Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ καὶ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ἡ Ἐθνοσυνέλευση τοῦ Ἄστρους καὶ τὸ σήμερα

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .              Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται στὶς 29 Μαρτίου ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Β΄ Ἐθνοσυνέλευσης στὸ Ἄστρος τῆς Κυνουρίας. Διήρκεσε  21 ἡμέρες, ἕως  τὶς 18 Ἀπριλίου 1823, ἡμέρα Μεγάλη Τετάρτη. Προφανῶς κοινὴ θέληση τῶν συμμετασχόντων ἦταν νὰ κάνουν Πάσχα στὰ σπίτια τους. Ὅπως κάθε ἱστορικὸ γεγονός, ἔτσι καὶ ἡ Β΄ Ἐθνοσυνέλευση διδάσκει καὶ τὸσήμερα, ἔστω καὶ ἂν οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες εἴμαστε σὲ μερικὰ θέματα ἀνεπίδεκτοι μαθήσεως…
.              Στὴν Α΄ Ἐθνοσυνέλευση τῆς Ἐπιδαύρου ἡ Ἐπανάσταση ἦταν στὸ ξεκίνημά της καὶεἶχαν ἐπιτευχθεῖ οἱ πρῶτες σημαντικὲς καὶ στρατηγικῆς σημασίας νίκες, χάρη κυρίως στὸν Κολοκοτρώνη. Ἔτσι ἡ Διακήρυξη καὶ τὸ Σύνταγμα τῆς Ἐπιδαύρου ἦσαν ἀποτέλεσμα τοῦἐνθουσιασμοῦ, ποὺ εἶχαν δημιουργήσει αὐτὲς καὶ τῆς κηρύξεως τῆς «Πολιτικῆς Ὕπαρξης καὶ Ἀνεξαρτησίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους».
.              Στὴ Β΄ Ἐθνοσυνέλευση τοῦ Ἄστρους, μὲ ἀναπτυσσόμενη σὲ κάποιο βαθμὸ τὴν κρατικὴ ὀντότητα τῆς Ἑλλάδας, ἐκδηλώθηκαν ἀπὸ τὴ μερίδα τῶν ὀλιγαρχικῶν (Μαυροκορδάτου, Κωλέττη, Κουντουριώτη κ.α.) οἱ ἀδυναμίες, ποὺ μᾶς κατατρύχουν ἕως καὶ σήμερα. Μικροσυμφέροντα, μικροψυχίες, φθόνος, οἰκογενειοκρατία, ἀναποδογύρισμα ἀξιῶν, ἐμπάθεια καὶ μὲ κάθε τρόπο ἁρπαγὴ τῆς ἐξουσίας ἦσαν τὰ ζιζάνια ποὺ σπάρθηκαν τότε καὶ προκάλεσαν στὴσυνέχεια τὴν ἐμφύλια διαμάχη. Ἡ σοφία, ἡ μετριοπάθεια, ἡ εὐστροφία καὶ πρὸ πάντων ἡ φιλοπατρία  τοῦ  Κολοκοτρώνη συνετέλεσαν νὰ μὴν ἀρχίσει ὁ ἐμφύλιος στὸ Ἄστρος. Σημειώνεται ὅτι λόγῳ τῶν ἐπιτυχιῶν του ὁ Γέρος τοῦ Μοριᾶ ἦταν ὁ κύριος στόχος τῆς φατρίας τῶνὀλιγαρχικῶν…
.              Εἶναι λυπηρὸ ποὺ διακόσια χρόνια μετὰ τὸ Ἄστρος ἡ ξεπερασμένη νοοτροπία καὶ ἡ ἀπαράδεκτη πολιτικὴ συμπεριφορὰ δὲν ἔχουν ἐκλείψει. Τὰ ἐλαττώματα ποὺ φάνηκαν στὴ δεκαετία τοῦ 1820 ἔφεραν τοὺς Ἕλληνες κοντὰ στὴν ἀποτυχία τοῦ παγκόσμιας ἀπήχησης ἐγχειρήματός τους γιὰ ἐλευθερία καὶ ἀνεξαρτησία καὶ ὁδήγησαν στὴν ἐξάρτησή μας ἀπὸ τὶς Μεγάλες Δυνάμεις. Τὰ ἴδια ἐλαττώματα σήμερα δυσχεραίνουν τὴν ἀνάπτυξή μας καὶ ὁδηγοῦν σὲ ἐθνικὸ μαρασμό.
.              Βεβαίως ὑπῆρξε στὸ Ἄστρος καὶ ὑπάρχει καὶ σήμερα μία ἐκλεκτὴ  μερίδα Ἑλλήνων, ποὺ δίδαξαν καὶ διδάσκουν τὶς σταθερὲς ἀξίες καὶ τὰ αἰώνια ἰδανικὰ τοῦ Ἔθνους μας, ἐκείνων ποὺ δὲν τοὺς ἀγγίζουν οἱ μικρότητες καὶ τὰ συμφέροντα. Ὁ Κολοκοτρώνης συνετέλεσε στὸ τέλος τῆςἘθνοσυνέλευσης τοῦ Ἄστρους  νὰ ὑπάρξει συμφωνία καὶ νὰ ἐγκριθεῖ ὁμόφωνα Διακήρυξη, τὴν ὁποία πιθανότατα συνέταξαν ὁ Ἐπίσκοπος Βρεσθένης Θεοδώρητος καὶ ὁ ἐκπρόσωπος στὴἘθνοσυνέλευση τῶν κατοίκων τῆς Ἄνδρου κληρικὸς Θεόφιλος Καΐρης, ὁ ὁποῖος καὶ τὴν ἀνέγνωσε. Γράφεται μεταξὺ ἄλλων:
.              «…Ἔχομεν ἀμετάθετον ἀπόφασιν ὅλοι, ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἢ νὰ ἀποκτήσωμεν τὴν ἀνεξαρτησίαν μας ἐντελῶς, ἔθνος χωριστόν, αὐτόνομον καὶ ἀνεξάρτητον ἀναγνωριζόμενοι, διὰ τὴν δόξαν τῆς ἁγίας ἡμῶν πίστεως καὶ τὴν εὐτυχίαν τῶν ἀνθρώπων, ἢ μὲ τὰ ὅπλα εἰς τὰς χείρας ὅλοι,ὅλοι οἱ Ἕλληνες νὰ καταβῶμεν εἰς τοὺς τάφους, ἀλλὰ χριστιανοὶ καὶ ἐλεύθεροι…».
.              Ἡ ἐν λόγῳ Διακήρυξη ἀποτελεῖ ἔξοχο κείμενο φιλοπατρίας, ποὺ δείχνει ὅτι ἡ πλειονοψηφία τῶν συμμετασχόντων κατὰ τὴν κρίσιμη ὥρα μποροῦσε νὰ ἀρθεῖ στὸ ὕψος τῶν περιστάσεων. Μακάρι αὐτὸ νὰ ἰσχύει καὶ σήμερα.- 

Διαφήμιση

Ο ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ καὶ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ὁ Μάρκος Μπότσαρης καὶ τὸ σήμερα

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

.            Στὶς φετινὲς σημαντικὲς ἐπετείους περιλαμβάνονται τὰ 200 χρόνια ἀπὸ τὸν ἡρωικὸ θάνατο τοῦ Μάρκου Μπότσαρη, τοῦ ἐπιλεγομένου Λεωνίδα τοῦ 1821, καὶ ἐπίσης τὰ 200 χρόνια ἀπὸ τὴσύγκληση τῆς Β΄ στὸ Ἄστρος τῆς Κυνουρίας Ἐθνικῆς Συνέλευσης τῶν ἐπαναστατημένων Ἑλλήνων.
.            Ἡ κάθε ἀνάμνηση, ἡ κάθε μνήμη δὲν πρέπει νὰ μᾶς ἑνώνει μόνο μὲ τὰ γεγονότα. Συνδεδεμένα μὲ αὐτὰ εἶναι ὑψηλὰ ἰδανικά, εἶναι καὶ διδάγματα γιὰ κάθε γενιὰ Ἑλλήνων. Ὅπως λέμε «μνήμη Ἁγίου μίμηση Ἁγίου», τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τοὺς ἥρωες, ποὺ ἔδωσαν τὴ ζωή τους γιὰ τὴνἙλλάδα. Τὸ νὰ θυμόμαστε ἕναν ἥρωα καὶ νὰ μὴν ἐκτιμᾶμε στὴν πράξη τὶς ἀρετές του εἶναι κάτι τὸστεῖρο, κάτι τὸ τυπικό.  Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ Ἕλληνες, ποὺ θυμόμαστε τὸν Μπότσαρη, ὀφείλουμε νὰ τοῦδείχνουμε  ἔμπρακτα τὴν πρὸς αὐτὸν εὐγνωμοσύνη μας.
.             Ὁ Σουλιώτης Μάρκος Μπότσαρης (1790-1823) εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ἀγαπητοὺςἀγωνιστὲς τῆς Ἐθνεγερσίας στὴν Ἑλλάδα καὶ στὸ ἐξωτερικὸ . Ἡ καίρια ἀρετή του, ἀπὸ τὴν ὁποία πήγαζαν οἱ ἄλλες, ἦταν ἡ Πίστη του. Τὸ πρῶτο ποὺ ἔκανε ὁ γόνος τῆς πολυμελοῦς οἰκογένειας τῶν γενναίων Μποτσαραίων ἦταν μὲ τὴν ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης, νεότατος, νὰ συγκροτήσει ὁμάδα, νὰ καθιερώσει σημαία – λάβαρο μὲ τὸν Ἅγιο Γεώργιο στὸ μέσον καὶ μὲ γύρω ἀπὸ τὴν εἰκόνα γραμμένα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – ΠΑΤΡΙΣ – ΘΡΗΣΚΕΙΑ καὶ νὰ ξεκινήσει τὸν ἔνοπλο ἀγώνα κατὰ τῶν Τούρκων, μὲ πολλὲς ἐπιτυχίες.
.            Γράφτηκε πώς,  ὅταν πήγαινε στὴ μάχη τοῦ Καρπενησίου, ὅπου καὶ φονεύθηκε, πέρασε ἀπὸ τὸ μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Προυσιώτισσας. Μπῆκε στὸ Καθολικὸ τῆς Μονῆς, προσκύνησε τὴν θαυματουργὴ εἰκόνα της καὶ βγαίνοντας τράβηξε τὸ πουγγί του, τὸ ἔδωσε σὲ ἕναν καλόγερο καὶ τοῦ εἶπε: «Πάρ᾽ το νὰ μοιράσεις τὰ γρόσια ποὺ ἔχει μέσα γιὰ τὴν ψυχὴ τοῦ Μάρκου Μπότσαρη». Ὁ καλόγερος, ποὺ ποτὲ δὲν εἶχε δεῖ τὸν ἥρωα καὶ δὲν τὸν γνώρισε, τὸν ρώτησε παραξενεμένος: «Τί; Πέθανε ὁ Μάρκος;» καὶ ὁ Μπότσαρης προχώρησε πρὸς τὸ ἄλογό του λέγοντάς του: « Ὄχι, ἀλλὰ πηγαίνει γιὰ νὰ πεθάνει». (Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Γ. Ν. Παπαθανασόπουλου «Κιβωτὸς Πατριδογνωσίας», Ἔκδ. «Τῆνος» 2021).
.             Ἀρετή του ἦταν ἐπίσης ἡ ἀποφασιστικότητά του. Ὅταν ἡ διοίκηση, ἀπὸ φθόνο πρὸς αὐτόν, γιὰ νὰ τὸν ταπεινώσει, ὀνόμασε μαζί του ἄλλους εἴκοσι «στρατηγοὺς»,  ὁ Μπότσαρης δὲν ἀποχώρησε θιγμένος ἀπὸ τὴν ἐπικείμενη μάχη μὲ τοὺς Τούρκους. Ἐκεῖνο ποὺ ἔκανε ἦταν μπροστὰσὲ ὅλους τοὺς ἀποκληθέντας «στρατηγοὺς» νὰ σκίσει τὸ δίπλωμα, ποὺ τοῦ εἶχε ἀποστείλει ἡδιοίκηση, ὅπως καὶ σὲ αὐτούς, καὶ νὰ τοὺς πεῖ πὼς ὁ ἐπικεφαλῆς τῶν ἐχθρῶν Τοῦρκος πασὰς Σκόντρα δίνει τὰ διπλώματα καὶ ὅποιος εἶναι ἱκανὸς θὰ τὸ πάρει κατὰ τὴ μάχη ἀπὸ ἐκεῖνον.
.              Τρίτη ἀρετὴ τοῦ Μάρκου Μπότσαρη ἦταν τὸ πνεῦμα τῆς ὑπὲρ Πατρίδας θυσίας του. Τὴν παραμονὴ τῆς μάχης στὸ συμβούλιο, ποὺ ἔγινε, ὁ Μπότσαρης καὶ οἱ ἄλλοι ὁπλαρχηγοὶσυμφώνησαν τὶς πρῶτες πρωινὲς ὧρες νὰ ἐπιτεθοῦν στὸ στρατόπεδο τοῦ ἐχθροῦ καὶ κανόνισαν τὶς θέσεις, ποὺ θὰ εἶχε ὁ καθένας τους. Ὁ Μπότσαρης στὶς 5 τὸ πρωὶ μὲ τοὺς 350 στρατιῶτες του ἦτανἕτοιμος γιὰ τὴ μάχη, ἀλλὰ δὲν εἶδε κανέναν ἄλλον νὰ κινεῖται… Τότε δὲν εἶπε νὰ ἀποφύγει κι ἐκεῖνος τὴ μάχη, ἀλλὰ ἐπιτέθηκε κατὰ τῶν Τούρκων, ποὺ τοὺς βρῆκε κοιμώμενους. Ὁ ἴδιος σκότωσε πολλούς, ἀλλὰ στὴν ἄνιση μάχη πληγώθηκε. Γιὰ νὰ μὴν προξενήσει δειλία στοὺς συντρόφους του, πολεμοῦσε καὶ πληγωμένος, ἕως ὅτου ἕνα βόλι ἐχθρικὸ τὸν βρῆκε στὸ μέτωπο…
.           Τοῦ Μπότσαρη ἡ φιλοπατρία, ἡ γενναιότητα, ἡ αὐτοθυσία, ἡ  ἁγνότητα τῶν προθέσεων, ἡἐντιμότητα καὶ ἡ ἀποφασιστικότητα τοῦ χαρακτήρα, μαζὶ μὲ τὸ νεαρὸ τῆς ἡλικίας του ἐνέπνευσαν σπουδαίους λογοτέχνες καὶ καλλιτέχνες, Ἕλληνες καὶ ξένους.
.         Παραθέτω εἰς μνημόσυνο τοῦ ἥρωα καὶ ἐθνομάρτυρα Μάρκου Μπότσαρη δύο ἐπίκαιρους καὶσήμερα στίχους τοῦ μεγάλου μας ποιητῆ  Ἀνδρέα Κάλβου ἀπὸ τὸ ποίημά του «Εἰς Σούλι»:

 …Ὦ ἄγγελοι, ὁπού ἐτάχθητε
 Φύλακες τῶν δικαίων,
Τῆς Σελλαιΐδος* σώσατε
Τὰ τέκνα καὶ τὸν Μπότσαρην διὰ τὴν Ἑλλάδα…
Ψυχαὶ μαρτύρων χαίρετε.
Τὴν ἀρετὴν σᾶς ἄμποτε
᾽Νὰ μιμηθῶ εἰς τὸν κόσμον,
Καὶ νὰ φέρω τὴν λύραν μου
Μὲ σᾶς ᾽νὰ ψάλλω.-

*Ἡ Σελλαιὶς εἶναι ἡ χώρα τῶν Σελλῶν, κατοίκων τῆς Δωδώνης τῆς Ἠπείρου

Ο ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΟΡΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗ

Ὁ ἀπαγχονισμὸς τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .                   Σὰν σήμερα, τὶς πρῶτες πρωινὲς ὧρες τῆς 14ης Μαρτίου 1957, ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους, ποὺ θεωροῦσαν ὅτι εἶναι ἰδιοκτησία τους οἱ Ἕλληνες τῆς Κύπρου, ἀπαγχονίστηκε ὁ 19χρονος ἥρωας καὶ ἐθνομάρτυρας Εὐαγόρας Παλληκαρίδης. Εἶχε ἕνα πηγαῖο σπουδαῖο ποιητικὸ ταλέντο καὶ ἀπὸ τὰδεκαπέντε του χρόνια ἐκδήλωσε τὴ ἀγωνιστική του διάθεση μετὰ τὴ Δωδεκάνησο, ποὺ τὸ 1947 ἐλευθερώθηκε ἀπὸ τοὺς Ἰταλούς, νὰ ἐλευθερωθεῖ καὶ ἡ Κύπρος ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲτὴν μητέρα Ἑλλάδα. Σημειώνεται ὅτι Ἄγγλος ἦταν ὁ ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, ποὺ παρέδωσε  τὴ Δωδεκάνησο στὸν ἀντιναύαρχο Περικλῆ Ἰωαννίδη τὸ 1947 καὶ οἱ Ἄγγλοι θὰ ἔπρεπε ἀμέσως μετὰνὰ παραδώσουν στὴν Ἑλλάδα τὴ Μεγαλόνησο Κύπρο, ποὺ ἦταν ἡ τελευταία ἀποικία τους στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἐγγὺς Ἀνατολή… Ἡ διαφορὰ ἦταν πὼς οἱ Ἄγγλοι μᾶς ἔκαμαν τοὺς καλοὺς μὲ τὴ Δωδεκάνησο ποὺ δὲν τοὺς ἀνῆκε, ἀλλὰ στὴν Κύπρο, ποὺ τοὺς ἀνῆκε, ἦσαν οἱ γνωστοὶ στυγνοὶἀποικιοκράτες…
.                   Στὰ δεκαεφτά του ὁ Εὐαγόρας, μαθητὴς ἀκόμη τοῦ Λυκείου, ἐντάχθηκε στὴν ΕΟΚΑ καὶ στὰ 18 του συνελήφθη νὰ μεταφέρει ὁπλοπολυβόλο. Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ καταδικάστηκε σὲ θάνατο… Κατὰ τὴ δίκη του ἐρωτήθηκε ἀπὸ τὸν Ἄγγλο δικαστὴ ἂν εἶχε νὰ πεῖ κάτι καὶ ἐκεῖνοςἀπάντησε ὡς ὥριμος καὶ μὲ ἐπίγνωση τῆς πράξης τοῦ ἥρωας: «Γνωρίζω ὅτι θὰ μὲ καταδικάσετε σὲθάνατο. Θὰ μὲ κρεμάσετε, τὸ ξέρω. Ὅ, τι ἔκαμα τὸ ἔκαμα ὡς Ἕλληνας Κύπριος, ποὺ ζητᾶ τὴλευτεριά του. Εὔχομαι νὰ εἶμαι ὁ τελευταῖος Κύπριος ποὺ θὰ ἀντικρύσω τὴν ἀγχόνη. Ζήτω ἡἝνωσις τῆς Κύπρου μὲ τὴν Μητέρα Ἑλλάδα! Τίποτε ἄλλο!».
.                   Ὁ Παλληκαρίδης ἔδωσε ἑκουσίως τὴ ζωή του γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Λίγες ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὸν ἀπαγχονισμὸ τοῦ Παλληκαρίδη,  στὶς 3 Μαρτίου 1957, ἑκατοντάδες Ἄγγλοι στρατιῶτες ἔκαψαν ζωντανὸ στὸ κρησφύγετό του, τὸν ὑπαρχηγὸ τῆς ΕΟΚΑ  Γρηγόρη Αὐξεντίου. Νὰ σημειωθεῖ ὅτι οἱ Ἄγγλοι δυνάστες τοὺς ἔνωσαν μετὰ θάνατο, ἀφοῦ τοὺς ἔθαψαν σὲ κοινὸ τάφο στὰ φυλακισμένα μνήματα τῆς Λευκωσίας… Μαζί τους σὲ αὐτὰ καὶ οἱ ἄλλοι ἥρωες τῆς ΕΟΚΑ ποὺ ἀπαγχονίστηκαν ἢἐκτελέστηκαν ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους. Ὅλοι τους ἦσαν ἄξιοι συνεχιστὲς τῶν ἡρώων Ἑλλήνων ποὺἀγωνίστηκαν γιὰ Ἐλευθερία καὶ Ἀξιοπρέπεια ἐναντίον πολὺ ὑπερτέρων δυνάμεων τῶν ἐχθρῶν, ἀπὸτὸν Μαραθώνα, τὶς Θερμοπύλες καὶ τὴ Σαλαμίνα, ἕως τὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ 1821, τὸ 1904, τὸ1912, τὸ 1940….
.                   Ἐμεῖς λοιπὸν οἱ Ἕλληνες, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Παλληκαρίδη καὶ ὅλων τῶν ἡρώων, τοὺς χρωστᾶμε τὴν ὕπαρξή μας καὶ τὴ θέση μας στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν παγκόσμια ἱστορία. Τὸ χρέος μας αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὀφείλουμε νὰ ἔχουμε τὸ ἴδιο φρόνημα, τὶς ἴδιες ἀξίες, τὰ ἴδια ἰδανικὰ μὲαὐτούς, νὰ ἔχουμε ἀξιοπρέπεια καὶ ἀγωνιστικότητα ἀνεξάρτητα μὲ τὸ ποιὸς εἶναι ἀπέναντί μας καὶμᾶς ἀπειλεῖ. Γιὰ τὴν Κύπρο συγκεκριμένα ὀφείλουμε νὰ  μένουμε σταθεροὶ στὶς ἀποφάσεις τοῦΟΗΕ καὶ στὶς ἀρχὲς τῆς ΕΕ, νὰ μὴν ἀποδεχόμαστε σχέδια τύπου Ἀνάν, καὶ  νὰ ἀποκρούομεἀπολύτως κάθε πρόταση κατάργησης ἢ φαλκίδευσης τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας.
.                   Οἱ ἐθνικοί μας ἥρωες διαχρονικὰ ἔβαζαν τὴν ἐπιβίωση τοῦ Ἔθνους καὶ  τὴν ἐλευθερία τῆς Πατρίδας μας πάνω ἀπὸ τὴ ζωή τους. Δὲν εἶναι λοιπὸν δυνατὸ νὰ εἴμαστε ἀπόγονοί τους καὶστὴ ζωή μας νὰ βάζουμε σὲ προτεραιότητα τὴν ἡδονή. Δὲν εἶναι δυνατὸ στὴ θυσία καὶ στὸ χρέος νὰπροτάσσουμε τὴν τρυφηλότητα, τὴ δουλοπρέπεια. Καὶ ὅμως… Εἶναι λυπηρὸ πὼς ἐνῶ ἀντιμετωπίζουμε προφανεῖς κινδύνους ὡς Ἔθνος, ὑπάρχουν  Ἕλληνες ποὺ πολεμᾶνε τὶς παραδοσιακές μας ἀξίες τῆς Φιλοπατρίας, τῆς Οἰκογένειας, τῆς Γλώσσας.-

«Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ, Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗΣ»

«Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ,
Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗΣ»

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος
Ἀθανασίου Μυτιληναίου
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 22-3-1981]

.               Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου, δευτέρα Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἑορτάζει τὴ μνήμη τοῦ μεγάλου πατρὸς καὶ θεολόγου τοῦ 14ου αἰῶνος, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.
.               Ἐὰν ἡ Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, ποὺ ἑορτάσαμε τὴν περασμένην Κυριακήν, εἶναι ἡ ἑορτὴ κατὰ τὴν ὁποίαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, στὴν 7η Οἰκουμενικὴ Σύνοδο ἔδειξαν ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἀληθινὰ ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ θεωθεῖ ὁ ἄνθρωπος, αὐτὸ μὲ τὴ σημερινὴ Κυριακὴ καὶ τὴν προβολὴ τοῦ μεγάλου προσώπου καὶ ἁγίου, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ποὺ δὲν εἶναι βεβαίως σήμερα ἡ κανονική του μνήμη, ἀλλὰ ἡ προβολή του, ὡς θεολόγου καὶ μαχητοῦ ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας, μὲ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμὰ ἔγινε αὐτὸ πολὺ σαφές· διότι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἠγωνίσθη ὡς μοναχὸς καὶ ὡς ἐπίσκοπος, ἀκριβῶς νὰ δείξει ὅτι εἶναι δυνατὸν αὐτὸ νὰ γίνει. Ποιό; Αὐτὸ ποὺ ἡ 7η Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἤδη εἶχε θεμελιώσει: ὅτι ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο ἵνα ἡ σὰρξ γένηται λόγος. Αὐτὸ ποὺ ὅλοι οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, σὲ μία ὁλοσύμφωνη γραμμὴ ἐτήρησαν μέσα στὴ διαδρομὴ τῆς Ἐκκλησίας: ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος Θεός. Καὶδύο μεγάλες Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι, ποὺ ἔγιναν στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 1341 καὶ τὸ 1351, κατοχύρωσαν αὐτὴν τὴν μεγάλη ἀλήθεια. Εἶναι οἱ τελευταῖες μεγάλες Σύνοδοι ποὺ ἔγιναν στὴν Κωνσταντινούπολη, ποὺ ἔγιναν στὴν Ἀνατολή, 100 χρόνια πρὶν πέσει ἡ Κωνσταντινούπολις καὶ ἡἈνατολὴ πιὰ βρίσκεται κάτω ἀπὸ τὴν κυριαρχία ἀλλοθρήσκων. Ἀλλὰ ὅμως, θείῳ Πνεύματι, ἔγιναν αὐτὲς οἱ δύο Σύνοδοι καὶ ἐνεφανίσθη αὐτὸς ὁ Ἅγιος μεγάλος πατήρ, ὁ ὁποῖος καὶ προκάλεσε τὰς Συνόδους, σημειώσατέ το αὐτό, ἐξ ἀφορμῆς τῆς Δύσεως, ἡ ὁποία ὑπεστήριζε τὰ ἐναντία, στὸπρόσωπο τοῦ Βαρλαάμ, ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν ὁ ἄνθρωπος νὰ φθάσει στὴ θέωση, καὶ θὰ δοῦμε τί ἀκριβῶς σημαίνει αὐτό, ὁ ἅγιος αὐτὸς πατὴρ ποὺ τόσο ἠγωνίσθη, μὲ τὰς Συνόδους αὐτὰς ἔθεσαν τὸθεμέλιον τῆς Ἀνατολῆς, τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Θεολογίας, ὥστε ὅταν θὰ ἤρχοντο τὰ μεγάλα κύματα τῆς Δύσεως, νὰ τὴν καταποντίσουν, αὐτὴ νὰ εἶναι θεμελιωμένη.
.                   Τὸ κύριο πρόβλημα ποὺ ἀπησχόλησε τότε, κατὰ τὸν 14ον αἰώνα, ἦταν τὸ ἑξῆς: Ποιός εἶναι ὁ βασικὸς χαρακτὴρ τῆς Χριστιανικῆς ὑπάρξεως. Ποιές εἶναι οἱ δυνατότητες τοῦ ἀνθρώπου νὰφθάσει ποῦ; Αὐτὸ ἦταν τὸ πρόβλημα. Βεβαίως δὲν ἦταν πρόβλημα. Τὸ θέμα αὐτὸ ἤδη εἶχε τεθεῖ ἀπὸτὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ ἱδρύθηκε καὶ φανερώθηκε καὶ κηρύχθηκε ἡ Ἐκκλησία εἰς τὸν κόσμον. Ὅλοι οἱ ἀρχαῖοι Πατέρες ἤδη εἶχαν δώσει τὴ γραμμὴ πλεύσεως. Ποιές ἀκριβῶς εἶναι οἱ δυνατότητες τοῦἀνθρώπου ὡς Χριστιανοῦ, νὰ φθάσει ποῦ; Ἀλλὰ ἐπειδὴ ὅμως προεκλήθη θέμα κατὰ τὸν 14ο αἰώνα, ἐξἀφορμῆς τοῦ ἐκ Καλαβρίας τῆς Δύσεως Βαρλαάμ, ὁ ὁποῖος Βαρλαὰμ ἐξεπροσώπευε τὴ Δύση καὶ ἡὁποία Δύσις ἐπίστευε ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ φθάσει σὲ μεγάλα μέτρα, προεβλήθη τὸ θέμα ὡς πρόβλημα. Τὸ ὑπεστήριξε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καὶ τὸ ἐπεκύρωσαν αὐτὲς οἱ δύο τοπικὲς μεγάλες Σύνοδοι εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τὸ 1341 καὶ τὸ 1351.
.              Τὸ θέμα λοιπὸν ἦταν: οἱ δυνατότητες τοῦ ἀνθρώπου ποῦ φθάνουν; Τί μπορεῖ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος; Καὶἀπάντησε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «Νὰ θεωθεῖ!». Εἶναι ἡ θέωσις. Τί σημαίνει θέωσις; Σημαίνει τὴν κοινωνία, τὴν προσωπικὴ κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό. Αὐτὸ βέβαια ἐπῆρε διαστάσεις προβλήματος γιὰ τὸν ἑξῆς λόγο. «Θεώνομαι» ποὺ εἶναι μία λέξις καθαρὰ Ἑλληνική, καὶ ποὺ δὲν μπόρεσε νὰ μεταφραστεῖ σὲ καμία γλῶσσα, οὔτε σὲ αὐτὴν τὴν Λατινικήν, καὶ μένει μία λέξις μοναδικὴ στὴ γλώσσα μας καὶ σὲ ὅλες τὶς γλῶσσες τοῦ κόσμου, ἂν ἔπρεπε νὰ μιλήσει ὁ Λατίνος ἢ ὁ Γερμανὸς ἢ ὁ Κινέζος θὰ ἔλεγε τὴ λέξη Ἑλληνικά, «θέωσις», εἶναι ἡ θεοποίησις τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου καὶ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Τὸ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος Θεός. Καὶ νὰ ἔχει ὁ ἄνθρωπος μία κοινωνία μὲ τὸν Θεὸ κατὰ ἕναν μοναδικὸ τρόπο.
.               Ἐτέθη ὅμως τὸ ἑξῆς ἐρώτημα: Εἶναι δυνατὸν αὐτό; Ἐφ᾽ ὅσον ὁ Θεὸς εἶναι ἀκατάληπτος καὶ «φῶς οἰκῶν ἀπρόσιτον (:ποὺ κατοικεῖ σὲ φῶς ἀπρόσιτο)»[Α´ Τιμ. Ϛ΄16], πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ ἄνθρωπος νὰφθάσει μέσα στὴν περιοχὴ τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ θεωθεῖ; Οἱ ἴδιοι πάλι Πατέρες ὑπεστήριξαν ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀκατάληπτος καὶ ἀπρόσιτος. Ὅμως, ἐδῶ ἦταν τώρα ἡ μεγάλη προσφορὰ τοῦ ἁγίου πατρός, ἡὁποία, σημειώσατε, ὅτι δὲν εἶναι πρωτοφανής. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στηρίζεται σὲ δύο στερεὰ θεμέλια·καὶ τὰ ὁποῖα τὸν καθιστοῦν ὀρθοδοξότατο. Καὶ πάντα ποὺ θὰ ἤθελε νὰ θεολογήσει, ἐὰν μείνει στὰ δύο αὐτὰ θεμέλια, θὰ μείνει ὀρθόδοξος. Εἶναι ἡ βιβλικὴ Ἱστορία καὶ οἱ Πατέρες τῆςἘκκλησίας ὡς ἑρμηνεῖς τῆς βιβλικῆς Ἱστορίας. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος μένει στὰ γεγονότα τῆς βιβλικῆς Ἱστορίας. Μένει σ’ αὐτὴν τὴν Ἱστορία. Μένει σ’ αὐτὴν τὴν Ἐνανθρώπηση. Μένει στὴν Σταύρωση τοῦΧριστοῦ, στὴν Ἀνάστασή Του, στὴν Ἀνάληψή Του, στὴ Μεταμόρφωσή Του. Παίρνει τὸ γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως· ὑπογραμμίζω, παίρνει τὸ γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως. Δὲν ἀλληγορεῖ τίποτα. Παίρνει καθ’ αὐτὰ τὰ γεγονότα. Καὶ τὰ θεολογεῖ. Τὰ θεολογεῖ ὅμως μὲ μία θεολογία πατερική. Ὅπως οἱ Πατέρες κατενόησαν καὶ προσωπικὰ ἔζησαν τὴ βιβλικὴ Ἱστορία. Αὐτὰ εἶναι τὰ δύο θεμέλια τῆς Ὀρθοδοξίας. Καὶ ὅποιος μιλάει ἐπάνω σ’ αὐτὰ τὰ δύο θεμέλια καὶ στηρίζεται, ποτὲ δὲν πέφτει ἔξω. Εἶναι δὲ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὀρθοδοξότατος.

.               Ἔρχεται λοιπὸν τώρα νὰ μᾶς πεῖ ἡ Δύσις· ἡ ὁποία ἐκπροσωπεῖ, ἂν θέλετε, τὴ λογικὴ κατανόηση, τὴ φιλοσοφικὴ τοποθέτηση, τὴν ἀριστοτελικὴ εἰδικότερα: Πῶς μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ φθάσει μέσα στὸ μυστήριο τοῦ Θεοῦ, τοῦ ἀκατάληπτου, ἀκατανοήτου καὶ ἀπροσίτου καὶ νὰ θεωθεῖ; Καὶ λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος: Ἐὰν ὑπάρξει μία διάκρισις τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἐνεργειῶν τοῦΘεοῦ· ὁ Θεὸς ὡς οὐσία πράγματι εἶναι ἀκατανόητος, ἀπερίγραπτος καὶ ἀπρόσιτος. Ποτὲ ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ δὲν ἔρχεται σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴ Δημιουργία. Ὁ Θεὸς μόνον τὸν Υἱὸ γεννᾶ ὡς οὐσία. Τὸν κόσμον τὸν δημιουργεῖ μὲ τὰς ἐνεργείας Του. Αὐτὸ ἦτο ἡ μεγάλη προσφορὰ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ.
Τώρα βέβαια σᾶς φαίνονται δύσκολα αὐτά, θὰ δεῖτε ὅμως τώρα τί θὰ βγεῖ. Γι’ αὐτὸ σᾶς παρακαλῶ, μὴν κλείνετε τὰ μάτια σας, ἀλλὰ νὰ ἀκοῦτε καὶ νὰ βλέπετε. Γιατί κάποτε πρέπει νὰ μπαίνουμε στὰ βαθιὰ νερὰ καὶ νὰ μαθαίνουμε σὲ αὐτὰ κολύμπι. Παρακαλῶ, κοιτάξτε. Πῶς ἀκριβῶς γίνεται αὐτὴ ἡδιάκρισις; Γίνεται μία διάκρισις χωρὶς μερισμό. Διακρίνουμε τὶς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ χωρίσουμε ὅμως τὶς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ. Γιατί οἱἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄκτιστες καὶ συνεπῶς εἶναι ὁ Θεός. Ὅπως ἀκριβῶς εἶναι ὁ ἥλιος μὲ τὴν ἀκτινοβολία του. Ὁ ἥλιος, ὅπως τὸν βλέπουμε, εἶναι ἀπρόσιτος. Ποιός μπόρεσε ποτὲ νὰ πάει στὸν ἥλιο; Καὶ νὰ τὸν πιάσει; Εἶναι ἀπρόσιτος. Εἶναι ὅμως προσιτὸς μὲ τὴν ἀκτινοβολία του, μὲ τὴν ἐνέργεια τῆς ἀκτινοβολίας του. Ἀκοῦστε τί εἶπα: μὲ τὴν ἐνέργεια τῆς ἀκτινοβολίας του. Τὸν ἥλιο τὸν ἔχουμε ἐδῶ, τὸν ἔχουμε στὴ γῆ. Μᾶς φωτίζει, μᾶς ζωογονεῖ, τὸν βλέπουμε, χωρὶς ὅμως νὰ μποροῦμε νὰ πᾶμε στὸν ἥλιο. Κατὰ παρόμοιο τρόπο εἶναι ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ μὲ τὶς ἐνέργειές Του.
.                     Ὅταν λέμε λοιπὸν ὅτι θὰ ζήσουμε ἢ θὰ δοῦμε τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή… ποιός μπορεῖ νὰ δεῖ τὸν Θεό; Λέγει ἡ Γραφή: «Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακε πώποτε». Ὅταν ὅμως λέμε ὅτι μποροῦμε νὰ δοῦμε τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή, αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ Θεὸς γίνεται φανερὸς μὲ τὶς ἐνέργειές Του. Ἀλλὰ πῶς γίνεται μὲ τὶς ἐνέργειές Του; Ἔτσι εἶναι ἕνα λεκτικὸ πράγμα; Ἁπλῶς σὰν κουβέντα; «Ὄχι», ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «εἶναι μία ὀντολογικὴ παρουσία τοῦ Θεοῦ, εἰς τὰς ἐνεργείας Του, ὄχι στὴν οὐσία Του»· ἡ ὁποία εἶναι πράγματι ἀκατάληπτος καὶ ἀπρόσιτος. Καὶ συνεπῶς μπορῶ νὰ δῶ τὸν Θεό. Τὸν Θεὸ νὰ δεῖς; Μπορῶ νὰ δῶ τὸν Θεὸ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον. Καὶ βλέποντας τὸν Θεὸπρόσωπον πρὸς πρόσωπον, ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή, θεώνομαι.
.              Αὐτὸ τὸ «Μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται» εἶναι ἡ βάσις ἡεὐαγγελική. Λέγει ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος- ἀκοῦστε ἐπιχείρημα: «Ποιοὶ εἶναι οἱ καθαροὶ στὴν καρδιά; Ἐκεῖνοι ποὺ εἶναι, αὐτοὶ θὰ δοῦν τὸν Θεό. Ἐσὺ λὲς ὅτι θὰ δεῖς τὸν Θεὸ στὴν ἄλλη ζωή. Μὰ στὴν ἄλλη ζωή, δὲν ὑπάρχει ἡ δυνατότητα νὰ καθαρίσεις τὴν καρδιά σου, γιὰ νὰ δεῖς τὸν Θεό». Εἴδατε ἐπιχείρημα; Ἐδῶ εἶναι ἡ δυνατότητα νὰ καθαρίσεις τὴν καρδιά σου, γιὰ νὰ δεῖς τὸν Θεό. Συνεπῶς ἐδῶ θὰ δεῖς τὸν Θεό· ἐδῶ, στὴν παροῦσα ζωή.
.                 Ἀλλὰ αὐτὸ τί συνέπειες ἔχει; Ἔχει τὶς ἑξῆς συνέπειες ἀγαπητοί μου. Ἁπλῶς τὸν 14ο αἰώνα αὐτὸ διετυπώθη ὡς δόγμα. Ἦταν πάντοτε γνωστό. Δὲν ἦταν κάτι καινούργιο. Γιατί, σᾶς εἶπα, ἦταν ἡπροσωπικὴ ἐμπειρία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας: ὅτι (ἐδῶ προσέξτε) ὅτι ἡ πνευματικὴ ζωὴ δὲν ἐξαντλεῖται στὴ μετάνοια, ἀλλὰ ἐπεκτείνεται στὴν ἀναγέννηση. Πραγματικὰπῶς τὸ λέμε αὐτό; Νὰ πῶς τὸ λέμε. Νὰ δεῖτε πόσο σήμερα ἔχει βασικὴ σημασία ἡ προβολὴ τοῦπροσώπου τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καὶ τῆς Θεολογίας του. Σήμερα λέμε «νὰ μετανοήσεις» καὶ μόλις μετανοήσω καὶ πάω καὶ ἐξομολογηθῶ, ἔχω τὴν αἴσθηση μίας αὐτάρκειας, ὅτι τελείωσα. Ἀφοῦ πῆγα καὶ ἐξομολογήθηκα, ἐπισφραγίζω τὴν ἐξομολόγησή μου καὶ μὲ τὴ Θεία Κοινωνία καὶτελείωσα. Τελείωσες; Ἐξαντλεῖται ἡ πνευματικὴ ζωὴ στὸ νὰ μετανοήσεις μόνο; Ἡ πνευματικὴ ζωὴπάει πέρα ἀπὸ τὴ μετάνοια. Εἶναι στὴν ἀναγέννηση. Γι’αὐτὸ λέγει ὁ ἅγιος Νικόδημος πολὺ σωστά..- ξέρετε ὅτι στὴν ἐμπειρία αὐτὴ ἔχουμε πάντα τοὺς ἁγίους, στὸν ἅγιο Νικόδημο, στὸν ἅγιο Νεκτάριο, ποὺ εἶναι τῆς ἐποχῆς μας καὶ συγχρόνους ἁγίους, ποὺ ἴσως ἀκόμη ἡ Ἐκκλησία δὲν τοὺς ἀνεκήρυξε, ἴσως ποτὲ νὰ μὴν τοὺς ἀνακηρύξει, δὲν ἔχει σημασία, ἄγνωστοι ἄνθρωποι, ζοῦν αὐτὴν τὴν ἐμπειρία.
.                Προσέξατε. Λέγει ὁ ἅγιος Νικόδημος: «Ὅταν κάποιος ποὺ πεθαίνει, μᾶς φωνάξουν νὰ τὸν ἐξομολογήσουμε καὶ νὰ τὸν κοινωνήσουμε, πηγαίνουμε ἐκ καθήκοντος, γιατί μᾶς τὸ ζήτησαν. Δὲν ξέρουμε ὅμως ἂν αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος θὰ σωθεῖ. Ἁπλούστατα γιατί ἀφήσαμε νὰ περάσει ἡ ζωή μας καὶνομίσαμε ὅτι πρὸς τὸ τέλος τῆς ζωῆς μας… κι αὐτὸ τὸ λάθος κάνουμε, ὅτι θὰ ἀφήσουμε νὰμετανοήσουμε στὸ τέλος. Δὲν εἶναι ἡ μετάνοια ποὺ θὰ μᾶς σώσει. Ἡ ἀναγέννηση. Εἶναι ἡἀναγέννηση. Ἄφησες τὴ μετάνοια, ἀδελφέ μου, νὰ περάσει ἡ ζωή σου καὶ τότε νὰ μετανοήσεις εἶπες. Εἶσαι σίγουρος ὅτι θὰ γεράσεις; Εἶσαι σίγουρος ὅτι δὲν θὰ ἔχεις αἰφνίδιο θάνατο; Ἔστω. Ἀλλὰ πότε θὰπρολάβεις νὰ ἀναγεννηθεῖς; Πότε θὰ προλάβεις;».
.                    Γι’ αὐτὸ τὸν λόγο πᾶμε καὶ ἐρχόμαστε στὴν ἐξομολόγηση, πᾶμε καὶ ἐρχόμαστε χρόνια ὁλόκληρα, νομίζοντες ὅτι δυνάμεθα νὰ περιοριζόμεθα σὲ μία ἀνανέωση τῆς μετάνοιας καὶ ὄχι σὲ μία ἀναγέννηση. Αὐτὸ γιὰ ὅλους μας εἶναι ἕνα δυστύχημα. Καὶ πρέπει νὰ σᾶς πῶ ὅτι σήμερα ἀκριβῶς αὐτὸκάνουμε. Γι’ αὐτὸν τὸν λόγο μᾶς φαίνεται πολὺ μακρινὴ ἡ θεολογία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶσήμερα. Μέχρι σήμερα ἡ Δύσις δὲν τὸν ἔχει κατανοήσει τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμά. Καὶ ἐπειδὴσήμερα δυτικίζουμε καὶ ὅλο δυτικίζουμε, ὄχι μόνο στὸν πολιτισμὸ ἀλλὰ καὶ στὸ θρησκευτικὸν αἴσθημα καὶ συνεχῶς δυτικίζουμε, ὁλοένα ἀπομακρυνόμαστε ἀπὸ τὴν θεολογία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, δηλαδὴ ἀπὸ τὴ θεολογία τῆς ἀναγεννήσεως, ἀπὸ τὴ θεολογία τῆς θεώσεως. Νὰμποροῦμε πραγματικὰ νὰ φθάσουμε σὲ ἐκεῖνα τὰ μέτρα.
.                     Καὶ σήμερα, ξέρετε τί αἴσθημα ἔχουμε; Ἔχουμε τὸ ἑξῆς αἴσθημα. Καὶ ἐγὼ ποὺ σᾶς ὁμιλῶἀγαπητοί μου. Ὅλοι μας εἴμεθα παιδιὰ τῆς ἐποχῆς μας καὶ ὅλοι βρισκόμαστε κάτω ἀπὸ τὴν ἴδια νοοτροπία. Ἔχουμε τὸ ἑξῆς αἴσθημα: ὅτι αὐτοὶ οἱ ἅγιοι μὲ τὴ θεολογία τους, ποὺ δὲν εἶναι παρὰ ἡεὐαγγελικὴ θεολογία, ὅπως τὴν ἑρμηνεύουν οἱ Πατέρες καὶ τὴν κατανοοῦν καὶ τὴ ζοῦν, σᾶς εἶπα, προϊὸν καὶ τῆς προσωπικῆς τους ἐμπειρίας, τὸ ὑπογραμμίζω αὐτό, ὡς νὰ εἶναι αὐτὰ στὴν κορυφὴ τοῦὈλύμπου καὶ ἐμεῖς νὰ εἴμαστε στὴν πεδιάδα καὶ νὰ βλέπουμε καὶ νὰ λέμε «καὶ πῶς ἀνεβαίνει κανεὶς τώρα ἐκεῖ πάνω; Ἀπρόσιτες κορυφές». Αὐτὸ ὅμως εἶναι ἕνα δυστύχημα. Εἶναι δυστύχημα, γιατί αὐτὰτὰ πράγματα ἀφοροῦν σὲ αὐτὴν τὴ σωτηρία μας.
.                     Γι’ αὐτὸ τὸν λόγο, μοῦ φαίνεται, ἕνα πρῶτο βῆμα, ἕνα πρῶτο στάδιο ποὺ πρέπει νὰκινήσουμε, εἶναι νὰ προβάλλουμε τὰ πράγματα, νὰ προβάλλουμε τοὺς ἁγίους, ποὺ τόσο πολὺἀγωνίστηκαν, ὅπως ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς· μὲ τὴ θεολογία του- δὲν εἶναι καινούργια θεολογία, τὸ ξαναλέγω, εἶναι ἡ βιβλικὴ καὶ ἡ πατερική, ἀλλὰ ἁπλῶς τὴν ἔκανε σαφῆ καὶ τὴν προέβαλε, ἐπειδὴ ὑπῆρξαν ἀφορμές. Πρέπει αὐτὰ νὰ προβάλλονται. Καὶ ἡ Ἐκκλησία μας προσπαθεῖ νὰ τὸ κάνει αὐτό. Ἡ Ἐκκλησία μας, βλέπετε, προβάλλει τὴν Κυριακὴ τὴν Α΄ τῶν Νηστειῶν, τὴν Ὀρθοδοξία. Καὶγιορτάζει τὸν ἑαυτόν της, τὴν ὀρθοδοξότητά της. Προβάλλει τὴν Β΄ Κυριακὴ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμά, γιὰ νὰ δείξει ὅτι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον τότε ἀγωνίστηκε, ἑκατὸν-τόσα χρόνια εἰς τὴν 7η Οἰκουμενικὴν Σύνοδο νὰ διασώσει καὶ τὴν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἔρχεται τώρα ὁ ἅγιος Γρηγόριος νὰ μᾶς πεῖ ὅτι αὐτὸ εἶναι δυνατό: τὸ ὅτι μπορεῖ τώρα ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γίνει Θεός.
.                     Γι’ αὐτό, ἀγαπητοί, κατακλείοντες, θὰ σᾶς ἔλεγα, μὴ μένομε στὰ στενὰ ὅρια μίας ἀνεπαρκεστάτης καὶ στοιχειωδεστάτης μετανοίας. Μία μετάνοια χωρὶς δάκρυα πολλὲς φορές· χωρὶς δάκρυα, χωρὶς συναίσθηση, ἀπὸ μία συνήθεια πᾶμε νὰ ποῦμε τὶς ἁμαρτίες μας καὶ τίποτε ἄλλο. Νὰἦταν τουλάχιστον καὶ τῆς προκοπῆς ἡ μετάνοιά μας! Νὰ ἦταν τῆς προκοπῆς! Θὰ ἄξιζε ὁ κόπος. Οὔτε αὐτὴ δὲν εἶναι τῆς προκοπῆς. Γιατί; Γιατί ἁπλούστατα δὲν ἔχουμε μπροστά μας, στὸν ὀπτικό μας ὁρίζοντα, τὴν ἀναγέννηση. Ἂν ἔχουμε στὸν ὀπτικό μας ὁρίζοντα τὴν ἀναγέννηση, τότε θὰ δοῦμε ὅτι ἡμετάνοια εἶναι ἕνα μεταβατικὸ στάδιο. Βέβαια πρέπει νὰ μετανοοῦμε σὲ ὅλη μας τὴ ζωή, γιατί εἴμαστε ἄνθρωποι καὶ πέφτουμε. Ἀλλὰ ἂν τὸ θέλετε, στὴ ζωὴ τῶν μεγάλων ἁγίων, δὲν ἔχουμε πιὰμετάνοια. Παρὰ τὸ ὅτι αὐτοὶ ἔλεγαν «ἄστε μὲ νὰ μετανοήσω ἀκόμη», ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Σισώης. «Ἄστε μὲ νὰ μετανοήσω.» Καὶ εἶχε λάμψει ὁλόκληρος. Ὅμως, ὅπως λέγει καὶ ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος «αὐτὸς ποὺ μπῆκε στὴν ἀναγέννηση καὶ στὴ θέωση, δὲν ἔχει ἀνάγκη πλέον οὔτε τῆς μετανοίας, οὔτε κὰν τῶν δακρύων. Δὲν εἶναι πλέον ἡ περιοχὴ τῆς μετανοίας, ἀλλὰ τῆς θεολογίας». Εἶναι μεγάλο πράγμα αὐτό. Ε, αὐτὴ λοιπὸν ἡ προοπτική, αὐτὸς ὁ ὀπτικὸς ὁρίζων, ἔχει χαθεῖ ἀπὸ τὰμάτια μας. Κι ἔχει μείνει μπροστὰ μας μόνον ἡ μετάνοια. Γιατί νομίζουμε ὅτι τὸ πᾶν εἶναι ἡ μετάνοια. Τὴν ἀφήνουμε κι αὐτὴ καὶ ἀτονεῖ, γιατί εἶναι ἴδιον τοῦ ἀνθρώπου νὰ μὴ θέλει νὰ φθάνει στὸ τέλος. Ἀλλὰ λέει: «Δέκα εἶναι;». Νὰ σᾶς τὸ πῶ μὲ ἕνα μικρὸ παράδειγμα. Ὅλοι τὸ παθαίνουμε. «Τί ὥρα τελειώνει ἡ Ἐκκλησία; Ἐννιά; Ε, θὰ πάω 8.30. Δέκα; Θὰ πάω 9.30. Τελειώνει δώδεκα; Θὰ πάω 11.30». Αὐτὸ παθαίνουμε. Λέμε «ἡ μετάνοια, ε, ἂς εἶναι καὶ λιγάκι πιὸ ἐδῶ, δὲν πειράζει». Ἂς προβάλλουμε, ξαναλέω ἄλλη μία φορά, στὸν ὀπτικό μας ὁρίζοντα ὅλο τὸ μέγεθος τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας μας·ποὺ εἶναι ἡ ἀναγέννησις τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ προεβλήθη τόσο δυνατὰ ἀπὸ τὸν ἅγιο πατέρα, τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμὰ καὶ ποὺ ἡ Ἐκκλησία μᾶς προβάλλει κάθε δεύτερη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητὴ
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση καὶ ἐπιμέλεια τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας:
Ἀπομαγνητοφώνηση ὁμιλίας διὰ χειρὸς τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ἀθανασίου Κ.

ΠΗΓΗ: augoustinos-kantiotis.gr

«ΚΟΥΡΑΓΙΟ, ΜΙΚΡΟΚΟΡΗ ΜΑΣ, ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΓΙΝΗΣ ΜΑΝΑ» (Δ. Νατσιός) [Ἡ χαρμολύπη τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας]

«Κουράγιο, μικροκόρη μας, ποὺ μᾶς ἐγίνης μάνα»

Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς

.               Πρὶν ἀπὸ 25 περίπου χρόνια, στὴν Κύπρο, σὲ κάποιο σηµεῖο τῆς «νεκρῆς ζώνης», πέφτει νεκρὸς ἀπὸ σφαῖρες ἄνανδρων Τούρκων ἕνα 26χρονο παλληκάρι, ὁ Σολωµὸς Σπύρου Σολωµός. Σκαρφάλωνε ἄοπλος στὸν ἱστό, γιὰ νὰ κατεβάσει τὸ κατοχικὸ σύµβολο τοῦ ψεύδους καὶ τοῦ αἴµατος: τὴν «τουρκοκυπριακὴ σηµαία». Ἐκεῖ τὸν βρῆκε τὸ βόλι… Καὶ τὸ ἡρωικὸ ἑλληνόπουλο – ποὺ εἶχε ἴδιο καὶ τὸ ὄνοµα καὶ τὸ ἐπίθετο µἐ τὸν ποιητὴ ποὺ ἔγραψε τὸν «Ὕµνο στὴν Ἐλευθερία»! – πέρασε ἐλεύθερα στὴν ἀθανασία! Πῆγαν μετὰ ἀπὸ μέρες στὸν πατέρα τοῦ ἥρωα, γιὰ νὰ τοῦ προσφέρουν οἰκονομικὴ ἐνίσχυση, ἐκ μέρους τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων. Ἀρνιόταν πεισματικά, ὄντας φτωχὸς μὰ περήφανος. Πείστηκε, ὅταν τοῦ εἶπαν πὼς δὲν ἔπρεπε νὰ προσβάλει τοὺς ἐκπροσώπους τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, γιατί ἤθελαν μόνο νὰ τιμήσουν τὸν ἥρωα γιό τους. Μόλις πῆρε τὴν ἐπιταγή, τὴν κατέθεσε ἀμέσως στὸ Ταμεῖο Ἄμυνας τῆς Κύπρου. Ὅταν τὸν ρώτησαν, γιατί τὸ ἔκανε, ἀπάντησε ὁ λεβεντόγερος. «Τί νόμισαν, ὅτι θὰ ἔτρωγα ἐγὼ ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ παιδιοῦ μου; Φαντάζεστε νὰ πήγαιναν στὸν Πιερὴ Αὐξεντίου μὲ μία ἐπιταγὴ καὶ τοῦ λέγαν: «Αὐτὰ εἶναι γιὰ τὴ θυσία τοῦγιοῦ σου; Θὰ τοὺς σκότωνε!».
“Θα πάρω μίαν ἀνηφοριὰ
θὰ πάρω σκαλοπάτια
νὰ βρῶ τὰ μονοπάτια
ποῦ πᾶν᾽ στὴ λευτεριά”.
Εἶναι στίχοι τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη, τοῦ μαθητῆ τοῦ Ἑλληνικοῦ Γυμνασίου τῆς Πάφου, τὸν ὁποῖο κρέμασαν οἱ Ἄγγλοι στὶς 14 Μαρτίου τοῦ 1957. Στὸ ἄκουσμα τοῦ θανάτου, τῆς δολοφονίας τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη, ὁ σπουδαῖος Δωδεκανήσιος λογοτέχνης Φώτης Βαρέλης, ἔγραψε ἕνα ἐξαίσιο ποίημα, τὸ ὁποῖο ὁ ραδιοσταθμὸς τῆς Λευκωσίας τὸ μετέδωσε τότε ὡς δημοτικὸ κυπριακὸ τραγούδι.
.                Πῆγαν οἱ Ἄγγλοι, πρὶν ἀπὸ τὴν θυσία, νὰ δελεάσουν τὴν μάνα του μ’ ἕνα τεράστιο ποσό, γιὰ νὰπιέσει τὸ γιό της νὰ προδώσει. Ἀπάντησε ἀγέρωχα ἡ Ρωμιά, Ἑλληνίδα μάνα:
«Ἐγὼ δὲν ἐγέννησα παιδὶ νὰ τὸ λαλοῦν προδότη
χαλάλι τῆς πατρίδας μου τὸ αἷμα τοῦ παιδιοῦ μου». Καὶ δὲν γέννησε τέτοιο παιδί, γέννησε ἥρωα…. Καὶ τοῦἔγραψαν καὶ τραγούδι. Παραθέτω κάποιους στίχους:
«…Χτυπᾶ κουδούνι, μπαίνουνε στὴν τάξη του  ὁ καθένας.
Μπαίνει κι ἡ Πρώτη ἡ ἄταχτη καὶ ἡ Τρίτη ποὺ διαβάζει,
Μπαίνει κι ἡ Πέμπτη ἀμίλητη, ἡ τάξη τοῦ Εὐαγόρα.
– Παρόντες ὅλοι;
– Κύριε, ὁ Εὐαγόρας λείπει.
– Παρόντες, λέει ὁ δάσκαλος, καὶ μὲ φωνὴ ποὺ τρέμει:
– Σήκω, Εὐαγόρα, νὰ μᾶς πεῖς ἑλληνικὴ ἱστορία.
– Ὁ δίπλα, ὁ πίσω, ὁ μπροστά, βουβοὶ καὶ δακρυσμένοι,
ἀναρωτιοῦνται στὴν ἀρχή, ὥσπου ἡ σιωπὴ τοὺς κάμνει
νὰ πέσουν μ’ ἀναφιλητὰ ἐτοῦτοι κι ὅλη ἡ τάξη.
– Παλληκαρίδη, ἄριστα, Βαγόρα, πάντα πρῶτος,
στοὺς πρώτους πρῶτος, ἄγγελε πατρίδας δοξασμένης,
σὺ μέχρι χθὲς τῆς μάνας σου ἐλπίδα κι ἀποκούμπι,
καὶ τοῦ σχολειοῦ μας σήμερα, Δευτέρα Παρουσία.
Τα’ πε κι ἁπλώθηκε σιωπὴ πὰ στὰ κλαμένα νιάτα,
Ποὺ μπρούμυτα γεμίζανε τῆς τάξης τὰ θρανία,
Ἔξω ἀπ’ ἐκεῖνο τ’ ἀδειανό, παντοτινὰ γεμάτο».
.               Αὐτὸ τὸ ἀριστούργημα περιεχόταν στὸ παλιὸ – πρὸ τοῦ 2006 – βιβλίο Γλώσσας τῆς Ϛ΄ Δημοτικοῦ, στὸ γ΄ τεῦχος. Δὲν ἄρεσε στὰ  κνώδαλα τοῦ πολυπολιτισμοῦ, στοὺς προσκυνημένους νενέκους τοῦΠαιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου, τὸ ἔκριναν προφανῶς ὡς ἐθνικιστικό! Γιὰ ἥρωες θὰ μιλᾶμε τώρα; Αὐτὰ εἶναι παρωχημένα, στερεότυπα. Αἵματα, κόκκαλα καὶ θάνατοι γιὰ τὴν Πατρίδα, τρομάζουν τὰ παιδιὰ – ἔτσι μοῦ εἶπε κάποιος ἀνεπρόκοπος σχολικὸς σύμβουλος κάποτε, ὅταν ἀντίκρισε τὰ καμιὰ 15αριά κάδρα ἡρώων ποὺἔχω ἀναρτημένα πάντοτε στὴν τάξη μου!
.              Ἐνῶ οἱ «συνταγὲς μαγειρικῆς» τὰ γαληνεύουν. Καὶ καταντήσαμε, νὰ διδάσκουμε στὴν Ϛ’ Δημοτικοῦ, τὸν ἡρωισμὸ μέσῳ ἑνὸς κειμένου μὲ τίτλο «ἡ … Σόνια ἡ γάτα»! Ἄχ, δυστυχισμένη πατρίδα! «Τὴν Ἑλλάδα θέλομεν κι ἂς τρώγωμεν πέτρες», ἔγραφε κάποτε στοὺς τοίχους τῶν σπιτιῶν ἡ ἀδάμαστη ἐκείνη γενιὰ τῶν Ἑλλήνων τῆς Κύπρου. Σήμερα «τρώγωμεν» τὴν Ἑλλάδα… «δειλοί, μοιραῖοι κι ἄβουλοι ἀντάμα». (Κ. Βάρναλης).
.                  Τὸ ἄρθρο θὰ μποροῦσε νὰ τελειώσει ἐδῶ. Ὅμως ὄχι, ἡ ἱστορία τοῦ Γένους δὲν ξαποσταίνει. Αἴφνης μὲς στὴν καταχνιὰ καὶ ἐρημιὰ τοῦ κόσμου συμβαίνει κάτι, μία φεγγοβολά, μοσχοβόλημα Μαρτίου καὶμαρτυρίου, ποὺ σὲ κάνει νὰ λὲς ζεῖ ἡ ἀθάνατη Ρωμιοσύνη. Μία κηδεία, τὸ ξόδι ἑνὸς παλληκαριοῦ, μία πολύτεκνη καὶ καλλίτεκνη οἰκογένεια, ἕνας ἱερέας καὶ μία μάνα, νὰ ἀποχαιρετοῦν τὸν γιό τους, τὸν Κυπριανὸ Παπαϊωάννου. Καὶ νὰ βλέπεις στὰ πρόσωπα τὴν ἀτράνταχτη βεβαιότητα «οὐκ ἔστιν ὧδε», τὴν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως. Καὶ πάλι ἡ Κύπρος νὰ δασκαλεύει τὸ τρικυμισμένο Γένος:
«Κουράγιο, μικροκόρη μας, ποὺ μᾶς ἐγίνης μάνα
Ὕμνος καὶ Θρῆνος τῆς ζωῆς κι ἀνάστασης καμπάνα». (Ρίτσος).
.                   Εἴδαμε μία φωτογραφία, λουσμένη στὸ χαροποιὸν πένθος. Ἀνάστασης καμπάνα. Νὰ τὴν μεγεθύνουν οἱ δάσκαλοι, νὰ τὴν δείξουν στοὺς μαθητές τους. Κι ἂν διαμαρτυρηθοῦν τὰ σκοτάδια τῆς ἀθεΐας, νὰ τοὺς θυμήσουν τὸν Ἐπιτάφιο, τοῦ Θεανθρώπου τὸ ξόδι, ποὺ τὸ συνοδεύουν πολλὲς οἰκογένειες μὲ τὰ παιδιά τους. Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ  δὲν θρηνοῦμε γιὰ τὸν Χριστό, κλαῖμε γιὰ τὴν κατάντιά μας, τοῦγένους τῶν βροτῶν καὶ  χαιρόμαστε γιὰ τὴν Ἀνάσταση ποὺ ἔρχεται. Αὐτὴ εἶναι ἡ χαρμολύπη τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας.
.                      Θυμήθηκα ἕνα γράμμα ἀπὸ τότε τὰ μεγάλα χρόνια τοῦ ἐθνικοαπελευθερωτικοῦ ἀγώνα τῆς ΕΟΚΑ. Ἀπὸ τὸ ἴδιο προζύμι εἶναι πλασμένη καὶ ἡ οἰκογένεια τοῦ Κυπριανοῦ. Ἔγραφε ὁ ἥρωας Ἀνδρέας Παναγίδης: «Σεβαστέ μου πατέρα ἦταν γραφτὸ τῆς μοίρα μας νὰ ὑποστοῦμε τὸν μοιραῖον χωρισμό. Ἂς εὐχαριστήσουμε ὅλοι τὸν Θεὸν καὶ ἂς γίνη τὸ θέλημά Του. Ἴσως ὁ Θεὸς μὲ ἀγάπησε ἀπὸ τώρα καὶ θέλει νὰμὲ πάρη κοντά Του. Ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ δώσουμε τὴν ψυχή μας στὸν Θεό, γιατί ὄχι τώρα;…». Αὐτὸ τὸγράμμα, αὐτὴ ἡ προσευχὴ ἔχει πολλὲς ὑπογραφές. Ὑπογραφὲς γραμμένες μὲ αἷμα καὶ ὄχι μὲ μελάνι. ΤοῦΜάρκου, τοῦ Παύλου, τοῦ Γρηγόρη, τοῦ Εὐαγόρα, τοῦ Τάσου, τοῦ Σολωμοῦ. Ὁ Κυπριανός, ὁ καταδρομέας, μὲ τὸν πράσινο μπερέ, ὁ φοιτητὴς τῆς Νομικῆς, τὸ ἁγνὸ παιδί, ἔβαλε, δικαιοῦται, καὶ τὴν ὑπογραφή του… Θὰμποροῦσε νὰ πάει καὶ ἡ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἢ ὁ πρωθυπουργὸς στὴν Κύπρο γιὰ νὰ τιμήσουν  τὸπαλληκάρι. (Δὲν γράφω νὰ συμπροσευχηθοῦν, γιατί αὐτὸ δὲν τὸ κατανοοῦν. Καλύτερα ὅμως, θὰ ἦταν ἡπαρουσία τους τὸ μόνο πένθος ἐν μέσῳ ἀναστάσιμης ἐλπίδος). Ὡς Χριστιανὸς Ὀρθόδοξος καὶ Ἕλληνας δάσκαλος μόνο μία εὐχὴ καὶ προσευχή; Καλὸν παράδεισο, ἀδελφέ μας…

Δημήτρης Νατσιὸς

δάσκαλος-Κιλκὶς

ΒΡΑΒΕΥΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΟΥΝΤΩΝ

ΒΡΑΒΕΥΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΟΥΝΤΩΝ Κ.Η.Ι.Χ

ΠΟΝΟΣ, ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ, ΑΜΗΧΑΝΙΑ καὶ ΑΛΑΛΙΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Πόνος, συμπάθεια, ἀμηχανία καὶ ἀλαλία*

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .                    Ὁ πόνος πολὺς γιὰ τὸν βίαιο καὶ τραγικὸ θάνατο δεκάδων – κυρίως νέων – ἀνθρώπων καὶ συμπάθεια γιὰ τὴν βαθειὰ πληγὴ στὶς ψυχὲς τῶν οἰκείων τους. Ταυτόχρονα ἀμηχανία προκαλοῦν τὰ ἀνάκατα αὐτὰ συναισθήματα, ὅταν συνδυάζουν τὸ θλιβερὸ γεγονὸς τῆς ἑκατόμβης τῶν θυμάτων ἀπὸ τὴ σύγκρουση τῶν τρένων στὰ Τέμπη μὲ τὸ προβαλλόμενο καὶ διαφημιζόμενο ὅτι τὸ τρένο εἶναι «τὸ ἀσφαλέστερο, ταχύτερο καὶ φθηνότερο μέσο μαζικῆς μεταφορᾶς». Σημειώνεται ὅτι τὸ τραγικὸ γεγονὸς ἦταν ἀπρόβλεπτο ὡς πρὸς τὸ πότε θὰ συνέβαινε. Γιατί ὅτι θὰ συνέβαινε οἱ εἰδικοὶ τὸ εἶχαν προβλέψει ἀπὸ χρόνια…
.                    Τὸ ξάφνιασμα ἀπὸ τὸ ἀπίστευτο γιὰ πολιτισμένη χώρα πλῆγμα καὶ ὅλα τὰ ψυχολογικὰ ζητήματα, ποὺ προέκυψαν, ὑποτάσσονται στὸ πένθος καὶ προκαλοῦν ἀλαλία. Ἡ πένα προσπάθησε νὰ ξεπεράσει τὸ συμβάν, νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ ἄλλο θέμα. Δὲν τὰ κατάφερε. Ὅλα τὰ κάλυψε τὸ μαῦρο πέπλο τοῦ ἀπρόσμενου πένθους.
.                    Τὰ τελευταῖα χρόνια οἱ Ἕλληνες ζήσαμε τραγικὰ γεγονότα. Ὁ ἀποτυχημένος τρόπος ἀντιμετώπισής τους ἀποκαλύπτει τὴν πικρὴ ἀλήθεια, ὅτι ἀκόμη εἴμαστε πίσω στὸν ἐκσυγχρονισμὸ τῆς κρατικῆς μηχανῆς ἔναντι τῶν περισσότερων χωρῶν – μελῶν τῆς Ε.Ε. Ἐκσυγχρονισμός, προοδευτισμός… Λέξεις ποὺ ἐντυπωσιάζουν, ἀλλὰ στὴν Ἑλλάδα περισσότερο εἶναι συνθήματα κενὰ περιεχομένου. Ἐκσυγχρονιστικὴ καὶ προοδευτικὴ εἶναι ἡ χώρα, τῆς ὁποίας ἡ κρατικὴ μηχανὴλειτουργεῖ σωστὰ καὶ ἐξυπηρετεῖ ἄριστα τοὺς πολίτες, ποὺ τὴν ἐμπιστεύονται καὶ τῆς προσφέρουν ἀνάλογα μὲ τὶς δυνατότητές τους. Ἐκσυγχρονιστικὴ καὶ προοδευτικὴ εἶναι ἡ χώρα, στὴν ὁποία ἡ πολιτικὴ τηρεῖ τὶς αἰώνιες ἠθικὲς ἀξίες καὶ τοὺς ἀπὸ τοὺς προγόνους μας προερχόμενους δημοκρατικοὺς θεσμοὺς καὶ ποὺ ἀποτελεῖ παράδειγμα στοὺς πολίτες  ἀποφυγῆς τῆς χυδαιότητας καὶ τῆς ἠθικῆς παρακμῆς.
.                    Μπροστά μας ἔχουμε βουλευτικὲς ἐκλογές. Τὰ Κόμματα ποὺ θὰ συμμετάσχουν ὀφείλουν νὰ βαδίσουν πρὸς αὐτὲς μὲ τὸ βάρος τοῦ ἐθνικοῦ πένθους. Τὸ πένθος ἂς γίνει ἀφετηρία μιᾶς ὄντως προοδευτικῆς προεκλογικῆς περιόδου. Αὐτὸ σημαίνει πὼς πρέπει νὰ ἀρθοῦν στὸ ὕψος τῶν περιστάσεων, νὰ νιώσουν τὶς εὐθύνες τους γιὰ τὴν κατάσταση ποὺ προκάλεσε τὴν τραγωδία στὰ Τέμπη καὶ νὰ ἀντιπαραταχθοῦν μεταξύ τους μὲ σεβασμὸ καὶ μὲ ἐπιχειρήματα καὶ φυσικὰ ὄχι μὲ ὕβρεις μὲ ἀόριστες κατηγορίες, μὲ ἀπειλὲς καὶ μὲ δηκτικὲς ψεύτικες καταγγελίες. Εἶναι ἀπαράδεκτοἐμεῖς ποὺ διδάξαμε τὴ Δημοκρατία καὶ διατυπώσαμε πρῶτοι ὅτι «δὲν ὑπάρχει τάξη πιὸ ἐχθρικὴ γιὰτὸ λαὸ ἀπὸ τοὺς φαύλους ρήτορες καὶ τοὺς δημαγωγοὺς» (Ἰσοκράτης) νὰ εἴμαστε τόσο πίσω στὴ συμπεριφορὰ τῶν πολιτικῶν μας!
.                    Τὸ 1922 ὁ Γερμανὸς ἱστορικὸς καὶ φιλόσοφος Ὄσβαλντ Σπένγκλερ στὸ κλασσικὸ ἔργο του «Ἡ παρακμὴ τῆς Δύσης» (Σημ. Ἔχει ἐκδοθεῖ καὶ στὰ ἑλληνικὰ ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις Δαρδανοῦ) σημειώνει πὼς σὲ ἕνα κράτος ἀνεπτυγμένο ἠθικὰ καὶ πολιτισμικὰ τὸ ἀπρόβλεπτο πρέπει νὰ ἐξουδετερώνεται ἀπὸ τὴν ὑπέρχρονη καὶ δίκαιη αἰτιότητα καὶ πάντα νὰ ἰσχύει  ἡ  λογικὴ σχέση αἰτίας καὶ ἀποτελέσματος. Εἶναι λυπηρὸ πὼς τὸ Ἑλληνικὸ κράτος ἀποδεικνύεται ὅτι ἀκόμη δὲν ἔχει πετύχει νὰ περιορίσει τὸ ἀπρόβλεπτο..-

*Ἀλαλία= Ἀπώλεια τῆς ἱκανότητας ἄρθρωσης λόγου, ποὺ ὀφείλεται σὲ ψυχολογικὰ αἴτια

OΣΟ ΤΟΥΣ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΣΑΒΑΝΑ ΘΑ ΓΕΜΙΖΕΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ (Δ. Νατσιός)

Ὅσο τοὺς ψηφίζουμε σάβανα θὰ γεμίζει ἡ πατρίδα

Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς

«Πάψετε πιὰ νὰ ἐκπέμπετε τὸ σῆμα τοῦ κινδύνου
τοὺς γόους τῆς ὑστερικῆς σειρήνας σταματῆστε
κι ἀφῆστε τὸ πηδάλιο σ᾽τῆς τρικυμίας τὰ χέρια:
τὸ πιὸ φρικτὸ ναυάγιο θὰ ἦταν νὰ σωθοῦμε»
Κ. Οὐράνης

.                    Τὸ νεοελληνικὸ κράτος τὸ ἐλευθέρωσαν οἱ Ἕλληνες, ἀλλὰ τὸ ἔστησαν οἱ Βαυαροὶ καὶ τὸκυβερνοῦν 10-15 οἰκογένειες, δυναστεῖες πολιτικῶν καὶ μεγαλοκαρχαριῶν. Τὸ κράτος αὐτό, ἀντὶ νὰἀναδείξει τὶς ἀρετὲς τοῦ λαοῦ, τὴν ἀντοχή, τὴν καρτερία, τὸ πνεῦμα θυσίας καὶ αὐταπάρνησης, ποὺ τὸκράτησαν ὄρθιο στὰ χρόνια τῆς πολυαίωνης σκλαβιᾶς, «φρόντισε» νὰ ἐκλύσει τὶς χειρότερες ροπές του καὶνὰ ὑποσκάψει τὸν ἐσώτερο χαρακτήρα του, τὸ φιλότιμό του. Ἀπὸ τὴν πρώτη ἡμέρα τοῦ ἐλεύθερου βίου του, οἱ δαίμονες τῆς πατρίδας, οἱ πολιτικοί του, κατακερμάτισαν τὸν λαὸ σὲ κομματικὰ σουλτανάτα. «Οἱπολιτικοί μας καὶ οἱ ξένοι τρώγονταν καὶ καθένας κοίταζε νὰ περισκύση ἡ δική του φατρία. Ἄλλος ἤθελε Ἀγγλικόν, ἄλλος Ρούσικον, ἄλλος Γαλλικόν… τήραγαν νὰ πάρουν κάνα λεπτό, ὅτι εἰς τὴν Ἑλλάδα ηὗραν ἁλώνι ν’ ἁλωνίσουν». (Μακρυγιάννης, «Ἀπομνημονεύματα»).
.               Τὸ κράτος αὐτὸ τὸ ἀνέστησε τὸ αἷμα τοῦ λαοῦ του, μὲ τοὺς πολέμους τοῦ ’12-’13, γιὰ νὰ ἔρθουν νὰ τὸβυθίσουν στὸ Διχασμὸ καὶ νὰ τὸ ὁδηγήσουν στὸ μικρασιατικὸ σφαγεῖο.
.                 Τὸ κράτος αὐτο εἶδε τὸν ἀνθό του νὰ πολεμᾶ μὲ ἡρωισμὸ στὰ βουνὰ τῆς Ἠπείρου καὶ τῆς Μακεδονίας αὐτοκρατορίες ὁλάκερες, γιὰ νὰ βρεθεῖ μετὰ ἀπὸ ἕξι χρόνια ἐμφυλίου αἱματοκυλίσματος, ντροπιασμένο, ἐρειπωμένο «παλιοψάθα τῶν ἐθνῶν». Γιατί; Γιὰ τὸ ποιὰ «φατρία θὰ περισκύση». «Ἄ, ναί, πόσες ἀνόητες μάχες, ἡρωισμοὶ καὶ θυσίες καὶ ἧττες κι ἄλλες μάχες, γιὰ πράγματα ποὺ κιόλας ἦταν ἀπὸ ἄλλους ἀποφασισμένα», θρηνεῖ ὁ Ρίτσος στὴν «Ἑλένη».
.                    Τὸ κράτος αὐτὸ ἔδιωξε τὰ καλύτερα παιδιά του στὰ ξένα καὶ στοίβαξε τὰ ὑπόλοιπα σὲτρισάθλιες τερατουπόλεις, μεταβάλλοντάς τα σὲ κομματικὰ ὑποζύγια τυχοδιωκτῶν, προσκυνημένων ἀπατεώνων.
.                    Τὸ κράτος αὐτὸ μὲ ἐκφυλιστικὴ ἀπάθεια καὶ δειλία ἀνέχτηκε ἕνα σφύζον καὶ θαυμαστὸ κομμάτι τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τὴν Κύπρο, νὰ ποδοπατεῖται καὶ νὰ λεηλατεῖται ἀπὸ τὶς ὀρδὲς τοῦ Ἀττίλα. Τὸ κράτος αὐτό, ἀντὶ νὰ συνέλθει ἀπὸ τὴν καταστροφὴ ἐπανέφερε τοὺς ἴδιους ἐθνοσωτῆρες καὶ τὰ ἐκγονά τους γιὰ νὰσυνεχίσουν ἀπτόητοι τὸ ψεύτισμα τῶν ψυχῶν καὶ τὴν διάλυση τῆς πατρίδας.
.                    Τὸ κράτος αὐτὸ ἀνέχθηκε μιὰ δράκα σλαβολεβαντίνων, ποὺ ἔχει τὸ αἷμα δέκα ἐθνῶν καὶ τὴν ψυχὴ κανενός, τὰ Σκόπια, νὰ μαγαρίζει τὸ ὄνομα τῆς Μακεδονίας. Καὶ πρόδωσε τὴν ψυχή μας, ξεπούλησε τὸ ὄνομά μας. (Νὰ ἔρθουν στὴν Μακεδονία μας, τὰ σαπρόφυτα τοῦ νεοραγιαδισμοῦ, ἐδῶ στὸ Κιλκίς, νὰἀνεβοῦν στὸ ἡρῶον τῆς μάχης καὶ ἐκεῖ ποὺ κάποτε, τὸ 1928, ὁ Παλαμᾶς, ἔψελνε «…στοῦ Κιλκὶς τὴν ἐκκλησιὰτὴν πλάστρα/ πνοὲς κι ἂν πλανάστε σ’ ἄλλη ζωή, λείψανα κι ἂν κοιμάστε,/ σᾶς λειτουργῶ στὴ δόξα μου. Μακαρισμένοι νὰ εἶστε», νὰ ποῦν στὰ 8.500 λαμπρὰ παλληκάρια, στὸν Καμπάνη καὶ στὸν Παπακυριαζή, ὅτι ἔκαναν λάθος… μάταια θυσιάστηκαν.
Θὰ τρίξουν τὰ κόκκαλα τὰ ἱερὰ καὶ θὰ βροντοφωνάξουν: Προδότες!! «ὅ,τι κερδήθηκε μὲ αἷμα, δὲν μπορεῖ νὰτὸ ξεπουληθεῖ μὲ τὸ μελάνι μίας ὑπογραφῆς»).
.                    Τὸ κράτος αὐτὸ ἐπέτρεψε σε μία ὀλιγομελῆ ἄνομη ὁμάδα καλαναρχῶν, νὰ μετατρέψει τὴδιασκέδαση καὶ τὴν ἐνημέρωση τοῦ λαοῦ, σὲ διδασκαλεῖο ἠθικῆς παραλυσίας καὶ διαφθορᾶς. Τὴν Παιδεία σὲπαιδομάζωμα, ἀποκόπτοντας τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὶς βρυσομάνες, τὶς ἀειθαλεῖς ρίζες τοῦ Γένους, ποὺ τόσους αἰῶνες ἔτρεφαν Ρωμιούς, μὲ πίστη στὸν Χριστὸ καὶ φιλοπατρία, ποὺ ἔφτιαχναν οἰκογένειες ὅπου ἔλαμπε τὸμυστήριον τοῦ γάμου. Καὶ τώρα λύσσαξε νὰ διαφημίζει φράγκικες διαστροφὲς καὶ ἐρεβώδεις «διαφορετικότητες».
.                  Τὸ κράτος αὐτὸ καταμόλυνε ἀκόμα καὶ τὴν Δικαιοσύνη- «πράγμα πολλῶν χρυσίων τιμιώτερον» κατὰ τὸν Πλάτωνα. Οἱ ἀνεπάγγελτοι, ἐπαγγελματίες πολιτικοί, ὅταν κρίνονται γιὰ ἀτασθαλίες, παράγοντες τοῦ ἀντίπαλου κόμματος ἐκθειάζουν τὴν ἀνεξαρτησία τῆς Δικαιοσύνης. Ὅταν λογοδοτοῦν οἱ ἴδιοι, προπηλακίζουν τὴ Δικαιοσύνη καὶ διαπομπεύουν τοὺς λειτουργούς της ἐκτοξεύοντας ὕβρεις καὶὀνειδισμούς. Τὸ ἀποφώλιον τέρας τῆς κομματοκρατίας ἀκόμη καὶ γιὰ μία θέση ὑποδιεθυντῆ σὲ σχολεῖο ἀπαιτεῖ πιστοποιητικὰ δουλοφροσύνης καὶ κομματικῆς ὑποταγῆς.
.                  Τὸ κράτος αὐτὸ κομματικοποίησε τὶς «ἔνστολες» δυνάμεις τοῦ τόπου, διαβρώνοντας τὴν ἐπαγγελματική τους συνείδηση.
.                  Τὸ κράτος αὐτὸ ξεπούλησε σὲ ἀλλογενῆ «κοράκια» τὰ σπίτια τῶν πολιτῶν του ἀντὶ πινακίου φακῆς, τὰ κόκκινα δάνεια, ποὺ θὰ στείλει στὰ ξένα χιλιάδες ἀκόμη Ἑλληνόπουλα. Καὶ χαίρεται ἀπὸ πάνω γιατί μεταβαλλόμαστε σὲ πολυπολιτισμικὸ σουλτανάτο….
.                  Τὸ κράτος αὐτὸ ἐμπορευματοποίησε τὸν ἔξοχο πολιτισμό μας. Ἡ ἑλληνικὴ μουσικὴ παράδοση ψυχομαχεῖ. Τὴν περιφρονοῦν οἱ ἑλληνόπαιδες, τὴν μυκτηρίζουν ὑποτονθορίζοντας (=μουρμουρίζοντας) τὶς «μουσικὲς δημιουργίες» τῶν ποικιλώνυμων ψυχανώμαλων τύπου τράπερ. Κατάντησε τὴν νεολαία νευρόσπαστο, λικνιζόμενο στοὺς ρυθμοὺς τοῦ κάθε μασκαρᾶ, ποὺ ὑποδύεται τὸν καλλιτέχνη.
.                  Τὸ ἀνίκανο κομματικὸ κράτος διέφθειρε τὴν γλῶσσα μας – «ἐργαλεῖο μαγείας καὶ φορέα ἠθικῶν ἀξιῶν» (Ἐλύτης). Ἀπὸ τὸν 19ο αἰ. ἀκόμη ὁ συγγραφέας Χουρμούζης διεκτραγωδεῖ καὶ γράφει γιὰ τὰἐκτρώματα τῆς γλωσσικῆς ξενομανίας τῶν Ἑλλήνων: «Συμπεριφορὰ γελοιωδεστάτη… ξιπασμένων ὀψιπλούτων  ἀηδεστάτη ἐπίδειξις! Πτωχοαλαζονεία ἀξία οἴκτου, γλῶσσα παρδαλή!».
.                  Τὸ κομματικὸ αὐτὸ κράτος νοικιαζει μισθοφόρους «ψευτοδιανοούμενους», γιὰ πνευματικὸεὐνουχισμὸ τῆς κοινωνίας καὶ ἅλωση τῶν ψυχῶν. «Γνωρίζω μερικοὺς ὁπού σχεδὸν ἐντρέπονται νὰ λέγωσιν ὅτι εἶναι Ἕλληνες!», ἔγραφε ὁ Ἀνώνυμος τῆς «Ἑλληνικῆς Νομαρχίας». Ντρέπονται γιὰ τὴν καταγωγή τους, ὅμως δὲν ντρέπονται ποὺ γίνονται σκουλήκια καὶ ὀλετῆρες τῆς Πατρίδας. Τοὺς περιγράφει ἐξαίσια ὁΒάρναλης:
«Πέτα τὴν ἀνθρωπιά σου
κι ἀπ’ τὸν ἀφέντη πιάσου.
Κι ἅμα σὲ φτύσει αὐτὸς
νὰ κάθεσαι σκυφτός.
Καὶ θὰ ‘χεις τὰ μεγαλεῖα
στὴ σάπια πολιτεία»
.                  Χρόνια ὁλόκληρα κρατοῦν αἰχμάλωτα τὰ πανεπιστημιακὰ ἀμφιθέατρα δηλητηριάζοντας καὶμαγαρίζοντας μὲ τὰ ἐθνομηδενιστικά τους παραληρήματα γενιὲς Ἑλλήνων.
.                  Τὸ κράτος αὐτὸ δολοφονεῖ μὲ τὴν ἀνικανότητά του τὸν λαό, στὸ Μάτι, στὴν Μάνδρα καὶ τώρα καὶπάλι στὰ Τέμπη. Ὅσο τοὺς ψηφίζουμε σάβανα θὰ γεμίζει ἡ πατρίδα, σάβανα καὶ στὴν ψυχή μας ποὺ τὴν γέμισαν πληγές. «Ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι…».
.                  Τὸ κράτος αὐτό, τὸ ψευτορωμαίικο, καταρρέει. Καιρός νὰ ἔρθει τὸ ρωμαίικο, νὰ κυβερνηθεῖ ἡἙλλάδα ἀπὸ Ἕλληνες. Γι’ αὐτὸ τὸ κράτος βροντοφωνάζει ὁ Κόντογλου: «Καθαρίστε ἀπὸ τὴν πνευματικὴπανούκλα τὴν δυστυχισμένη τὴν Ἑλλάδα, γιὰ νὰ μπορέσουνε νὰ δουλέψουνε οἱ ἄξιοι δουλευταράδες. Τὰσκουλήκια, γιὰ νὰ σώσουνε τὴν τιποτένια ὕπαρξή τους, δὲν ἀφήνουνε καμμιὰ ψυχὴ ἄξια νὰ ὀρθοποδήσει, ἀπὸ συμφέρον κι ἀπὸ φθόνο. Ὅλοι οἱ πνευματικοὶ σαλταδόροι ἔχουνε πιάσει τὰ πόστα. Καὶ εἶναι δεμένοι μεταξύ τους, ὅπως εἶναι οἱ κάμπιες κολλημένες ἡ μία πάνω στὴν ἄλλη. Μόλις τὶς χωρίσει κανένας ψοφᾶνε. Ἔτσι πρέπει νὰ γίνει καὶ μὲ τὶς ἀνθρωποκάμπιες, ποὺ μαραζώνουνε τὸ ὁλόδροσο πνευματικὸ δέντρο τῆς φυλῆς μας. Τίμια ἀδέρφια μου, Ἕλληνες καθαρογεννημένοι, ξεριζῶστε αὐτὰ τὰ φαρμακερὰ βρωμοχόρταρα!».

 

ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΠΑΛΑΜΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ὀγδόντα χρόνια χωρὶς τὸν Παλαμᾶ

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .              Πρὶν ἀπὸ ὀγδόντα χρόνια, στὶς 27 Φεβρουαρίου 1943, ἀπεβίωσε ὁ εὐπατρίδης μεγάλος ποιητής μας Κωστὴς Παλαμᾶς (1859-1943). Λίγες ἡμέρες νωρίτερα, στὶς 9 Φεβρουαρίου εἶχε ἀποθάνει ἡ ἀγαπημένη του σύζυγος Μαρία, τὸ γένος Βάλβη, μὲ τὴν ὁποία συμβίωσε γιὰ 56 χρόνια. Ἡ κηδεία τοῦ ποιητῆ τελέστηκε σὲ κλοιὸ Γερμανῶν στρατιωτῶν κατοχῆς καὶ ἐξελίχθηκε σὲαὐθόρμητη γιγάντια καὶ ἐνθουσιώδη πατριωτικὴ καὶ ἀντικατοχικὴ ἐκδήλωση.
.              Παρόντες στὸ Α΄ Νεκροταφεῖο οἱ πλεῖστοι τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων τῆς χώρας. Ἐπιτάφιος λόγος τὸ ποίημα-παιάνας τοῦ Ἀγγέλου Σικελιανοῦ «Παλαμᾶς»: «Ἠχῆστε οἱσάλπιγγες…Καμπάνες βροντερὲς δονῆστε σύγκορμη τὴ χώρα πέρα ὣς πέρα… Σ’ αὐτὸ τὸ φέρετρο ἀκουμπᾶ ἡ Ἑλλάδα!». Στὴ νεκρώσιμη ἀκολουθία προέστη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Δαμασκηνὸς καὶ μετὰτὸν ἐνταφιασμὸ ὁ λαὸς αὐθόρμητα γονάτισε γύρω ἀπὸ τὸν τάφο τοῦ νεκροῦ ποιητῆ καὶ μὲ δάκρυα στὰ μάτια ἔψαλε τὸν Ἐθνικό μας Ὕμνο.
.              Ὁ Ἐθνικός μας ποιητὴς ἔζησε στὸν 84χρονο βίο του ἔνδοξες ἀλλὰ καὶ τραγικὲς στιγμὲς τῆς Ἱστορίες μας καὶ πρόβαλε τὴ συνέχεια τοῦ Ἔθνους μας. Μετὰ τὴν τραγωδία τοῦ 1897 ἔγραψε γιὰ τὸν Διγενῆ Ἀκρίτα: «Ὁ Ἀκρίτας εἶμαι Χάροντα δὲν περνῶ μὲ τὰ χρόνια. Μ’ ἄγγιξες καὶδὲ μ’ ἔνιωσες στὰ μαρμαρένια ἁλώνια; Εἶμ’ ἐγὼ ἡ ἀκατάλυτη ψυχὴ τῶν Σαλαμίνων. Στὴν Ἑφτάλοφην ἔφερα τὸ σπαθὶ τῶν Ἑλλήνων. Δὲν χάνομαι στὰ τάρταρα, μονάχα ξαποσταίνω. Στὴ ζωὴξαναφαίνομαι καὶ λαοὺς ἀνασταίνω!».
.              Γιὰ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ἔγραψε: «…Τῆς κλεφτουριᾶς ποῦ βρίσκεστε λημέρια; Καρυοφίλια τοῦ Δίστομου χτυπῆστε, χυμῆστε τῆς Ἀράχωβας ξεφτέρια, γιαταγάνια τὸν Τοῦρκο πελεκῆστε, νὰ ὁ Μπότσαρής σου, θαματούργα, Σούλι! Κ’ ἐσεῖς, νησιῶτες δυνατοί, ἀρμενίστε μὲ τὸν Ὑδραῖο βοριά, μὲ τὸ Μιαούλη! Στάχτη τοῦ Καπετὰν πασᾶ ἡ ἁρμάδα! Ὅπου εἶναι σκλάβα γῆς, ὁλόρθοι οἱ δοῦλοι, Ἀστραπόβροντα τοῦ Κανάρη Ἑλλάδα!».
.              Γιὰ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα ποίημα γιὰ τὸν ἥρωα καὶ ἐθνομάρτυρα Παῦλο Μελά: « Σὲ κλαίει ὁ λαός. Πάντα χλωρὸ νὰ σειέται τὸ χορτάρι στὸν τόπο, ποὺ σὲ πλαγίασε τὸ βόλι, ὢπαλληκάρι…». Μὲ τὸ ποίημα – θούριό του ὁ Παλαμᾶς παρακινεῖ τοὺς Ἕλληνες νὰ συμμετάσχουν στὸν Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο μὲ τὸ πλευρὸ τῆς Ἀντάντ, γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ Μεγάλη Ἰδέα. Ἰδοὺἕνα ἀπόσπασμα: «Στ’ ἅρματα! Ἐμπρὸς ὁλόρθοι φτερωμένοι! Παρατῆστε τῆς δάφνης τὰ κρεβάτια, ποὺ νὰ σημαδευτοῦνε δὲν προφτάσαν ἀπ’ τὰ κορμιά σας… Καὶ λές: Κι ἐγὼ εἶμ’ ἐδῶ! Ἡμεγαλωσύνη στὰ Ἔθνη δὲν μετριέται μὲ τὸ στρέμμα, μὲ τῆς καρδιᾶς τὸ πύρωμα μετριέται καὶ μὲ τὸαἷμα!».
.              Μὲ τὴν Καταστροφὴ θρηνεῖ τὸν ἐθνοϊερομάρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο: «Ὅπου καρδιά, ὅπου φρόνημα, τὸ Γένος, ἡ Ἐκκλησία καὶ τῶν Ἑλλήνων οἱ χοροὶ καὶτῶν πιστῶν τὰ πλήθη σου προσκυνοῦμεν, ἄμωμε, τὴ θεία δοκιμασία καὶ τὸ μεταλαβαίνομε τὸ αἷμα σου ὁπού ἐχύθη». Στὶς 28 Ὀκτωβρίου 1940, τὴν ἡμέρα τοῦ ΟΧΙ, μᾶς ἄφησε, ὡς παρακαταθήκη, τὸν τελευταῖο του στίχο: «Αὐτὸ τὸ λόγο θὰ σᾶς πῶ, δὲν ἔχω ἄλλο κανένα: Μεθύστε μὲ τ’ ἀθάνατο κρασὶ τοῦ Εἰκοσιένα!».-

ΠΑΛΙΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ, ΒΑΘΕΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

ΜΗΝΥΜΑ Μ. ΤΕΣΣΑΡAΚΟΣΤΗΣ 2023

Μητροπολ. Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς Νικολάου

ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΜΑΡΤΙΩΝ-ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΕΤΩΝ