Η «ΕΣΧΑΤΗ ΠΛΑΝΗ» ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

Ἡ «ἐσχάτη πλάνη» τῆς Μεγάλης Συνόδου

τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»

.           Δύο χρόνια μετὰ τὴ σύγκληση τῆς Μεγάλης Συνόδου στὴν Κρήτη καὶ ἀφοῦ ἔχουν γραφεῖ τόσα γι᾿ αὐτὴν καὶ τὶς ἀποφάσεις της, ἦρθε νὰ ἀσχοληθεῖ μαζί της καὶ τὸ 8ο Διεθνὲς Συνέδριο Ὀρθοδόξου Θεολογίας ποὺ πραγματοποιήθηκε ἀπὸ τὶς 21 μέχρι τὶς 24 Μαΐου 2018 στὴ Θεσσαλονίκη. Θέμα τοῦ Συνεδρίου ἦταν ἀκριβῶς αὐτό: «Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογία τὸν 21ο αἰώνα». 120 ὁμιλητὲς ἀπὸ 15 χῶρες καὶ 25 Θεολογικὲς Σχολές, Ἰνστιτοῦτα καὶ Ἑρευνητικὰ Κέντρα παρουσίασαν τὶς εἰσηγήσεις τους στὸ Συνέδριο αὐτό.
.            Εὔκολα διαφαίνεται ἡ σκοπιμότητα συγκλήσεως τοῦ Συνεδρίου μὲ τέτοιο θέμα. Ὅμως ἕνα ζήτημα μᾶς ἔκανε ἰδιαίτερη ἐντύπωση καὶ μᾶς προξένησε πολλὴ θλίψη. Τὸ εἴδαμε ἀρχικὰ στὴν περιέχουσα σημαντικὰ στοιχεῖα εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου, τὸ συναντήσαμε κατόπιν καὶ στὴν εἰσήγηση τοῦ καθηγητῆ κ. Γρηγορίου Λαρεντζάκη. Καθὼς δὲν ἔχουν δημοσιευθεῖ ὅλες οἱ εἰσηγήσεις, δὲν ἀποκλείεται νὰ ἔχουν ἀναφερθεῖ καὶ ἄλλοι σ᾿ αὐτό.
.            Πρόκειται γιὰ τὸν ὅρο «ἑτερόδοξοι», τὸν ὁποῖο καὶ οἱ δύο εἰσηγητὲς ἀντιδιαστέλλουν ἀπὸ τὸν ὅρο «αἱρετικοί». Ὑποστηρίζουν δηλαδὴ ὅτι οἱ χριστιανικὲς ὁμολογίες, μὲ τὶς ὁποῖες ἡ Ὀρθοδοξία βρίσκεται σὲ διάλογο, δὲν εἶναι αἱρετικὲς ἀλλὰ ἁπλῶς ἑτερόδοξες. Μάλιστα ὁ Σεβασμιώτατος προ­τείνει ὅτι σὲ μία μελλοντικὴ ἀνάλογη Σύνοδο ὀφείλουμε «νὰ ἐπαναξιολογήσουμε τὴ χρήση τοῦ ὅρου “αἱρετικός”, διακρίνοντάς τον ἀπὸ τὸν ἑτερόδοξο χριστιανὸ ἢ ἀπὸ τὸν ὁμόδοξο σχισματικό, κάτι ποὺ θὰ μᾶς βοηθήσει νὰ κατανοήσουμε καλύτερα τὸ γράμμα καὶ τὸ πνεῦμα τῶν ἱερῶν κανόνων καὶ τῆς πράξεως τῆς Ἐκκλησίας».
.            Ἀλήθεια, θὰ παίζουμε μὲ τὶς λέξεις; Ἑτερόδοξος εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔχει διαφορετικὴ «δόξα», διαφορετικὸ «δόγμα», ὅπως καὶ ὁ αἱρετικός. Ἑπομένως οἱ ὅροι “ἑτερόδοξοι” καὶ “αἱρετικοὶ” εἶναι ταυτόσημοι· πῶς θὰ τοὺς διακρίνουμε ὡς κάτι διαφορετικό; Βέβαια γιὰ λόγους ἐντυπώσεως χρησιμοποιεῖται κατὰ κόρον σήμερα ὁ ὅρος “ἑτερόδοξοι” γιὰ τοὺς μὴ Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς, αὐτὸ ὅμως δὲν ἀλλάζει τὸ γεγονὸς ὅτι εἶναι αἱρετικοί.
.           Γι᾿ αὐτὸ τὶς “ἑτερόδοξες” ἢ “ἑτερόδοξες ἀ­δελφὲς ἐκκλησίες”, ὅπως ἀποκαλοῦνται στὶς παραπάνω εἰσηγήσεις οἱ ποικίλες ὁμολογίες, ὁ μέγας σύγχρονος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς τὶς ὀνόμαζε μὲ ἀκρίβεια αἱρέσεις καὶ ψευδοεκκλησίες. Ἔγραφε: «Ὁ Οἰκουμενισμὸς εἶ­ναι κοινὸν ὄνομα διὰ τοὺς ψευδοχριστιανισμούς, διὰ τὰς ψευδοεκκλησίας τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης. Μέσα του εὑρίσκεται ἡ καρδία ὅλων τῶν εὐρωπαϊκῶν οὑμανισμῶν, μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν Παπισμόν. Ὅλοι δὲ αὐτοὶ οἱ ψευ­δοχριστια­νισμοί, ὅλαι αἱ ψευδοεκκλησίαι δὲν εἶ­ναι τίποτε ἄλλο παρὰ μία αἵρεσις παραπλεύρως εἰς τὴν ἄλλην αἵρεσιν. Τὸ κοινὸν εὐαγγελικὸν ὄ­νομά των εἶναι ἡ παναίρεσις» (Ὀρθόδοξος Ἐκ­κλησία καὶ Οἰκουμενισμός, Θεσσαλονίκη 1974, σελ. 224).
.            Αὐτὴ εἶναι ἡ αἰώνια ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας· καὶ κανένας δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα, ὅποια θέση κι ἂν κατέχει, νὰ τὴν ἀλλάξει. Ἂν τὸ κάνει, κινδυνεύει νὰ βρεθεῖ στὸν χῶρο ποὺ περιγράφουν αὐτοὶ οἱ ταυτόσημοι ὅροι “ἑτερόδοξοι” καὶ “αἱρετικοί”. Κι αὐτὸ θὰ εἶναι ἡ «ἐσχάτη πλάνη» τῶν ἀμφίσημων θέσεων τῆς Μεγάλης Συνόδου, τὴν ὁποία μὲ πάθος ὑπερασπίζονται.

«Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ» [ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΟΙ-ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ] (Νέο Βιβλίο Γ. Ν. Παπαθανασόπουλου)

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ

ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Δημοσιογράφου – συγγραφέως

«Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ»
ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΟΙ-ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ

ἐκδ. «ΤΗΝΟΣ», Ἀθῆναι 2017
Σχῆμα 17 Χ 24, σελ. 170, λ.τ. 7,00€

.            Ἀκριβῶς ἕνα χρόνο μετὰ τὴν Σύνοδο στὴν Κρήτη κυκλοφορεῖται τὸ βιβλίο – ντοκουμέντο «Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ [ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΟΙ-ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ]» τοῦ δημοσιογράφου καὶ συγγραφέως Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου.
.             Πρόκειται γιὰ ἕνα ἀντικειμενικὸ χρονικὸ τῆς ἐν λόγῳ Συνόδου, στὸ ὁποῖο – παρὰ τὶς πολλὲς καὶ σημαντικὲς δυσκολίες, ποὺ ἀντιμετώπισε ὁ συγγραφέας στὴν ἐνημέρωσή του- ἀποτυπώνονται θεολογικὲς συζητήσεις, μαζὶ μὲ ἐκκλησιαστικὲς στρατηγικές, προσωπικὲς φιλοδοξίες καὶ δογματικοὺς συμβιβασμούς, ὡς πρὸς τὶς διαχριστιανικὲς σχέσεις.
.                 Ἄλλωστε πέραν ἀπὸ τὰ θεολογικὰ καὶ ἐκκλησιολογικὰ ζητήματα, ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης καὶ τὰ ὁποῖα ἀπασχολοῦν καὶ θὰ ἀπασχολοῦν στὸ μέλλον τὴν Ἐκκλησία, ὑπάρχουν γεγονότα, ποὺ συν­έβησαν σὲ μία Σύνοδο γιὰ πρώτη φορὰ στὴν Ἱστορία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Τὸ βιβλίο ἀπευθύνεται σὲ κάθε καλόπιστο, ὁ ὁποῖος ἐνδιαφέρεται νὰ πληροφορηθεῖ τὶς πραγματικὲς διαστάσεις καὶ συνιστῶσες τῆς Συνόδου, ἔξω ἀπὸ προπαγανδιστικοὺς μηχανισμούς, προωθήσεις ἐκκοσμικευμένων σχεδιασμῶν καὶ ὑπολογισμῶν, στείρα κριτικὴ καὶ μωροὺς πανηγυρισμούς.
.                Οἱ ἐνδιαφερόμενοι μποροῦν νὰ ἀπευθυνθοῦν στὸ βιβλιοπωλεῖο «Ν. Παναγόπουλος», Χαβρίου 3, Ἀθῆναι, 210.32.24.819 καὶ σὲ ἄλλα ἐνημερωμένα θρησκευτικὰ βιβλιοπωλεῖα.

Ο ΟΡΟΣ «ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ» ΩΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΡΟΣ (Μητρ. Ναυπάκτου Ἱερόθεος)

Ο ΟΡΟΣ «ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ» ΩΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΡΟΣ

ΠΗΓΗ: parembasis.gr

ΕΚΘΕΣΗ ΙΕΡΟΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ περὶ τῆς ἐν Κρήτῃ Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου

ΜΕΣΗ “ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ” ΛΥΣΗ ΣΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ;

Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου γιὰ τὴ Μεγάλη Σύνοδο

τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»

.             Στὴν τελευταία συνεδρίαση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (23-24 Νοεμβρίου 2016) συζητήθηκε τὸ θέμα τῶν ἐργασιῶν τῆς Μεγάλης Συνόδου ποὺ ἔγινε στὴν Κρήτη τὴν ἑβδομάδα τῆς Πεντηκοστῆς (18-26 Ἰουνίου 2016).
.             Κατ᾿ αὐτήν, μετὰ τὴ σχετικὴ Εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερ­ρῶν κ. Θεολόγου μὲ τίτλο: «Ἐνημέρωσις περὶ τῶν διεξαχθεισῶν ἐργασιῶν τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἀκολούθησε συζήτηση, κατὰ τὴν ὁποία ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος ἔκανε δύο παρεμβάσεις, κατέθεσε δὲ καὶ πληρέστερο κείμενο στὰ Πρακτικά.
.             Οἱ παρατηρήσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου εἶναι ἄξιες ἰδιαίτερης προσοχῆς, γι᾿ αὐτὸ καὶ μεταφέρουμε ἐδῶ κάποια ἀπὸ τὰ κατὰ τὴ γνώμη μας ἀξιολογότερα στοιχεῖα.
.             «Ἡ προετοιμασία γιὰ τὴν Σύνοδο αὐτή», εἶπε ὁ Σεβασμιώτατος, «δὲν ἦταν ἐπαρκής. Τὸ κείμενο ποὺ καταρτίσθηκε ἀπὸ τὴν Ε΄ Προσυνοδικὴ Πανορθόδοξη Διάσκεψη δὲν ἦταν σὲ γνώση τῆς Ἱεραρχίας. Τὸ λάβαμε μετὰ τὴν ὑπογραφὴ ἀπὸ τοὺς Προκαθημένους, τὸν Ἰανουάριο 2016. Ἔ­πρεπε νὰ γίνη συζήτηση στὴν Ἱεραρχία, πρὶν ὑπογραφῆ ἀπὸ τοὺς Προκαθημένους».
.             Ὅμως μὲ ἀνεπαρκῆ προετοιμασία καὶ ἔλλειψη πληροφορήσεως πῶς εἶναι δυνα­τὸν νὰ λειτουργήσει σωστὰ μία τέτοια Σύν­οδος; Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα τὸ εἴδαμε. Τὸ βασικὸ κείμενο τῆς Συνόδου ἀποδείχθηκε ἀδόκιμο θεολογικῶς.
.             Ὅπως ἐπισημαίνει ὁ Σεβασμιώτατος: «Τὸ κείμενο ποὺ ἀπετέλεσε τὴν βάση τῆς Συνόδου ἦταν τὸ ἕκτο, μὲ τίτλο ‘‘Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρὸς τὸν λοιπὸν Χριστιανικὸν κόσμον’’. Τὸ τελικὸ κείμενο ἔχει πολλὰ προβλήματα, παρὰ τὶς μερικὲς γενικὲς καλὲς διατυπώσεις. Μάλιστα, ὅταν δημοσιευθοῦν τὰ Πρακτικὰ τῆς Συνόδου, ὅπου ἀποτυπώνονται οἱ αὐθεν­τικὲς ἀπόψεις αὐτῶν ποὺ ἀποφάσισαν καὶ ὑπέγραψαν τὰ κείμενα, τότε θὰ φανῆ καθαρὰ ὅτι στὴν Σύνοδο κυριαρχοῦσαν ἡ θεωρία τῶν κλάδων, ἡ βαπτισματικὴ θεολογία καὶ κυρίως ἡ ἀρχὴ τῆς περιεκτικότητος… Παρατηρεῖ κανεὶς στὸ τελικὸ κείμενο ἀντιφατικὰ σημεῖα. Κατὰ τὴν γνώμη μου δὲν εἶναι κείμενο θεολογικό, ἀλλὰ διπλωματικό. Ὅμως, ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας δὲν στηρίζεται σὲ διπλωματικὰ κείμενα».
.             Θλιβερότατες οἱ καίριες θεολογικὲς ἐπισημάνσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου. Αὐτὲς φανερώνουν ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη θεολογία ἔχει σὲ ἐπικίνδυνο βαθμὸ ἁλωθεῖ ἀπὸ τὴν προ­τεσταντικὴ σύγχυση ποὺ ἐκφράζεται μὲ τὴ «θεωρία τῶν κλάδων» καὶ τὶς παρόμοιες ἀντιλήψεις. Ἀντιλήψεις μὲ τὶς ὁποῖες εἰσάγεται ἡ διπλωματία στὸ χῶρο τῆς θεολογίας καὶ οὐσιαστικὰ ἐπιχειρεῖται συμβιβασμὸς τῆς ἀλήθειας μὲ τὸ ψέμα!
.             Γι᾿ αὐτὸ καὶ εἶναι κατ᾽ ἐξοχὴν ἐπίκαιρος ὁ λόγος τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, τὸν ὁποῖο παρέθεσε ὁ Σεβασμιώτατος: «Οὐδέποτε διὰ μεσότητος, ἄνθρωπε, τὰ ἐκκλησιαστικὰ διωρθώθη. Μέσον ἀληθείας καὶ ψεύδους οὐδέν ἐστι».
.             Διπλωματία, μέση λύση ἢ συμβιβασμὸς στὰ τῆς πίστεως δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει!

 

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Προβληματισμὸς
στοὺς Μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

.             Προβληματισμὸς καὶ ἀμηχανία ἐπικρατεῖ στοὺς περισσότερους Μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, στὸν ἀπόηχο τῆς ἔκτακτης συγκλήσεως τῆς Ἱεραρχίας της, στὶς 23 καὶ 24 Νοεμβρίου 2016, μὲ θέμα τὴ συζήτηση ἐπὶ τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη. Ἐνδεικτικό τοῦ κλίματος στοὺς κόλπους τῆς Ἱεραρχίας εἶναι ἡ κατάληξη καὶ μία τῶν προτάσεων τῆς εἰσηγήσεως – ἐνημέρωσης τοῦ Μητροπολίτου Σερρῶν κ. Θεολόγου.
.             Στὸ τέλος τῆς ὁμιλίας του ἀναφέρθηκε στὸν Σίλβεστρο Συρόπουλο καὶ στὸ 12τομο ἔργο του γιὰ τὴν ψευδοσύνοδο τῆς Φερράρας – Φλωρεντίας καὶ ἀπὸ τὸ ὅλο ἔργο του ἐπέλεξε νὰ μνημονεύσει τὰ ἑξῆς:
.             «Ἐλπίζω εἰς τὰ φιλάνθρωπα σπλάγχνα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ τῷ τιμίῳ Αὐτοῦ αἵματι συστησαμένου τὴν ἰδίαν Ἐκκλησίαν ἄσπιλον καὶ ἀκηλίδωτον καὶ διατηροῦντος αὐτὴν μέχρι τοῦ νῦν καθαρὰν καὶ ἀνωτέραν πάσης τῆς κατὰ καιροὺς ἀναρριπισθείσης λύμης, πέπεισμαι ὡς οὐ περιόψεται ὁ πανοικτίρμων καὶ εὔσπλαγχνος τὴν Ἐκκλησίαν Αὐτοῦ, ἀλλὰ εἰς τὴν ἀρχαίαν κατάστασιν στηρίξει καὶ βεβαιώσει κρεῖττον ἢ πρότερον… (Συλβέστρου Συροπούλου Ἀπομνημονεύματα ΙΒ, 15-16)».
.             Σημειώνεται ἡ ἐπισήμανση τοῦ Σεβ., ὅτι ὁ Κύριος συνέστησε τὴν Ἐκκλησία Του καθαρή, ἀκηλίδωτη καὶ ἀνώτερη ἀπὸ κάθε διεγειρόμενη κατὰ καιροὺς βλάβη Της καὶ ὅτι, ὡς πανοικτίρμων, λόγῳ τῆς κατάστασης δὲν θὰ ἀποστρέψει ἀπὸ Αὐτὴν τὸ βλέμμα Του, ἀλλὰ θὰ τὴν στηρίξει καὶ θὰ τὴν ἀναδείξει καλύτερη ἀπὸ ὅ,τι ἦταν προηγουμένως… Σημειώνεται ἐπίσης τὸ συμβολικὸ τῆς ὑπόμνησης τοῦ Σιλβέστρου Συροπούλου. Ἦταν μεγάλη προσωπικότητα, διάκονος τῆς Ἐκκλησίας, μὲ τὰ ὑψηλὰ ἀξιώματα στὴν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Μεγάλου Ἐκκλησιάρχου καὶ Δικαιοφύλακος. Συμμετέσχε στὴ ψευδοσύνοδο τῆς Φεράρας – Φλωρεντίας καὶ ὑποχρεώθηκε ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα νὰ ὑπογράψει τὴν ἀπόφασή της. Ἔγραψε σχετικά: «Ἐξ ἀνάγκης ἕπομαι τοῖς πολλοῖς, ἵνα ἐκπληρώσω τὸν ὁρισμὸν καὶ τὸ θέλημα τοῦ βασιλέως… οἶδε γὰρ ὁ Θεὸς τὴν διάθεσιν τῆς ψυχῆς μου, ὅτι οὐ στέργω τοῦτο, οὐδ’ ἑκουσίως ὑπογράφω…». Ὁ Συρόπουλος συνετάχθη μὲ τὸν Ἅγιο Μάρκο τὸν Εὐγενικὸ καὶ παραιτήθηκε τῶν ἀξιωμάτων του, ὅταν Πατριάρχης ἀνέλαβε ὁ λατινόφρων Μητροπολίτης Κυζίκου Μητροφάνης Β΄. Συνειρμικὰ ἡ ἀναφορὰ τοῦ Μητροπολίτου Σερρῶν στὸν Συρόπουλο ὁδηγεῖ τὴ σκέψη στὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης, καὶ πιὸ συγκεκριμένα στὸν τρόπο ποὺ ὑπέγραψαν ἐκεῖ πολλοὶ Μητροπολίτες καὶ ἀποδέχθηκαν τὶς ἀποφάσεις τῆς οἱ Μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κατὰ τὴν ἔκτακτη σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας Της.
.             Ἡ ἀξιοσημείωτη πρόταση τοῦ Σεβ. εἰσηγητοῦ εἶναι πὼς ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, μὲ μέριμνα τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, «νὰ ἀναθέσει σὲ ἁρμοδίαν ἢ καὶ σὲ εἰδικὴν Συνοδικὴν Ἐπιτροπὴν τὴν σὲ βάθος μελέτην καὶ θεολογικὴν ἀποτίμησιν τῶν ἐκκλησιολογικῶς καὶ θεολογικῶς τεκμηριωμένων κειμένων, ποὺ ἔχουν ἤδη γραφεῖ καὶ ἐμπεριέχουν εἴτε θετικὲς ἢ καὶ ἐπιφυλακτικὲς θέσεις γιὰ τὶς ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου. Ὀφείλομεν, ὡς ὑπεύθυνοι καὶ φιλόστοργοι Ποιμένες, μετὰ μεγίστης προσοχῆς καὶ ποιμαντικῆς εὐαισθησίας νὰ ἀκούωμεν ὅλες τὶς σοβαρὲς καὶ ἐποικοδομητικὲς θέσεις. Τὸ καταστάλαγμα αὐτῆς τῆς μελέτης, ποὺ θεωρῶ ὅτι ἐκφράζει δυνατὰ ἕνα Συνοδικὸν ἦθος καὶ ποιότητα, μπορεῖ νὰ βοηθήσει, καταλλήλως ἀξιοποιούμενον, οὐσιαστικῶς καὶ τὴν Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν μας καὶ τὴν Πανορθοδοξίαν συνολικῶς».
.             Ἡ ἐκ μέρους τοῦ Μητρ. Σερρῶν ἀναγνώριση ὅτι ὑπάρχουν τεκμηριωμένα ἐκκλησιολογικῶς καὶ θεολογικῶς κείμενα ποὺ ἐμπεριέχουν ἐπιφυλακτικὲς θέσεις γιὰ τὴ Σύνοδο στὴν Κρήτη ἐκφράζει πράγματι ἐκκλησιαστικὸ ἦθος καὶ ἔρχεται σὲ πλήρη ἀντίθεση πρὸς τὴν ἀλαζονεία καὶ τὴν ἀπολυταρχικὴ – παπικὴ ἀντίληψη τοῦ Φαναρίου περὶ τῆς Ἀληθείας καὶ ἔναντι κάθε φωνῆς ποὺ δὲν ἀποδέχεται, καὶ δὲν ἐγκωμιάζει οὔτε ἐξυμνεῖ κάθε του ἐνέργεια.

       Τί προηγήθηκε τῆς Ἱεραρχίας

.             Τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Νοεμβρίου, ποὺ ὑπενθυμίζεται ὅτι εἶχε ὡς θέμα τὴ Σύνοδο στὴν Κρήτη, ὑπῆρξαν ἔντονες παρασκηνιακὲς ἐνέργειες τοῦ Φαναρίου. Μὲ κανένα τρόπο δὲν ἤθελε νὰ παρουσιαστοῦν πρὸς τὰ ἔξω οἱ διαφωνίες καὶ οἱ ἐπιφυλάξεις Μητροπολιτῶν καὶ βεβαίως νὰ ὑπάρξει ἀνακοινωθὲν ἢ δελτίο Τύπου, τὸ ὁποῖο νὰ ἐπισήμανε αὐτὲς τὶς διαφωνίες καὶ ἐπιφυλάξεις.
.             Ὁ Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἐν ὄψει τῆς συγκλήσεως τῆς Ἱεραρχίας, στὶς 18 Νοεμβρίου 2016, ἀπέστειλε ἐπιστολὴ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο κ. Ἱερώνυμο. Στὴν ἐν λόγῳ ἐπιστολὴ ἀναφέρεται στὴν «εὐθύνη του ὡς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καὶ τοῦ Προέδρου τῆς ἐν Κρήτῆ συνελθούσης Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου καὶ ὡς φύλακος τοῦ Δόγματος καὶ τῆς κανονικῆς ἐν τῇ κατὰ Ἀνατολὰς Ἐκκλησία τάξεως», καὶ ἐκφράζει τὸν «σοβαρὸν προβληματισμὸν» τοῦ ἰδίου καὶ τῆς περὶ αὐτὸν Ἱερᾶς Συνόδου.
.             Ἡ αὐτοανακήρυξη τοῦ κ. Βαρθολομαίου ὡς φύλακος τοῦ Δόγματος καὶ τῆς κανονικῆς τάξεως τῆς Ἐκκλησίας εἶναι πρωτόγνωρη στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Κατὰ τήν, τὸ 1848, ἀπάντησή τους πρὸς τὸν Πάπα Πῖο Θ΄οἱ Ὀρθόδοξοι Πατριάρχες τῆς Ἀνατολῆς (Κωνσταντινουπόλεως Ἄνθιμος ϛ΄, Ἀλεξανδρείας Ἱερόθεος Β΄, Ἀντιοχείας Μεθόδιος καὶ Ἱεροσολύμων Κύριλλος Β´), τόνισαν ὅτι «ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας εἶναι τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἤτοι αὐτὸς ὁ λαός, ὁ ὁποῖος θέλει τὸ θρήσκευμα αὐτοῦ αἰωνίως ἀμετάβλητον καὶ ὅμοιον μὲ αὐτὸ τὸ τῶν πατέρων αὐτοῦ» (Βλ. Ἡμερολόγιον 2016 Οἰκουμ. Πατρ. σελ. 43). Κατὰ τὸν Μητροπολίτη Περγάμου στοὺς τρεῖς πρώτους αἰῶνες τῆς Ἐκκλησίας «οὐδεὶς Ἐπίσκοπος εἶχε οἱασδήποτε ἐκκλησιολογικῶς βεβαιουμένας δικαιοδοσίας κατὰ τρόπον πληρέστερον οἱουδήποτε ἄλλου Ἐπισκόπου».
.             Ἡ καινοφανὴς γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀντίληψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ταιριάζει περισσότερο σ’ αὐτὴν τοῦ Πάπα τῆς Ρώμης. Σύμφωνα μὲ τὴν Κατήχηση τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας ἐκεῖνος ἔχει τὸ «ἀλάθητο» καὶ «τὸ καθῆκον τῆς αὐθεντικῆς ἑρμηνείας τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ». (Βλ. σχ. Κατήχηση Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἔκδ. Κάκτος, Ἀθήνα, 1996, σελ. 46).
.             Ὡς αἰτία τοῦ προβληματισμοῦ του ὁ Οἰκ. Πατριάχης ἀναφέρει πληροφορίες ποὺ «περιέρχονται καθ’ ἡμέραν ἐκ διαφόρων πηγῶν» στὸν ἴδιο ὅτι «ὁ Πρωτοπρεσβύτερος κ. Θεόδωρος Ζήσης καὶ οἱ σὺν αὐτῷ ὁμόφρονες κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, διὰ τοῦ διαδικτύου καὶ τῶν διαφόρων μέσων γενικῆς ἐνημερώσεως, περιερχόμενοι δὲ καὶ διαφόρους ἀδελφὰς Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας, προσκαλοῦσι τοὺς ἀδελφοὺς Προκαθημένους καὶ τοὺς ποιμένας, ἀλλ’ ἰδιαιτέρως τὸν εὐσεβῆ Ὀρθόδοξον Λαόν, εἰς ἀνταρσίαν καὶ ἀμφισβήτησιν τῶν ἀποφάσεων τῆς ἐν Κρήτῃ ἐν εὐλογίαις καὶ ἐν ἐπιτυχίαις συνελθούσης Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας… ».
.             Στὴ συνέχεια τῆς ἐπιστολῆς του ὁ Πατριάρχης κατηγορεῖ εὐθέως τοὺς Μητροπολίτες τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Καλαβρύτων κ. Ἀμβρόσιο καὶ Πειραιῶς κ. Σεραφείμ. Γράφει, μεταξὺ τῶν ἄλλων: «Ἀτυχῶς, τὴν συμπήξασαν μέτωπον κατὰ τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν ἀποφάσεων τῆς ἐν Κρήτῃ συνελθούσης Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου γνωστὴν ὁμάδα ἐνισχύουσι, διὰ τῆς στάσεως αὐτῶν, καὶ ἀδελφοὶ Ἱεράρχαι τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, διὰ τῆς γραφίδος καὶ τοῦ εὐκαίρως – ἀκαίρως ἐκφερομένου πρὸ καὶ μετὰ τὴν σύγκλησιν τῆς Μεγάλης Συνόδου, ἐπὶ παντός τοῦ ἐπιστητοῦ ἀκρίτου λόγου αὐτῶν, ὡς ἐπὶ παραδείγματι οἱ Ἱερώτατοι Μητροπολίται Καλαβρύτων καὶ Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιος καὶ Πειραιῶς κ. Σεραφείμ». (Σημ. Ὁ τονισμὸς τοῦ ὑπογράφοντος).
.             Στὴ συνέχεια τῆς ἐπιστολῆς ὁ Οἰκουμ. Πατριάρχης σημειώνει ὅτι τὰ κείμενα τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη «τυγχάνουν δεσμευτικὰ διὰ πάντας τοὺς Ὀρθοδόξους πιστούς, κληρικοὺς καὶ λαϊκοὺς» καὶ παρακαλεῖ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο κ. Ἱερώνυμο νὰ λάβει «τὰ προσήκοντα μέτρα καὶ νὰ προβεῖ στὶς δέουσες συστάσεις πρὸς τοὺς εἰρημένους κληρικοὺς καὶ πρὸς τὰ συγκεκριμένα στελέχη, ἴνα παύσωσι νὰ ἐνεργῶσι ἀντιεκκλησιαστικῶς καὶ ἀντικανονικῶς, νὰ σκανδαλίζωσι ψυχᾶς “ὑπὲρ ὧν Χριστὸς ἀπέθανε” καὶ νὰ προκαλῶσι προβλήματα εἰς τὴν ἑνιαίαν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν».
.             Ὁ Πατριάρχης ἐφιστᾶ τὴν προσοχὴ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο νὰ ἐνεργήσει «τὸ δέον, κατὰ τὴν κανονικὴν ἀκρίβειαν καὶ προβῆ εἰς τὰς δεούσας πρὸς τοὺς εἰρημένους κληρικοὺς καὶ λαϊκοὺς συστάσεις καὶ προβολᾶς, ἴνα μὴ δίδωσιν ἀφορμᾶς εἰς <σκάνδαλα> ἐπὶ ἀπειλῆ ἐπιβολῆς, ἐν περιπτώσει μὴ ἀνανήψεως, τῶν προβλεπομένων ὑπὸ τῶν θείων καὶ ἱερῶν κανόνων κυρώσεων, πρὸς θεραπείαν τῶν διὰ τῆς συμπεριφορᾶς αὐτῶν προκαλουμένων εἰς τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας μωλώπων». Καὶ ἐξηγεῖ ὁ Πατριάρχης ἐν κατακλείδι ποιὲς θὰ εἶναι αὐτὲς οἱ κυρώσεις σὲ ὅσους διαφωνοῦν μὲ τὴν Σύνοδο στὴν Κρήτη καὶ δὲν φιμώνουν τὴ φωνὴ καὶ τὴν γραφίδα τους: « Ἐὰν δὲν ἀνανήψωσιν καὶ δὲν ἔλθουν εἰς ἑαυτοὺς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον θέλει ἀντιμετωπίσει τὸ δημιουργούμενον πρόβλημα διὰ τῆς διακοπῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς καὶ μυστηριακῆς κοινωνίας μετ’ αὐτῶν». Ὁ κ. Βαρθολομαῖος δὲν διευκρινίζει ἂν θὰ τὸ πράξει ἐπαναλαμβάνοντας τὶς ἀνατριχιαστικές, σκοταδιστικὲς καὶ μεσαιωνικὲς σκηνὲς τῆς τελετῆς στὸ Φανάρι διακοπῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας μὲ τὸν μακαριστὸ Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κυρὸ Χριστόδουλο.
.             Ἡ πατριαρχικὴ ἐπιστολὴ προφανῶς προβλημάτισε τὸν Ἀρχιεπίσκοπο κ. Ἱερώνυμο. Σημειώνεται ὅτι ὁ Μητροπολίτης Πειραιῶς στὶς 17 Νοεμβρίου 2016 δημοσιοποίησε ὑπόμνημα πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπο καὶ τοὺς Μητροπολίτες μέλη τῆς Ἱεραρχίας ἐπὶ τῆς ἐκτάκτου συγκλήσεως τῆς ΙΣΙ τὴν 23η καὶ 24η Νοεμβρίου 2016. Σ’ αὐτὸ ἀπορρίπτει τὴν περιωπὴ τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη καὶ ἐκφράζει τὴ γνώμη ὅτι «θὰ πρέπει νὰ θεωρηθῆ ὡς μία προσυνοδικὴ διαδικασία καὶ μόνον (Σημ. ὁ τονισμὸς τοῦ ὑπογράφοντος) καὶ νὰ ἐργασθοῦμε ὅλοι νὰ συγκληθῆ μία ὄντως Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος ποὺ θὰ θεραπεύση ἀστάθειες καὶ ἀσάφειες καταδικάζουσα τὴν παναίρεση τοῦ συγκρητιστικοῦ Οἰκουμενισμοῦ καὶ διακηρύσσουσα παγκοσμίως ὅτι ἡ μόνη ὁδὸς σωτηρίας καὶ μετοχῆς στὶς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ θεολογία τῶν ἁγίων Πατέρων καὶ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων τῆς Ἀδιαιρέτου Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας».
.             Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος δὲν θέλει στὴν παροῦσα φάση νὰ προκληθεῖ νέα ἔνταση μὲ τὸ Φανάρι. Ἐν ὄψει τῆς Ἱεραρχίας τὸ κλίμα ἦταν βαρὺ σὲ βάρος τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη καὶ ὅσων ἐκ τῶν Μητροπολιτῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος συμφώνησαν μὲ τὰ κείμενά της. Ὁ κ. Ἱερώνυμος γιὰ νὰ κατεβοῦν οἱ τόνοι διαβουλεύθηκε μὲ πολλοὺς Ἀρχιερεῖς, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ μὲ ἐκείνους ποὺ ἀνοικτὰ διαφώνησαν μὲ τὸν χαρακτήρα καὶ τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη. Τοὺς περιέγραψε τὰ γεγονότα καὶ τοὺς ἐπισήμανε ὅτι γνωρίζοντας πρόσωπα καὶ πράγματα στὸ Φανάρι ὅ, τι καὶ ἂν πράξουν ὡς Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος οἱ ἀποφάσεις τῆς Κρήτης δὲν ἀνατρέπονται. «Ὃ γέγονε, γέγονε» ἦταν ἡ κατευθυντήρια ἰδέα τοῦ κ. Ἱερωνύμου. Ὅσοι ἦσαν κατὰ τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη δὲν ἔκρυψαν τὴ δυσφορία τους καὶ τὸν ἔντονο προβληματισμό τους γιὰ τὴν ἐξέλιξη ποὺ πῆραν τὰ πράγματα. «Οὔτε ἡ Αὐτοκεφαλία ἰσχύει, οὔτε ἡ αὐθεντία μας, ἡ ἐλευθερία τοῦ λόγου καὶ ἡ εὐθύνη μας ὡς Ἐπισκόπων» μας σημείωσε Ἱεράρχης, ἐκ τῶν διαφωνούντων.
.             Λόγῳ τῆς σοβαρότητας τῆς καταστάσεως ὁ Ἀρχιεπίσκοπος συνεκάλεσε Διαρκῆ Ἱερὰ Σύνοδο στὶς 7 τὸ πρωὶ τῆς 23ης Νοεμβρίου 2016, πρὶν δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Ἱεραρχίας. Σ’ αὐτήν, ὡς Συνοδικός, συμμετέσχε καὶ ὁ Μητροπολίτης Πειραιῶς κ. Σεραφείμ. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἐπανέλαβε τὰ ὅσα εἶχε πεῖ σὲ κατ’ ἰδίαν συζητήσεις καὶ ἐκμαίευσε τὴ συγκατάθεση τῶν Συνοδικῶν νὰ γίνει προσπάθεια νὰ μείνουν χαμηλοὶ οἱ τόνοι στὴν Ἱεραρχία.

Τὰ γεγονότα κατὰ τὴν Ἱεραρχία

.             Ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς Ἱεραρχίας γέμισε μὲ τὴν 4ωρη ἀνάγνωση τῆς εἰσηγήσεως τοῦ Μητροπολίτου Σερρῶν κ Θεολόγου. Ἦταν μία ἐμπεριστατωμένη ὁμιλία καὶ μία σωστὴ καταγραφὴ τῶν γεγονότων. Τὴν ἑπόμενη ἡμέρα ἄρχισε ἡ συζήτηση, ἀλλὰ ἀμέσως φάνηκε ὅτι ἡ γραμμὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου πέρασε σὲ μεγάλο βαθμό. Ὑπῆρξαν ἐντάσεις, ὑπῆρξαν ἀκόμη καὶ ἀνταλλαγὲς ἀρνητικῶν χαρακτηρισμῶν μεταξὺ τῶν Μητροπολιτῶν, ὅμως ἡ ἀπόφαση ἦταν τίποτε νὰ μὴν βγεῖ πρὸς τὰ ἔξω. Πάντως οἱ Μητροπολίτες Καλαβρύτων καὶ Πειραιῶς δὲν μίλησαν στὴν Ἱεραρχία, οὔτε προέβησαν σὲ κάποια δήλωση μετὰ ἀπὸ αὐτήν.
.             Τὸ δελτίο Τύπου τῆς δευτέρας ἡμέρας τῆς Ἱεραρχίας (24ης Νοεμβρίου 2016), κατὰ τὴν ὁποία συζητήθηκε ἡ εἰσήγηση τοῦ Μητροπολίτου Σερρῶν, ἦταν μόνο μία σελίδα!!! Οὐσιαστικὰ δὲν ἐγράφη τίποτε σὲ αὐτὸ γιὰ τὰ ὅσα διαμείφθηκαν στὴ συνεδρίαση. Οὔτε ὅτι ἔλειψαν πολλοὶ Μητροπολίτες μὲ διάφορες δικαιολογίες, γιατί δὲν θέλησαν νὰ συμμετάσχουν στὴ συζήτηση, οὔτε ποιοὶ Μητροπολίτες μίλησαν καὶ τί εἶπαν, οὔτε ἂν ὑπῆρξαν συμπεράσματα καὶ ποιά. Αὐτὴ ἦταν ἡ ἐντολὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καὶ τηρήθηκε ἀπολύτως. Ἐκεῖνο ποὺ ἐγράφη εἶναι ὅτι «ἐπιβεβαιώθηκε ἡ ἑνότητα τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀποφασίστηκε ἡ ἔγκριση τῶν προτάσεων τῆς Εἰσηγήσεως, καθὼς καὶ ἡ μελέτη καὶ ὅλων τῶν κειμένων ποὺ ὑπεβλήθησαν, ἀπὸ τὴν Δ.Ι.Σ., ὥστε νὰ συνταχθεῖ ἀνακοινωθὲν πρὸς ἐνημέρωση τοῦ ἱεροῦ κλήρου καὶ τοῦ λαοῦ».
.             Ὡς πρὸς τὴν ἀπόφαση ποὺ ἀναφέρεται στὸ Δελτίο Τύπου ὑπῆρξε ἀντίδραση ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Κυθήρων κ. Σεραφείμ. Σὲ δήλωσή του σημειώνει ὅτι αὐτὸ «δὲν ἀποδίδει ἐπακριβῶς τὴν ἀπόφαση τῆς Σεπτῆς Ἱεραρχίας», ὅσον ἀφορᾶ στὸ σημεῖο ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο λέγει ὅτι ἐνέκρινε ἡ Ἱεραρχία τὶς προτάσεις ποὺ περιέχονται στὴν εἰσήγηση τοῦ Μητροπολίτου Σερρῶν. Καὶ προσθέτει ὅτι «δὲν ἐτέθη τέτοιο θέμα σὲ ψηφοφορία» καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος μετὰ τὴ συζήτηση δήλωσε ὅτι «δὲν παίρνουμε καμία ἀπόφαση, ἀλλὰ ἀναθέτουμε στὴν Δ.Ι.Σ., ἡ ὁποία θὰ ἐκτιμήσει ὅλο τὸ ὑλικό, τὶς παρεμβάσεις τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν, τὰ πρακτικὰ καὶ κάποια ὑπομνήματα τὰ ὁποῖα ἐζητήθησαν ἀπὸ συνοδικοὺς συνέδρους καὶ ἔπειτα ἀπὸ ὅλη αὐτὴν τὴν ἐπεξεργασία θὰ συνταχθεῖ ὑπὸ τῆς Δ.Ι.Σ. ἐγκύκλιος ἡ ὁποία θὰ ἀπευθύνεται στὸ χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος». Ἑπομένως, τονίζει ὁ Μητρ. Κυθήρων, δὲν ὑπάρχει πρόκριμα ὑπὸ τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας γιὰ τὸ ὅλο θέμα.

             Ἀθήνα, Φανάρι, Μόσχα

.             Μὲ τοὺς χειρισμούς του ὁ Ἀρχιεπίσκοπος στὴν Ἱεραρχία τοῦ Νοεμβρίου πέτυχε νὰ μὴν φανεῖ πρὸς τὰ ἔξω ὅτι δὲν ἦταν ἑνωμένη στὸ θέμα τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη, νὰ ἐπιβάλει σιωπὴ στοὺς γράφοντες καὶ ὁμιλοῦντες περὶ αὐτῆς καὶ νὰ ἀποφύγει νέα ἔνταση στὶς σχέσεις του μὲ τὸν κ. Βαρθολομαῖο, ἔστω προσωρινά. Ἐπισημαίνεται ὅτι δὲν ἔθιξε κἂν τὸ θέμα τοῦ φακέλου ποὺ μένει στὸ ἀπόρρητο γραμματοκιβώτιο τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καὶ ἀναφέρεται στὸν Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο. Οὐσιαστικὰ ἡ Ἐγκύκλιος καὶ ἡ ἐνημέρωση τοῦ κλήρου καὶ τοῦ λαοῦ γιὰ τὶς ἀπόψεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μεταφέρονται στὶς ἑλληνικὲς καλένδες…
.             Ἀπὸ τὴν πλευρά του ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἱκανοποιήθηκε ἀπὸ τὰ ὅσα συνέβησαν – ἢ δὲν συνέβησαν – στὴν Ἱεραρχία καὶ ἀπὸ τὸ ὅτι οἱ Μητροπολίτες Καλαβρύτων καὶ Πειραιῶς κατ’ αὐτὴν σιώπησαν. Γιὰ μίαν ἀκόμη φορᾶ θεωρεῖ ὅτι οἱ ἀπειλές του πρὸς μέλη τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐπίασαν τόπο καὶ πὼς διὰ τῆς σκληρῆς γραμμῆς του ἔδειξε πάλι τὴν ἔναντί Της ὑπεροχὴ ἰσχύος τοῦ Φαναρίου.
.             Σύμφωνα μὲ τὴν ἄποψη Μητροπολίτου τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἡ ἑνότητα πίστεως τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἐπιβάλλεται διὰ τῆς ἐπιδείξεως πυγμῆς, οὔτε μὲ δυτικοῦ τύπου κατασταλτικὰ μέτρα, ἀλλὰ μὲ τὴν μὲ ταπείνωση ἀπὸ κοινοῦ συμμετοχὴ στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καὶ στὸ Κοινὸ Ποτήριο. Προσέθεσε ἀκόμη ὅτι ἡ ἑνότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δὲν φάνηκε στὴν Σύνοδο τῆς Κρήτης, ἀντιθέτως φάνηκε ἐκεῖ διασπασμένη.
.             Εἶναι προσωπικὴ ἥττα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ὅτι αὐτὴ ἡ ἑνότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας φάνηκε ὄχι στὴν Κρήτη, ἀλλὰ κατὰ τὸν ἑορτασμὸ στὴ ρωσικὴ πρωτεύουσα τῶν 70ῶν γενεθλίων του Πατριάρχου Μόσχας κ. Κυρίλλου, στὶς 21 Νοεμβρίου 2016. Σ’ αὐτὸν προσῆλθαν Προκαθήμενοι ἢ ἐκπρόσωποί τους ἀπὸ ὅλες τὶς τοπικὲς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες καὶ ἔτσι πανηγυρικὰ φάνηκε αὐτὴ ἡ ἑνότητα, ποὺ ἔλειψε στὴν Κρήτη.
.             Κατὰ τὴν ὁμιλία του ὁ Πατριάρχης Μόσχας μίλησε κατ’ ἐπανάληψη γιὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας. Εἶπε πὼς τὸ πιὸ σημαντικὸ στὴν ἐκκλησιαστική του διακονία εἶναι ἡ διαφύλαξη καὶ ἡ περιφρούρηση τῆς ἑνότητας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, καὶ πάρα κάτω στὴν ἴδια ὁμιλία τοῦ τόνισε ὅτι «ἡ διαφύλαξη καὶ ἡ ἐνίσχυση τῆς ἑνότητας τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τὸ ἄμεσο καθῆκον ὅσων καλοῦνται στὴν Ἀρχιερατεῖα καὶ κυρίως στὸ λειτούργημα τοῦ Προκαθημένου».
.             Ὡς πρὸς τὴ στάση τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἀποχή της ἀπὸ τὶς ἐργασίες τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη ὁ κ. Κύριλλος σημείωσε:
.             «Ἡ ἐπίγνωση τῆς σπουδαιότητος σεβασμοῦ τῆς ψήφου τοῦ κάθε μέλους τῆς Ἐκκλησίας βρῆκε ἀντανάκλαση στὴ στάση μας ἔναντι τῶν προοπτικῶν συγκλήσεως τὴ Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου…. Ἦταν (Σημ. ὁ τονισμὸς ἀπὸ τὸν ὑπογρ.) νὰ ἀποτελέσει ὁρατὴ ἔκφραση τῆς ἑνότητας τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας..Ὅταν πληροφορηθήκαμε τὴν ἀποχὴ ἐνίων αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν ἀπὸ τὴ Σύνοδο, ἀναγκασθήκαμε καὶ ἐμεῖς νὰ ἀλλάξουμε τὰ σχέδιά μας καὶ ἀποφασίσαμε τὴ μὴ μετάβασή μας στὴ Σύνοδο, τασσόμενοι ὑπὲρ τῆς ἀναβολῆς αὐτῆς. Ὁμολογῶ ὅτι δὲν ἦταν μία εὔκολη ἀπόφαση γιά μας, ἀλλὰ πλήρως δικαιολογημένη (Σήμ. Ὁ τονισμὸς ἀπὸ τὸν ὑπογρ.), καθὼς συνειδητοποιήσαμε σαφῶς ὅτι ἡ Σύνοδος ἀπουσία ἔστω καὶ μίας ἐπὶ μέρους Ἐκκλησίας, δὲν θὰ μπορέσει νὰ ἐπιτύχει τὸν κυριότερό της σκοπό, νὰ ἐπιδείξει στὸν κόσμο μὲ αἰσθητὸ τρόπο τὴν ἑνότητα τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. (Σήμ. Ὁ τονισμὸς τοῦ ὑπογρ.).
.             Ἡ Σύνοδος στὴν Κρήτη ἔλαβε χώρα παρὰ τὴν ἀπουσία ἐνίων Ἐκκλησιῶν. Δὲν μπορεῖ βεβαίως παρὰ νὰ προκαλεῖ τὴν εἰλικρινῆ λύπη μας τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν κατέστη ἐφικτὴ ἡ συμμετοχὴ σὲ αὐτὴν ὅλων τῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν. Καὶ ὅμως εἶμαι βέβαιος ὅτι ὅλοι ἐνήργησαν μὲ βάση τὴ συνείδησή τους, καὶ ὅσοι προσῆλθαν στὴ Σύνοδο καὶ ὅσοι ἀπέσχον. Ἐπίσης κατὰ τὴν ὑπογραφὴ τῶν κειμένων ὁ κάθε Ἱεράρχης ἐνήργησε μὲ βάση τὴ συνείδησή του. Κάποιος ὑπέγραψε, κάποιος δὲν ὑπέγραψε.
.             Ἡ ἱστορία συνεχίζεται καὶ πρέπει νὰ προχωρήσουμε ἐνισχύοντας τὴν ἑνότητα καὶ τὴν ὁμοφροσύνη μας. Ἀποδίδουμε εὐχαριστίες στὸν Πανοικτίρμονα Θεό, διότι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ἑνιαία παρὰ τὶς μεμονωμένες διαφωνίες ποὺ δημιουργοῦνται κατὰ καιρούς. Τὸ γεγονὸς ποὺ σήμερα παρευρίσκονται ἐδῶ οἱ ἀγαπητοί μου ἀδελφοὶ Προκαθήμενοι καὶ οἱ ἀντιπροσωπεῖες ὅλων τῶν αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τὸ γεγονὸς ποὺ σήμερα κοινωνοῦμε ἀπὸ τὸ ἴδιο ποτήριο καὶ ὅτι «ἓν σῶμα ἐσμὲν ἐν Χριστῷ» (Ρωμ. ιβ´ 5) ἀποτελεῖ μία λαμπρὰ ἐπιβεβαίωση αὐτῆς τῆς ἑνότητας».
.             Σημειώνεται ὅτι ὅλες οἱ Ἐκκλησίες οἱ ὁποῖες ἀπέσχον τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη ἔχουν ἀποφασίσει ὅτι δὲν ἰσχύουν γι’ Αὐτὲς οἱ ἀποφάσεις της! Τὸ Φανάρι δὲν ἔχει ἀνακοινώσει τί θὰ πράξει ἔναντί τους. Ἂν διακόψει τὴν κοινωνία Του μὲ Αὐτὲς τότε θὰ ἔχει τὴν εὐθύνη γιὰ τὴ διάσπαση τῆς ἑνότητας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Πάντως αὐτὸ δὲν φάνηκε στὴ Μόσχα, ἀφοῦ συμμετέσχε κανονικὰ ἀντιπροσωπεία Τοῦ μαζὶ μὲ τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες ποὺ δὲν ἔλαβαν μέρος στὴ Σύνοδο στὴν Κρήτη.
.             Τελικὰ φαίνεται ὅτι ἡ πυγμὴ τοῦ Φαναρίου ἐξαντλεῖται στὴν ἐπίδειξη πυγμῆς μόνο σὲ κληρικοὺς καὶ λαϊκούς της Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ποὺ διαφωνοῦν μὲ τὶς ἀποφάσεις της. Λ.χ. ἀπειλεῖ τὸν π. Θεόδωρο Ζήση μὲ ἐπιβολὴ ποινῆς, ποὺ μεταβαίνει σὲ μία τοπικὴ Ἐκκλησία καὶ διατυπώνει τὴν ἄποψή του ἐπὶ τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη καὶ δὲν κάνει τὸ ἴδιο μὲ τὸν Προκαθήμενό Της, ποὺ τὸν ἀκούει καὶ συμφωνεῖ μαζί του! Ἂν ὁ κ. Βαρθολομαῖος σιωπήσει καὶ δὲν ἀποφασίσει τὴ διακοπὴ τῆς κοινωνίας μὲ τὸν συγκεκριμένο Προκαθήμενο, ἢ μὲ τοὺς ἄλλους Προκαθημένους ποὺ δὲν ἐφαρμόζουν τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου στὴν Κρήτη, τότε εἶναι ἄδικες οἱ ἀπειλές του γιὰ ἐπιβολὴ ἀκοινωνησίας στοὺς Μητροπολίτες καὶ ἄλλους κληρικούς, καθὼς καὶ λαϊκούς της Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.-

«Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ ΣΥΝ-ΟΔΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ» [Ἀρχιμ. Χρυσόστομος, Ἡγούμ. Ἱ. Κοιν. Ὁσ. Νικοδήμου]

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΝ ΚΡΗΤῌ ΣΥΝΟΔΟΥ

Ἐκ τοῦ Ἱ. Κοινοβίου Ὁσ. Νικοδήμου
Πενταλόφου Γουμενίσσης

.        Ἐρωτώμενοι ἀπό ἀδελφούς μας ἐν τῷ κόσμῳ περί τῆς «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου», θά θέλαμε νά καταθέσουμε τά ἑξῆς:
.        Ἐμεῖς οἱ Μοναχοί, ἀδελφοί μου, ζοῦμε καθημερινά τή λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας στό ἀναλόγιο καί ἐνώπιον τῆς Ἁγίας Τραπέζης. Ἀπό τήν ἀναστροφή μας μέ τά ἱερά κείμενα (Παρακλητική, Μηναῖον κλπ), διδασκόμεθα ἐμπειρικά τήν δογματική ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Μέ πόνο ἀντικρίζουμε τά κείμενα τῆς ἐν Κρήτῃ συνόδου ὡς ξένα πρός τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος» δέν εἶναι «Συν-οδός», δέν ἐπορεύθη τήν ὁδόν τῶν Ἁγίων Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀφοῦ δέν ἐπεκύρωσε τίς προηγούμενες Συνόδους. Δέν εἶναι «ἑπόμενη τοῖς Ἁγίοις Πατράσι». Ἡ σύνοδος τῆς Κρήτης ἔφερε μιά ἀνατροπή στήν ἱστορία τῆς λειτουργίας τῶν Συνόδων.
.        Μιά ἀληθινή Σύνοδος εἶναι συνέχεια τῶν πρό αὐτῆς Συνόδων καί ἐπικυρώνει τίς ἀποφάσεις τους, ὅπως συμβαίνει μέχρι σήμερα μέ τίς τοπικές συνόδους τῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν. Ἡ ἐν Κρήτῃ σύνοδος δέν ἐπεκύρωσε τίς πρό αὐτῆς Συνόδους, δέν κατεδίκασε τίς αἱρέσεις πού αὐτές κατεδίκασαν, ἀλλά ἐνεργώντας ἀντίθετα καί ἀντιπατερικά, ἀγνοώντας τίς ἀποφάσεις τῶν πρό αὐτῆς Συνόδων, ἀνύψωσε τίς αἱρέσεις καί τίς ἀναγνώρισε ὡς Ἐκκλησία.
.        Αὐτό τραυμάτισε τήν μοναχική μας συνείδηση. Αἰσθανόμεθα τίς ἀποφάσεις τῆς συνόδου αὐτῆς ὡς ξένο σῶμα πού προσπαθεῖ μέ βία νά εἰσχωρήσει μέσα στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Θεωροῦμε ὅτι ἡ σύνοδος αὐτή ἐμφορεῖται ἀπό τό πνεῦμα τῆς συγχρόνου παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ (πού ἤδη μετρᾶ πάνω ἀπό 100 χρόνια ζωῆς) καί ὅτι ἀπέστη ἀπό τόν ὀρθό δρόμο πού μᾶς ὑπέδειξαν οἱ Πατέρες μας.
.        Ἐμεῖς οἱ Μοναχοί ἐμμένουμε «ἐν οἷς ἐδιδάχθημεν καί ἐπιστώθημεν», ἀναμένοντες καί προσκαρτεροῦντες ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ διά τήν ἔκβασιν τῆς ὅλης ὑποθέσεως.

Μετ᾿ εὐχῶν,

Ὁ Καθηγούμενος
Ἀρχιμανδρίτης Χρυσόστομος
καί οἱ σύν ἐμοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί

 

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ Ο ΛΑΟΣ «Ἡ “Μεγάλη” Σύνοδος δὲν μπόρεσε ἢ δὲν θέλησε νὰ ὁμολογήσει τὴν ἀλήθεια».

Ὑπερασπιστὴς καὶ καύχημα
τῆς Ὀρθοδοξίας

τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»

 

.                Στὸν ἀπόηχο τῆς συγκλήσεως τῆς Μεγάλης Συνόδου εἶδαν τὸ φῶς τῆς δημοσιότητας δύο κείμενα σφόδρα ἐπικριτικὰ ἐναντίον ὅσων μὲ ποικίλους τρόπους ἀντέδρασαν στὴ σύγκληση καὶ τὸ ἔργο τῆς Συνόδου.
.               Τὸ ἕνα κείμενο, γραμμένο ἀπὸ λαϊκό, ζητοῦσε καθαιρέσεις καὶ ἀφορισμοὺς τῶν ἀντιδρώντων πιστῶν. Τὸ ἄλλο, γραμμένο ἀπὸ ἐπίσκοπο, ἐκφεύγει κάθε κριτικῆς. Διότι δὲν μπορεῖ νὰ ταιριάζουν σὲ κάλαμο ἐπισκόπου τέτοιες διατυπώσεις σὰν αὐτές:
.               «Ὅλη ἡ καχυποψία, ὅλη ἡ δυσπιστία, ὅλη ἡ μικροψυχία, ὅλη ἡ στενοκαρδία, ὅλη ἡ μικρόνοια, ὅλη ἡ ἡμιμάθεια, ὅλη ἡ ψυχικὴ τύφλωσις ἐπιστρατεύθηκαν κατὰ τῆς Συνόδου, καθὼς ἐπλησίαζε ὁ καιρὸς τῆς συγκλήσεώς της!… Ἀρχιερεῖς (εὐάριθμοι εὐτυχῶς)…, συνταξιοῦχοι πανεπιστημιακοὶ δάσκαλοι ποὺ ἐζήλωσαν ὄψιμες δάφνες Ὁμολογητῶν, καλόγηροι ποὺ μᾶλλον ἔχουν βρῆ μονότονο τὸ κομ­ποσκοίνι καὶ φλέγονται ἀπὸ τὸν πόθο νὰ σώσουν τὴν οἰκουμένη μέσῳ τοῦ διαδικτύου, τῶν ΜΜΕ, διαφόρων “συνεδρίων” καὶ διαφωτιστικῶν ἐκδηλώσεων ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν οἰκουμένη, ἱερομόναχοι καὶ ἔγγαμοι ἱερεῖς κινούμενοι μεταξὺ τυφλοῦ φανατισμοῦ καὶ ἰδεοληψίας, λαϊκοὶ μὲ πρόδηλα χαρακτηριστικὰ παρανοίας, ἐθνοφυλετιστές, ψευδο-κανονολόγοι, σύνολα ἑτερόκλητα, ἀρειμάνια, κράζοντα, ἀλαλάζοντα, βοῶντα, ἄδραξαν τ’ ἄρματα νὰ πολεμήσουν τὴν Σύνοδο…».
.              Δὲν θὰ κρίνουμε τὸ δημοσίευμα. Εἶναι προτιμότερο νὰ τὸ καλύψει ἡ σιωπή. Τοῦτο μόνο θὰ σημειώσουμε: Ὅταν τὰ σκυλιὰ γαβγίζουν, ὁ καλὸς τσοπάνης χαίρεται· ἀκόμη κι ὅταν συμβεῖ νὰ γαβγίσουν γιὰ γνωστὰ καὶ φιλικά του πρόσωπα. Χαίρεται, διότι ξέρει πὼς ἔτσι τὸ κοπάδι του εἶναι ἀσφαλισμένο ἀπὸ τοὺς λύκους.
.                     Καὶ ὅσοι πιστοί, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί – ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ – ἀντέδρασαν στὴ Μεγάλη Σύνοδο, δὲν τὸ ἔκαναν γιὰ κάποιο προσωπικό τους συμφέρον. Ἡ ἀγωνία νὰ κρατηθεῖ ἀμετάβλητη ἡ πίστη τῶν πατέρων τους τοὺς παρακινοῦσε νὰ ἐκφράσουν τοὺς φόβους τους ἔντονα. Ἐπιθυμοῦσαν νὰ δοῦν τὴ Σύνοδο νὰ αἴρεται στὸ ὕψος τῶν προηγουμένων Συνόδων καὶ νὰ ὁμολογήσει μαζί τους ἀκαινοτόμητη τὴν ἀλήθεια ὅτι ὁ Παπισμὸς εἶναι αἵ­ρεση, διάδοχος τοῦ Ἀρειανισμοῦ. Κι εἶναι πόνος μεγάλος καὶ ὀδύνη ἀφόρητη γιὰ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ ἡ διαπίστωση ὅτι ἡ Μεγάλη Σύνοδος δὲν μπόρεσε ἢ δὲν θέλησε νὰ ὁμολογήσει τὴν ἀλήθεια.
.               Αὐτός, ὁ τώρα ὑβριζόμενος λαός, ἦταν πάντα τὸ καύχημα τῶν Ἐπισκόπων καὶ Πατριαρχῶν τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως καὶ τῶν ἀοιδίμων Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατο­λῆς, οἱ ὁποῖοι στὴν ἱστορικὴ ἀπάντησή τους στὸν πάπα Πίο τὸν Θ´ τὸ 1848 ὁμολόγησαν: «Παρ᾽ ἡμῖν οὔτε Πατριάρχαι οὔτε Σύνοδοι ἐδυνήθησάν ποτε εἰσαγαγεῖν νέα, διότι ὁ ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας ἐστὶν αὐτὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἤτοι αὐτὸς ὁ λαός, ὅστις ἐθέλει τὸ θρήσκευμα αὐτοῦ αἰωνίως ἀμετάβλητον καὶ ὁμοειδὲς τῷ τῶν Πατέρων αὐτοῦ».
.              Αὐτὸς ὁ μαχόμενος λαὸς εἶναι καὶ σήμερα καὶ θὰ παραμείνει ὁ ὑπερασπιστὴς καὶ τὸ καύχημα τῆς Ὀρθοδοξίας.

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]–4

Ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης,
Τό χρονικό μιᾶς προμελετημένης ἐκτροπῆς

(Δ´ Μέρος)

Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης

Α´ Μέρος: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]
Β´ Μέρος: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης] -2
Γ´ μέρος: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]–3

.             Ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης καταστρατήγησε τήν ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία, κατέλυσε τήν συνοδικότητα, κατεπάτησε βάναυσα ἀποφάσεις Οἰκουμενικῶν καί Τοπικῶν Συνόδων, ἀγνόησε καί ἀπέρριψε τήν ἁγιοπατερική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας καί τήν ἁγιοπνευματική ὀρθόδοξη θεολογία μας.
.             Γι’ αὐτό καί ἡ «Σύνοδος» αὐτή εἶναι ἄκυρη καί οἱ ἀποφάσεις της δέν ἔχουν δεσμευτικό χαρακτήρα γιά τούς πιστούς. Γι’ αὐτό καί ἡ γρηγοροῦσα συνείδηση τοῦ εὐλαβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας μας ἀρνήθηκε νά ἀποδεχθεῖ τά τετελεσμένα αὐτῆς τῆς «Συνόδου». Γι’ αὐτό καί τήν ἀκύρωσε ἤδη στήν πράξη. Εἶναι σίγουρο ὅτι μιά μελλοντική πραγματικά Πανορθόδοξη Σύνοδος θά καταδικάσει ὅλες αὐτές τίς κακοδοξίες καί θά ἀποκαταστήσει τήν ἀλήθεια.
.             Ἡ «Σύνοδος» αὐτή εἶναι ἤδη ἀνύπαρκτη στή συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ὡς μή γενομένη, ἐπειδή ἔρχεται σέ φανερή ἀντίθεση μέ τήν βιούμενη ἁγιοπνευματική ἑνότητά Της, ἡ ὁποία καθιστᾶ τελικῶς ἀνίσχυρες τίς ἐνέργειες τοῦ πονηροῦ καί τῶν συνεργατῶν του, καθιστᾶ μάταια τά σχέδια καί τίς ραδιουργίες τῶν Οἰκουμενιστῶν.
.              Οἱ ἐμπνευστές καί ὀργανωτές τῆς «Συνόδου» θά συνεχίσουν τό πονηρό τους ἔργο γιά τήν ἐπίτευξη καί τοῦ τελικοῦ τους στόχου, πού εἶναι ἡ «ἕνωση στό κοινό Ποτήριο» καί ἐν συνεχείᾳ ἡ πανθρησκεία. Γι’ αὐτό καί δέν πρέπει, σέ καμμία περίπτωση, νά ὑπάρξει ἀδράνεια, χαλάρωση, ἐφησυχασμός, φόβος ἤ δειλία ἐκ μέρους τῶν πιστῶν. Ἀπαιτεῖται ἀνδρεῖο καί ὁμολογιακό φρόνημα, θάρρος, πνευματική λεβεντιά, ἐπαγρύπνηση, κινητοποίηση, πληροφόρηση καί παρεμβάσεις τέτοιες, πού θά σταθοῦν ἀνάχωμα στόν οἰκουμενιστικό ὀλετήρα καί θά ἀναχαιτίσουν τίς ὀλέθριες ἐνέργειες τῶν Οἰκουμενιστῶν.
.             Ἀπαιτεῖται συσπείρωση, συντονισμός καί ἀνάληψη πρωτοβουλιῶν γιά τήν ἐνημέρωση τῶν Ἐπισκόπων μας, τῶν κληρικῶν, τῶν μοναχῶν, τῶν θεολόγων καί τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, πού «ἔ­χει τὸ δι­καί­ω­μα (…) καὶ ὄ­χι μό­νο τό δι­καί­ω­μα, ἀλ­λὰ τὸ κα­θῆ­κον τῆς “ἐ­πι­βε­βαι­ώ­σε­ως”»⁹¹ τῶν ἀποφάσεων τῶν Συνόδων.
.                Οἱ γρηγοροῦντες, κατά τήν ἐκκλησιαστική συνείδηση, πιστοί παραμένουμε –εὐγνωμόνως– ἀκλόνητοι στήν Ἐκκλησία μέ τόν διαχρονικό Νικητή Χριστό. Ὁ Χριστός, διά τῆς Ἐκκλησίας, «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ»⁹². Οἱ ἐμπνευστές καί διοργανωτές τῆς «Συνόδου» τῆς Κρήτης, ἀλλά καί ὅποιοι ἄλλοι ἐπιχειροῦν τήν ἀποδόμηση τῆς ἑνότητας τῆς Ἐκκλησίας, πρέπει νά γνωρίζουν, ὅτι «σκληρόν πρός κέντρα λακτίζειν»⁹³.
.             Ἄς μείνουμε, λοιπόν, ὅλοι σταθεροί καί ἀμετακίνητοι ἐν Χριστῷ. Ἄς ἐναποθέσουμε σ’ Ἐκεῖνον τήν ἀγωνία καί τήν ἀνησυχία μας γιά τά τεκταινόμενα στήν Ἐκκλησία Του. Ἄς ἐντείνουμε τήν προσευχή μας καί τήν μετάνοιά μας, τήν ἄσκηση, τήν ἐγκράτεια, τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν Του στήν ζωή μας, ὥστε νά γίνουμε δεκτικοί τῆς χάριτος καί τοῦ ἐλέους Του γιά νά θεραπευθοῦν τά ἀσθενῆ καί νά ἀναπληρωθοῦν τά ἐλλείποντα.
.              Τελικά, ἡ πολυδιαφημιζόμενη καί πολυπροβαλλόμενη «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος» ἀποδείχθηκε ἕνα πυροτέχνημα καί κατέληξε σέ συντριπτική ἧττα τῶν Οἰκουμενιστῶν ἐμπνευστῶν της.
.             Εἶναι πλέον βέβαιο, ὅτι ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης γιά τήν συνείδηση τοῦ εὐλαβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὡς μή γενομένη. Ζῆ Κύριος ὁ Θεός!

Ὑποσημειώσεις:
91. π. Γ. Φλωρόφσκυ, Θέματα Ὀρθοδόξου Θεολογίας, ἐκδ. Ἄρτος Ζωῆς, Ἀθῆναι 1989, σελ. 207.
92. Ἀποκ. 6, 2.
93. Πξ. 26,14.

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]–3

Ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης,
Τό χρονικό μιᾶς προμελετημένης ἐκτροπῆς

(Γ´ Μέρος)

Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης

Α´ Μέρος: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]
Β´ Μέρος: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης] -2

.           Στόν χῶρο τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ ἔχουμε τήν ἐξαγγελία, προετοιμασία καί πραγματοποίηση τῆς Β´ Βατικανῆς Συνόδου. Στήν Ὀρθόδοξη πλευρά ἀκολουθήθηκε ἡ διαδικασία τῶν Πανορθοδόξων Διασκέψεων ὡς στάδια στήν προπαρασκευή τῆς «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου».
.           Σέ μυστικές συναντήσεις του μέ ἐκπροσώπους τοῦ Πατριάρχη Ἀθηναγόρα, ὁ Πάπας Ἰωάννης ΚΓ´ ἀποκαλύπτει τίς προθέσεις τοῦ Βατικανοῦ ἐν ὄψει τῆς Β΄ Βατικανῆς Συνόδου πού ἐπρόκειτο νά ξεκινήσει τίς ἐργασίες της. «Σκοπός τῆς νέας Συνόδου εἶναι ἡ ἐπανένωσις τῆς Ἐκκλησίας»⁴², δηλώνει. Στίς 25 Ἰανουαρίου 1959 ἐξαγγέλλεται ἡ πραγματοποίηση τῆς Β´ Βατικανῆς Συνόδου. Οἱ ἐργασίες τῆς Συνόδου πραγματοποιοῦνται σέ 178 συνεδριάσεις καί διαρκοῦν τέσσερα ἔτη (1962-1965).
.           Τό 1961, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο συγκαλεῖ στήν Ρόδο τήν Α´ Πανορθόδοξο Διάσκεψη. Θά ἀκολουθήσουν καί ἄλλες Πανορθόδοξες (1961, 1963, 1964, 1968), καθώς καί Προσυνοδικές Διασκέψεις (1976, 1982, 1986, 2009, 2015), πού τηροῦν τήν ἴδια μεθοδολογία μέ αὐτή τῆς Β΄ Βατικανῆς. Ὁ ἴδιος, ἄλλωστε, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, ὡς Μητροπολίτης Φιλαδελφίας, ἀπό τό 1977 ἀκόμη, ἀπεκάλυπτε τόν χαρακτήρα τῆς σχεδιαζόμενης τότε Συνόδου σέ συνέντευξή του στό Ρωμαιοκαθολικό περιοδικό The National Catholic Reporter, ὅπου δήλωνε ὅτι: «οἱ δικοί μας στόχοι εἶναι ἴδιοι μέ αὐτούς τοῦ Πάπα Ἰωάννου ΚΓ΄, νά ἐκσυγχρονίσουμε τήν Ἐκκλησία καί νά προωθήσουμε τήν ἑνότητα τῶν Χριστιανῶν. Ἡ Σύνοδος θά σημάνει, ἐπίσης, τό ἄνοιγμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στίς μή χριστιανικές θρησκεῖες καί σέ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Αὐτό σημαίνει μία νέα στάση ἔναντι τοῦ Ἰσλάμ, τοῦ Βουδισμοῦ, τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ καί ὅσον ἀφορᾶ τίς ἐπιδιώξεις γιά ἀδελφότητα χωρίς ρατσιστικές διακρίσεις … μέ ἄλλα λόγια θά σημάνει τό τέλος δώδεκα αἰώνων ἀπομόνωσης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»⁴³!!!
.           Αὐτοί ἦταν ἐξ ἀρχῆς οἱ στόχοι, αὐτή ἦταν ἡ φιλοσοφία, αὐτό ὑπηρέτησε καί αὐτό παρήγαγε ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης. Εἶναι ἐκκλησιολογικά ἀπαράδεκτο καί ὑπερβαίνει κάθε ἐκκλησιαστική λογική νά διατυπώνονται τέτοιες ἀντορθόδοξες θέσεις ἀπό ὀρθόδοξο Ἀρχιερέα, πού κατέχει μάλιστα τό κορυφαῖο ἀξίωμα στήν Ἱεραρχία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, αὐτό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Εἶναι πραγματικά ὀδυνηρό καί ἀδιανόητο, ἀλλά αὐτό πού ὁ κ. Βαρθολομαῖος ὁραματιζόταν ὡς «τό τέλος δώδεκα αἰώνων ἀπομόνωσης», δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά τό τέλος στήν πιστότητα τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας(!)∙ τό τέλος στήν ἁγιοπνευματική παράδοση καί ἐμπειρία(!). Εἶναι ἡ πραγματική «ἀπομόνωση» ἀπό τήν ζῶσα ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.!!!
.           Ἀνάλογες θέσεις ἐπιβεβαιώνουν τήν ἁγιοπνευματική ἐμπειρία, περί Οἰκουμενισμοῦ, τοῦ  μακαριστοῦ Γέροντα Ἐφραίμ Κατουνακιώτη καί ἀποκαλύπτουν τόν εἰσηγητή πάσης πονηρίας…

1. Ἡ αἵρεση τῆς νέας Ἐκκλησιολογίας

.          Ἡ μεγαλύτερη ἀλλαγή τήν ὁποία ἔπρεπε νά ἐπιβάλουν οἱ δύο αὐτές Σύνοδοι καί ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν «ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν» ἦταν ἡ ἀναγνώριση, ἑκατέρωθεν, τῆς ἐκκλησιαστικότητας τῆς ἄλλης πλευρᾶς. Ἔπρεπε, δηλαδή, οἱ Ρωμαιοκαθολικοί νά ἀναγνωρίσουν τούς Ὀρθοδόξους ὡς Ἐκκλησία καί ἀντίστροφα οἱ Ὀρθόδοξοι νά ἀναγνωρίσουν, ὡς Ἐκκλησία, τούς Ρωμαιοκαθολικούς. Γιά τόν σκοπό αὐτό «ἀνακαλύφθηκε» καί ἐπιβλήθηκε μία νέα ἐκκλησιολογία, οἰκουμενιστικῆς προελεύσεως καί προδιαγραφῶν. Γιά τήν θεμελίωση αὐτῆς τῆς νέας ἐκκλησιολογίας, μάλιστα, προηγήθηκε καί ἡ ἀπαραίτητη στροφή ἀπό τόν «οἰκουμενισμό τῆς ἐπιστροφῆς» στόν «οἰκουμενισμό τῆς ἐνσωμάτωσης»⁴⁴.

.              Ὡς τελευταία κίνηση, πρίν τήν συγκεκριμένη στροφή, μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ἡ πρώτη, μετά τήν ἐκλογή του, ραδιοφωνική ὁμιλία τοῦ Πάπα Ἰωάννη ΚΓ΄, τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1958, καί ἡ πρόσκληση πού ἀπηύθυνε πρός τούς Ὀρθοδόξους νά ἐπιστρέψουν «στόν οἶκο τοῦ κοινοῦ μας Πατρός». «Προσευχόμαστε, ἔλεγε, νά ἐπιστρέψουν ὅλοι οἰκειοθελῶς, καί εἴθε, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, νά γίνει τοῦτο πολύ σύντομα…»⁴⁵. Αὐτό τό «κάλεσμα σέ ἐπιστροφή» φάνηκε νά ἐνόχλησε τόν Πατριάρχη Ἀθηναγόρα, ὁ ὁποῖος στό πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του τοῦ 1959 ἀνέφερε ὅτι ἡ προσέγγιση τῶν δύο «Ἐκκλησιῶν» θά πρέπει νά γίνει «ἐν πνεύματι ἰσότητος, δικαιοσύνης, ἐλευθερίας πνευματικῆς καί ἀλληλοσεβασμοῦ»⁴⁶.
.           Τήν ἑπόμενη διετία, τό κλίμα διαμορφώθηκε κατάλληλα καί μέ τήν Β΄ Βατικανή, πού ἀκολούθησε, θεμελιώθηκε ὁ «οἰκουμενισμός τῆς ἐνσωμάτωσης»⁴⁷ καί ἡ νέα ἐκκλησιολογία τοῦ Βατικανοῦ. Ὁ «οἰκουμενισμός τῆς ἐνσωμάτωσης» βασίζεται στήν θεωρία πού ἀνέπτυξε τό 1939 ὁ Γάλλος Δομινικανός θεολόγος Congar. Σύμφωνα μέ τήν θεωρία αὐτή κάποια αὐτόνομα ἐκκλησιαστικά «στοιχεῖα», ὅπως εἶναι τό Βάπτισμα, μποροῦν νά ἀποσπῶνται ἀπό τό σύνολο τῆς  Ἐκκλησίας, ἀλλά νά συνεχίζουν νά παρέχουν τήν χάρη καί νά «“ἐπιφέρουν στήν ψυχή τοῦ σχισματικοῦ χριστιανοῦ μία πνευματική ἐνσωμάτωση (voto) στήν Ἐκκλησία”, καθιστώντας τόν σχισματικό μέλος τῆς Ἐκκλησίας»⁴⁸.
.           Ὁ θεολόγος καί ἑρμηνευτής Johannes Feiner μᾶς δίνει μία σαφῆ περιγραφή αὐτῆς τῆς νέας ἐκκλησιολογίας (communio) τῆς Β΄ Βατικανῆς: «ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία θεωρεῖται ὡς μία “communio” ἤ “μία σύνθετη πραγματικότητα μέ τήν μορφή μίας κοινωνίας, ἡ ἑνότητα τῆς ὁποίας ἔχει ἐπέλθει ἀπό πολλούς καί ποικίλους παράγοντες, εἶναι ἀνοιχτή ἡ πιθανότητα τά συστατικά στοιχεῖα τῆς Ἐκκλησίας νά εἶναι παρόντα ἀκόμη καί σέ χριστιανικές κοινότητες ἐκτός τῆς Καθολικῆς ἐκκλησίας καί νά μποροῦν νά προσδίδουν σ’ αὐτές τίς κοινότητες τόν χαρακτήρα Ἐκκλησίας. Συνεπῶς ἡ μία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ ἐπίσης νά εἶναι παροῦσα ἐκτός τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί εἶναι πράγματι παροῦσα”»⁴⁹.
.           Στά ἴδια ἀκριβῶς πρότυπα καί στήν ἴδια φιλοσοφία στηρίχτηκε καί ἡ πολύχρονη προπαρασκευή τῆς Πανορθοδόξου Συνόδου, ἡ ὁποία καθιέρωσε αὐτή τήν νέα ἐκκλησιολογία καί στόν χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας.

2. Κύρια σημεῖα τῆς νέας Ἐκκλησιολογίας

.           Ἡ νέα αὐτή ἐκκλησιολογία στηρίζεται στήν ἀντίληψη ὅτι ἡ Ἀ­λή­θεια τῆς Ἀ­πο­στο­λι­κῆς Πί­στε­ως, ἢ ἕνα μέ­ρος αὐ­τῆς, δι­α­σώ­ζε­ται καί σὲ ἄλ­λες χρι­στι­α­νι­κὲς ἐκ­κλη­σί­ες καὶ ὁ­μο­λο­γί­ες. Ἀναιρεῖται, ἔτσι, ἡ ἴδια ἡ πραγ­μα­τι­κό­τη­τα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας∙ ἀναιρεῖται ἡ ταυτότητα καί ἡ αὐτοσυνειδησία της.
.           Μέ τήν ἀποδοχή τῆς νέας ἐκκλησιολογίας ἔχουμε τήν ἐπέκταση τῶν ὁρίων τῆς Ἐκκλησίας, μέ συνέπεια ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά μήν ταυτίζεται ἀποκλειστικά μέ τήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία. Φτάνουμε, ἔτσι, νά διακηρύσσουμε καί νά ὁμολογοῦμε, ἀπό κοινοῦ μέ τήν πανσπερμία τῶν προτεσταντικῶν ὁμολογιῶν καί ἀμφιλεγόμενων κοινοτήτων τοῦ ΠΣΕ, ὅτι «κάθε ἐκκλησία εἶναι ἡ Καθολική Ἐκκλησία, ἀλλά ὄχι ἡ ὁλότητά της. Κάθε ἐκκλησία ἐκπληρώνει τήν καθολικότητά της ὅταν εἶναι σέ κοινωνία μέ τίς ἄλλες ἐκκλησίες […] Ὁ ἕνας χωρίς τόν ἄλλο εἴμαστε πτωχευμένοι»50.
Ὅπως εἶναι φανερό, ἡ νέα ἐκκλησιολογία περικλείει ταυτόχρονα ὅλες τίς δυτικογενεῖς ἀντορθόδοξες θεωρίες περί ἀοράτου ἐκκλησίας, περί διηρημένης ἐκκλησίας, τήν θεωρία τῶν κλάδων, τῶν δύο πνευμόνων, τῶν ἀδελφῶν ἐκκλησιῶν καί τήν μεταπατερική θεολογία.
Τήν πρώτη ἐπίσημη θεμελίωση τῆς νέας ἐκκλησιολογίας ἔχουμε στήν Β΄ Βατικανή Σύνοδο καί συγκεκριμένα στό «Δι­ά­ταγ­μα πε­ρί Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ», ὅπου ὑ­πάρ­χει εἰ­δι­κό κε­φά­λαι­ο μέ τί­τλο «Οἱ σχέ­σεις τῶν χω­ρι­σμέ­νων ἀ­δελ­φῶν μέ τήν Κα­θο­λι­κή Ἐκ­κλη­σί­α». Ἐκεῖ ἀ­να­φέ­ρε­ται συγ­κε­κρι­μέ­να: «Μέ­σα σ’ αὐ­τή, τή μί­α καί μο­να­δι­κή Ἐκ­κλη­σί­α τοῦ Θε­οῦ ἐμ­φα­νί­σθη­καν ἀ­πό μιᾶς ἀρ­χῆς με­ρι­κά σχί­σμα­τα, τά ὁ­ποῖ­α ἀ­πο­δο­κι­μά­ζει αὐ­στη­ρά καί κα­τα­δι­κά­ζει ὁ Ἀ­πό­στο­λος· κα­τά τούς ἑ­πό­με­νους αἰ­ῶ­νες προ­κλή­θη­καν εὐ­ρύ­τε­ρα σχί­σμα­τα, καί ὁ­λό­κλη­ρες Κοι­νό­τη­τες ἀ­πο­χω­ρί­στη­καν ἀ­πό τήν ὁ­λο­κλη­ρω­τι­κή κοι­νω­νί­α τῆς Κα­θο­λι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, με­ρι­κές φο­ρές ὄ­χι χω­ρίς ἀν­θρώ­πι­νη ἐ­νο­χή καί ἀ­πό τίς δύ­ο πλευ­ρές. Ὅ­σοι γεν­νι­οῦν­ται σή­με­ρα σ’ αὐ­τές τίς Κοι­νό­τη­τες καί ζοῦν ἐ­κεῖ τήν πί­στη τους στό Χρι­στό δέν εἶ­ναι δυ­να­τό νά κα­τη­γο­ρη­θοῦν γιά τό ἁ­μάρ­τη­μα τοῦ σχί­σμα­τος καί ἡ Κα­θο­λι­κή Ἐκ­κλη­σί­α τούς ἀγ­κα­λιά­ζει μέ ἀ­δελ­φι­κό σε­βα­σμό καί στορ­γή»⁵¹.
.           Εἶναι πραγματικά ἐντυπωσιακή ἡ πιστότητα μέ τήν ὁποία οἱ Ὀρθόδοξοι Οἰκουμενιστές ἀντιγράφουν τήν Β΄ Βατικανή γιά τήν καθιέρωση τῆς νέας ἐκκλησιολογίας καί στήν Ὀρθοδοξία. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας, ταυτισμένος ἀπόλυτα μέ τίς ἀποφάσεις τῆς Β΄ Βατικανῆς, ἀναφέρει χαρακτηριστικά: «Κάτι αὐτονόητο, πού ὅμως εὔκολα παραθεωροῦν ἀρκετοί Ὀρθόδοξοι, εἶναι ὅτι οἱ ἄλλοι Εὐρωπαῖοι δέν ἐπέλεξαν, μέ διάθεση νά προσχωρήσουν σέ αἵρεση, τή χριστιανική ὁμολογία στήν ὁποία σήμερα ἀνήκουν, ἀλλά γεννήθηκαν σέ χώρα στήν ὁποία ἐπί αἰῶνες ἡ ὁμολογία αὐτή ἐπικρατεῖ. Π.χ. ὁ Νορβηγός στή Λουθηρανή Ἐκκλησία, ὁ Σκωτσέζος στήν Πρεσβυτεριανή. Πῶς τούς κρίνουμε διότι δέν εἶναι Ὀρθόδοξοι;»⁵²
.           Τό «Διάταγμα περί Οἰκουμενισμοῦ» θεμελιώνει, ἐπίσης, τήν βαπτισματική θεολογία καί τήν ἐγκυρότητα τῶν μυστηρίων τῶν «ἀδελφῶν ἐκκλησιῶν». Ἀναφέρει συγκεκριμένα: «Πραγ­μα­τι­κά, ὅ­σοι πι­στεύ­ουν στό Χρι­στό καί ἔ­λα­βαν ἔγ­κυ­ρα τό βά­πτι­σμα βρί­σκον­ται σέ κά­ποι­α κοι­νω­νί­α μέ τήν Κα­θο­λι­κή Ἐκ­κλη­σί­α, ἔ­στω καί ἄν ἡ κοι­νω­νί­α αὐ­τή εἶ­ναι ἀ­τε­λής… Ὡ­στό­σο, ἔ­χον­τας λά­βει στό βά­πτι­σμα τή δι­καί­ω­ση ἀ­πό τήν πί­στη, εἶ­ναι ἐν­σω­μα­τω­μέ­νοι στό Χρι­στό, καί ἑ­πο­μέ­νως δί­και­α φέ­ρουν τό χρι­στι­α­νι­κό ὄ­νο­μα καί πο­λύ σω­στά ἀ­να­γνω­ρί­ζον­ται ἀ­πό τά παι­διά τῆς Κα­θο­λι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας σάν ἀ­δελ­φοί “ἐν Κυ­ρί­ῳ”»⁵³.
.           Σέ ἄλ­λο ση­μεῖ­ο τοῦ ἴ­διου δι­α­τάγ­μα­τος ἀ­να­φέ­ρε­ται: «…Δέν εἶ­ναι ἐ­πί­σης λί­γες οἱ ἱ­ε­ρές πρά­ξεις τῆς χρι­στι­α­νι­κῆς θρη­σκεί­ας, πού τε­λοῦν­ται ἀ­πὸ τούς χω­ρι­σμέ­νους ἀ­δελ­φούς μας, οἱ ὁ­ποῖ­ες μέ δι­α­φό­ρους τρό­πους, ἀ­νά­λο­γα μέ τὴ δι­α­φο­ρε­τι­κή κα­τά­στα­ση κά­θε Ἐκ­κλη­σί­ας ἢ Κοι­νό­τη­τας, μπο­ροῦν ἀ­ναμ­φι­σβή­τη­τα νὰ με­τα­δί­δουν πραγ­μα­τι­κά τὴ ζω­ὴ τῆς χά­ρης, καὶ πρέ­πει νὰ ἀ­να­γνω­ρι­στοῦν ἱ­κα­νές νά ἀ­νοί­γουν τὴν εἴ­σο­δο πρός τήν κοι­νω­νί­α τῆς σω­τη­ρί­ας»⁵⁴.
.           Οὐσιαστικά, ἡ Β΄ Βατικανή Σύνοδος ἔθεσε, ἀπό τήν πλευρά τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν, τά θεμέλια γιά τήν ἕνωση τῶν παπικῶν ἰδιαιτέρως μέ τούς Ὀρθοδόξους θέτοντας ὡς ἐμπροσθοφυλακή τόν νέο Οἰκουμενισμό. Ἡ ἴδια βάση τέθηκε καί ἀπό τούς ὀρ­θο­δό­ξους οἰ­κου­με­νι­στές σέ ὅλη τήν μακροχρόνια προπαρασκευή τῆς Μεγάλης Συνόδου.

3. Ἡ πορεία πρός τήν ἐκκλησιολογική ἐκτροπή
.           Σταθερός στόχος ὅλης αὐτῆς τῆς προπαρασκευῆς ἦταν ἡ σταδιακή ἀλλοίωση τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας καί ἡ ἀντικατάστασή της μέ τήν νέα ἐκκλησιολογία πού προαναφέραμε. Γιά τήν ἐπίτευξη αὐτοῦ τοῦ στόχου ἦταν ἀπαραίτητο νά πραγματοποιηθοῦν κάποια συγκεκριμένα βήματα. Σέ γενικές γραμμές τά βήματα αὐτά εἶναι:
α) ὁ ἐπαναπροσδιορισμός τῶν κανονικῶν ὁρίων τῆς Ἐκκλησίας,
β) ὁ ἐπαναπροσδιορισμός τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησιολογίας καί αὐτοσυνειδησίας,
γ) ἡ προσαρμογή τους πρός τήν κατεύθυνση τῆς προσεγγίσεως καί τῆς ἑνώσεως μέ τούς ἑτεροδόξους, πού εἶναι καί τό τελικό ζητούμενο,
δ) ἡ ἀποδοχή τῆς ἐγκυρότητας τοῦ Βαπτίσματος, σέ πρώτη φάση, καί συνολικά τῶν μυστηρίων τῶν παπικῶν καί τῶν ἄλλων ἑτεροδόξων.
.           Πάνω σέ αὐτούς τούς κεντρικούς ἄξονες κινήθηκε ἡ πολυετής προπαρασκευή τῆς Μεγάλης Συνόδου. Στό διάστημα αὐτό, σύμφωνα μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο κ. Ἱερώνυμο, «… τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον συνεκάλεσε τέσσαρας Πανορθοδόξους Διασκέψεις … διά νά προβληθοῦν τά καθιερωμένα κανονικά κριτήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὡς καί ὁ καθορισμός τῶν ὁρίων τῆς σχέσεως αὐτῆς μετά τῶν ἑτεροδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν»⁵⁵.
.           Ἡ ἀνάγκη αὐτή γιά ἕναν σαφή καί ξεκάθαρο ἐπανακαθορισμό τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας, πού θά πρέπει νά λάβει καί πανορθόδοξη ἔγκριση, τονίζεται ἀπό τούς οἰκουμενιστές. Ὁ Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος ἐπισημαίνει πώς «πρέπει ἡ Ὀρθοδοξία, αὐτή πρώτη καί μέ δική της εὐθύνη, νά ξεκαθαρίσει τίς θέσεις της καί τίς τοποθετήσεις της στό χῶρο αὐτό τῶν σχέσεών της πρός τούς ἔξω, ὥστε νά μή χωροῦν ἀμφιβολίες, νά μήν ὑπάρχουν ἀμφιλογίες, νά μή γεννῶνται ὑποψίες στούς ἄλλους γιά τίς ἀπόψεις της, νά εἶναι ἀναμφίλεκτες καί ἀπό κοινοῦ εἰλημμένες οἱ ἀποφάσεις πού θά παίρνονται καί νά ἀπηχοῦν πανορθόδοξη συναίνεση καί ἀποδοχή. Μόνο ἔτσι θά καταστήσουμε ἀκουστή καί σεβαστή τή φωνή μας»⁵⁶.
.           Στό ἄρθρο 20 τοῦ Κειμένου «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον» πού ἐγκρίθηκε ἀπό τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης, ἀναφέρεται: «Αἱ προοπτικαί τῶν θεολογικῶν διαλόγων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τοῦ λοιποῦ χριστιανικοῦ κόσμου προσδιορίζονται πάντοτε ἐπί τῇ βάσει τῶν ἀρχῶν τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας καί τῶν κανονικῶν κριτηρίων τῆς ἤδη διαμεμορφωμένης ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως»⁵⁷.
.           «Διά τῆς παρούσης παραγράφου», παρατηρεῖ ὁ Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, «προσδιορίσθη­σαν πανορθοδόξως τά ὅρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἔναντι τῶν ἄλλων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν, δέν ἀμφισβητήθη ἡ ὕπαρξις αὐτῶν καί “κατ’ οἰκονομίαν” ἀνεγνωρίσθη, τό συμφώνως πρός τήν κανονικήν παράδοσιν, ὑποστατόν καί ἔγκυρον τοῦ βαπτίσματος. Οὕτως ἐνισχύεται ἡ ἀρχή τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκονομίας, ὡς ἔκφρασις φιλανθρώπου διαθέσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἔναντι τῶν λοιπῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν ἐνῶ ἀτονεῖ ἡ ἀρχή τῆς ἀκριβείας»⁵⁸!
.           Μέ τόν ὅρο «διαμορφωμένη ἐκκλησιαστική παράδοση» τῆς παραγράφου 20 δέν ἐννοεῖται, βεβαίως, ἡ δισχιλιετής ἁγιοπνευματική, ἁγιοπατερική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά αὐτή πού διαμορφώθηκε κατά τόν τελευταῖο αἰώνα στά πλαίσια τῆς Οἰκουμενι(στι)κῆς Κινήσεως καί κυρίως τά τελευταῖα 50 χρόνια.
.           Αὐτή ἡ νέα «διαμορφωμένη ἐκκλησιαστική παράδοση» τοῦ Οἰκουμενισμοῦ προϋποθέτει ἐκ τῶν πραγμάτων καί τήν ἀποδοχή καί καθιέρωση τῆς ἀντορθόδοξης βαπτισματικῆς θεολογίας κι αὐτό γιατί ἡ ἀναγνώριση τοῦ βαπτίσματος ἔχει ἀποφασιστική σημασία γιά τήν ἀπόδοση ἐκκλησιαστικότητας στούς ἑτεροδόξους.
Μέ βάση αὐτή τήν ἴδια οἰκουμενιστική ἀντίληψψη, ὁ Ἐπίσκοπος Ἀβύδου κ. Κύριλλο ὑποστηρίζει ὅτι «ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μπορεῖ νὰ ὁδηγηθεῖ στὴν ἀναγνώριση τοῦ ὑποστατοῦ τοῦ βαπτίσματος ἑτεροδόξων, ὅταν πρωτίστως ἀποστῆ ἀπὸ τὴν ἀλαζονεία τῆς ἀποκλειστικότητας. Ἡ ἀποκλειστικότητα δὲν ἀποτελεῖ δογματικὴ διδασκαλία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»⁵⁹.
.           Τό ἴδιο καί ὁ Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ ΑΠΘ καί μέλος τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Διαχριστιανικῶν Ὑποθέσεων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κ. Στ. Τσομπανίδης, θέτει ὡς ἕναν ἀπό τούς πρωταρχικούς στόχους τῆς Μεγάλης Συνόδου τό «νά καθορίσει πιό πειστικά καί πιό ὁριστικά τή θέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέσα στό σύγχρονο οἰκουμενικό διάλογο καί νά πεῖ σέ αὐτούς μέ τούς ὁποίους διαλέγεται πῶς βιώνει ἡ Ὀρθοδοξία τή σχέση της μέ αὐτούς καί τί εἶναι αὐτοί γιά τήν Ὀρθοδοξία… Ἀποτελεῖ ἀποστολή τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας, μέσω τῆς προσεχοῦς Συνόδου της, νά ἐπιβεβαιώσει τήν ὀρθόδοξη βούληση νά συμπορευθεῖ μέ τίς ἄλλες Ἐκκλησίες καί Ὁμολογίες στό δρόμο πού ὁδηγεῖ πρός τή χριστιανική ἑνότητα»⁶⁰!
.            Στό ἴδιο πνεῦμα κινήθηκαν καί οἱ περισσότεροι ἀπό ὅσους συμμετεῖχαν στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης καί ἰδιαιτέρως ὅσοι διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στήν περαιτέρω προώθηση καί προβολή τῶν νέων αὐτῶν ἀντιλήψεων.
.           Κάποιοι, μάλιστα, ἐντεταλμένοι ἀνέλαβαν νά λειτουργήσουν ὡς προπομποί, ὡς ὁμάδα κρούσεως, δημιουργώντας ἕνα συγκρουσιακό κλίμα καί ἐπιτιθέμενοι μέ προπέτεια καί ἀμετροέπεια σέ ὅσους παραμένουν πιστοί στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ γνωστή ἐπιθετική τακτική, πού ἐπιχειρεῖ νά καλύψει τήν δική της ἐνοχή προκαλώντας τήν ἐνοχοποίηση τοῦ ἄλλου. Στήν προκειμένη περίπτωση ἔχουμε τόν στιγματισμό καί τήν καταδίκη τῶν ἀντιδρώντων ὡς ζηλωτῶν, φανατικῶν, ἀκραίων, φονταμενταλιστῶν, ἐγωκεντρικῶν, ψυχοπαθῶν, ἀκόμη καί ὡς αἱρετικῶν.
.          Ὁ Μητροπολίτης Χριστουπόλεως κ. Μακάριος, «Εἰδικός Σύμβουλος τοῦ Πατριάρχη», σέ συνέντευξή του λίγες μέρες πρίν τήν ἔναρξη τῆς «Συνόδου» τῆς Κρήτης ἀναφέρει: «Μιλοῦν κάποιοι γιά τήν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ … μήπως θά πρέπει ἡ Ἐκκλησία νά ἀσχοληθεῖ καί μέ μιά ἄλλη, νέας μορφῆς, αἵρεση, πού ἔχει δημιουργηθεῖ σήμερα, τήν αἵρεση τοῦ ζηλωτισμοῦ; … Αὐτοί πού φοβοῦνται τόν Οἰκουμενισμό προσχωροῦν στήν αἵρεση τοῦ ζηλωτισμοῦ»⁶¹.
.           Στό ἴδιο μῆκος κύματος καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος, πού στήν ὁμιλία του κατά τήν ἐναρκτήρια συνεδρίαση τῆς «Συνόδου» σημείωσε: «Ὁρισμένοι ἔθεσαν τό ἐρώτημα: Στίς μεγάλες Ὀρθόδοξες Συνόδους ἀντιμετωπίστηκε κάποια αἵρεση. Ποιά αἵρεση πρόκειται νά ἀντιμετωπισθεῖ ἀπό τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο; Ἡ ἀπάντηση εἶναι ἁπλή. Ἡ μεγαλύτερη αἵρεση, ἡ μητέρα τῶν αἱρέσεων, ὁ ἐγωκεντρισμός. Προσωπικός, ὁμαδικός, φυλετικός, τοπικιστικός, ἐκκλησιαστικός κ.λπ., πού δηλητηριάζει τίς ἀνθρώπινες σχέσεις καί κάθε μορφή ἁρμονικῆς καί δημιουργικῆς συνύπαρξης»⁶².
.           Ἀλλά καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Χρυσόστομος στήν ἴδια συνεδρίαση σχολίασε γιά τούς ἀντιφρονοῦντες ὅτι «ὁ ἀγρός τῆς Ἐκκλησίας παράγει καί ζιζάνια πού ἔσπειρε ὁ ἐχθρός»⁶³.
.           Ὁ μεταπατερικός θεολόγος Γεώργιος Βλαντῆς, ἐπιστημονικός συνεργάτης τῆς Ἀκαδημίας Θεολογικῶν Σπουδῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δημητριάδος, σέ ἕνα πλεόνασμα χολῆς καί εἰρωνείας εἰς βάρος τῶν ἀγωνιστῶν τῆς πίστεως, γράφει γι’ αὐτούς: «ἀνίκανοι νά ζήσουν τήν Ἐκκλησία ὡς δρόμο, οἱ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς “Ὀρθόδοξοι” φονταμενταλιστές εἶναι καταδικασμένοι νά τή βιώνουν ὡς πεζοδρόμιο… Τά πλέον κραυγαλέα σχετικά παραληρήματα χρήζουν ὄχι θεολογικῆς ἀντίκρουσης, ἀλλά ψυχιατρικῆς ἀντιμετώπισης… Σέ κάθε περίπτωση, περισσότερο ἐνδιαφέρον ἀπό τίς ἐξάρσεις τοῦ θυμικοῦ τῶν παραφρόνων καί τῶν ἀναλφάβητων παρουσιάζει μιά ὑποκρυπτόμενη αἵρεση, χαρακτηριστική τοῦ φονταμενταλισμοῦ…»⁶⁴.
.           Μία σειρά παρόμοιων ἀναφορῶν καί σχολιασμῶν, τό ἀκατάσχετο ὑβρεολόγιο τῶν ὁποίων δέν θα μεταφέρουμε στό κείμενό μας, ἀποκαλύπτουν τό ὕφος καί τό ἦθος τῶν ἐντολοδόχων τοῦ Φαναρίου. Ἄλλωστε, οἱ ὕβρεις, οἱ πιέσεις, οἱ ἀπειλές καί οἱ ἐκφοβισμοί ἀποτελοῦν πάγια τακτική του στήν ἀντιμετώπιση τῶν ἀντιφρονούντων.
.           Ἀναφέρουμε, ἐντελῶς ἐνδεικτικά, τήν πίεση πρός τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος μέ τήν ἀπειλή τῶν Νέων Χωρῶν καί τήν καταγγελία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ὅτι «ὑπονομεύεται ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος»⁶⁵. Ἀνάλογες πιέσεις ἀσκοῦνται καί μέ ἀφορμή τήν οὐκρανική κρίση, καθώς τό Φανάρι ἐπισείει, ὡς ἀπειλή εἰς βάρος τῆς Μόσχας, τήν ἀνακήρυξη τῆς αὐτονομίας τῆς σχισματικῆς Ἐκκλησίας στήν Οὐκρανία.
.           Χαρακτηριστική εἶναι, ἐπίσης, ἡ δίωξη μοναχῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους λόγῳ τῆς ἐκπεφρασμένης ἀντίθεσής τους στά οἰκουμενιστικά ἀνοίγματα καί τίς ἀποφάσεις τῆς «Συνόδου» τῆς Κρήτης. Ἐσχάτως, μάλιστα, ὑπάρχει ἡ πληροφορία, ὅτι ἀνάλογες πιέσεις -ὑπό τήν ἀπειλή τῆς ἄρσης τοῦ αὐτοδιοίκητου- ἀσκοῦνται καί πρός τήν Ἱερά Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὥστε νά μήν ὑπάρξουν ἀντιδράσεις γιά τίς ἀποφάσεις τῆς «Συνόδου».
.           Δέν εἶναι, ἄλλωστε, ἡ πρώτη φορά πού τό Φανάρι ἐπιχειρεῖ νά παραβιάσει τό καθεστώς τοῦ Ἁγίου Ὄρους μέ σκοπό νά φιμώσει τούς μοναχούς καί νά ἀποτρέψει τίς ἀντιδράσεις καί τόν ἔλεγχο τῶν οἰκουμενιστικῶν ἐκτροπῶν του. Κάτι ἀνάλογο συνέβη καί τό 1994, μετά τήν προδοτική συμφωνία τοῦ Balamand, πού ξεσήκωσε θύελλα ἀντιδράσεων στό ὀρθόδοξο πλήρωμα καί στό Ἅγιον Ὄρος, καθώς καί τόν διάλογο μέ τούς Ἀντιχαλκηδονίους. Γιά τήν καταστολή αὐτῶν τῶν ἀντιδράσεων τό Φανάρι ἀπέστειλε Πατριαρχική Ἐξαρχία ἀποτελούμενη ἀπό τρεῖς Μητροπολίτες μέ τήν ἀξίωση αὐτοί νά λάβουν μέρος στήν Διπλῆ Σύναξη τῶν Ἡγουμένων καί Ἀντιπροσώπων τῶν Ἱερῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κάτι πού σαφῶς ἀπαγορεύεται καί παραβιάζει τό αὐτοδιοίκητο. Προχώρησε μάλιστα καί στήν ἐπιβολή ποινῶν, «ἄνευ δίκης καί ἀπολογίας», καί κήρυξε ἔκπτωτους ἀπό τό ἀξίωμά τους ἡγουμένους καί ἀντιπροσώπους Ἱερῶν Μονῶν «ἐπί ἀπειθείᾳ καί πνεύματι στασιαστικῷ ἔναντι τῆς Μητρός Ἐκκλησίας»⁶⁶!!

4. Ἡ στάση τοῦ Ἁγίου Ὄρους

.           Ὅλα αὐτά, βέβαια, μπορεῖ, ὣς ἕνα βαθμό, νά ἐξηγοῦν τήν στάση της, ἀλλά σίγουρα δέν ἀπαλλάσσουν τήν Ἱερά Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους γιά τήν ἀφωνία καί τήν ἐκκωφαντική σιωπή, τήν ὁποία τηρεῖ στά θέματα τῆς πίστεως καί ἡ ὁποία εἶναι διαμετρικά ἀντίθετη μέ τό ὁμολογιακό φρόνημα καί τήν μαρτυρία πού διαχρονικά ἔδιδε τό Ἅγιον Ὄρος.
Ἀναμένουμε, ὅλοι, τήν στάση πού θά κρατήσει τό Ἅγιον Ὄρος σχετικά μέ τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης, στήν ὁποία ἤδη παρεῖχε τήν νομιμοποίησή του μέ τήν συμμετοχή ἐκπροσώπου του σέ αὐτή, τοῦ Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυρονικήτα. Ἀναμένουμε τήν ἀντίδραση τῆς Ἱερᾶς Κοινότητας στό γεγονός ὅτι ὅσες προτάσεις κατέθεσε γιά ἀλλαγή τῶν προσυνοδικῶν Κειμένων ἀπορρίφθηκαν καθ’ ὁλοκληρία ἀπό τήν «Σύνοδο».
.           Ποιά εἶναι τελικά ἡ θέση τῆς Ἱερᾶς Κοινότητας τοῦ Ἁγίου Ὄρους γιά τούς ἑτεροδόξους; Τούς ἀναγνωρίζουν ὡς «Ἐκκλησίες», σύμφωνα μέ τίς ἀποφάσεις τῆς «Συνόδου» ἤ τούς ἀποδέχονται ὡς «χριστιανικά δόγματα καί ὁμολογίες»⁶⁷, ὅπως ἀναφέρουν στήν Ἐπιστολή-Ὑπόμνημά τους τῆς 12ης/25ης Μαρτίου 2016 πρός τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο;
.           Παραθέτουμε κάποια χαρακτηριστικά ἀποσπάσματα ἀπό παλαιότερες τοποθετήσεις τοῦ Ἁγίου Ὄρους γιά τό συγκεκριμένο ζήτημα, οἱ ὁποῖες ἐξέφραζαν μέ ξεκάθαρο καί αὐθεντικό τρόπο τήν ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία καί αὐτοσυνειδησία, πού καταστρατηγήθηκε στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης καί ἀναμένουμε τήν ἐπαναβεβαίωση τῶν θέσεων αὐτῶν καί ἀπό τούς σύγχρονους ἁγιορεῖτες.

Ἀνακοινώσεις Ἁγίου Ὄρους

1980: «…ἡ πα­ραί­τη­σις ἀ­πό τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σι­ο­λο­γί­ας καί ἡ υἱ­ο­θέ­τη­σις τῆς κα­κο­δο­ξί­ας, ὅ­τι τήν Μί­α, Ἁ­γί­α, Κα­θο­λι­κή καί Ἀ­πο­στο­λι­κή Ἐκ­κλη­σί­α δέν ἀ­πο­τε­λεῖ ἡ κα­θ’ ἡ­μᾶς Ἐκ­κλη­σί­α ἀλ­λά τά δύ­ο ”τμή­μα­τα” αὐ­τῆς, ἤ­τοι ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α καί ὁ Ρ/Κα­θο­λι­κι­σμός,… πεί­θει ἡ­μᾶς, ὅ­τι ἡ κα­τά­στα­σις ἔ­χει πο­λύ χει­ρο­τε­ρεύ­σει καί ὅ­τι ἡ de facto Ἕ­νω­σις εὑ­ρί­σκε­ται ἐ­πί θύ­ραις, ὡς ἐ­σχε­δί­α­σε καί ἐ­προ­γραμ­μά­τι­σεν ἡ Β΄ Βα­τι­κά­νει­ος Σύ­νο­δος»⁶⁸.
1981: «Οἱ Ἁ­γι­ο­ρεῖ­ται ἔ­χουν γα­λου­χη­θῆ πα­ρά τῶν Θε­ο­φό­ρων Πα­τέ­ρων μας καί τοῦ Σε­πτοῦ Οἰ­κου­με­νι­κοῦ Πα­τρι­αρ­χεί­ου νά φρο­νοῦν ὅ­τι ὁ Πα­πι­σμός συ­νι­στᾷ αἵ­ρε­σιν, αἵ­ρε­σιν ὁ­μοί­αν μέ τόν Ἀ­ρει­α­νι­σμόν…»⁶⁹.
1987: «Τό Ἅ­γιον Ὄ­ρος ὡ­σαύ­τως δέν συμ­με­ρί­ζε­ται τήν ἄ­πο­ψιν, ὅ­τι ἐ­κτός τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας ὑ­πάρ­χου­σιν ”Ἐκ­κλη­σί­αι”. Ὑ­πάρ­χου­σι μό­νον κοι­νό­τη­τες αἱ­ρε­τι­κῶν καί σχι­σμα­τι­κῶν, ὁ­μο­λο­γούν­των πί­στιν εἰς τόν Χρι­στόν, πλήν ὅ­μως ἑ­τέ­ρως κα­θ’ ὅ ὁ­μο­λο­γεῖ ἡ Ἁ­γί­α τοῦ Χρι­στοῦ Ἐκ­κλη­σί­α, ἥ­τις εἶ­ναι Μί­α, καί ταυ­τί­ζε­ται μέ τήν ὀρ­θό­δο­ξον Ἐκ­κλη­σί­αν. Οἱ Ρ/κα­θο­λι­κοί εἶ­ναι σχι­σμα­τι­κοί καί Αἱ­ρε­τι­κοί, ἄ­νευ ἐγ­κύ­ρων μυ­στη­ρί­ων καί Θεί­ας χά­ρι­τος»⁷⁰.
1994: «Ἡ­μεῖς εἴ­με­θα ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νοι, χά­ριν καί τῶν Ρω­μαι­ο­κα­θο­λι­κῶν καί τοῦ σύμ­παν­τος κό­σμου, διά τούς ὁ­ποί­ους ἡ ἀ­νό­θευ­τος Ὀρ­θο­δο­ξί­α εἶ­ναι ἡ ἐ­σχά­τη ἐλ­πίς, οὐ­δέ­πο­τε νά ἀ­πο­δε­χθῶ­μεν ἕ­νω­σιν, ἤ χα­ρα­κτη­ρι­σμόν τῆς Ρω­μαι­ο­κα­θο­λι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ὡς “ἀ­δελ­φῆς Ἐκ­κλη­σί­ας”»⁷¹.
1995: «Πῶς εἶ­ναι δυ­να­τόν νά εἴ­με­θα ἀ­δελ­φαί Ἐκ­κλη­σί­αι, ὅ­ταν ἔ­χω­μεν δογ­μα­τι­κάς δι­α­φο­ράς καί ὅ­ταν δέν ἔ­χω­μεν μυ­στη­ρια­κήν κοι­νω­νί­αν; Πρό­κει­ται διά μί­αν κα­τά­στα­σιν ἀν­τι­φα­τι­κήν, πρω­το­φα­νῆ εἰς τήν ἱ­στο­ρί­αν τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, τῆς ὁ­ποί­ας ἡ σκο­πι­μό­της δέν δύ­να­ται νά κα­τα­νο­η­θῆ. Εἴ­με­θα δέ ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νοι κα­τ’ ἐ­πι­τα­γήν τῆς συ­νει­δή­σε­ώς μας νά δη­λώ­σω­μεν ὅ­τι δέν ἀ­πο­δε­χό­με­θα τήν πε­πλα­νη­μέ­νην θε­ω­ρί­αν πε­ρί ”ἀ­δελ­φῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν”»⁷².

5. Ἡ στάση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

.           Ἀπό τήν ἀρχή ἀκόμη τῆς λεγόμενης Οἰκουμενικῆς Κίνησης, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ὑπῆρξε πάντοτε φειδωλή σέ ἀνοίγματα πρός τούς ἑτεροδόξους τηρώντας σαφεῖς ἀποστάσεις ἀπό τίς παρεκτροπές τοῦ Φαναρίου. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος εἶχε ἀπαντήσει ἐξαρχῆς ἀρνητικά στήν γνωστή Πατριαρχική Ἐγκύκλιο τοῦ 1902, πού ἐξέδωσε ὁ Πατριάρχης Ἰωακείμ ὁ Γ΄ καί ἀπέστειλε πρός ὅλες τίς Τοπικές Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ζητώντας τίς ἀπόψεις τους γιά τό ἄν μπορεῖ νά προχωρήσει τό ζήτημα τῆς «ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν». Σθεναρή ὑπῆρξε καί ἡ ἀντίδραση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β΄ (Χατζησταύρου) στά οἰκουμενιστικά ἀνοίγματα τοῦ Πατριάρχη Ἀθηναγόρα, τήν δεκαετία τοῦ 1960, μέ τόν ὁποῖο ἦρθε σέ σφοδρή ἀντιπαράθεση. Ἐξίσου παραδοσιακή ὑπῆρξε καί ἡ στάση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφείμ. Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε τήν σύγκρουσή του μέ τήν Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλῆ γιά τήν ἵδρυση Νουντσιατούρας (πρεσβείας τοῦ Βατικανοῦ) στήν Ἀθήνα τό 1979.
Ἱστορικό, ὅμως, ἔμεινε τό γνωστό ἐρώτημα πού διετύπωνε κάθε φορά πού γινόταν λόγος περί «ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν». «Εἶναι Ἐκκλησία τό Βατικανό;»⁷³, διερωτᾶτο, ἀφήνοντας νά ἐννοηθεῖ ἀπό τήν συνάφεια τῶν ἀπαντήσεών του ὅτι δέν ἀποτελεῖ Ἐκκλησία, ἀλλά κρατική ὀντότητα κοσμικοῦ χαρακτήρα.
.           Ἡ παραδοσιακή αὐτή στάση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἄρχισε σταδιακά νά μεταβάλεται καί νά διολισθαίνει σέ οἰκουμενιστικές πρακτικές μέ ἀποκορύφωμα τήν ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα Ἰωάννη Παύλου τοῦ Β΄ στήν Ἀθήνα τό 2001 καί τήν ἀντίστοιχη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου στό Βατικανό τό 2006.
.           Ἔχουμε, ἔτσι, σταδιακά τήν στελέχωση τῶν σχετικῶν συνοδικῶν ἐπιτροπῶν μέ οἰκουμενιστές Ἱεράρχες καί Ἀκαδημαϊκούς Θεολόγους. Τό ἐρώτημα πού προκύπτει εἶναι μέ ποιά κριτήρια ἐπιλέγονται κάθε φορά οἱ ἀντιπρόσωποι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στούς θεολογικούς διαλόγους, στό Π.Σ.Ε. καί τίς διορθόδοξες διασκέψεις. Ὑ­πάρ­χει ἀ­ξι­ο­λό­γη­ση τοῦ ἔρ­γου τους καί πῶς ἀ­πο­τι­μᾶ­ται αὐ­τό; Τά κείμενα τῶν διαλόγων ἐγκρίνονται ἀπό τήν Ἱεραρχία; Ἀφοῦ, ὅπως προβλέπεται,  ἀπό τήν ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας τοῦ 2009 αὐτά «τελοῦν ὑπό τόν ὅρον τῆς ἀναφορᾶς καί ἐγκρίσεώς τους ἀπό τίς κατά τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες»⁷⁴. Ἀποτελεῖ, πραγματικά, τεράστια πρόκληση γιά τό ὀρ­θό­δο­ξο αἴ­σθη­μα τοῦ πι­στοῦ λα­οῦ ἡ ἐπιμονή πλέον τῆς Συ­νό­δου νά ὁρίζει τούς συγκεκριμένους ἀν­τι­προ­σώ­πους στούς δι­α­λό­γους, ἐνῶ γνωρίζει τίς δε­δο­μέ­νες καί ἐκ­πε­φρα­σμέ­νες οἰ­κου­με­νι­στι­κές ἀν­τι­λή­ψεις τους. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά πα­ρα­δείγ­μα­τα ἀ­πο­τε­λοῦν οἱ Μη­τρο­πο­λί­τες Μεσ­ση­νί­ας κ. Χρυ­σό­στο­μος καί Δη­μη­τριά­δος κ. Ἰ­γνά­τιος.
.           Πολύ περισσότερο δέ αὐτό ἀποτελεῖ πρόκληση μετά καί ἀπό ὅσα διαδραματίστηκαν στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης καί τήν ἀνατροπή τῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱεραρχίας γιά τήν τροποποίηση τοῦ Κειμένου «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον». Ἡ ἐξέλιξη τῆς ὅλης ὑποθέσεως ἀνέδειξε μέ τόν πλέον ἐμφαντικό τρόπο τήν ἀπόλυτη ἀδιαφάνεια, τά στεγανά καί τήν ἐπιβολή τετελεσμένων στήν ὁποία στηρίχτηκε ἡ προπαρασκευή τῆς συγκεκριμένης «Συνόδου». Μιά δράκα ἀνθρώπων, μιά κλειστή καί ἐπιλεκτική ὁμάδα ἐκλεκτῶν, ἕνας σκληρός πυρήνας ἐμπίστων καί προθύμων, μιά ὀλιγαρχία Ἀρχιερέων καί λαϊκῶν θεολόγων κατάφερε νά ἐπιβάλει τήν θέλησή της σέ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία.
.           Εἰδικά σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἡ πλειοψηφία τῶν Ἱεραρχῶν καί τό εὐσεβές πλήρωμα συνολικά ἔμειναν ἐπί σειρά ἐτῶν παντελῶς ἀπληροφόρητοι, ἀνυποψίαστοι γιά ὅλα ὅσα ἐπί δεκαετίες συντελοῦνταν ἐν κρυπτῷ. Ὅπως ἀνέφερε ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος σέ ἐπιστολή του πρός τόν Ἀρχιεπίσκοπο κ. Ἱερώνυμο, «ἡ Ἐκκλησία μας δέν προετοιμάσθηκε ἐπαρκῶς γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν θεμάτων αὐτῶν. Ἀντίθετα μάλιστα, Ἱεράρχες πού ἀσχολήθηκαν μέ τά θέματα αὐτά μᾶς καθησύχαζαν ὅτι δέν θά δημιουργηθοῦν προβλήματα στήν Ἐκκλησία ἀπό τά κείμενα. Ὅμως, ὄντως ὑπάρχουν θεολογικά προβλήματα»⁷⁵. Σέ ἄλλη ἐπιστολή του πρός τόν Μακαριώτατο ἔθετε μία σειρά ἀπό ἐρωτήματα ἀπό τά ὁποῖα προέκυπτε ὅτι δέν δόθηκαν ποτέ στούς Ἀρχιερεῖς «οἱ ἐκθέσεις τῆς Ἐπιτροπῆς Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν Σχέσεων πρός τήν Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο, καί τυχόν κατευθυντήριες γραμμές πού ἔδωσαν οἱ κατά καιρούς Διαρκεῖς Σύνοδοι πρός τήν Ἐπιτροπή Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν σχέσεων γιά τήν βελτίωση τῶν κειμένων»⁷⁶.
Πρέπει, ἔστω καί τώρα, νά δοθεῖ μία ξεκάθαρη ἀπάντηση καί νά εἰπωθεῖ ὅλη ἡ ἀλήθεια. Ἄν δέν πληροφορήθηκαν ἐγκαίρως οἱ Ἱεράρχες τό περιεχόμενο τῶν κειμένων, ὅπως διατείνονται πολλοί ἀπό αὐτούς, ποιός εἶναι ὑπεύθυνος γι’ αὐτό; Ποιός εὐθύνεται πού ἀπεκρύβησαν ἀπό τήν Ἱεραρχία τόσο σημαντικά κείμενα; Ἀναζητήθηκαν εὐθύνες γιά τήν ἀπόκρυψη τῶν κειμένων; Ἄν ναί, σέ ποιόν ἀποδόθηκαν;
.           Ἄν ἰσχύει ἡ ἄλλη περίπτωση, ὅτι, δηλαδή, εἶχε ἐνημερωθεῖ ἐγκαίρως ἡ Σύνοδος καί γνώριζαν οἱ Ἱεράρχες τό περιεχόμενο τῶν κειμένων, γιατί δέν ἀντέδρασαν ἐγκαίρως, ὥστε νά εἶναι καί πιό ἀποτελεσματική ἡ ἀντίδρασή τους αὐτή; Γιατί δέν εἰπώθηκε οὔτε μιά λέξη γι’ αὐτό τό τόσο σημαντικό ζήτημα; Γιατί δέν ὑπῆρξε οὔτε μία δημόσια ἀναφορά, δέν γράφτηκε οὔτε ἕνα κείμενο, δέν ἐκφράσθηκε οὔτε μία ἀντίρρηση, οὔτε μία παρατήρηση, δέν εἰπώθηκε ἀπολύτως τίποτε πρός τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας; Εἶναι προφανές πώς ἡ ὅλη διαδικασία πού τηρήθηκε εἶχε ὡς μοναδικό σκοπό τήν διαμόρφωση καί ἐπιβολή τετελεσμένων ἀποφάσεων, ἐρήμην τῆς Ἱεραρχίας καί τοῦ εὐλαβοῦς πληρώματος.
.           Στήν διάρκεια τῆς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς 25ης Μαΐου 2016 εἴχαμε μία ἔντονη παρασκηνιακή δραστηριότητα καί μία συζήτηση σέ ὑψηλούς τόνους καί ἀντιπαραθέσεις, τό περιεχόμενο τῆς ὁποίας, φυσικά, δέν ἀνακοινώθηκε ποτέ. Χαρακτηριστικό τῆς ἀδιαφάνειας καί τῆς μυστικότητας πού τηρήθηκε εἶναι τό γεγονός ὅτι στά Δελτία Τύπου, τά Ἀνακοινωθέντα καί τήν Ἐγκύκλιο πρός τόν Λαό, πού ἐκδόθηκαν ἀπό τήν Ἱεραρχία, δέν ἀναφέρεται πουθενά τί ἀκριβῶς ἀποφάσισε καί ποιές ἦταν οἱ τροποποιήσεις πού θά πρότεινε στήν Μεγάλη Σύνοδο.
.           Οὐσιαστικά, λοιπόν, ποτέ κανείς δέν ἔμαθε ποιές ἤταν τελικά οἱ τροποποιήσεις τῶν κειμένων, πού προτάθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, γιά τίς ὁποῖες τόσος λόγος ἔγινε στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης. Οἱ μόνες πληροφορίες πού ἔχουμε εἶναι ἀπό τίς ἀναφορές τοῦ Μητροπολίτη Ναυπάκτου στά κείμενα πού ὁ ἴδιος δημοσίευσε καί ἀπό ὅσα διέρρευσαν στά ΜΜΕ.
.           Τό πρῶτο ἐρώτημα πού προκύπτει ἀπό τίς ἀποφάσεις καί τίς ἀνακοινώσεις τῆς Ἱεραρχίας εἶναι πῶς ἑρμηνεύεται ἡ φράση «ἡ τελική ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας (…) θά ὑποστηριχθεῖ ἀπό τόν Μακαριώτατο κατά τίς συνεδριάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου»⁷⁷.
.           Τί ἀκριβῶς ὑποστήριξε ὁ Μακαριώτατος στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης καί μέ βάση ποιά ἐπιχειρηματολογία; Ποία ἦταν ἡ θεολογική βάση πάνω στήν ὁποία ἐπρόκειτο νά στηρίξει τήν ἐπιχειρηματολογία του; Ἀναπτύχθηκε ποτέ ἐπαρκῶς αὐτή ἡ ἐπιχειρηματολογία;
.           Καί τό ἄλλο σημαντικό ἐρώτημα εἶναι ἄν οἱ Ἱεράρχες πού μετεῖχαν στήν ἀντιπροσωπεία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος εἶχαν υἱοθετήσει πραγματικά καί ἀποδέχονταν τίς τροπολογίες πού ἀνέλαβαν νά ὑποστηρίξουν ἤ ἄν, κάποιοι ἀπό αὐτούς, ἁπλά ἀναδιπλώθηκαν γνωρίζοντας ἐκ τῶν προτέρων ὅτι οἱ τροπολογίες αὐτές δέν θά γίνονταν τελικά δεκτές στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης.
.           Σύμφωνα, ἄλλωστε, μέ τήν παράγραφο 2 τοῦ ἄρθρου 11 τοῦ Κανονισμοῦ Λειτουργίας τῆς Συνόδου, «… αἱ μή ὁμοφώνως ἀποδεκταί γενόμεναι τροπολογίαι δέν ἐγκρίνονται»⁷⁸.

Συμβιβασμός καταδικασμένος νά ἀποτύχει

.           Σέ κάθε περίπτωση, ἦταν ἀπό τήν ἀρχή ξεκάθαρο ὅτι ἡ πρόταση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀποτελοῦσε οὐσιαστικά μία κίνηση τακτικῆς καί ἕναν συμβιβασμό, πού ἐπεχείρησε νά ἑνώσει τά διεστῶτα καί νά συνθέσει τίς ἀντίθετες ἀπόψεις πού εἶχαν κατατεθεῖ ἀπό πολλούς Ἱεράρχες. Ἐπρόκειτο, ἐπίσης, γιά μία προσπάθεια κατευνασμοῦ τῶν σφοδρῶν ἀντιδράσεων μεταξύ τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖες εἶχαν ἐκφρασθεῖ μέσα ἀπό σωρεία ἄρθρων, ἀνακοινώσεων, ἐπιστολῶν, ἐντύπων κ.ἄ.
.           Εἶναι ὅμως γνωστό ὅτι στά θέματα τῆς πίστεως δέν μπορεῖ νά γίνει συμβιβασμός. Γι’ αὐτό καί εἶχε τονιστεῖ ἐκ τῶν προτέρων ὅτι τό Κείμενο «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον» θά ἔπρεπε νά ἀπορριφθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου, καθώς ἦταν ἐκ θεμελίων προβληματικό καί δέν ἐπιδεχόταν βελτιώσεις.
.           Κατά συνέπεια, ἡ πρόταση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἦταν ἐκ τῶν προτέρων καταδικασμένη σέ ἀποτυχία. Θά μποροῦσε, ὅμως, κάποιος καλόπιστα νά παρατηρήσει ὅτι, παρά ταῦτα, ἡ Ἱεραρχία εἶχε τήν πρόθεση καί τήν διάθεση νά ἐπιφέρει βελτιώσεις στό κείμενο. Εἶναι, ὅμως, ἔτσι;

Ἡ ὑπονόμευση ἐκ τῶν ἔσω

.           Ἐλάχιστες ἡμέρες μετά τήν ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος νά προτείνει τροποποιήσεις στό κείμενο «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον», ὁ Συνοδικός της Ἀντιπρόσωπος στίς Προσυνοδικές Διασκέψεις Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος ἔδωσε, στίς 7-6-2016, συνέντευξη στήν ἰταλική ἐφημερίδα La Stampa (στήν ἠλεκτρονική της ἔκδοση). Ἐκεῖ, μεταξύ ἄλλων, ὁ δημοσιογράφος Andrea Tornielli τοῦ ζήτησε νά σχολιάσει τίς πληροφορίες ὅτι μερικοί Ἐπίσκοποι τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ζητοῦν νά  ἀκυρωθεῖ ὁ ὅρος «Ἐκκλησία» για τούς «Καθολικούς» καί τοῦ ἀπευθύνει τήν ἐρώτηση: «Ἀλλά, μέχρι στιγμῆς, οἱ Καθολικοί ἔχουν θεωρηθεῖ μιά ἀληθινή Ἐκκλησία γιά τούς Ὀρθόδοξους, δέν εἶναι ἔτσι;». «Βέβαια, ἔτσι εἶναι», ἀπαντᾶ ὁ Σεβασμιώτατος κ. Χρυσόστομος καί συνεχίζει: «ἡ Καθολική Ἐκκλησία θεωρεῖται πάντα μιά Ἐκκλησία. Ἡ πρόταση γιά τήν ὁποία μιλᾶτε εἶναι, ἀπό ὁρισμένους συντηρητικούς, οἱ ὁποῖοι δέν θέλουν νά βάλουν στό ἴδιο ἐπίπεδο τίς δύο Ἐκκλησίες. Ἀλλά, πιστεύω, ὅτι θά εἶναι δύσκολο νά περάσει. Ὑπάρχουν πολλοί ἄλλοι πού δέν δέχονται αὐτή τήν τροπολογία»⁷⁹.
.           Βλέπουμε, λοιπόν, ὅτι ἀμέσως μετά τήν ὑποτιθέμενη ὁμοφωνία τῆς Ἱεραρχίας γιά τίς προτεινόμενες τροποποιήσεις, ὁ ἴδιος ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στίς Προσυνοδικές Διασκέψεις ἀποστασιοποιεῖται ἐπίσημα ἀπό τήν ἐπίσημη θέση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας του. Στιγματίζει ὡς «συντηρητικούς» συνεπισκόπους του καί σπεύδει νά καθησυχάσει τό παπικό ἀναγνωστικό κοινό ὅτι αὐτή ἡ πρόταση δέν θά ἐγκριθεῖ στήν Κρήτη. Προδικάζει δέ ὁ ἴδιος καί προαναγγέλλει τήν ἀπόρριψη τῆς πρότασης τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Ἡ ἀνατροπή τῆς ἀπόφασης τῆς Ἱεραρχίας

.           Ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο, δέν ἄργησαν νά πέσουν οἱ μάσκες καί νά ἀποκαλυφθεῖ τό ἀληθινό πρόσωπο τῶν Ἱεραρχῶν τῆς ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Σύμφωνα μέ τήν μαρτυρία τοῦ Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου, μέλους τῆς ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, «τήν Παρασκευή πού συζητεῖτο τό συγκεκριµένο κείµενο ἡ συζήτηση ἔφθασε σέ ἀδιέξοδο στήν ἕκτη παράγραφο, ὅπου γινόταν λόγος  γιά τήν ὀνοµασία τῶν Ἑτεροδόξων… Σέ εἰδική σύσκεψη τῆς ἀντιπροσωπείας µας τήν Παρασκευή τό µεσηµέρι ἀποφασίσθηκε νά παραµείνουµε σταθεροί στήν ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας καί νά προταθοῦν ἐναλλακτικές λύσεις, ἤτοι νά γραφῆ “ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία γνωρίζει τήν ὕπαρξιν ἑτεροδόξων” ἤ “ἄλλων Χριστιανῶν” ἤ “µή Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν”»⁸⁰.
.           Ἡ ἀντιπροσωπεία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος συνῆλθε καί πάλι τό πρωί τοῦ Σαββάτου, ὅπου προτάθηκε ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο νά κατατεθεῖ μία νέα πρόταση, ἤτοι «ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀποδέχεται τήν ἱστορικήν ὀνοµασίαν ἄλλων ἑτεροδόξων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁµολογιῶν»⁸¹.
.           Σύμφωνα μέ ὅσα διέρρευσαν στά ΜΜΕ «εἶχε προηγηθεῖ ἕνα ὁλονύκτιο “παζάρι” μεταξύ τῶν Μητροπολιτῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν»⁸². Σ’ αὐτές τίς ὁλονύκτιες διεργασίες συμμετεῖχαν καί ὁ Μητροπολίτης Νέας Ἰωνίας κ. Γαβριήλ μέ τόν Καθηγητή κ. Βλάσιο Φειδᾶ, οἱ ὁποῖοι φέρονται καί ὡς συντάκτες τῆς νέας πρότασης πού ἀνέτρεψε τήν ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας.
.            Στήν ψηφοφορία πού ἀκολούθησε ὑπερψηφίστηκε αὐτή ἡ νέα πρόταση ἀπό ὅλους τούς παρόντες, πλήν τοῦ Μητροπολίτη Ναυπάκτου, ὁ ὁποῖος διαφώνησε καί ἀποφάσισε νά μήν ὑπογράψει τό κείμενο καί νά ἐπέχει ἀπό τήν «περαιτέρω συζήτηση τοῦ θέματος χάριν τῆς ἑνότητος»⁸³.
.           Αὐτό πού συνέβη τελικά στήν Κρήτη ἦταν ἡ πλήρης ἀνατροπή τόσο τῆς οὐσίας ὅσο καί τοῦ συνολικοῦ πνεύματος τῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Μαΐου τοῦ 2016. Καί αὐτό γιατί ἡ ὅλη ὑπόθεση πού ἀπασχόλησε κυρίως τήν Ἱεραρχία ἦταν τό ἄν θεωροῦνται ἤ ὄχι Ἐκκλησίες οἱ ἑτερόδοξοι. Στήν πολύωρη καί γεμάτη ἀντεγκλήσεις συζήτηση πού πραγματοποιήθηκε ἀποφασίστηκε νά γίνει ἡ πρόταση «νά ἀντικατασταθοῦν ὅλες οἱ φράσεις πού χαρακτηρίζουν ὡς “Ἐκκλησίες” καί ἀναφέρονται στίς σχέσεις μέ τούς ρωμαιοκαθολικούς καί τούς προτεστάντες. Ἔτσι, σύμφωνα μέ τήν ἀπόφαση-πρόταση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, στά πρός ἐπικύρωση κείμενα τῆς Μεγάλης Συνόδου, ὅπου ὑπάρχει ἡ λέξη “Ἐκκλησία” καί ἀναφέρεται στούς ρωμαιοκαθολικούς καί στούς προτεστάντες, θά πρέπει νά ἀντικατασταθεῖ καί νά γίνει “ὁμολογία” ἤ “χριστιανική κοινότητα”»⁸⁴.
.           Τήν πρόταση αὐτή μάλιστα ἡ Ἱεραρχία ἀπεφάσισε νά τήν ὑποστηρίξει σθεναρά καί χωρίς ὑποχωρήσεις. «Ἅς μείνουμε μόνοι. Μοναδικοί κήρυκες τῆς Ὀρθοδοξίας. Γνήσιοι ἐκφραστές»85, διεκήρυσσε ὁ Μητροπολίτης Ἠλείας, κύριος εἰσηγητής τοῦ θέματος στήν Ἱεραρχία, δίνοντας τό στίγμα αὐτῆς τῆς ἀπόφασης. Ὁ στόχος, λοιπόν, καί ἡ δέσμευση πού ἔθεσε ἡ Ἱεραρχία μέ τήν ἀπόφασή της στόν Ἀρχιεπίσκοπο καί τούς Ἀρχιερεῖς, πού συναποτελοῦσαν τήν ἀντιπροσωπεία πού τόν συνόδευε, ἦταν σαφής: νά μήν γίνεται ἀναφορά τοῦ ὅρου «Ἐκκλησία» σέ σχέση μέ τούς ἑτεροδόξους.
.           Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καί οἱ Ἀρχιερεῖς πού μετεῖχαν στήν ἀντιπροσωπεία προχώρησαν σέ μία ὠμή παραβίαση τῆς ἐντολῆς πού εἶχαν λάβει. Λειτούργησαν μέ ἀπόλυτα ἀντισυνοδικό τρόπο, ὑπερβαίνοντας τήν ἐξουσιοδότηση πού εἶχαν λάβει ἀπό τό ἀνώτατο ὄργανο τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἡ Ἱεραρχία. Κι αὐτό γιατί ἡ συγκεκριμένη ἀπόφαση δέν περιελάμβανε καμμία ἀπολύτως πρόβλεψη γιά τήν δυνατότητα ἀλλαγῆς τῶν προτάσεων.
.          Αὐτήν τήν κατάλυση τῆς συνοδικότητας, τήν παραβίαση κάθε δεοντολογίας καί κάθε ἀρχῆς δημοκρατικῆς ἐκπροσώπησης, ὁ Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ἰγνάτιος τήν θεωρεῖ καί τήν προβάλλει ὡς ἔνδειξη ἑνότητας! Σύμφωνα μέ τόν Μητροπολίτη, «ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμο, ἀπέδειξε ὅτι μπορεῖ νά πορευθεῖ ἑνωμένη, νά συνθέσει τίς ἀπόψεις τῶν προσώπων πού τήν ἀπαρτίζουν καί νά συμβάλει στή σαφήνεια καί τήν αὐθεντικότητα τῆς διατύπωσης τοῦ μηνύματος τῆς Ὀρθοδοξίας»⁸⁶.
.           Ὁ ἴδιος Μητροπολίτης, ἄλλωστε, σέ ἄρθρο του στήν ἐφημερίδα Καθημερινή, λίγες μέρες πρίν τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης, ἔγραφε, μεταξύ ἄλλων, ὅτι «… οἱ ἀποφάσεις θά ληφθοῦν, ὅπως ἡ παράδοσή μας ὁρίζει: “Ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν”. Τίς ἀποφάσεις, ὅμως, τίς παίρνουν οἱ παρόντες»87.  Αὐτή εἶναι μιά δήλωση πού ἐπιδέχεται πολλές ἑρμηνεῖες καί γεννᾶ πολλά ἐρωτηματικά. Ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Μαΐου 2016 δέν ἦταν «ὅπως ἡ παράδοσή μας ὁρίζει»; Δέν ἦταν «ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι» οἱ προτάσεις τῆς Ἱεραρχίας, πού παραβιάστηκαν στήν Κρήτη;
.           Καί τελικά ἄν «τίς ἀποφάσεις τίς παίρνουν οἱ παρόντες» (ἐνν. στήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης), ὅπως ὑποστηρίζει ὁ κ. Ἰγνάτιος, τότε τί νόημα εἶχαν οἱ ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας πού προηγήθηκαν; Οἱ παρόντες, δηλαδή στήν Κρήτη, ἀντιπρόσωποι δέν ἐκπροσωποῦσαν τήν Ἱεραρχία τους; Δέν ἀντιπροσώπευαν καί τούς ὑπολοίπους Ἀρχιερεῖς; Ἔχουμε, δηλαδή, ἀποκλεισμό ὅλων τῶν ὑπολοίπων Ἀρχιερέων καί διαχωρισμό σέ Ἐπισκόπους δύο ταχυτήτων, αὐτῶν πού θά ἀποφασίζουν καί αὐτῶν πού θά ἀποδέχονται τίς ἀποφάσεις; Ὁ ἴδιος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος κ. Ἱερώνυμος, στίς προκλήσεις πού δέχτηκε ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Κύπρου, ἀπήντησε ὅτι «ἐμεῖς ἔχουμε Σύνοδο 80 ἀρχιερέων»⁸⁸.
.           Μετά ἀπό ὅλα αὐτά ἀναμένεται μέ τεράστιο ἐνδιαφέρον ἡ προσεχής σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας τοῦ μηνός Ὀκτωβρίου, ὥστε νά πληροφορηθοῦμε ὅλοι, πῶς θά ἀντιμετωπισθεῖ ἀπό τούς Ἀρχιερεῖς ἡ ἀνατροπή τῆς ἀποφάσεώς τους. Τί θά πράξουν οἱ ὑπόλοιποι Ἀρχιερεῖς; Θά συνεχίσουν νά κωφεύουν καί νά ἀδιαφοροῦν; Θά συνεχίσουν νά ἀποδέχονται τά πραξικοπήματα μιᾶς ἐπισκοπικῆς ὀλιγαρχίας, πού ἐπί σειρά ἐτῶν ἐπιβάλλει συστηματικά καί μεθοδευμένα τίς οἰκουμενιστικές ἀντιλήψεις κατέχοντας κατ’ ἐξακολούθηση καίριες θέσεις στίς Συνοδικές Ἐπιτροπές καί στούς διαλόγους μέ τούς ἑτεροδόξους; Θά συνεχίσουν νά γίνονται συνυπεύθυνοι καί συνένοχοι στά ἐγκλήματα πού συντελοῦνται κατά τῆς ἀμωμήτου πίστεώς μας;

6. Ἀποτίμηση

.           Ἡ «Σύνοδος» τῆς Κρήτης, ὄχι μόνο δέν ἀνέδειξε καί δέν προέβαλε τήν ἑνότητα τῶν Ὀρθοδόξων, ὅπως διεκήρυσσε, ἀλλά ἀντιθέτως τήν ἔθεσε σέ μία ὀδυνηρή δοκιμασία. Ἀντί νά σφυρηλατήσει τήν ἑνότητα, ἀνατροφοδότησε διχοστασίες καί ἀντιθέσεις, ἀντιπαλότητες καί ἀνταγωνισμούς. Τά πολιτικά παιχνίδια τῶν Προκαθημένων, ἄν καί δέν ἀνέδειξαν κανένα νικητή, ζημείωσαν συντριπτικά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὁδηγώντας την σέ μία ἔντονη ἐσωτερική περιδίνηση μέ ἀπρόβλεπτες συνέπειες. Ἡ ἀπουσία τεσσάρων Πατριαρχείων, πού πληθυσμιακά μάλιστα ἐκπροσωποῦν περισσότερους ἀπό τούς μισούς ὀρθοδόξους παγκοσμίως, ἐπέφερε θανάσιμο πλήγμα στήν εἰκόνα τῆς ἑνότητας, ἀλλά καί τῆς ἴδιας τῆς «Συνόδου».
.           Ὅπως πολύ εὔστοχα παρατηρεῖ ὁ ἀναλυτής Victor Gaetan «ἡ ἄρνηση τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας νά συμμετάσχει στήν Σύνοδο ματαίωσε τό ὄνειρο τοῦ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου νά προβάλει τήν ὑπ’ αὐτόν παγκόσμια ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας». Καί σημειώνει ὅτι ἡ Σύνοδος αὐτή «προκαλεῖ περισσότερα ἐρωτήματα παρά ἀπαντήσεις»⁸⁹.
.           Τό εὔλογο καί μείζονος σημασίας ἐρώτημα πού γεννᾶται καί πού τό ὑποβάλλει ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν σχολιαστῶν, παρατηρητῶν καί ἀναλυτῶν τῆς «Συνόδου» τῆς Κρήτης εἶναι γιατί ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἐπέδειξε τόση ἐπιμονή στήν πραγματοποίηση αὐτῆς τῆς «Συνόδου».
.           Γιατί ἐπέμεινε νά πραγματοποιηθεῖ αὐτή ἡ Συνόδος–παρωδία μέ τήν συμμετοχή μιᾶς ἰσχνῆς μειοψηφίας Ἀρχιερέων, πού δέν ἀντιπροσώπευσαν οὔτε στό ἐλάχιστο τό Σῶμα τῶν Ἐπισκόπων, πού δέν εἶχαν κἄν δικαίωμα ψήφου καί ἀδιαφόρησαν πλήρως γιά τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, τό ὀρθόδοξο πλήρωμα;
.           Γιατί ἐπέμεινε τόσο πολύ ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης νά πραγματοποιηθεῖ αὐτή ἡ Σύνοδος–τραγέλαφος, ὅπου ἄλλοι ἀρνήθηκαν νά προσέλθουν, ἄλλοι διετύπωσαν σοβαρές ἐπιφυλάξεις, ἄλλοι ἀρνήθηκαν νά ἀποδεχθοῦν καί νά ὑπογράψουν τά Κείμενα πού ἀποφασίστηκαν καί ἄλλοι ὑπέγραφαν ἀντ’ αὐτῶν, ὅπως ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, πού ὑπέγραψε ἀντί γιά τούς Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας του, πού ἀρνήθηκαν νά ὑπογράψουν -χωρίς φυσικά τήν ἔγκρισή τους- καταλύοντας κάθε ἀρχή δημοκρατικῆς ἔκφρασης καί ἐκπροσώπησης, ἀκόμη καί μέ τήν κοσμική της ἔννοια;
.           Γιατί ἐπέμεινε τόσο πολύ ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης στήν πραγματοποίηση αὐτῆς τῆς «Συνόδου», πού ἀμαύρωσε τήν εἰκόνα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐξέπεμψε διχαστικά μηνύματα καί λειτούργησε διαλυτικά ἐπηρεάζοντας ἀρνητικά τήν συνοχή μεταξύ τῶν Τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν;
.           Καί τελικά γιατί προτίμησε νά ὑποστεῖ μία τέτοια στρατηγική ἧττα, γιατί ἀποδέχτηκε τόν ἐπικοινωνιακό αὐτοχειριασμό καί τήν κατάρρευση ἑνός τόσο μεγαλεπίβουλου σχεδιασμοῦ, πού ἐπί μισό τουλάχιστον αἰώνα πρωτοστατοῦσε στήν ὀργάνωση καί τήν ἐκπλήρωσή του;
.          Ἡ ἀπάντηση, μετά ἀπό ὅλα ὅσα ἔχουμε ἀναπτύξει, εἶναι προφανής. Οἱ στόχοι τῆς «Συνόδου» ἦταν ἄλλοι∙ ἦταν αὐτοί πού περιγράψαμε ἀναλυτικά καί ἡ ἐπίτευξη τῶν ὁποίων προετοιμαζόταν μέ ἐπιμέλεια, μεθόδευση καί πονηρία, ἐπί ἑκατό ὁλόκληρα χρόνια καί ἰδιαίτερα τήν τελευταία πεντηκονταετία∙ ἦταν ἡ ἀναγνώριση τῶν αἱρέσεων ὡς «ἐκκλησιῶν», ἡ ἐπίσπευση τῶν διαδικασιῶν πρός τήν τελική «ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν» καί διά τοῦ «κοινοῦ Ποτηρίου», ἡ ὁποία εἶναι προαποφασισμένη, καί ἡ ἰσχυροποίηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη ὡς Πρώτου, ἄνευ ἴσων, μέσα στήν Ὀρθοδοξία.
.           Καί ὅπως ἀποδείχθηκε, μπροστά στήν ἐπίτευξη αὐτῶν τῶν κυρίαρχων καί στρατηγικῶν γιά τούς οἰκουμενιστές στόχων, ὅλα τά ἄλλα τίθενται σέ δεύτερη μοίρα. Ὅπως τέθηκε σέ δεύτερη μοίρα, ἀγνοήθηκε καί ἀπορρίφθηκε ἡ ἁγιοπατερική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ἁγιοπνευματική ὀρθόδοξη θεολογία μας. Ὅπως ἀγνοήθηκαν καί καταπατήθηκαν μία σειρά ἀπό Οἰκουμενικές Συνόδους, πού ἔχουν καταδικάσει ἀπερίφραστα, ὡς αἱρετικές, ποικίλες πλάνες, τίς ὁποῖες πρεσβεύουν, ἀκόμη καί σήμερα, ὅλοι αὐτοί -παπικοί καί προτεστάντες- πού ἀναγνωρίστηκαν ὡς «ἐκκλησίες» ἀπό τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης. Γι’ αὐτό καί παρατηρεῖ πολύ εὔστοχα ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου, «ἡ παραθεώρηση τῆς θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τούς ἁγίους αὐτούς, γιά νά βρεθοῦν μερικά κοινά σημεῖα μέ τόν δυτικό Χριστιανισμό, εἶναι προδοσία τῆς πίστεως. Δέν μπορῶ νά βρῶ ἄλλον εὐγενέστερο χαρακτηρισμό»⁹⁰.
.           Παραθέτουμε ἐνδεικτικά μόνο κάποιες ἀπό αὐτές τίς Συνόδους, πού καταπατήθηκαν ἀπό τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης:
.           Ἡ Β΄ Οἰ­κου­με­νι­κή Σύ­νο­δος (381) ἀπαγόρευσε τίς προ­σθα­φαι­ρέ­σεις στό Σύμ­βο­λο τῆς Πί­στε­ως. Τήν ἀπαγόρευση αὐτή ἐπαναλαμβάνουν καί ὅλες οἱ μετέπειτα Οἰκουμενικές Σύνοδοι. Ἡ Η΄ Οἰκουμενική Σύνοδος (879-880) ἐπί Μεγάλου Φωτίου, κατεδίκασε ρητά τίς παπικές αἱρέσεις τοῦ Filioque καί τοῦ πρωτείου. Ἡ Θ΄ Οἰκουμενική Σύνοδος (1341-1351) κατεδίκασε τίς παπικές πλάνες περί κτιστῆς χάριτος καί κτιστῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ.
.            Ἡ Τοπική Σύνοδος τοῦ Λατερανοῦ (649) καί ὅλες οἱ Τοπικές Σύνοδοι τῆς Κωνσταντινουπόλεως τῶν ἐτῶν 867, 1009, 1054, 1089, 1170, 1273, 1282, 1285, 1484, 1642, 1722, 1727, 1755, 1838 καί 1895. Ἡ Σύνοδος τοῦ 1324 ἐν Νυμφαίῳ, τοῦ 1441 ἐν Ρωσίᾳ, τοῦ 1443 ἐν Ἱεροσολύμοις. Ἡ Ἀπάντηση τῶν Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς πρός τόν Πάπα Πίο τόν Θ΄ τό 1848 καί τό Πανορθόδοξο Συνέδριο στήν Μόσχα τό 1948.
.           Εἶναι δέ χαρακτηριστικό ὅτι δέν ὑπάρχει οὔτε ἕνας Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας πού νά μήν καταδικάζει τόν παπισμό. Δέν ὑπάρχει οὔτε ἕνας πατέρας καί σύγχρονος ἁγιασμένος Γέροντας, ἀπό τούς παλαιότερους μέχρι καί τόν Ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη, πού νά μήν καταδικάζει τίς παπικές πλάνες. Εἶναι ὁμόφωνη, ὁμόθυμη καί διαχρονική ἡ ἀπόρριψη καί ἡ καταδίκη τῶν δοξασιῶν τοῦ παπισμοῦ. Ὅλες αὐτές τίς Συνοδικές ἀποφάσεις τῆς Ἐκκλησίας μας καί τῶν Ἁγίων Πατέρων μας διαχρονικά παραβίασε καί κατεπάτησε βάναυσα ἡ «Σύνοδος»τῆς Κρήτης.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ [Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μετεωρίτης]–4

Ὑποσημειώσεις:
42. Καθ. Δ. Τσάκωνα, Ἀθηναγόρας ὁ Οἰκουμενικός τῶν Νέων Ἰδεῶν, σελ. 95.
43. “Council coming for Orthodox”, interview by Desmond O’ Grady, The National Catholic Reporter, in the January 21, 1977. Βλ. καί π. Πέτρου Heers (Χίρς), Ἀπό τήν Β´ Βατικανή (1965) στήν Πανορθόδοξη Σύνοδο (Κρήτη 2016), romfea.gr/images/hirs.pdf
44. Βλ. σχ. π. Πέτρου Heers, Ἡ ἀναγνώριση τοῦ βαπτίσματος τῶν ἑτεροδόξων ὡς βάση μιᾶς νέας ἐκκλησιολογίας, blogspot.gr/2016/03/heers.html.
45. Ἡ ἐκλογή τοῦ Πάπα 23ου, kathimerini.gr/806488/article/epikairothta/kosmos/h-eklogh-toy-papa-iwannh-23oy
46. Ἡ ἐκλογή τοῦ Πάπα 23ου, ὅ.π.
47. Βλ. σχ. Διάταγμα περί Οἰκουμενισμοῦ, Πρακτικά Β´ Βατικανῆς Συνόδου.
48. Βλ. σχ. π. Πέτρου Heers, Ἡ ἀναγνώριση τοῦ Βαπτίσματος τῶν ἑτεροδόξων ὡς βάση μιᾶς νέας ἐκκλησιολογίας.
49. π. Πέτρου Heers, ὅ.π.
50. Κείμενο Θ΄ Γενικῆς Συνελεύσεως τοῦ Π.Σ.Ε. στό Porto Alegre, Φεβρουάριος 2006.
51. Διατάγματα Β΄ Συνόδου Βατικανοῦ, Γραφεῖον Καλοῦ Τύπου, τ. 7, σελ. 10.
52. Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου, Ἡ σχέση τῶν Ὀρθοδόξων μέ τούς ἄλλους χριστιανούς, panorthodoxcemes.blogspot.gr/2016/06/2007.html
53. Διατάγματα Β΄ Συνόδου Βατικανοῦ, Γραφεῖον Καλοῦ Τύπου, τ. 7, σελ. 10-11.
54. Διατάγματα Β΄ Συνόδου Βατικανοῦ, Γραφεῖον Καλοῦ Τύπου, τ. 7, σελ. 11.
55. Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου, Ἐπιστολή πρός τούς Ἀρχιερεῖς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀναφορικά μέ τήν Μεγάλη Σύνοδο, ἀριθ. πρωτ. 755, 16-2-2016
56. Μητρ. Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί οἱ «ἄλλοι», Εἰσήγηση στήν ἡμερίδα τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Θείας λατρείας καί Ποιμαντικοῦ Ἔργου, Πεντέλη, 4.6.2010.
57. Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον, holycouncil.org/-/rest-of-christian-world
58. Μητρ. Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, Αἱ σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τάς λοιπάς χριστιανικάς ἐκκλησίας και ὁμολογίας ἐπί τῇ βάσει τῶν Πανορθοδόξων ἀποφάσεων, blogs.auth.gr/moschosg/2015/12/08
59. Ἀβύδου Κυρίλλου, Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρὸς τὸν λοιπὸν Χριστιανικὸν κόσμον, romfea.gr/katigories/10-apopseis/8579-abudou-kurillos-empisteuomai-tin-ekklisia
60. Στυλιανοῦ Τσομπανίδη, Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί Οἰκουμενική Κίνηση: Μιά ἐκκλησιολογική προσέγγιση καθ’ ὁδόν πρός τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, blogs.auth.gr/moschosg/2015/12/17.
61. Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Χριστουπόλεως κ. Μακαρίου, Συνέντευξη στόν δημοσιογράφο κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο, flashnews.gr/post/272241/apokleistikh-synenteyksh-toy-ep-xristoypolews-sto-flashnews-meros-a
62. Ὁμιλία Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας, Ἐναρκτήρια Συνεδρίαση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, 19 Ἰουνίου 2016, holycouncil.org/-/opening-archbishop-anastasios
63. Ὁμιλία Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου, Ἐναρκτήρια Συνεδρίαση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, 19 Ἰουνίου 2016, holycouncil.org/-/opening-archbishop-chrysostomos
64. Γιώργου Βλαντῆ, Ὁ φόβος μπροστά στό Πνεῦμα, Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος καί οἱ φονταμενταλιστές, fanarion.blogspot.gr/2016/06/blog-post_78.html
65. romfea.gr/katigories/10-apopseis/6311-i-ixiri-apantisi-tis-athinas-sto-fanari
66. Ἐφημερίδα Ὀρθόδοξος Τύπος, ἀρ.φ. 1064, 25.2.1994.
67. Ἐπιστολή Ἱερᾶς Κοινότητος Ἁγίου Ὄρους, 12/25 Μαΐου 2016.
68. Ἐφημερίδα Ὀρθόδοξος Τύπος, ἀρ.φ. 426, 10-10-1980.
69. ὅ.π., ἀρ.φ. 440, 16-1-1981.
70. ὅ.π., ἀρ.φ. 772, 15-1-1988.
71. ὅ.π., ἀρ.φ. 1067, 18-3-1994.
72. ὅ.π., ἀρ.φ. 1154, 22-12-1995.
73. Συνέντευξη στόν Δημοσιογράφο Γιῶργο Τράγκα, στήν ἐκπομπή «Χωρίς ἀναισθητικό», youtube.com/watch?v=2Sg6uZnPtFw
74. Ἀνακοινωθέν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 16/10/2009, ecclesia.gr/greek/holysynod/anakoinothenta.asp?id=1120&what_sub=announce
75.  Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, parembasis.gr/images/anakoinoseis/2016/NAYPAKTOY_DIS_PARATHRHSEIS_M_SYNODO-MAR2016.pdf
76. Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, ὅ.π.
77. ecclesia.gr/epikairotita/main_epikairotita_next.asp?id=1819
78. Κανονισμός Ὀργανώσεως καί Λειτουργίας τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, holycouncil.org/-/procedures
79. Συνέντευξη Σεβ. Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, lastampa.it/2016/06/07/vaticaninsider/eng/inquiries-and-interviews/the-panorthodox-council-is-an-historic-event-no-one-must-be-absent-WTlAVSXZ3omyacCGvpoJiO/pagina.html
80. Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, Γιατί δέν ὑπέγραψα τό κείµενο «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσµον», parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-239/4555-2016-06-30
81. Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, ὅ.π
82. Μαρία Αντωνιάδου, Ὁλονύκτιο «παζάρι» γιά τή ρωμαιοκαθολική ἐκκλησία, tovima.gr/society/article/?aid=810672
83. Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, ὅ.π.
84. Μαρία Ἀντωνιάδου, Τό παρασκήνιο τῆς Συνόδου πού ἐξόρισε τούς Καθολικούς, tovima.gr/society/article/?aid=803331
85. ὅ.π., tovima.gr/society/article/?aid=803331
86. Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος καί Ἀλμυροῦ κ. Ἰγνατίου, Ἡ Σύνοδος τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι ἡ ἀρχή, tovima.gr/opinions/article/?aid=812280
87. Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος καί Ἀλμυροῦ κ. Ἰγνατίου, Ἡ Πανορθόδοξος Σύνοδος, kathimerini.gr/863416/opinion/epikairothta/politikh/h-panor8odo3os-synodos
88. orthodoxia.info/news/%CE%B1%CE%BD%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%B8%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7/
89. Victor Gaetan, Pan-Orthodox Council: Russian Absence Saves Ecumenical Patriarchate’s Status — for Now, ncregister.com/daily-news/pan-orthodox-council-russias-absence-saves-patriarchate-of-constantinoples/
90. Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, Λίγο πρίν τὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο, parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-240/4530-2016-06-11-amsoe