὁποῖος δίκαια θεωρήθηκε ὡς «ὁ Πίνδαρος τῆς ρυθμικῆς ποίησης».
.                     Τό «προοίμιον» τοῦ Κοντακίου αὐτοῦ τό ψάλλουμε μέχρι σήμερα καί εἶναι τό γνωστό τροπάριο: «Ἡ Παρθένος σήμερον τόν ὑπερούσιον τίκτει καί ἡ γῆ τό σπήλαιον τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει· ἄγγελοι μετά ποιμένων δοξολογοῦσι, μάγοι δέ μετά ἀστέρος ὁδοιποροῦσι· δι᾽ ἡμᾶς γάρ ἐγεννήθη παιδίον νέον, ὁ πρό αἰώνων Θεός».
.                     Σέ αὐτόν τόν ὕμνο ἀναφέρεται τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀλλά συγχρόνως παρουσιάζεται ἡ παγκόσμια ἑορτή ὅλης τῆς κτίσεως καί ὅλων τῶν ἀνθρώπων γιά τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, τοῦ «νέου παιδίου», πού εἶναι «ὁ πρό αἰώνων Θεός». Ἡ πτωχεία τοῦ σπηλαίου εἶναι δεκτική τοῦ μυστηρίου, τό ὁποῖο ὁ ὕμνος συνοψίζει χρησιμοποιώντας ἀντιθετικά ἤ μᾶλλον συμπληρωματικά ζεύγη συνδέοντας ἔτσι τά ἐπίγεια μέ τά ἐπουράνια, δηλαδή τό γήϊνο σπήλαιο ὑποδέχεται τόν ἀπρόσιτο, οἱ ἐπουράνιοι ἄγγελοι συνυπάρχουν μέ τούς ποιμένες, ὁ οὐράνιος ἀστήρ μέ τούς μάγους.
.                     Ποιός μπορεῖ, ψάλλοντας αὐτόν τόν ὕμνο, νά παραμένη στίς ἐνδοκόσμιες ἀπογοητεύσεις πού προέρχονται ἀπό τούς ἄρρωστους ψυχικά καί διανοητικά ἀνθρώπους; Ποιός μπορεῖ νά παραμένη ἀσυγκίνητος ἀπό τήν ἔλευση τοῦ «νέου παιδίου» πού εἶναι καί «πρό αἰώνων Θεός», τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν ἀποστάτη κόσμο;
.                     Σέ ὅλο αὐτό τό Κοντάκιο τοῦ ἁγίου Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, μέ τρόπο μοναδικό, ὑψηλό, τρυφερό καί εὐαίσθητο σέ 24 τροπάρια παρουσιάζεται μέ ἐκπληκτικό καί ποιητικό τρόπο ὁ ἀπόρρητος διάλογος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου μέ τόν Χριστό, ἀμέσως μετά τήν Γέννησή Του μέσα στό σπήλαιο καί τήν φάτνη τῶν ἀλόγων ζώων. Συγχρόνως, περιγράφεται καί ὁ διάλογος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου μέ τούς Μάγους τῆς Ἀνατολῆς πού προσῆλθαν γιά νά προσκυνήσουν τόν νέον Βασιλέα.
.                     Ὑπέροχος εἶναι ὁ ὕμνος στόν ὁποῖο παρουσιάζεται ἡ Παρθένος Μαρία νά βρίσκεται σέ φτώχεια, μέσα στό σπήλαιο καί ὅμως νά ἀπορῆ γιατί ἐρωτεύθηκε ὁ Χριστός τό Σπήλαιο καί χάρηκε τήν Φάτνη. Θά ἐκτεθῆ αὐτός ὁ ὕμνος  στήν γλῶσσα πού τόν ἔγραψε ὁ ἅγιος Ρωμανός, γιά νά χαροῦμε καί τήν ρυθμική γλῶσσα καί ἔπειτα θά παρατεθῆ σέ μετάφραση. Γράφει:

«Ὑψηλέ βασιλεῦ, τί σοι καί τοῖς πτωχεύσασι;
ποιητά οὐρανοῦ τί πρός γηΐνους ἤλυθας;
σπηλαίου ἠράσθης ἤ φάτνῃ ἐτέρφθης;
Ἰδού οὐκ ἔστι τόπος τῇ δούλῃ σου ἐν τῷ καταλύματι∙
οὐ λέγω τόπον, ἀλλ’ οὐδέ σπήλαιον,
ὅτι καί αὐτό τοῦτο ἀλλότριον∙
καί τῇ μέν Σάρρᾳ τεκούσῃ βρέφος
ἐδόθη κλῆρος γῆς πολύς, ἐμοί δέ οὔτε φωλεύς·
ἐχρησάμην τό ἄντρον, ὅ κατῴκησας βουλήσει
παιδίον νέον, ὁ πρό αἰώνων Θεός».
.                     Ἡ μετάφραση τοῦ ὕμνου αὐτοῦ, πού εἶναι λόγος τῆς Παναγίας Μητέρας στόν νεογέννητο Χριστό, ἔχει ὡς ἑξῆς:
«Ὑψηλέ βασιλεῦ, ποιά σχέση ἔχεις Ἐσύ μέ ἐμᾶς πού πτωχεύσαμε;
Δημιουργέ τοῦ οὐρανοῦ, γιατί ἦλθες σέ μᾶς τούς γήϊνους;
Ἐρωτεύθηκες τό σπήλαιο ἤ εὐφράνθηκες μέ τήν φάτνη;
Ἰδού δέν βρίσκεται τόπος στήν δούλη σου σέ αὐτόν τόν χῶρο.
Δέν λέω μόνο τόπο, ἀλλά οὔτε καί σπήλαιο,
γιατί καί αὐτό ἐδῶ εἶναι ξένο·
Καί στήν μέν Σάρρα, ὅταν γέννησε βρέφος,
δόθηκε κληρονομιά μεγάλη, σέ μένα ὅμως οὔτε φωλιά·
χρησιμοποίησα τό Σπήλαιο πού μέ τήν βούλησή Σου κατοίκησες Ἐσύ,
Νέο παιδίον, ὁ πρό τῶν αἰώνων Θεός».

.                     Σέ αὐτό τό ὑπερφυές ποίημα φαίνεται ὅτι ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ ὑπερβαίνει κάθε λόγο καί κάθε ποίηση, εἶναι ἄρρητο γεγονός, γι’ αὐτό ἀκόμη καί ἡ ποίηση δέν μπορεῖ νά τήν πλησιάση, ὡστόσο εἶναι αὐτή πού κυρίως μπορεῖ νά ἀποτυπώση κάθε τί ἀπρόβλεπτο καί ἀνατρεπτικό καί ὁ ἄνθρωπος μέ τόν ποιητικό λόγο καί τήν ρυθμική διατύπωσή του συντονίζεται λίγο στό ἄρρητο καί ἀπερίγραπτο αὐτό μυστήριο.
.                     Καί πάλι τά ζεύγη τῶν ἀντιθέσεων ἐξυπηρετοῦν τήν ἀπεικόνιση τοῦ μυστηρίου. Ὁ Χριστός εἶναι «παιδίον νέον» καί συγχρόνως «ὁ πρό αἰώνων Θεός», εἶναι βασιλεύς οὐράνιος καί ἔρχεται στούς γήϊνους. «Ἐρωτεύεται» τό σπήλαιο, εὐφραίνεται τό νά εἶναι στήν φάτνη, ζῆ μέ τούς πτωχούς καί ταπεινούς. Ὁ χῶρος τῆς φανέρωσής Του, μέσα ἀπό τόν μονόλογο τῆς Θεοτόκου πού ἐκφράζει τήν ἀπορία της, προσδιορίζεται κλιμακωτά: δέν ὑπάρχει τόπος, «οὐδέ σπήλαιον», «οὔτε φωλεύς». Καί ἐμεῖς πού «ἐπτωχεύσαμεν σφόδρα» καί ὁμοιωθήκαμε μέ τά ἄλογα ζῶα ὡς πρός τίς πράξεις μας, βλέπουμε δίπλα μας τόν Θεάνθρωπο Χριστό. Αὐτό δείχνει τήν ὑπερβάλλουσα ἀγάπη τοῦ Θεοῦ σέ μᾶς.

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

.                     Ζοῦμε σέ μιά δύσκολη καί ταραγμένη ἐποχή, ὄχι, βέβαια, χειρότερη ἀπό τήν ἐποχή στήν ὁποία γεννήθηκε καί ἔζησε ὁ Χριστός. Βλέπουμε δίπλα μας τήν κατάρρευση πολλῶν θεωριῶν, καταστάσεων, στίς ὁποῖες ἐπικρατεῖ ὁ φόβος τοῦ θανάτου, ἡ πλάνη τῶν παντοειδῶν σωτήρων, ἡ ἐκκοσμίκευση τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων, ἡ ἀλλοτρίωση τοῦ ὀρθοδόξου ἀνθρωπισμοῦ. Τό κυριότερο εἶναι ὅτι ζοῦμε σέ μιά ἐποχή πού οἱ Χριστιανοί ζοῦν καί συμπεριφέρονται προχριστιανικά καί μεταχριστιανικά, σάν νά ζοῦμε πρό Χριστοῦ, καί σάν νά εἴμαστε σέ μιά κοινωνία μεταχριστιανική,  πού τό Εὐαγγέλιο κοινωνικοποιεῖται καί ἐμεῖς ἔχουμε χάσει τήν ὑπερκόσμια προοπτική του.
.                     Σέ αὐτήν τήν ἐποχή πού ὅλα ὑποβαθμίζονται, κυρίως ἡ Ἀποκάλυψη πού ἔφερε στόν κόσμο ὁ Χριστός, ἡ Ὁρθόδοξη Ἐκκλησία μέ τήν ὑμνογραφία καί τήν ζωή της, κτυπᾶ τίς «ὑψηλές νότες», ὁμιλεῖ γιά τό Νέο πού ἦλθε στόν κόσμο μέ τόν Χριστό, καί γιά τό ὅτι κάθε ἀπόγνωση μπορεῖ νά γεμίση μέ τό νέο, τό ὑψηλό, τό ἀπόρρητο, τήν ἴδια τήν αἰωνιότητα, τόν Χριστό.
.                     Εὔχομαι σέ  ὄλους σας «τό παιδίον νέον καί πρό αἰώνων Θεός» νά γεμίση τήν πνευματική μας φτώχεια ἀπό τόν δικό Του πλοῦτο, ὅπως τό ψάλλουμε στήν δική μας ὑπερκόσμια ἐκκλησιαστική ποίηση. Ἄς ἀγαπήσουμε τήν ἐκκλησιαστική μας ποίηση γιά νά καταλάβουμε τήν ζωή τοῦ Ποιητοῦ τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς καί νά γεμίσουμε ἀπό ὑπερκόσμια ζωή. Ἄς τήν ἀκούσουμε σάν κάτι καινούργιο, ἀποβάλλοντας τήν συνήθεια καί ἄς ἀποκαθηλώσουμε τά στεγανά ἀνάμεσα στήν λειτουργική ζωή καί τήν ὑμνογραφία τῆς Ἐκκλησίας καί τήν προσωπική μας ζωή. Τό χρειαζόμαστε αὐτό γιά νά ἀποκτήσουμε σταθερότητα στήν πίστη στόν Χριστό.

Μέ πατρική ἀγάπη καί εὐχές
Ὁ Μητροπολίτης
+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ

«ΑΣΤΡΟΝ ΗΔΗ ΑΝΑΤΕΤΑΛΚΕΝ»

ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΤΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟ 1822. (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Μεσολογγίτικα Χριστούγεννα τὸ 1822

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

.           Τελειώνοντας τὸ ἐπετειακὸ ἔτος τῶν 200 ἐτῶν ἀπὸ τὴν Παλιγγενεσία ἂς θυμηθοῦμε πῶς πέρασαν οἱ Ἕλληνες στὸ πολιορκημένο Μεσολόγγι τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1822. Εἶναι ἕνα καλὸπαράδειγμα γιὰ τοὺς πολιτικοὺς καὶ τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς ταγούς μας. Τὴ σχετικὴ ἱστορία διηγεῖται πανέμορφα ἡ Πηνελόπη Δέλτα. Ἀπὸ τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1822 εἶχε ἀρχίσει ἡ πρώτη πολιορκία του. Ὁ ἐπικεφαλῆς τῶν ὀθωμανικῶν δυνάμεων Ὀμὲρ Βρυώνης μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους πασάδες ἀποφάσισαν νὰ ἐπιτεθοῦν τὰ ξημερώματα τῶν Χριστουγέννων, ξέροντας ὅτι ἐκεῖνες τὶςὧρες οἱ Ἕλληνες εἶναι ὅλοι στὶς ἐκκλησιὲς καὶ θὰ ἦταν οὐσιαστικὰ ἀφύλακτη ἡ πόλη.
.           Στὴ δούλεψη τοῦ Βρυώνη ἦταν ὁ Γιάννης Γούναρης, αἰχμάλωτός του μαζὶ μὲ τὴ σύζυγο καὶ τὰ παιδιά του. Τὴν προπαραμονὴ τῆς μεγάλης χριστιανικῆς γιορτῆς, ποὺ πάρθηκε ἡ ἀπόφαση γιὰτὴν ἐπίθεση, ὁ Γιάννης προσφέροντας τοὺς καφέδες ἄκουσε τὸ σχέδιο τοῦ τούρκου πασᾶ καὶ χωρὶς νὰ διστάσει ἀγνόησε τὴν τύχη τὴ δική του καὶ τῆς οἰκογένειάς του καὶ ἀποδράσας ἔτρεξε ὡς νέος Φειδιππίδης* στὸ Μεσολόγγι. Ἔφτασε παραμονὴ Χριστουγέννων στὸ σούρουπο, ἀποκάλυψε τὸσχέδιο τῶν Τούρκων, οἱ ἀρχηγοὶ τὸν πίστεψαν καὶ κινητοποιήθηκαν ἀμέσως.
.           Τὴν ἴδια ὥρα, διηγεῖται ἡ Πηνελόπη Δέλτα, ὁ Ρωγῶν Ἰωσὴφ «μάζεψε τοὺς παπάδες καὶδιέταξε νὰ κλείσουν ὅλες οἱ ἐκκλησίες καὶ νὰ εἰδοποιηθοῦν τὰ ποίμνια πὼς λειτουργία χριστουγεννιάτικη δὲ θὰ γίνει, παρὰ θὰ ἀγρυπνήσουν οἱ χριστιανοὶ ὅλοι στοὺς τοίχους ἀπάνω… Πράγματι οἱ ἐκκλησίες ἔμειναν κλειστές, τὰ κεράκια σβηστά. Ἀπάνω στὰ ὀχυρώματα οἱ παπάδες ψιθυριστὰ ἐγκαρδίωναν καὶ εὐλογοῦσαν τοὺς ἄντρες καὶ σιωπηλὰ τοὺς ἔδιναν τὴν εὐχή τους. Ἔξαφνα, στὴ νυχτερινὴ σιωπή, ὅλα μαζὶ τὰ σήμαντρα σήμαναν τὴ λειτουργία. Καὶ τότε ἄρχισε τὸπανηγύρι».
.           Οἱ Ὀθωμανοὶ ὁρμᾶνε νομίζοντας ὅτι θὰ κάνουν περίπατο, ἀλλὰ τὰ παλικάρια ἀγρυπνοῦσαν. Σὰν τοῖχο ζωντανὸ προβάλλουν τὰ στήθη τους στὸ ἀνθρώπινο κύμα ποὺ ἀνεβαίνει μὲ λύσσα, σιωπηλά, ἁρπάζουν τοὺς ξαφνιασμένους Τούρκους, τοὺς σηκώνουν ἀπὸ τὸ χῶμα, τοὺς γκρεμίζουν στὸ χαντάκι… Τρεῖς ὧρες βάστηξε τὸ πανδαιμόνιο. Κουρασμένοι, πατώντας στὰ πτώματα ἀποτραβιοῦνται οἱ Τοῦρκοι. Δεκατισμένοι, νικημένοι, ἀποθαρρυμένοι, ὑποχωροῦν καὶ φεύγουν…Ἡ Θεία Λειτουργία τῶν Χριστουγέννων εἶχε γίνει, ἀλλὰ μὲ μπαρούτι καὶ μὲ αἷμα. Ἔτσι ἑόρτασε τὸ Μεσολόγγι τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1822.
.           Ἡ Πηνελόπη Δέλτα γράφει καὶ γιὰ τὸ τί ἀπέγινε ὁ ἀφανὴς ἥρωας Γιάννης Γούναρης. Στὴν Κλεισούρα, στὸ δρόμο Μεσολογγίου – Ἀγρινίου ὑπάρχει ἕνα ἐρημοκλήσι, τῆς Παναγίας τῆς Ἐλεούσας. Ἐκεῖ ἔζησε ὡς μοναχός, ἀποτραβηγμένος ἀπὸ τὰ ἐγκόσμια, ἄγνωστος στοὺς περαστικοὺς καὶ μνημονεύοντας τὴ δολοφονημένη ἀπὸ τὸν Βρυώνη γυναίκα του καὶ τὰ σφαγμένα ἀγγελούδια του. Καὶ τελειώνει ἔτσι τὴν ἱστορία ἡ φιλόπατρις συγγραφέας: «Δάκρυα ποτὲ δὲν εἶδε κανεὶς στὰ μάτια του. Τὰ εἶχε χύσει ὅλα σὰν ἔμαθε τὴν ἐκδίκηση τοῦ ἀφέντη του, πού, μὲ τὸ αἷμα τῆς καρδιᾶς τοῦ δούλου του, εἶχε πληρώσει τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ Μεσολογγιοῦ».-

• – – – – – –

*Ἡμεροδρόμος Ἀθηναῖος. Γιὰ νὰ ζητήσει τὴ βοήθεια τῶν Σπαρτιατῶν ἐν ὄψει τῆς περσικῆςἐπίθεσης διέτρεξε τὴν ἀπόσταση Ἀθηνῶν – Σπάρτης σὲ δύο ἡμέρες.