Ο ΤΕΛΕΙΟΤΕΡΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ τῆς ΖΩΗΣ (Ἅγ. Ἰουστίνος Πόποβιτς)

ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο
Ἁγ. Ἰουστίνου [Πόποβιτς],
Δογματική, Ὀρθόδοξη Φιλοσοφία τῆς Ἀλήθειας,
ἐκδ. Ἱ. Μ. Βατοπαιδίου,
Ἅγιον Ὄρος 2019, σελ. 237-238
Ἠλ. στοιχειοθ. «Χριστιαν. Βιβλιογραφίας»

.             «Ἡ ζωὴ σὺν Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ» (Κολ. γ´ 3). Αὐτὴ στὴν πραγματικότητα πρέπει νὰ εἶναι ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Γιὰ χάρη της δημιουργήθηκαν οἱ ἄνθρωποι, γι᾽ αὐτὸ ἦλθε καὶ ὁ Θεάνθρωπος στὸν κόσμο μας καὶ προσέλαβε τὴν ζωή μας, γιὰ νὰ τὴν μεταφέρει στὸν θεῖο προορισμὸ καὶ στόχο της. Καὶ ὁ προορισμός της εἶναι ἡ θεο-ζωή. Τέτοια ἦταν ἡ ζωή μας στὸν παράδεισο, θεο-ζωή. Ἡ ἀμαρτία τὴν ἀπέκοψε ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τὴν ἕνωσε μὲ τὸν διάβολο! Ἔκτοτε, ἡ ζωή μας ἔγινε μία μορφὴ διαβολο-ζωῆς. Ὁ Θεάνθρωπος ἦλθε στὸν κόσμο μας, γιὰ νὰ τὴν ἐλευθερώσει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, τὸν θάνατο, τὸν διάβολο καὶ ἔτσι ἀπὸ διαβολο-ζωὴ νὰ τὴν ἐπαναφέρει σὲ θεο-ζωή. Αὐτὸ μποροῦσε νὰ τὸ κάνει μόνον ὁ Θεάνθρωπος, γιατὶ Αὐτὸς εἶναι ποὺ ἐν Ἑαυτῷ ἕνωσε τὴν ζωή μας μὲ τὸν Θεό, καθιστώντας την ἐκ νέου θεο-ζωή, ζωὴ κρυμμένη «σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ». Ἐνανθρωπιζόμενος ὁ Θεὸς Λόγος ἔγινε ἡ ζωή μας, καὶ μὲ τὴν ζωή Του μᾶς ἔδειξε τί εἶναι ἡ θεο-ζωή. Θεάνθρωπος, θεο-ζωή: ὅλη ἡ ζωὴ ἐν τῷ Θεῷ, ἐκ τοῦ Θεοῦ, χάριν τοῦ Θεοῦ, διὰ τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεανθρώπινη ζωὴ τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ μόνη ἀληθινή, κανονική, ζωή. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία εἶναι θεανθρώπινο σῶμα μὲ ζωὴ θεανθρώπινη. Μέσα στὴν Ἐκκλησία ἡ ζωή μας γίνεται θεο-ζωή, «σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ»· ἐκεῖ, ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, βιώνουμε τὴν ἀνθρώπινη ζωή μας ὡς θεανθρώπινη, «ἡμῶν γὰρ τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει» (Φιλιπ. γ´ 20)
.             Ὁ Θεὸς Λόγος ἐμφανίσθηκε στὴν γῆ ὡς Θεάνθρωπος, ὡς Ἐκκλησία, ἀποθησαυρίζοντας μέσα στὴν τελευταία, πρωτίστως, τὸν Ἑαυτό Του, τὸ Μόνο Ἁγίασμα τῶν Ἁγιασμάτων, ἀλλὰ καὶ ὅλα τὰ ἄφατα θεῖα πλούτη. Μέσα στὸ θεανθρώπινο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας οἱ χριστιανοί, Θείᾳ Χάριτι, βιώνουν τὴν ζωὴ τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἕως τὸ ἄπειρο τέλος της. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ θεόδοξος Ἀπόστολος εὐαγγελίζεται: «ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσθε ἐν δόξῃ» (Κολ. γ´ 4). Ἡ ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ εἶναι, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἕως τὸ τέλος της, ζωὴ ἐν Χριστῷ. Καὶ μάλιστα ὄχι μόνον ἐν Χριστῷ, ἀλλὰ «ὁ Χριστὸς ἡ ζωὴ ἡμῶν». Αὐτὸς εἶναι ὁ τελειότερος ὁρισμὸς τῆς ζωῆς, ἰδοὺ τί εἶναι ζωή: ὁ Χριστός-ζωή.

ΓΙΑΤI ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ (Ἁγ. Ἰουστίνου Πόποβιτς)

ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ
ΓΙΑΤI ΚΑΙ ΠΩΣ ΠPEΠEI ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

.      Ἡ Ἁγία Γραφὴ εἶναι κατὰ κάποιο τρόπο ἡ βιογραφία τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο αὐτό. Καὶ μάλιστα ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ Καινὴ Διαθήκη εἶναι ἡ βιογραφία τοῦ σαρκωθέντος Θεοῦ σ᾽ αὐτὸν τὸν κόσμο .
.     Μέσα σ᾽ αὐτὴν περιγράφεται πῶς ὁ Θεός, γιὰ νὰ δείξει τὸν Ἑαυτό Του στοὺς ἀνθρώπους, ἔστειλε τὸν Θεὸ Λόγο, ὁ ὁποῖος σαρκώθηκε καὶ ἔγινε ἄνθρωπος, καὶ σὰν ἄνθρωπος εἶπε στοὺς ἀνθρώπους ὅλα ὅσα ὁ Θεὸς ἔχει, ὅλα ὅσα ὁ Θεὸς ἐπιθυμεῖ γιὰ τὸν κόσμο αὐτὸν καὶ γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν σ᾽ αὐτόν.
. Ἀποκάλυψε ὁ Θεὸς Λόγος τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν κόσμο. Ὁ Θεὸς Λόγος μὲ τὴν βοήθεια τοῦ λόγου, ἔδειξε τὸν Θεὸ στοὺς ἀνθρώπους, ὅσο εἶναι δυνατὸν ὁ ἀνθρώπινος λόγος νὰ περιλάβει τὸν Ἀπερίληπτο Θεό.
.     Ὅ,τι εἶναι ἀπαραίτητο στὸν κόσμο αὐτὸ καὶ στοὺς ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν σ᾽ αὐτόν, ὁ Κύριος τὸ ἔδωσε μέσα στὴν Ἁγία Γραφή. Μέσα σ᾽ Αὐτὴν ἔδωσε τὶς ἀπαντήσεις γιὰ ὅλα τὰ ἐρωτήματα.
.    Δὲν ὑπάρχουν ἐρωτήματα ποὺ νὰ βασανίζουν τὴν ἀνθρώπινη ψυχὴ καὶ γιὰ τὰ ὁποῖα νὰ μὴν ἔχει δοθεῖ μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ εἴτε ἄμεση εἴτε ἔμμεση ἀπάντηση. Οἱ ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ ἐπινοήσουν περισσότερα ἐρωτήματα ἀπ᾽ ὅσες ἀπαντήσεις ὑπάρχουν μέσα στὴν Ἁγία Γραφή. Τὸ ὅτι δὲν βρίσκεις στὴν Ἁγία Γραφὴ ἀπάντηση σὲ κάποιο σου ἐρώτημα, σημαίνει ἢ ὅτι ἔθεσες ἀσήμαντο ἐρώτημα ἢ ὅτι δὲν μπόρεσες νὰ διαβάσεις τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ νὰ πάρεις τὴν τελικὴ ἀπάντηση.

ΤΙ ΜΑΣ ΕΔΕΙΞΕ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ Ο ΘΕΟΣ

.     Τί εἶναι ὁ κόσμος, ἀπὸ ποῦ προέρχεται, γιὰ ποιό λόγο ὑπάρχει, πρὸς τὰ ποῦ πορεύεται, ποῦ θὰ καταλήξει.

.      Τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ἀπὸ ποῦ ἔρχεται, ποῦ πηγαίνει, ποιὰ εἶναι ἡ οὐσία του, γιὰ ποιὸ λόγο ὑπάρχει, πῶς θὰ τελειωθεῖ.

.      Τί εἶναι τὰ ζῶα, τί εἶναι τὰ φυτά, γιὰ ποιὸ λόγο ὑπάρχουν, τί ἐξυπηρετεῖ ἡ ὑπαρξή τους, τί προσφέρουν.

.      Τί εἶναι τὸ καλό, ἀπὸ ποῦ πορέρχεται, ποῦ ὁδηγεῖ, γιὰ ποιὸ λόγο ὑπάρχει, πῶς ἀποκτᾶται.

.      Τί εἶναι τὸ κακό, ἀπὸ ποῦ προέρχεται, πῶς ὑπάρχει, γιὰ ποιὸ λόγο ὑπάρχει, πῶς θὰ τελειώσει.

.     Τί εἶναι δίκαιοι καὶ τί ἁμαρτωλοί, πῶς ἀπὸ ἕναν ἁμαρτωλὸ βγαίνει δίκαιος καὶ πῶς ἕνας ἐπηρμένος δίκαιος μπορεῖ νὰ καταντήσει ἁμαρτωλός, πῶς ὁ ἄνθρωπος ὑπηρετεῖ τὸν Θεὸ καὶ πῶς τὸν διάβολο. Ὁλόκληρος ὁ δρόμος ἀπὸ τὸ ἀγαθὸ ὣς τὸ κακό, ἀπὸ τὸν Θεὸ ὣς τὸν διάβολο. Ὅλα, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ὣς τὸ τέλος, ὁλόκληρος ὁ δρόμος τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν σάρκα ὣς τὸν Θεό, ἀπὸ τὴν σύλληψή του μέχρι τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασή του. Τί εἶναι ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου, ἡ ἱστορία τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, τί εἶναι ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος, ποιὸς ὁ δρόμος τους, ὁ σκοπὸς καὶ ἡ τελείωσή τους.
.     Γενικά, ὁ Θεὸς στὴν Ἁγία Γραφὴ εἶπε ὅσα χρειάζονταν νὰ πεῖ στοὺς ἀνθρώπους. Στὴν Ἁγία Γραφὴ βρίσκεται ἡ βιογραφία τοῦ κάθε ἀνθρώπου, τοῦ καθενός μας ἀνεξαιρέτως. Σ᾽ αὐτὴν ὁ καθένας μας μπορεῖ νὰ βρεῖ ὁλόκληρο τὸν ἑαυτό του νὰ παρουσιάζεται καὶ νὰ περιγράφεται λεπτομερῶς. Ὅλες οἱ ἀρετές σου καὶ τὰ ἐλαττώματα ποὺ ἔχεις καὶ δὲν ἔχεις.
.     Θὰ βρεῖς τοὺς δρόμους μέσῳ τῶν ὁποίων ἡ ψυχή σου καὶ ἡ ψυχὴ κάθε ἀνθρώπου βαδίζει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία στὴν τελειότητα καὶ ὁλόκληρο τὸν δρόμο ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὣς τὸ Θεὸ καὶ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὣς τὸν διάβολο.
.        Στὴν Ἁγία Γραφὴ θὰ βρεῖς τρόπους πῶς νὰ ἀπελευθερωθεῖς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, θὰ βρεῖς μὲ μία λέξη, ὅλη τὴν ἱστορία τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἁμαρτωλότητος, καὶ ὅλη τὴν ἱστορία τῆς ἀρετῆς καὶ τῶν δικαίων.

ΠΗΓΗ: περιοδ. «ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΕΣ», ἀρ. φ. 232, Φλώρινα, Ἰούνιος 2011
(ἀπὸ ”ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ”,
Ἔκδοση Παγκυπρίου Συλλόγου Ὀρθοδόξου Παραδόσεως
«Οἱ φίλοι τοῦ Ἁγίου Ὄρους», ἀριθ. 93/2011, σ.σ. 50-51.)

ΚΑΤΕΒΗ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΣΧΑΤΙΑ

«Αὐτὸς ὁ ἐκ Θεοῦ Θεὸς Λόγος κενώσας ἀπορρήτως καὶ καταβὰς ἄνωθεν εἰς τὴν ἀνθρωπίνην ἐσχατιὰν καὶ ταύτην ἑαυτῷ συνδήσας ἀλύτως καὶ ταπεινωθεὶς καὶ πτωχεύσας τὸ καθ᾿ ἡμᾶς, τὰ κάτω πεποίηκεν ἄνω· μᾶλλον δὲ πρὸς ἓν συνήγαγεν ἄμφω, τῇ θεότητι μίξας τὴν ἀνθρωπότητα, καὶ οὕτω πρὸς τὰ ἄνω φέρουσαν ὁδὸν ἅπασιν ὑπέδειξεν τὴν ταπείνωσιν, ἑαυτὸν εἰς παράδειγμα προθεὶς ἀνθρώποις τε καὶ ἀγγέλοις ἁγίοις σήμερον.…ἐντεῦθεν ἄνθρωποι τὸ εὐδιόρθωτον ἔχουσι, τὴν ταπείνωσιν ἐπιγνόντες ὁδὸν ἀνακλήσεως». Ἅγ. Γρηγόριος Παλαμᾶς («Ὁμιλία ΝΗ´ εἰς τὴν κατὰ  σάρκα σωτήριον γέννησιν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν
 Ἰησοῦ Χριστοῦ» ΕΠΕ τ. 11 σελ. 460-462).

Ὁ Θεὸς “ἄδειασε” καὶ κατέβηκε ἀπορρήτως στὴν ἀνθρωπίνη ἐσχατιά, στὸ ἔσχατο ἄκρο τῆς ἀνθρώπινης κατάντιας, γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο. Συνεπῶς ἡ σωτηρία αὐτὴ δὲν εἶναι ἐπιτυχία τοῦ ἀνθρώπου ἀλλὰ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ἀνταπόκριση τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ μαζὶ μὲ τὴν πίστη ζητεῖται ἡ ἀφομοίωση, ἡ βιωματικὴ οἰκείωση τοῦ παραδείγματος τοῦ Σωτῆρος, τῆς ἐσχάτης ταπεινώσεώς Του. Ἀλλὰ κάθε φορὰ ἐμεῖς προτιμᾶμε τὶς θεολογικὲς μεγαλοστομίες καὶ ἀκροβασίες, ἐνῶ ὁ Χριστὸς παραμένει πτωχός, ἄστεγος, ἄοικος, ἀνέστιος καὶ τεταπεινωμένος στὴν φάτνη, στὸ σπήλαιο καὶ στὸν Σταυρό. Ὁ Χριστὸς δὲν σαρκώθηκε γιὰ νὰ χορηγήσει φιλοσοφικὰ καὶ θεολογικὰ κουίζ, ἀλλὰ γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο ἀναμιγνύοντας τὴν ἀνθρωπότητα μὲ τὴν θεότητα. Καὶ ἡ σωτηρία δὲν περνάει σχεδὸν καθόλου μέσα ἀπὸ τὰ ὑψηλὰ διανοήματα ὅσο μέσα ἀπὸ τὰ ταπεινὰ φρονήματα. Ὑποχρεωτικά. Αὐτὴ εἶναι ἡ ὁδὸς τῆς ἐπιστροφῆς στὸν Θεό, αὐτὴ εἶναι ἡ ὁδὸς τῆς ἀνακλήσεως, ὅπως λέει ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς.

Ἐκτὸς κι ἂν ὁ Χριστός ἔκανε λάθος. Kαὶ θὰ ἔπρεπε προηγουμένως, προτοῦ σαρκωθεῖ, νὰ συμβουλευθεῖ τοὺς εὐρύνοες τῶν ἀνοιχτῶν ὁριζόντων καὶ τὶς σοφὲς συναφειακὲς εἰσηγήσεις τοῦ «ἐρχομένου μέλλοντος». Πιθανότατα θὰ τὸν προέτρεπαν νὰ μὴ πέσει τόσο χαμηλά, Αὐτός, Ἕνας ὁλόκληρος Θεός, καὶ θὰ τοῦ ὑπεδείκνυαν διακριτικὰ νὰ φροντίσει ὥστε νὰ μὴ γεννηθεῖ ἀπὸ Ἑβραία μητέρα ἀλλὰ ἀπὸ κάποια “ὑπερεθνικὴ” (ἢ καὶ…πολυεθνική) μητέρα. Ἀκόμη θὰ τὸν συνεβούλευαν νὰ μὴ ἀναμιγνύεται σὲ “πολιτικὰ θέματα” μιλώντας γιὰ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, νὰ μὴ κλαίει γιὰ τὶς συμφορὲς τῆς πατρίδος Του (Ἱερουσαλήμ [Λουκ. ιθ´ 41]), γιὰ τοὺς φτωχοὺς καὶ πονεμένους καὶ ἀδικημένους, νὰ μὴ ἐλέγχει τὶς πνευματικὲς ρίζες τῶν καταχρήσεων τῶν Ἀρχόντων, νὰ μὴ ὁμιλεῖ περὶ ἐπισυναγωγῆς τῶν νοσσίων ὑπὸ τὰς πτέρυγας τῆς ὄρνιθος. Γενικότερα, εἰ δυνατὸν νὰ μὴ μιλάει καθόλου, ὡς ἐντελῶς ἀναρμόδιος! Καὶ νὰ κάνει μόνο ἁγιασμούς ! Ἄ ! Καὶ ἐπιβλητικὲς χρυσοποίκιλτες καὶ διαφημισμένες τελετὲς καὶ βραβεύσεις στοὺς Ἔχοντες Χορηγούς. Ἀνώδυνες καὶ …ἐπαίσχυντες.