ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–4

Οἱ τρεῖς γεννήσεις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ

Μέρος Δ´

ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Στεργίου Ν. Σάκκου,
Καθηγ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης,
«Ὁ Θεὸς στὴ γῆ μας»,
ἔκδ. Δ´, ἐκδ. Ο.Χ.Α. «Ἀπολύτρωσις», Θεσ/νίκη 2005,
σ. 102 ἑπ.

ἠλ. στοιχειοθ. «Χριστ. Βιβλιογρ.»

Μέρος Α´: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–1

Μέρος Β´: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–2

Μέρος Γ´: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–3

2. Πῶς ἀναγεννιόμαστε

.         Ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἀποχαιρετοῦσε τοὺς μαθητές του λίγο πρὶν τὸ πάθος, τοὺς εἶπε πὼς θὰ τοὺς στείλη τὸν Παράκλητο, ὁ ὁποῖος «παρ’ ὑμῖν μένει καὶ ἐν ὑμῖν ἔσται» (Ἰω. ιδ´ 17), ποὺ τώρα εἶναι κοντά σας, ἀλλὰ τότε θὰ εἶναι μέσα σας. Αὐτὸς ὁ Παράκλητος ἐπιτελεῖ τὴν τρίτη ἐν Πνεύματι γέννησι τοῦ Χριστοῦ μέσ’ στὴν καρδιά μας. Αὐτὸς ἑνώνεται μαζί μας καὶ φέρνει στὸν κόσμο ἕνα νέο Χριστό, τὸν ἀναγεννημένο ἑαυτό μας. Ἀλλὰ πῶς μᾶς ἐπισκέπτεται ὁ Παράκλητος;
.         Ἡ πρώτη μας συνάντησι μαζί του γίνεται μὲ τὴν πίστι. Ἡ πίστι ἀνοίγει τὴν πόρτα τῆς ψυχῆς, γιὰ νὰ μπῆ μέσα ὁ Κύριος. Ἡ πίστι τὸν ὑποδέχεται, ὑποτάσσει τὶς καρδιὲς μας σ’ αὐτὸν καὶ γεννᾶ μέσα τους θερμὸ ἐνδιαφέρον καὶ δυνατὸ πόθο γιὰ νὰ τὸν πλησιάσουν. Αὐτὴ ἀποτελεῖ τὴν πρωταρχικὴ προϋπόθεση τοῦ «κατοικῆσαι τὸν Χριστὸν ἐν ταῖς καρδίαις», λέει ὁ Παῦλος (Ἐφ. γ´ 17). Χρειάζεται, ὅμως, καὶ ἡ ἀγάπη, γιὰ νὰ μείνη μέσα μας ὁ Κύριος καὶ νὰ μᾶς κάνη ναό του καὶ θυσιαστήριό του. «Ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ’ αὐτῷ ποιήσομεν», καταθέτει ὁ Ἰησοῦς (Ἰω. ιδ´ 23). Γιὰ νὰ στερεωθῆ ἡ πίστι μας καὶ νὰ αὐξηθῆ ἡ ἀγάπη, μᾶς βοηθᾶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὁ θεῖος λόγος, τὸ κήρυγμα καὶ ἡ διδασκαλία, κατοικεῖ πλούσια μέσα μας, τότε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, σφηνώνει ὄχι ἁπλῶς ἀνάμεσά μας, ἀλλὰ μέσα στὰ σπλάγχνα μας. Μᾶς καλλιεργεῖ μυστικὰ καὶ μᾶς ἑτοιμάζει γιὰ τὴ τέλεια ἕνωσή μας μὲ τὸν Θεό.
.           Ἀλλὰ ἐκεῖνο, μὲ τὸ ὁποῖο ἐπὶ τέλους συντελεῖται μέσα μας ἡ γέννησι τοῦ Χριστοῦ, εἶναι τὸ μυστήριο. Ὁ Κύριος τὸ δήλωσε ἀπερίφραστα· «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ» (Ἰω. ϛ´ 56). Ἔρχεται, χτυπᾶ τὴν πόρτα μας καὶ ὅταν τοῦ ἀνοίξουμε, μᾶς κάνει αὐτὸς τὸ τραπέζι. Αὐτός, ὁ ζητιάνος τῆς σωτηρίας μας, φέρνει τὸ σῶμα του καὶ τὸ αἷμα του νὰ μᾶς θρέψη καὶ νὰ μᾶς κάνη εὐτυχισμένους. Μᾶς καλεῖ νὰ συνδειπνήσουμε, διότι «ἀληθῶς ἡ σάρξ του ἐστὶ βρῶσις, καὶ ἀληθῶς τὸ αἷμα του ἐστὶ πόσις» (Ἰω. ϛ´ 55). Τότε γιορτάζουμε ἀληθινὰ Χριστούγεννα, ὅταν μὲ φόβο Θεοῦ, μὲ πίστι καὶ μὲ ἀγάπη μεταλαμβάνουμε τὰ ἄχραντα μυστήρια καὶ ἀναγεννιόμαστε μαζὶ μὲ τὸν νεογέννητο Χριστό.

3. Ἡ σημασία τῆς ἀναγεννήσεως

.               Χωρὶς αὐτὴ τὴν τρίτη γέννησι οὔτε ἡ πρώτη ἀΐδια γέννησι οὔτε ἡ δεύτερη ἱστορικὴ ἐνσάρκωσι τοῦ Χριστοῦ ἔχουν κανένα νόημα καὶ καμία ἀξία γιὰ μᾶς, ὅσο σπουδαία καὶ μεγάλα κι ἂν εἶναι. Αὐτὴ θ’ ἀξιοποιήση τὰ δῶρα τους, διότι αὐτὴ θὰ κάνη προσωπικό μας σωτήρα τὸν Χριστό, θὰ ἰδιοποιήση τὸ ἔργο του γιὰ τὴν σωτηρία μας.
.         Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι «σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν» (Α´ Τιμ. δ´ 10). Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἦλθε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ σώση ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, δὲν σώζονται, ὅμως, ὅλοι· σώζονται μόνο οἱ πιστοί. Ἡ σωτηρία ποὺ ἔφερε ὁ Χριστός, εἶναι ἀντικειμενική. Γιὰ νὰ γίνη ὑποκειμενική, γιὰ νὰ σωθῆ ὁ καθένας, πρέπει νὰ πιστέψη. Ὁ Χριστὸς μὲ τὸν ἐρχομό του στὸν κόσμο ἄνοιξε τὴν πύλη τῆς ζωῆς, ἔστρωσε τὸ τραπέζι τῆς χαρᾶς, ἔφερε τὰ φάρμακα τῆς σωτηρίας. Γιὰ νὰ θεραπευτῆ ὁ ἄρρωστος ἄνθρωπος, γιὰ νὰ χορτάση, γιὰ νὰ σβήση τὴ δίψα του, εἶναι ἀνάγκη νὰ καθίση καὶ νὰ φάη στὸ τραπέζι, νὰ πιῆ ἀπὸ τὴν πηγή, νὰ δεχθῆ τὰ φάρμακα. Διαφορετικά, παραμένει ὅπως καὶ πρὸ Χριστοῦ στὴ φθορὰ καὶ κατρακυλάει στὸν θάνατο. Στὴν περίπτωση, ὅμως, αὐτὴ δὲν ἔχουμε κανένα δικαίωμα νὰ κατηγοροῦμε τὸν Χριστό.
.           Στὰ παλιὰ χρόνια οἱ ληστὲς συνήθιζαν, ὅταν ἤθελαν νὰ σκοτώσουν δύο ἀνθρώπους, νὰ σκοτώνουν τὸν ἕνα, καὶ τὸν ἄλλο νὰ τὸν δένουν ζωντανὸ μὲ τὸ πτῶμα πρόσωπο μὲ πρόσωπο, καὶ νὰ τὸν ἀφήνουν ἔτσι μέχρι νὰ πεθάνη. Φαντασθεῖτε τὴ δυστυχία τοῦ ζωντανοῦ, ποὺ πέθαινε ἕναν ἀργὸ καὶ φρικιαστικὸ θάνατο. Μὲ πόση σπουδὴ θὰ τινάζονταν μακριὰ ἀπὸ τὸ πτῶμα, ἂν κάποιος τὸν ἐλευθέρωνε! Κι ὅμως στὴν περίπτωσί μας οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ἀγκαλιάζουν καὶ σφίγγουν μὲ τὰ χέρια τους τὸ πτῶμα τοῦ θανάτου καὶ μετὰ τὴν ἐλευθερία ποὺ χάρισε ὁ Χριστός!
.         Τὸ παράδειγμα μᾶς βοηθᾶ νὰ βγάλουμε ὠφέλιμα συμπεράσματα. Εἶναι δυνατὸν νὰ εἴμαστε εἰδωλολάτρες καὶ μετὰ τὴν γέννησι τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς εἶναι «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (Ἰω. α´ 9). Φωτίζονται ὅσοι τὸ δέχονται· οἱ ἄλλοι μένουν στὸ σκοτάδι, στὴν ἀπιστία, στὴν πλάνη, στὴν διαφθορά.
.             Καὶ τὸ ἄλλο συμπέρασμα· φοβερὸ ἡ τύφλωση, κακὸ ἡ ἀρρώστια, τραγικὸ ἡ σκλαβιά. Γιὰ σκεφθῆτε, ὅμως, πόσο χειρότερη εἶναι ἡ κατάστασι νὰ εἶναι κανεὶς τυφλὸς καὶ νὰ νομίζη ὅτι βλέπει, νὰ εἶναι ἄρρωστος καὶ νὰ μὴ τὸ ξέρη, νὰ εἶναι σκλάβος καὶ νὰ πιστεύη ὅτι εἶναι ἐλεύθερος! Αὐτὸ συμβαίνει μὲ τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ λεγόμενου χριστιανικοῦ κόσμου. Εἶναι εἰδωλολάτρες, προσκυνοῦν εἴδωλα καὶ ξόανα, λατρεύουν θεοὺς καὶ θεές, ζοῦν στὴν πλάνη καὶ στὴν ἀπιστία, κατοικοῦν στὰ μνήματα τοῦ θανάτου, ἔχουν ὅλα τὰ γνωρίσματα τῆς ἔκφυλης ζωῆς, καὶ ὅμως, νομίζουν, ὅτι εἶναι χριστιανοί, ἐπειδὴ δὲν εἶναι ἀντίχριστοι. Εἶναι, ὅμως, χωρὶς Χριστό!
.             Ὤ, νὰ μπορούσαμε νὰ νιώσουμε βαθειὰ μέσα μας ὅτι ἡ γέννησι τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ πιὸ μεγάλο γεγονὸς ὄχι μόνο τῆς ἱστορίας, ἀλλὰ καὶ τῆς δικῆς μας ζωῆς! Ὁ ἐρχομός του δὲν χώρισε μόνο τὴν ἱστορία στὴν πρὸ Χριστοῦ καὶ μετὰ Χριστὸν ἐποχή, ἀλλὰ χώρισε καὶ τὴν ἀνθρωπότητα στὴν ἐκτὸς Χριστοῦ καὶ μετὰ Χριστοῦ. Ἐκτὸς Χριστοῦ εἶναι ὅσοι δεμένοι μὲ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν ἀπιστία μένουν μακριὰ ἀπὸ τὸν Χριστό. Μετὰ Χριστοῦ εἶναι ὅσοι πιστοὶ καὶ ἁγνοὶ τὸν ἀκολουθοῦν ἢ ὅσοι ἁμαρτωλοὶ μετάνιωσαν καὶ ἐπέστρεψαν κοντὰ στὸν Θεὸ καὶ ζοῦν μαζὶ μὲ τὸν Χριστό.
.             Αὐτοὶ γιορτάζουν ἀληθινὰ Χριστούγεννα μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ δοξολογοῦν τὸν Κύριο, ποὺ ἐκένωσε τὸν ἑαυτό του (Φιλ. β´ 7), διέσπασε τὴ σφαίρα τῆς αἰωνιότητας καὶ μπῆκε στὴν τροχιὰ τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, ἔγινε ἄνθρωπος, ἦλθε ἀνάμεσά μας καὶ πλησιάζει τὸν καθένα μας προσωπικά. «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος… καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰω. α´ 1·14). Μέσα σ’ αὐτὰ τὰ θεόπνευστα λόγια του εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου κρύβεται ὅλη ἡ σωτήρια ἀλήθεια καὶ ἡ λυτρωτικὴ χαρὰ τῶν Χριστουγέννων, ποὺ δίνεται δῶρο σ’ ἐκείνους ποὺ μὲ τὴν πίστι δέχονται νὰ γεννηθῆ ὁ Χριστὸς μέσα τους, γιὰ νὰ ἀναγεννηθοῦν οἱ ἴδιοι μὲ τὴ χάρι τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἐν Χριστῷ καὶ νὰ γίνουν «τέκνα Θεοῦ» (Ἰω. α´ 12-13).

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–3

Οἱ τρεῖς γεννήσεις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ

Μέρος Γ´

ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Στεργίου Ν. Σάκκου,
Καθηγ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης,
«Ὁ Θεὸς στὴ γῆ μας»,
ἔκδ. Δ´, ἐκδ. Ο.Χ.Α. «Ἀπολύτρωσις», Θεσ/νίκη 2005,
σ. 102 ἑπ.

ἠλ. στοιχειοθ. «Χριστ. Βιβλιογρ.»

Μέρος Α´: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–1

Μέρος Β´: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–2

3. Τὰ περιστατικὰ τῆς γεννήσεως

 .             Τὰ περιστατικὰ ποὺ συνδέονται μὲ τὴν γέννησι τοῦ Χριστοῦ, εἶναι πολὺ γνωστά, γι’ αὐτὸ καὶ δὲν θ’ ἀναφερθοῦμε σὲ λεπτομέρειες. Ἡ ἀπογραφή, οἱ ποιμένες, οἱ μάγοι, τὸ σπήλαιο, τὸ ἀστέρι, οἱ προφητεῖες, εἶναι ὅλα γεγονότα ποὺ ἔχουν συμβῆ μέσα σὲ ὡρισμένο χρόνο, ἀλλὰ καὶ σὲ ὡρισμένο τόπο. Αὐτὰ ἀποτελοῦν τοὺς κρίκους, ποὺ συνδέουν τὴν ἀνθρώπινη ἱστορία μὲ τὴν ἱστορία τοῦ Θεοῦ.
.                 Ὅταν ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου ἐπισκέφθηκε τὴ γῆ. Τότε ποὺ ἡ ἀνθρωπότητα ἦταν ὅσο ποτὲ ἕτοιμη νὰ τὸν δεχθῆ, ὅταν διέθετε μία θρησκεία ἀληθινή, τὸν ἰουδαϊσμό, μία γλῶσσα κατάλληλη, τὴν ἑλληνική, καὶ μία διοίκηση ἑνιαία, τὴ ρωμαϊκή· τότε ποὺ τὸν εἶχε ὅσο ποτὲ ἀνάγκη, ὅταν ἡ θρησκεία ἦταν χρεωκοπημένη, ἡ φιλοσοφία ἀνήμπορη γιὰ λύτρωσι, ἡ διοίκηση διεφθαρμένη· τότε γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς. Ἦταν ἡ ὥρα ἀκριβῶς ποὺ ἡ ἁμαρτία ἔδωσε τὸν πιὸ σάπιο καρπό της, μία ψυχορραγοῦσα ἐξαθλιωμένη ἀνθρωπότητα, καὶ ἡ χάρις τὸ πιὸ εὐωδιαστὸ λουλούδι της, μία ταπεινὴ ἁγνὴ παρθένο. Ἦταν ὁ καιρὸς ποὺ δὲν ἐπέτρεπε ἄλλη ἀναβολὴ οὔτε ἄλλη ἀναμονή· ὁ κόσμος δὲν μποροῦσε νὰ περιμένη ἄλλο, εἶχε ἀποκάμει.
.                 Γιατί, ὅμως, ἦλθε ὁ Ἰησοῦς; «Ἔκλινε οὐρανοὺς καὶ κατέβη» (Ψαλμ. ιζ´ 10) διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν, ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο θεό, ὅπως λέει ὁ Μ. Ἀθανάσιος, κατέβηκε στὴ γῆ, γιὰ νὰ ἀνεβάση τὸν ἄνθρωπο στὸν οὐρανό, νὰ τὸν ξαναφέρη στὴ χαμένη πατρίδα, νὰ τοῦ ξαναδώση τὸ ἀρχαῖο κάλλος. Οἱ ἄνθρωποι ἀναζητοῦσαν τὸν Θεὸ καὶ δὲν τὸν ἔβρισκαν, ἀναζητοῦσαν ἄνθρωπο καὶ δὲν εἶχαν· «Ἄνθρωπον οὐκ ἔχω» (Ἰω. ε´ 7) ἀκούγεται χαρακτηριστικὰ τὸ παράπονο τοῦ παραλυτικοῦ. Τότε ὁ Θεὸς γίνεται ἄνθρωπος καὶ ἡ ἀνθρωπότητα βρίσκει στὸ πρόσωπό του συγχρόνως καὶ τὸν Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο, τὸν Θεάνθρωπο, ποὺ γίνεται ὁ δοτήρας τῆς σωτηρίας καὶ τῆς εὐτυχίας της. Μὲ τὴν ἄκρα ταπεινοφροσύνη του ὁ Κύριος ἔκανε φανερὴ τὴν ἄπειρη ἀγάπη του καὶ γνώρισε στὸ πλάσμα του πόσο ἀπέραντα οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων μπορεῖ νὰ εἶναι.
.                 Μὲ τὴ γιορτὴ τῶν Χριστουγέννων ἡ Ἐκκλησία μᾶς φέρνει κοντὰ σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ γεγονότα καὶ μᾶς βοηθᾶ νὰ τὰ δοῦμε στὴν ἀληθινή τους διάστασι, ἔξω ἀπὸ κάθε πανηγυρισμὸ τόσο δευτερεύοντα, νὰ ζήσουμε τὸ πρῶτο· πῶς ὁ Θεὸς ἔγινε Ἐμμανουήλ, ἔγινε ὁ μεθ’ ἡμῶν Θεός. Κι ὅπως αὐτὸς ἔσπασε τὴ θεία ἕλξι καὶ μπῆκε στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία, ἔτσι κι ἐμεῖς νὰ σπάσουμε τὴ γήινη ἕλξι καὶ νὰ μποῦμε στὴν τροχιὰ τοῦ Θεοῦ. Νὰ διασχίσουμε τὸν γνόφο τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τῆς ἁμαρτίας μας καὶ νὰ βυθισθοῦμε στὴν ἀτμόσφαιρα τοῦ πνεύματος, ἐκεῖ ποὺ θὰ βροῦμε τὴν τέλεια συγκατάβαση προσωποποιημένη στὸ θεῖο βρέφος τῆς φάτνης. Τότε, καθὼς θὰ ἀγκαλιάζουμε μετανιωμένοι γιὰ τὴν ἄγνοια καὶ τὴν κακία μας τὸν μικρὸ Χριστό, θὰ νιώσουμε πραγματικὰ ἕνα ἀέρα λυτρωμοῦ νὰ φουσκώνη τὰ στήθη μας. Λύτρωσι ἀπὸ τὴν ἀπελπισία καὶ τὴν ἀπογοήτευσι, ποὺ μᾶς κερνᾶ ἡ ἀπατηλὴ ἀγάπη καὶ ἡ ψεύτικη εἰλικρίνεια τοῦ κόσμου. Λύτρωσι ἀπὸ τὸ ἄγχος καὶ τὴν ἀνασφάλεια ποὺ μᾶς φορτώνουν οἱ βαριὲς ἀνέσεις μας καὶ ἡ τυφλὴ μηχανή. Ἀνάλαφροι, εἰρηνικοὶ μὲ τὸν ἑαυτό μας καὶ μὲ τὸν συνάνθρωπό μας, χαρούμενοι θὰ κρατοῦμε στὰ χέρια μας τὴν Ἐλπίδα μας, τὸν Σωτήρα μας, ἢ μᾶλλον αὐτὸς θὰ μᾶς κρατᾶ στὰ δικά του θεῖα χέρια.

Η ΤΡΙΤΗ ΓΕΝΝΗΣΙ

Γ. Ὁ Ἐμμανουὴλ
Καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν

1. Ἡ ἀναγέννησι

.                 Ἡ τρίτη γέννησι τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ γέννησί του στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸν πιστεύουν καὶ τὸν δέχονται προσωπικό τους Θεό. Διότι ἂν καὶ ὁ Χριστὸς ἐνανθρώπησε, γιὰ νὰ σώση ὅλο τὸ, κόσμο, ἐν τούτοις, δὲν σώζονται ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Βέβαια, ὁ Κύριος «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α´ Τιμ. β´ 4), καὶ ἀσφαλῶς εἶναι παντοδύναμος, σέβεται, ὅμως, καὶ τὴν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου καὶ δὲν μπορεῖ, δὲν θέλει, νὰ μᾶς σώση, ἂν ἐμεῖς δὲν θέλουμε.Ἔτσι παρουσιάζεται στὴν Ἀποκάλυψι σὰν ἕνας ζητιάνος ὁδοιπόρος, ποὺ γυρνᾶ ἀπὸ πόρτα σὲ πόρτα, ἀπὸ ψυχὴ σὲ ψυχή, καὶ χτυπᾶ νὰ τοῦ ἀνοίξουμε. «Ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, καὶ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ’ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ’ ἐμοῦ» (Ἀποκ. γ´ 20). Καὶ ἡ ἱστορία τῆς πρώτης χριστουγεννιάτικης νύχτας ἐπαναλαμβάνεται. Κλειστὲς οἱ πιὸ πολλὲς πόρτες, ὅπως τότε στὴ Βηθλεέμ· φιλοξενοῦν ἄλλους θεοὺς καὶ θεὲς οἱ καρδιές μας. Ὁ γλυκύτατος Ἰησοῦς δὲν βρίσκει παρὰ μόνο λίγες ψυχὲς νὰ τὸν δεχθοῦν. «Εἰς τὰ ἴδια ἦλθεν καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον» (Ἰω. α´ 11). Σ’ ὅποιον ὅμως καταλύει, κάνει παλάτι τὸ σταῦλο του καὶ τὸ πιὸ πλούσιο τραπέζι τὸ παχνί του· γεννιέται μέσα του καὶ τὸν ἀναγεννᾶ.
.             Αὐτὴ ἡ ἀναγέννησι εἶναι ἀναγκαία γιὰ τὴ σωτηρία μας. Μόνο ὅσοι «γεννῶνται ἄνωθεν» (Ἰω γ´ 3), κατὰ τὴν ἔκφρασι τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου, μπαίνουν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ γίνονται πολίτες της. Πῶς ὅμως εἶναι δυνατὸν νὰ ξαναγεννηθοῦμε; (Ἰω. γ´ 4), ἀναρωτιέται ὁ Νικόδημος καὶ μαζί του ὅλοι ἐμεῖς. Γιὰ νὰ πάρουμε τὴν ἀπάντησι, ἂς ἀκούσουμε τί εἶπε ὁ ἄγγελος στὴν Παρθένο Μαρία, ποὺ ἔκπληκτη μάθαινε πὼς θὰ γεννοῦσε χωρὶς ἄνδρα· «Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (Λουκ α´ 35). Μὲ Πνεῦμα ἅγιο γεννήθηκε ὁ Χριστὸς μέσα στὴν κοιλιὰ τῆς Μαρίας, μὲ Πνεῦμα ἅγιο μποροῦμε κι ἐμεῖς νὰ τὸν συλλάβουμε καὶ νὰ τὸν κυοφορήσουμε μέσα μας· θὰ γεννήσουμε τὸν Χριστό, ὅταν προηγηθῆ ἡ ἕνωσή μας μὲ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο. Ναί, ἀδελφοί μου! Κάτι τὸ πολὺ καταπληκτικὸ συμβαίνει στὴ ζωή μας, ποὺ ὁ κόσμος δὲν τὸ γνωρίζει, δὲν τὸ ἔμαθε, οὔτε ποτὲ θὰ τὸ μάθη. Μὲ τὸ ἅγιο Πνεῦμα ὁ κάθε χριστιανὸς μπορεῖ νὰ συλλάβη καὶ νὰ γεννήση τὸν Ἰησοῦ. Κι ὁ Ἰησοῦς ποὺ θὰ γεννήσουμε εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός μας, ποὺ θὰ γίνη ἕνας ἄλλος Χριστὸς μέσα στὸν κόσμο, ἕνας μικρὸς Χριστός, δηλαδή, ἕνας πραγματικὸς χριστιανός.
.             Ὁλοζώντανο παράδειγμα μιᾶς τέτοιας ἀναγεννήσεως εἶναι ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτὸς κατώρθωσε νὰ συλλάβη τὸν Χριστὸ καὶ νὰ τὸν γεννήση πρῶτα μέσα του, ὥστε νὰ λέει· «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστὸς» (Γαλ. β´ 20). Τὰ σπλάγχνα του ἦταν σπλάγχνα Χριστοῦ, ὁ νοῦς του νοῦς Χριστοῦ, ἡ καρδιά του καρδιὰ Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ μπόρεσε ὕστερα νὰ τὸν γεννήση καὶ στὶς ψυχὲς ἄλλων γύρω του, ὅπως γράφει στοὺς Γαλάτας· «Τεκνία μου, οὓς πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστὸς ἐν ὑμῖν» (δ´19)· παιδάκια μου, ποὺ σᾶς κοιλοπονῶ μέχρι νὰ γεννηθῆ μέσα σας ὁ Χριστός. Τί φιλόστοργος πατέρας ὁ ἀπόστολος! Σὰν νὰ τοὺς βάζη στὴν κοιλιά του καὶ νὰ τοὺς κυοφορῆ, ὥστε νὰ γεννηθοῦν χριστιανοί, μικροὶ Χριστοί. Πόσα ἔχει νὰ πῆ αὐτὸ σ’ ὅλους τοὺς διδασκάλους τοῦ Εὐαγγελίου, στοὺς κατηχητὲς καὶ στὶς κατηχήτριες! Τὸ μεγάλο ἔργο τους, ἡ μεγάλη ἀποστολή τους εἶναι νὰ γεννήσουν τὸν Χριστὸ στὶς ἀνθρώπινες ψυχὲς μὲ τὶς ὠδίνες τῆς γυναίκας ποὺ τίκτει.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ–4

«ΘΑ ΕΝΤΑΘΟΥΝ ΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΠΟΥΛΗΘΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΑΠΟΣΠΑΣΟΥΝ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΠΟΥ ΦΥΛΑΣΣΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ. ΕΝ ΤΟΥΤΟΙΣ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ: ΚΑΘΑΡΗ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ»

Τραγικότητα… ἐν Χριστῷ ἐλπίδες…

Τοῦ Ἀρχιμ. Σαράντη Σαράντου,
ἐφημερίου Ἱ. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

.                  Ἡ Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν χωρίς φόβο καί πάθος προσπαθεῖ νά διατυπώνει τήν ὀρθόδοξη θεανθρώπινη ἄποψη γιά τήν παροῦσα ζωή καί νά ὁριοθετεῖ τίς ἐν Χριστῷ ἐλπίδες της γιά τή Μέλλουσα.
.                  Μέ ὁποιοδήποτε κόστος ἐπιθυμεῖ νά καταθέτει στόν πονεμένο καί τραυματισμένο λαό μας τήν ἀλήθεια καί μόνο τήν Ἀλήθεια, τό Χριστό, πού εἶναι ἡ πρώτη προϋπόθεση γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἀληθινῆς ἐλευθερίας. «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια» λέγει ὁ Χριστός.  «Γνώσεσθε τήν ἀλήθειαν καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ἰωάν. η΄ 32),
.                  Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, θεοφώτιστος καί ἔμπειρος ἐπόπτης τῶν οὐρανίων καί τῶν ἐπιγείων ἀξιῶν, ὑποστηρίζει ὅτι ὄντως ἐλεύθερος, πραγματικά ἐλεύθερος, εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού θέλει νά ὑποτάσσει τό εὐτελές καί γεῶδες θέλημά του στό θέλημα τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ.  Ἡ πλήρης ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου βρίσκεται στήν πλήρη ἀποδοχή τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ.
.                  Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός στήν Κυριακή προσευχή Του, πού μᾶς δίδαξε καί θέλει μέσῳ αὐτῆς νά Τοῦ ἀπευθυνόμαστε, λέγει μεταξύ ἄλλων «γενηθήτω τό θέλημά Σου ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς» (Ματθ. ς΄ 10).  Θεωρεῖ δηλαδή ἱερή ὑπο­χρέωση τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ νά ταυτίζει τό δικό του ἀνθρώπινο θέλημα μέ τό ὁσημέραι σταδιακῶς ἀποκαλυπτόμενο θέλημα τοῦ Θεοῦ Πατρός.  Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ὡς ἀγαπητός Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται παράδειγμα ἀρχοντικῆς προσφορᾶς τοῦ θελήματός Του πρός τό θέλημα τοῦ οὐρανίου Πατρός Του.
.                  Μολονότι ἦταν στήν προαιώνια βουλή τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ προαποφασισμένη ἡ σάρκωση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, τό ἅγιο μαρτύριό Του, ἡ Σταύρωσή Του, ὁ θάνατός Του, ἡ εἰς ᾍδου κάθοδός Του καθώς καί ἡ Ἀνάστασή Του, ὅμως στήν Ἀρχιερατική Του προσευχή μιλάει καί ὡς ἄνθρωπος ἐλεύθερα πρός τόν Θεό Πατέρα Του.  Τοῦ διατυπώνει τήν παράκληση «εἰ δυνατόν παρελθέτω τό ποτήριον τοῦτο ἀπ’ ἐμοῦ» (Ματθ. κς΄ 39).  Ὅμως ἀμέσως τό καλό ἀνθρώπινο θέλημα τοῦ Κυρίου ἁρμονικά συνεργαζόμενο μέ τό θεϊκό Του θέλημα, προσφέρεται ἑκούσια στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Πατρός μέ τίς βαρυσήμαντες φράσεις: «… οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ’ ὡς Σύ» (Ματθ. κς΄ 40).  Δέν μποροῦμε νά ξεχωρίσουμε βέβαια τό πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου μας ἄλλοτε σέ ἀνθρώπινο καί ἄλλοτε σέ Θεῖο. Ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας θέλησε νά ἐκφρασθεῖ ὡς ἄνθρωπος γιά νά καταλάβουμε, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, ὅτι τό μαρτύριό Του δέν ἦταν εἰκονικό, ἐλαφρύ, ἀλλά ἀσύλληπτο μαρτύριο ὑπέρ ὅλου τοῦ κόσμου, ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί τῶν πρό καί τῶν μετ᾿ Αὐτόν δισεκατομμυρίων ἀνθρώπων ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων.  Μέ τή θυσία τοῦ Θεανθρώπου καθόλου δέν κατεστράφη τό αὐτεξούσιο τοῦ ἀνθρώπου, ἡ εἰδοποιός διαφορά του, ἀπό ὁλόκληρη τήν ὑπόλοιπη δημιουργία, ἡ ἐλευθερία του.  Ἔτσι συντελέσθηκε καί συντελεῖται τό σωτήριο ἔργο τῆς παγκοσμίου συναναστάσεως μαζί μέ τόν Ἀναστάντα Κύριο ὅλου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους πού Τόν ἀποδέχθηκε καί ὅσων ἐξακολουθοῦν νά Τόν ἀποδέχονται ὡς Λυτρωτή.
.                  Ζούσαμε μέχρι πρό τριετίας σέ μιά ἐλεύθερη «δημοκρατική χώρα».  Οἱ διακηρύξεις τῶν πολιτικῶν μας περί δημοκρατίας καί ἐλευθερίας μᾶς εἶχαν δημιουργήσει τήν ἐπισφαλῆ (ὄχι ἀσφαλῆ) βεβαιότητα ὅτι εἴμαστε προνομιοῦχο κράτος, γιατί ἔχουμε τήν ἐλευθερία μας. Νά ὅμως πού μέ συνοπτικές διαδικασίες ὁ πρωθυπουργός τῆς Ἑλλάδος, μαζί μέ τόν ὑπουργό Οἰκονομικῶν, ὑπέγραψαν τό Μάρτιο τοῦ 2010 τήν πρώτη Δανειακή Σύμβαση σέ ἕνα δικηγορικό γραφεῖο τοῦ Λονδίνου.
.                  Ξεπούλησαν ἀμετάκλητα στούς δανειστές τήν πατρίδα μας, ἔδαφος, ὑπέδαφος, ἐναέριο χῶρο, θαλάσσιο, δημόσια, ἰδιωτική, πολιτιστική περιουσία.  Συνεχίζουν ἅπαντες οἱ μετέπειτα κυβερνῆτες νά ξεπουλᾶνε τά πάντα, ὅλο τό βιός τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ.
.                  Γιά νά μήν ὑπάρξει καμιά ἀνατροπή τῆς Δανειακῆς Σύμβασης καί τῶν ἑπομένων σκληρῶν Μνημονίων, καταργήθηκαν αὐθαίρετα καί τό Σύνταγμα καί ὅλοι οἱ θεσμοί τῆς χώρας. Ἁλυσοδένονται ὅλοι οἱ πολῖτες μέ ρῆτρες σκληρές, ἀνήκουστες, ἀναπάντεχες, ἀπίστευτες.  Ὅλα τά αὐτονόητα δικαιώματα τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν καταπατοῦνται καί ἀκυρώνονται.  Ὅσες νόμιμες προσφυγές γίνο­νται στά δικαστήρια δέν δικαιώνουν τόν πολίτη ἀλλά τό ληστρικό πλέον «κράτος».  Οἱ φορολογίες καί τά χαράτσια καθώς καί οἱ ἀναδρομικοί νέοι φόροι ἀκίνητης περιουσίας εἶναι τόσον ὑπέρογκοι, πού κανένας πολίτης πλέον δέν θά μπορέσει νά τούς πληρώσει, μέ ἀποτέλεσμα νά πεταχθοῦν ὅλοι στούς δρόμους, στά χωράφια, στίς σπηλιές, ἄν ὑπάρχουν καί ὅπου ὑπάρχουν. Τά νοσοκομεῖα, τά σχολεῖα, τά φαρμακεῖα, οἱ ἀσφαλιστικοί φορεῖς, τά μικρά καταστήματα καί τελευταῖα, ὅπως φαίνεται, καί τά μεγάλα super market θά διαλυθοῦν καθώς καί ὅλες οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες. Ἀπηνής διωγμός, πρωτοφανής στήν ἱστορία τῆς πολιτι­σμένης Εὐρώπης καί τοῦ ἐλεύθερου κόσμου.  Ἡ πολιτισμένη Γερμανία ἐκδικεῖται τήν Ἑλλάδα, ὑπό τά ὄμματα καί τά χαμόγελα ὅλων τῶν Εὐρωπαίων ὑπουργῶν, ἐκτός σπανίων ἐξαιρέσεων.  Μετά τά κρεματόρια πού ἔστησαν κατά τῶν Ἑβραίων πολιτῶν, μετά τά στρατόπεδα Ἄουσβιτς καί Νταχάου πού σ’ αὐτά ἐκτοπίσθηκαν καί ἔλυωσαν χιλιάδες ἄνθρωποι μεταξύ αὐτῶν καί Ἕλληνες αἰχμάλωτοι, ἐφευρίσκο­νται νέοι τρόποι μαρτυρίου τῶν Ἑλλήνων.
.            Θά ἐνταθοῦν τά μαρτύρια γιά νά ξεπουληθοῦμε καί νά μᾶς ἀποσπάσουν κάθε ἀνθρωπιστικό καί θρησκευτικό ἀγαθό πού φυλάσσουμε μέσα στήν καρδιά μας.  Οἱ πιέσεις πού ἔχουν ἐξασκήσει μέχρι σήμερα, ἀπο­σκοποῦν στό νά ἀπογοητευθοῦμε πλήρως καί νά τούς τά δώσουμε ὅλα μόνοι μας, «ἐλεύθερα», «δημοκρατικά», μέ τή συμφωνία ὅλων τῶν κομμάτων καί τήν ὑπογραφή τοῦ ἀξιότιμου καί γηραιοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας.    Τί ἄλλο θά σκεφτοῦν;  Ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά σκεφτοῦμε.  Ἐφ᾽ ὅσον ἡ ἐξουσία εἶναι πάντοτε ὑπό τήν κυριαρχία τοῦ ἄρχοντος τοῦ κόσμου τούτου, θά ἐπαληθεύεται ἀκατάπαυστα ὁ λόγος τοῦ Διαβόλου πρός τόν Κύριο: θά σοῦ χαρίσω τήν ἐξουσία ὅλου τοῦ κόσμου, «ἐάν πεσών προσκυνήσῃς μοι» (Ματθ. δ΄, 9).
.                  Γι᾽ αὐτό καί ὁ θεοφώτιστος καί χριστοδιακριτικότατος ἐθναπόστολος καί ἱερομάρτυρας ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ἔλεγε στούς σκλάβους προγόνους μας: «Ὅλα μποροῦν νά σᾶς τά πάρουν.  Μόνο τό Χριστό καί τήν ψυχή σας δέν μποροῦν, ἐκτός καί ἄν σεῖς μόνοι σας τούς τά δώσετε», προφανῶς κάτω ἀπό τήν ἀσφυκτική μαρτυρική πίεση πού ἐξασκεῖ τό τωρινό «δημοκρατικό» καθεστώς στόν Ἕλληνα πολίτη.
.                  Γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς μέ τούς λόγους του, μέ τό ἱερό Εὐχέλαιο πού τελοῦσε σ’ ἕνα τεράστιο πιθάρι σέ κάθε χωριό πού περιόδευε, μέ τίς ἄλλες ἁγιαστικές πράξεις, προσπαθοῦσε νά ἀφυπνίσει τήν ὀρθόδοξη πίστη καί συνείδηση τῶν σκλάβων.  Τούς βοήθησε νά ἀποτινάξουν ἀτομικά καί συνολικά ἁμαρτίες μικρές καί μεγάλες, προλήψεις καί προκαταλήψεις, μαγεῖες, μίση, αἱρετικές δοξασίες, ὥστε ἡ ἐν Χριστῷ ἐλευθερία νά ἀνθίσει καί νά πάλλεται μέσα στίς ψυχές τους.
.                  Ἄν δέν εἶχε προηγηθεῖ ἡ ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, δέν θά μπο­ροῦσαν νά ξεσηκωθοῦν μέ τά ὅπλα καί μέ τόν ἀγῶνα τοῦ 1821 οἱ ἔνδοξοι ἀγωνιστές.
.                  Ὡστόσο ὁ ἅγιος Κοσμᾶς δέν γλύτωσε τό μαρτύριο.  Ἑβραῖοι καί μουσουλμᾶνοι συνεργάστηκαν καί τόν ἀπηγχόνισαν, γιατί διαισθάνονταν οἱ παμπόνηροι, ὑποκινούμενοι ἀπό τόν ἀρχέκακο ὄφι, τό Διάβολο, ὅτι αὐτός ὁ καλογερόπαπας ἦταν πιό δυναμικός ἀπό τούς ἑκάστοτε ἐπαναστάτες, ἀφοῦ κατάφερνε νά ἐλευθερώνει πνευματικά τά ἀνά τήν ἐπικράτεια πνευματικά του τέκνα καί νά τά καθιστᾶ φωτόμορφα τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, ἀτρόμητα καί ἀνα­γεννημένα μέ τήν πανσθενουργό δύναμη τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.
.                  Μετά ἀπό ὅλα ὅσα ἔχουν σκαρώσει οἱ ἐχθροί ἐναντίον μας, οὐδαμῶς ἀντιδρώντων τῶν «κυβερνητῶν μας» ἀλλά γενναιοδώρως συμφωνούντων, μέ τούς δανειστές καί τό ΔΝΤ, διακριτικά φερόμενος ὁ λαός μας ἀποφεύγει πρός τό παρόν τήν αἱματοχυσία, ὅσο καί ἄν τά πουλημένα ΜΜΕ τήν προπαγανδίζουν καθημερινά. Ἔχει ἀφομοιώσει ὁ ὀρθόδοξος λαός μας τήν ἀληθῆ ὀρθόδοξη διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καί τήν πίστη σ’ Αὐτόν. Γνωρίζει καλά, ἔστω καί ἄν δέν εἶναι τακτικός στίς ἱερές ἀκολουθίες καί στίς πλουσιώτατες λατρευτικές λοιπές εὐκαιρίες, ὅτι ὁ Κύριός μας ποτέ δέν ἔκανε μιά θαυμαστή παλληκαριά, ἕνα καταπληκτικό σόου.  Ὅ,τι ἔκανε καί ὅ,τι εἶπε, ἦταν γιά τό αἰώνιο συμφέρον, γιά τήν αἰώνια ζωή, χωρίς νά καταπιέσει οὔτε νά πειθαναγκάσει κανένα.
.                  Θά μποροῦσε νά κατέβει ἀπό τόν οὐρανό ὡς παντοδύναμος πανύψηλος ἄνδρας μέ πανίσχυρους φύλακες καί νά ἐπιβάλει θεοαυταρχικά τήν οὐράνια Βασιλεία Του.  Ὅμως δέν τό ἔκανε!  Γεννήθηκε ὡς βρέφος ἐν τῇ φάτνῃ μέσα σέ ἕνα σπήλαιο.  Θά μποροῦσε νά προλάβει τήν κακία τοῦ Ἡρώδη καί νά μή θανατωθοῦν ἐξ αἰτίας του βρέφη.  Δέν τό ἔκανε!  Ἤθελε ὡς πρω­το­μάρτυρες ἀθῷα βρέφη στή Βασιλεία Του.
.                  Θά μποροῦσε νά ἀποφύγει τήν προδοσία τοῦ Ἰούδα, νά φροντίσει πρώιμα νά τόν ἀποπέμψει ἀπό τή συνοδεία Του.  Δέν τό ἔκανε!  Τοῦ ἔδινε μέχρι τελευταία στιγμή εὐκαιρίες ἀλλαγῆς, μετανοίας, ἀνόρθωσης.  Θά μποροῦσε νά μήν ἐναντιώνεται στούς γραμματεῖς καί φαρισαίους.  Θά μποροῦσε νά ἦταν περισσότερο διαλλακτικός, ἐπικοινωνιακός.  Δέν θά μποροῦσε νά τά βρεῖ μαζί τους;  Δέν τό ἔκανε!
.                  Δέν ἤθελε νά «κουκουλώσει» τό κακό, τό ψεῦδος, τήν ὑποκρισία, ἀλλά μέ τήν ξεκάθαρη ἁγία διδασκαλία Του, εἰ δυνατόν, νά τούς συνετίσει.  Δέν θά μποροῦσε νά ἀποφύγει τήν ὑποκρισία τοῦ νοσηροῦ θρησκευτι­κοῦ κατεστημένου, τόν Ἄννα καί τόν Καϊάφα;  Ὅμως δέν τό ἔκανε!
.             Δέν θά μποροῦσε νά μή φωνάξει ἐκεῖνα τά «οὐαί» ὁ μόνος ἀληθι­νός, δίκαιος, ἀναμάρτητος;  Πάσχιζε μήπως καί ξυπνή­σουν ἀπό τό βαρύ λήθαργο τῆς κακίας οἱ Ἀρχιερεῖς τοῦ νόμου, τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.
.                  Δέν θά μποροῦσε μέ ἕνα τρόπο νά ἀποφύγει τά ὀδυνηρά βασανιστήρια, τίς μαστιγώσεις, τούς προπηλακισμούς, τό ἀκάνθινο στεφάνι;  Δέν θά μποροῦσε νά ξεράνει τά χέρια τῶν βασανιστῶν Του;  Δέν θά μποροῦσε νά ἀποστομώσει τόν Πιλᾶτο μέ ἄπειρα, τρανταχτά νομικά, ἠθικά, κοινωνικά, ἀνθρωπιστικά, θεολογικά ἐπιχειρήματα;   Δέν διέθετε ἱκανότητα χιλίων ἀξίων δικηγόρων;  «Ὁ δέ Ἰησοῦς ἐσιώπα»! (Ματθ. κς΄, 63).
.                  Ἤξερε, ὅτι δέν ἦταν ὁ καλύτερος τρόπος γιά τή σωτηρία ὅλου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους νά ἀποστομώσει τόν Πιλᾶτο.  Θά κατέστρεφε τό πολυτιμότερο δῶρο πού ἔκανε στόν ἄνθρωπο, ὅταν ἀρχῆθεν τόν πρωτοδημιουργοῦσε μαζί μέ τόν Πατέρα Του καί τόν Παράκλητο, τό Ἅγιο Πνεῦμα!
.                  Θά καταργοῦσε τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι καί ἡ εἰδοποιός διαφορά του ἀπ’ ὅλη τή λοιπή δημιουργία.  «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν, καί καθ’ ὁμοίωσιν», δέν εἶπε ὁ ἐν Τριάδι Θεός;  Δέν θά μποροῦσε καί τίς τελευταῖες στιγμές τῆς ἐπιγείου ζωῆς Του, πάνω στό Σταυρό κάτι νά κάνει;  Τόν εἰρωνεύονταν.  Τοῦ ἔλεγαν:  Ἄν εἶσαι Υἱός τοῦ Θεοῦ, κατέβα νά σέ πιστέψουμε καί μεῖς!   Ὅμως ὁ Κύριος δέν τό ἔκανε!   Ἤξερε τούς διαλογισμούς, τίς προθέσεις, τήν πώρωση, τήν ὑποκρισία καί ὅλο τό πλέγμα τῶν παθῶν καί δέν ἤθελε νά φορτώ­σει περισσότερο, νά καταπιέσει, νά σπάσει τήν προσωπικότητά τους.   Δέν ἄντεχαν τά ἀγαπημένα του παιδιά οὔτε μιά τρίχα βάρος πάνω τους.  «Μή στήσῃς Κύριε αὐτοῖς τήν ἀνομίαν ταύτην», «Ἄφες αὐτοῖς! οὐ γάρ οἴδασι, τί ποιοῦσι» (Λουκ κγ΄, 34), ἔλεγε μέ ἀσήκωτο πόνο, ὁ Κύριος Θεάνθρωπος στό Θεό Πατέρα Του, αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κό­σμου, ὅλων τῶν γενεῶν πού προηγήθηκαν καί ὅλων ὅσων θά γεννηθοῦν μέχρι τῆς συντελείας, πού ὁ Ἴδιος, ὁ Σταυρωθείς καί Ἀναστάς ἔχει ὁρίσει μαζί μέ τόν Πατέρα Του καί τόν Παράκλητο πρό καταβολῆς κόσμου.
.                  Ὁ Ἑλληνικός λαός ὡς βαπτισμένος καί μυρωμένος μέ τό ἀληθινό βάπτισμα καί τροφοδοτούμενος μέ τά Ἅγια Μυστήρια καί δή τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἔχει ἀντιληφθεῖ τόν πρῶτο τρόπο ἀντίστασης στούς ὕπουλους ἐχθρούς του.  Οἱ μύτες ὅλων μας ἔχουν πέσει, τά περιθώρια δανείων καί σπατά­λης εἶναι πιά ἀνύπαρκτα.  Ἐκ τῶν πραγμάτων εἴμαστε ὑποχρεωμέ­νοι νά μάθουμε, ὅπως ἄλλωστε μᾶς διδάσκει καί ἡ Ἐκκλησία μας, τό καλό κουμάντο, τήν καλή διαχείριση καί τήν εἰς ἀλλήλους ἀγάπη, τήν ἀλληλοβοήθεια. Μέσα στίς ἐνορίες μας καί στίς ἱερές μονές τῆς πατρίδας μας ἑδραιώνεται καί ἀναπτύσσεται ἕνα ἀδελφικότερο κλῖμα συνεργα­σίας καί ὁμόνοιας, ἄμυνες καί ἀρετές πού πάντοτε στούς δύσκολους καιρούς ἀνέπτυσσε ὁ Ἕλληνας.
.                  Οἱ περιστάσεις ὅμως οἱ σημερινές εἶναι δυσκολότερες καί ἐπικινδυνότερες ἄλλων ἐποχῶν.  Στά τετρακόσια χρόνια δουλείας δέν ὑπῆρχε ἡ αἰσχρή τηλεόραση καί τό πορνοinternet.  Δέν ὑπῆρχαν οἱ ἀργυρώνητοι δημοσιογράφοι πού τροφοδοτοῦ­νται μέ ἀσύλ­λη­πτες παροχές ἀπό τή Νέα Ἐποχή, γιά νά σπέρνουν τήν παρα­πληροφόρηση καί τήν πλύση ἐγκεφάλου, ψυχῆς, καρδιᾶς, σώματος, κοινωνίας.
.                  Δέν ἦσαν ποτέ ἄλλοτε, τόσο συνεργάσιμοι οἱ κυβερνῆ­τες μας μέ τούς δανειστές ὅσο σήμερα.  Κάποιοι τολμοῦσαν νά ποῦν ἕνα ΟΧΙ.   Σήμερα ἀπό κανένα κυβερνητικό στέλεχος δέν ὑπάρχει ἀντίσταση.  Ἐπί τῆς ἐποχῆς τῶν περσικῶν πολέμων ἕνας ἦταν ὁ Ἐφιάλτης.  Σήμερα εἶναι ἀμέτρητοι.
.                  Τί θά μποροῦσε νά γίνει σήμερα;
.                  Ὅλοι οἱ προγενέστεροι ἀγῶνες εὐοδώθηκαν, ἐπειδή ἄρχι­σαν.  Βλέποντας ὁ Καλός Θεός ὅτι ἄρχισαν οἱ δίκαιοι κατά τῶν ἐχθρῶν κατακτητῶν ἀγῶνες, ἄρχισε καί ὁ Ὕψιστος νά βοηθάει, νά ἐμπνέει, νά στερεώνει, νά παρέχει νίκες κατά τῶν ἐχθρῶν.

.            Τί μπορεῖ καί τί πρέπει νά γίνει σήμερα, ἄμεσα, ὥστε νά ἀρχίσει, τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος, ἄμυνα, ἀντίσταση, ἀγώνας;
1.       Ὁ ἅγιος γέροντας ἀπό τήν Ἀριζόνα, π. Ἐφραίμ μᾶς τόνισε στήν τελευταία μας ἐπικοινωνία τήν καθαρή ἐξομολόγηση.  Πρώτη καί ἄμεση ἐν Χριστῷ πνευματική κίνηση γιά τήν κάθαρσή μας ἀπό τά πάθη καί ἀπόκτηση θείου φωτισμοῦ, ἄς εἶναι ἡ εἰλικρινής καί προσεκτική ἐξομολόγηση, γιά νά ἀναγνωρίσουμε τό μερίδιο τῆς ἐνοχῆς μας στή δημιουργία τῆς «κρίσης» καί νά καταξιω­θοῦμε νά σταθοῦμε ἐνώπιον τοῦ δοξασμένου Χριστοῦ στή μέλλουσα Κρίση.
2.      Ἴσως θά πρέπει οἱ Ἱεράρχες μας νά γίνουν ἁπλούστεροι, διδα­κτικότεροι, λαϊκότεροι σάν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό.  Πρόσφατα στήν ξενάγηση στούς Ἁγίους Τόπους, στό Ναό τῆς Ἀναστάσεως, μᾶς ἔδειξαν ἀπό τήν ἁγία Αὐλή μιά Εἴσοδο πού τώρα εἶναι κλειστή, κτισμένη.  Ὅταν τόν 7ο αἰῶνα ὁ αὐτοκράτορας Ἡράκλειος μετέφερε τόν Τίμιο Σταυρό πού πῆρε ἀπό τούς Πέρσες, προσπαθοῦσε νά εἰσέλθει ἀπό αὐτή τήν πύλη κρατῶντας τόν Τίμιο Σταυρό, ἀλλά δέν μποροῦσε.  Κάτι τόν ἐμπόδιζε.  Μόνο ὅταν κατάλαβε, ὅτι ἔπρεπε νά βγάλει τό αὐτοκρατορικό στέμμα, μόνο τότε κατάφερε νά εἰσέλθει καί νά τοποθετήσει τόν Τίμιο Σταυρό. Ἀπό τότε ἑορτάζεται κάθε χρόνο στίς 14 Σεπτεμβρίου ἡ Παγκόσμιος Ὕψωση τοῦ Σταυροῦ.  Ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἅπαντες οἱ Ἱεράρχες δέν φοροῦν Μίτρα ὅταν λειτουργοῦν στόν Ἱερό Ναό τοῦ Γολγοθᾶ.  Μποροῦν καί σήμερα κάπως ἔτσι νά κινηθοῦν καί οἱ δικοί μας Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς;  Ἐννοεῖται ὅτι εἶμαι ὁ τελευταῖος τῶν ἱερέων πού θά τολμοῦσα νά κάνω ὑποδείξεις στούς Ἁγίους Ἀρχιερεῖς μας.  Τούς θέλουμε ὅμως πιό κοντά μας, πιό μάχιμους σέ καιρούς «οὐ μενετούς».
3.      Ἐμεῖς οἱ ἱερεῖς νά εἴμαστε πρῶτοι στή διακονία τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί τῆς, εἰ δυνατόν, καθημερινῆς τελέσεως τῆς Θείας Λειτουργίας.  Κατεβάζουμε τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό ἐπί τῆς γῆς καί ὁ Ἴδιος συγκαταβαίνει σ’ αὐτήν τήν κάθοδο καί τρέφει ἅπαντας, κλῆρο καί λαό μέ τό Τίμιο Σῶμα Του καί τό Ἄχραντο Αἷμά Του.  Ὑπάρχει ἀνώτερο, τρανότερο, μεγαλύτερο θαῦμα ἐπί τῆς γῆς;  Καί μόνο αὐτό τό Μυστήριο μπορεῖ νά φέρει τήν πολυπόθητη ἐλευθερία ἀπό τούς νοητούς ἀλλά καί ὑπαρκτούς ἐχθρούς μας.  Ἡ ἀλάνθαστη ὅμως βουλή τοῦ Κυρίου ἔχει τόν πρῶτο λόγο.  Ἐμεῖς ἀκολουθοῦμε καί ὑπακούουμε.  Ἀρκεῖ ὄντως νά Τόν ὑπακούουμε.
4.      Κλῆρος καί λαός ἑνωμένοι ἐν Χριστῷ δέν πρέπει νά ἀφήνουμε τό χρόνο μας νά χάνεται.  «Ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν» (Ἐφεσ. ε΄,16) προτρέπει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.  Καί ἀλλοῦ λέγει: «ὁ καιρός συνεσταλμένος ἐστι» (Α΄ Κορ. ζ΄,29).  Μέ ἁπλᾶ λόγια δέν ἔχουμε καιρό γιά χάσιμο.  Πρέπει νά τόν ἀξιοποιήσουμε παντοιοτρόπως.  Πρῶτα στή λατρεία τοῦ Θεοῦ καί ἔπειτα στή διακονία τῶν ἀδελφῶν.  Ὄρθρους, Ἑσπερινούς, Ἀπόδειπνα, Χαιρετισμούς, Μεσο­νυ­κτικά, Θεῖες Λειτουργίες.   
Ὅλες αὐτές οἱ θεόπνευ­στες ἱερές ἀκολουθίες μέ κορυφαία τή Θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου ἤ τοῦ Μ. Βασιλείου, ὅποτε ἐπιτρέπε­ται νά τελεῖται, μᾶς ἁγιάζουν, ἀποτελοῦν πνευματικά ἀλεξικέ­ραυνα κατά τῆς δικαίας ἀπειλῆς τοῦ Θεοῦ καί προκαλοῦν τό Θεό Πατέρα μας νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τήν τυραννία τῆς Νέας Ἐποχῆς καί νά μᾶς χαρίσει τό τεράστιο πνευμα­τικό καί χρηματικό χρέος.
5.      Μετανοη­μένοι καί ταπεινωμένοι νά φροντί­ζουμε γιά τά ἔργα τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰς ἀλλήλους διακονίας.  Προσφορά χρημάτων καί ἄλλων ἀναγκαίων εἰδῶν, γιά δαπάνη χρόνου, στήριξη ψυχολογική καί πρακτική τῶν ἀδυνάτων ἀδελφῶν, ἐλεημοσύνη μέ τόν ἐγκάρδιο καλό λόγο μας, διάθεση κοινῆς συνεργασίας γιά τή σίτιση καί περίθαλψη πάντων.  Ἡ συμπόνια, ἡ φιλοστοργία καί ἡ ἀληθινή ἐν Χριστῷ ἀγάπη θά καλύπτουν τίς ἀδυσώπητες ἀνάγκες πού καθημερινά ἀνακύπτουν.
6.      Ἡ εὐχή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με» καί τῆς Κυρίας Θεοτόκου «Ὑπεραγία Θεοτόκε βοήθει μοι», θά πρέπει μυστικά καί ἀθόρυβα, ταπεινά καί μέ ἁπλότητα νά ἐναλλάσσονται μέσα μας.  Ὅταν δουλεύουμε, ὅταν ὁδηγοῦμε, ὅταν μαγειρεύουμε, ὅταν περπατᾶμε, ὅταν πλένουμε ἤ ὅταν πλενόμαστε.  Τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χρι­στοῦ καί τῆς Παναγίας εἶναι θησαυροί ἀνέκλειπτοι, κρυμ­μένοι στά βάθη τῆς βαπτισμένης καί μυρωμένης ψυχῆς μας καί δυναμίτες πνευματικοί, σαρωτικοί κάθε κακοῦ καί δημιουργικοί ἀνθέων εὐωδιαστῶν, χριστοαρετῶν.
.                  Μακάρι ὅλη ἡ Ἑλλάδα μας νά γίνει Χριστοκράτος, Παναγιοκράτος, Χριστοέθνος, Παναγιοέθνος μέσῳ τῶν κρυφῶν μυστικῶν εὐχῶν.  Ὅλες οἱ ἄκρες τῆς Ἑλληνικῆς γῆς μποροῦν νά γίνουν Χριστοάκρες.  Μπορεῖ νά πληρωθεῖ πᾶσα ἡ Ἑλληνική γῆ τῆς εὐωδίας τῆς εὐχῆς.  Ἔτσι ἐλεύθεροι ἐν Χριστῷ πνευματικά, μποροῦ­με νά ἐλευθερωθοῦμε καί ὑλικά, βιωτικά, κοσμικά.
.                  Ὁ Ἑλληνικός λαός ἔχει ἐν Χριστῷ ζωντανές ἐμπει­ρίες, πού μπορεῖ νά τίς μεταδώσει εὐρύτερα. Ὅσο καί ἄν πολεμούμαστε ἀπό τούς δικτάτορες τῆς Νέας Ἐποχῆς, ὄχι μόνο θά ἐπιβιώνουμε ἀλλά καί θά ἁπλώνουμε τά δίχτυα  καί τά ἄγκιστρα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, γιά νά βαπτίζονται, νά φωτίζονται, νά ἀνδρώνονται, στήν ἐν Χριστῷ ζωή καί οἱ πιό μακρινοί Εὐρωπαῖοι καί μή ἀδελφοί.
.                  Ἴσως αὐτά προορατικά ἔβλεπε ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὅταν σέ μιά ἐπίσης δύσκολη περίοδο τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας, μέ ἐν Χριστῷ πνευματικό ἐνθουσιασμό ἔλεγε: «Ἡ φιλοσοφία εἶναι ἀληθῶς ἀναφαίρετον κτῆμα τοῦ Ἕλληνος· διαδιδομένη ἀνά τά ἔθνη προσηλυτίζει αὐτά καί καθιστᾶ αὐτά ἑλληνικά, οὐδέποτε δέ παύεται οὖσα Ἑλληνική· οἱ ὁπαδοί αὐτῆς, οἱ ὁμιληταί αὐτῆς ἀποβάλοντες τό ξένον καί βάρβαρον περι­βάλλονται τό ἑλληνικόν καί τήν εὐγένειαν· ἡ Ἑλληνική φιλοσοφία προώρισται ἵνα καταστήσῃ τούς πάντας Ἕλληνας· ἐγεννήθη ὑπέρ τοῦ χριστιανισμοῦ καί συνεταυτίσθη μετ’  αὐτοῦ, ὅπως ἐργασθῇ πρός σωτηρίαν τῆς ἀνθρωπότητος. Ἕλλην καί φιλοσοφία εἰσί δυό τινά ἀναπόσπαστα· μαρτυρεῖ δέ καί ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος λέγων: Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν. Ὁ Ἕλλην ἀληθῶς ἐγεννήθη, ἵνα φιλοσοφῇ· διότι ἐγεννήθη διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπό­τητος. Ἀλλ’  ἐάν ἡ φιλοσοφία ἐγένετο παιδαγωγός εἰς Χριστόν, ἕπεται ὅτι ὁ Ἕλλην πλασθείς φιλόσοφος ἐπλάσθη χριστιανός, ἐπλάσθη ἵνα γνωρίσῃ τήν ἀλήθειαν καί διαδῶ αὐτήν τοῖς ἔθνεσιν.
.                  Ναί ὁ Ἕλλην ἐγεννήθη κατά θείαν πρόνοιαν διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητος· τοῦτο τό ἔργον ἐκληρώθη αὐτῶ· αὕτη ἦν ἡ ἀποστολή αὐτοῦ· αὕτη ἡ κλῆσις αὐτοῦ ἐν τοῖς ἔθνεσιν· μαρτύριον ἡ ἐθνική αὐτοῦ ἱστορία· μαρτύριον ἡ φιλοσοφία αὐτοῦ· μαρτύριον ἡ κλίσις αὐτοῦ· μαρτύριον αἱ εὐγενεῖς αὐτοῦ διαθέσεις· μαρτύριον ἡ παγκόσμιος ἱστορία· μαρτύριον ἡ μακροβιότης αὐτοῦ, ἐξ ἧς δυνάμεθα ἀδιστάκτως νά συμπεράνωμεν καί τήν αἰωνιότητα αὐτοῦ, διά τό αἰώνιον ἔργον τοῦ Χριστιανισμοῦ μεθ’  οὗ συνεδέθη ὁ Ἑλληνισμός· διότι ἐνῷ ὅλα τά ἔθνη τά ἐμφανισθέντα ἐπί τῆς παγκοσμίου σκηνῆς ἦλθον καί παρῆλθον, μόνον τό Ἑλληνικόν ἔμεινε ὡς πρόσωπον δρῶν ἐπί τῆς παγκοσμίου σκηνῆς καθ’  ὅλους τους αἰώνας· καί τοῦτο, διότι ἡ ἀνθρωπότης δεῖται αἰωνίων διδασκάλων· μαρτύριον τέλος ἡ ἐκλογή αὐτοῦ μεταξύ τῶν ἐθνῶν ὑπό τῆς θείας προνοίας, ὅπως ἐμπιστευθῇ αὐτῷ, τήν ἱεράν παρακα­ταθήκην τήν ἁγίαν πίστιν, τήν θρησκείαν τῆς ἀποκαλύψεως καί τό θεῖον ἔργον τῆς ἀποστολῆς αὐτῆς, τό αἰώνιον ἔργον τῆς σωτηρίας διά τῆς διαπλάσεως ἁπάσης τῆς ἀνθρωπότητος κατά τάς ἀρχάς τῆς ἀποκαλυφθείσης θρησκείας. Τό ἔργον τοῦτο ἀληθῶς ἀνετέθη τῇ Ἑλληνικῇ φυλῇ· τοῦτο μαρτυρεῖται ὑπό τῆς ἱστορίας· ἕν μόνον βλέμμα ῥιπτόμενον εἰς τήν ἱστορίαν τοῦ χριστιανισμοῦ ἐπαρκεῖ ὅπως πιστώσῃ τήν ἀλήθειαν ταύτην. Ἐν τῇ ἱστορίᾳ τοῦ χριστιανι­σμοῦ ἀπό τῆς πρώτης σελίδος αὐτῆς ἀναφαίνεται ἡ τῆς Ἑλληνικῆς φυλῆς ἐν τῷ χριστιανισμῶ δρᾶσις, καί ἡ κλῆσις αὐτῆς, ἵνα ἀναλάβῃ τό μέγα τῆς ἀποστολῆς τοῦ χριστιανισμοῦ ἔργον. Οἱ θεῖοι τοῦ Σωτῆρος λόγοι «νῦν ἐδοξάσθη ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου», ὅτε ἀνηγγέλθη αὐτῷ, ὅτι Ἕλληνες ἤθελον ἰδεῖν αὐτόν, ἐνεῖχον βαθεῖαν ἔννοιαν· ἡ ρῆσις ἦν προφητεία, πρόρρησις τῶν μελλόντων· οἱ ἐκεῖ ἐμφανισθέντες Ἕλληνες ἦσαν οἱ ἀντιπρόσωποι ὅλου τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους· ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτῶν διεῖδεν ὁ θεάνθρωπος Ἰησοῦς τό ἔθνος ἐκεῖνο, εἰς ὅ ἔμελλε νά παραδώσῃ τήν ἱεράν παρακαταθήκην, ἵνα διαφυλαχθῇ τῇ ἀνθρωπότητι. Ἐν τῇ ἐπιζητήσει αὐτῶν διέγνω τήν προθυμίαν τῆς ἀποδοχῆς τῆς ἑαυτοῦ διδασκαλίας, διεῖδε τήν ἑαυτοῦ δόξαν, τήν ἐκ τῆς πίστεως τῶν ἐθνῶν καί ἀνεγνώρισε τό ἔθνος, ὅπερ πρός τόν σκοπόν τοῦτον προώριστο ἀπό καταβολῆς κόσμου.
.                  Τό Ἑλληνικόν ἔθνος ἀληθῶς πρός τόν σκοπόν τοῦτον ἐκλήθη ἀπό καταβολῆς κόσμου καί πρός τοῦτον μαρτυρεῖται διαπεπλα­σμένον· ὁ Θεός ἐν τῇ θείᾳ αὐτοῦ προνοία διέπλασεν αὐτό ὀφθαλμόν τοῦ σώματος τοῦ συγκροτουμένου ὑφ’  ἁπάσης τῆς ἀνθρωπότητος· ὡς ὄργανον τοιοῦτον ἐν τῷ σώματι τῆς ἀνθρωπότητος ὁ Ἕλλην ἐκλήθη ἵνα ἐργασθῇ καί ἐν τῷ ἔργῳ τῆς ἀναγεννήσεως».

 Γένοιτο! Γένοιτο!

24 Σεπτεμβρίου 2013

ΠΗΓΗ: «AΝΑΒΑΣΕΙΣ»

ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

Θεὸς τὸ τεχθέν, ἡ δὲ μήτηρ Παρθένος!
Τί γὰρ μεῖζον ἄλλο καινὸν εἶδεν ἡ κτίσις;

Tοῦ  Ἀρχιμ. Νικολάου Χατζηνικολάου
(Νῦν Μητρ. Μεσογαίας)

Ἀπὸ τὸ Περιοδικὸ «Πειραϊκὴ Ἐκκλησία»

.         Σὲ ὅλες σχεδὸν τὶς προφητεῖες, στὰ πολλὰ ἀποστολικὰ ἀναγνώσματα ποὺ διαβάζονται στὶς Ὧρες τῶν Χριστουγέννων καὶ στὸν Ἑσπερινό, διακρίνουμε δύο κεντρικὲς θεολογικὲς ἀλήθειες, δύο ἀλήθειες ποὺ συνδέονται ἡ μία μὲ τὸ γεγονὸς καὶ ἡ δεύτερη μὲ τὸν τρόπο τοῦ μυστηρίου. Ἡ πρώτη κρύβεται πίσω ἀπὸ τὴν εἰκόνα τοῦ βρέφους καὶ ἡ δεύτερη ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς Θεοτόκου. Ἂς τὶς δοῦμε προσεκτικά.
.          Ἡ μία εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς γίνεται ἄνθρωπος. Δηλαδή, αὐτὸ τὸ βρέφος ποὺ ἀντικρίζουμε ταπεινωμένο, περιφρονημένο, σ’ αὐτὴ τὴν ἐξευτελιστική, κενωτική, θὰ λέγαμε, κατάσταση, μέσα στὸ σπήλαιο, μέσα στὴν φάτνη, μέσα στὸ κρύο, μὲ συντροφιὰ τὰ ἄλογα ζῶα, αὐτὸ τὸ βρέφος εἶναι ὁ τέλειος Θεός. Δὲν εἶναι ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος, δὲν εἶναι κάποιος προφήτης, δὲν εἶναι ἕνας ἀπεσταλμένος τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶναι κάποιος σχεδὸν Θεός, δὲν εἶναι ἕνας Θεός· εἶναι ὁ Θεός. Αὐτὸ λέγουν τὰ τροπάρια. Αὐτὸ ὑπογραμμίζουν τὰ ἀναγνώσματα. Αὐτὸ εἶναι τὸ δόγμα τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ εἶναι ἡ πρώτη ἀλήθεια. Αὐτὴν τιμοῦμε κατὰ τὴν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων.
.         Ὑπάρχει ὅμως καὶ μία δεύτερη μεγάλη δογματικὴ ἀλήθεια· ἡ ἀλήθεια ὅτι ἡ κόρη αὐτὴ ποὺ ἐμφανίζεται στὴν εἰκονογραφία, στὴν ὑμνογραφία, στὰ εὐαγγελικὰ ἀναγνώσματα, εἶναι παρθένος. Δηλαδὴ ὁ Κύριος γεννᾶται, ὁ Θεὸς ἔρχεται σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο μέσα ἀπὸ παρθενικὴ μήτρα. Δὲν ἔρχεται διὰ τῆς φυσιολογικῆς ὁδοῦ, ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος, δὲν συλλαμβάνεται «ἐκ σπέρματος ἀνδρός», ἀλλὰ ἔρχεται μ’ ἕναν «ξένον» τρόπο· ἀσπόρως καὶ παρθενικῶς.
.         Ὅσο κι ἂν ἡ ὀρθολογισμένη σκληροκαρδία τῆς ἐποχῆς μας σκανδαλίζεται ἀπὸ αὐτὸ τὸ γεγονός, ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ Κύριος «ἐτέχθη ἐκ Παρθένου Μητρός». Γιὰ ποιόν ὅμως λόγο νὰ γεννηθεῖ ἐκ παρθένου; Τὴν ἴδια ἀπορία ποὺ ἴσως ταπεινῶς κι ἐμεῖς ἔχουμε, τὴν ἴδια ἀπορία διατυπώνει καὶ ἡ Ἐκκλησία. Γι’ αὐτὸ συχνὰ στοὺς ὕμνους τονίζεται αὐτὸς ὁ θαυμασμός, αὐτὴ ἡ ἔκπληξη. «Ὁ ἀχώρητος παντὶ πῶς ἐχωρήθη ἐν γαστρί;», «Μυστήριον ξένον ὁρῶ καὶ παράδοξον» κ.ο.κ. οἱ ὕμνοι παλεύουν μὲ τὴν ἰδέα τῆς παρθενικῆς Γεννήσεως. ἡ Ἐκκλησία, ἐνῶ ἀπορεῖ μὲ τὸ μυστήριο, δὲν τὸ ἀμφισβητεῖ. Πιστεύει μόνο σ’ αὐτό. Αὐτὴ ἡ πίστη γεννᾶ καὶ σαφεῖς ἀπαντήσεις, τόσο ἰσχυρές, ποὺ θὰ μᾶς ἔλεγε ὅτι δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ γεννηθεῖ ὁ Κύριος ἀπὸ μὴ παρθενικὴ μήτρα. Δὲν ὑπῆρχε ἄλλος τρόπος. Ἂς δοῦμε ὁρισμένους λόγους ποὺ ἐπιβεβαιώνουν αὐτὴ τὴν θεολογικὴ ἀλήθεια.
.         Ὁ πρῶτος εἶναι ὁ μυστηριακὸς λόγος. Ἔπρεπε ὁ Θεὸς νὰ ἔλθει ὄχι μὲ τοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ μὲ ὑπερφυσικοὺς τρόπους. «Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὄροι». Σίγουρα θὰ μποροῦσε νὰ ἐρχόταν ὁ Θεὸς χωρὶς νὰ δημιουργήσει τὴν θεϊκὴ ὑποψία. Ἐρχόμενος ὅμως μέσα ἀπὸ τὴν παρθενικὴ μήτρα, ἐρχόταν μ’ ἕναν τρόπο ποὺ σήμαινε ὅτι τὸ πρῶτο στοιχεῖο ποὺ ἔκανε εἶναι νὰ καταργεῖ ἐντελῶς τοὺς νόμους τῆς φύσεως. Ἀνακαινίζει τὰ πάντα. Γεννᾶ ἐλπίδες σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα. Δὲν ἦλθε μὲ φυσικὸ τρόπο. Συνεπῶς δημιουργεῖ τὴν θεολογικὴ ὑποψία ὅτι κάτι γίνεται. Παρὰ ταῦτα, ὁ ἴδιος ὁ Ἰωσὴφ δὲν ἀντιλαμβάνεται τὸ γεγονός, ὅπως βεβαιώνει τὸ Εὐαγγέλιο (Ματθ. α´ 19). «Κατεπλάγη Ἰωσὴφ τὸ ὑπὲρ φύσιν θεωρῶν», ἐπαναλαμβάνει ὁ ὑμνογράφος. Ἡ ἴδια ἡ Παναγία δὲν τὸ ὑποψιάστηκε τὴν στιγμὴ τοῦ εὐαγγελισμοῦ (Λουκ. α´ 34). Μόνον ὅταν ὑπετάγη στὴν προτροπὴ τοῦ ἀγγέλου, τότε ἄρχισε νὰ καταλαβαίνει περίπου τὸ τί θὰ τῆς συμβεῖ.
.         Δεύτερη αἰτία εἶναι ἡ ἀνάγκη τῆς καθαρότητας. Ἔπρεπε ὁ Θεὸς νὰ ἔλθει μ’ ἕναν πεντακάθαρο, τὸν καθαρότερο τρόπο. Ὄχι μ’ ἕναν τρόπο ὁ ὁποῖος εἶναι πτωτικός, ὅπως ὁ φυσικός. Ὁ τρόπος τῆς συλλήψεως καὶ τῆς γεννήσεως τοῦ καθενός μας εἰσήχθησαν στὴν ἀνθρώπινη φύση μετὰ τὴν πτώση. Αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὸ ὅτι ἡ μὲν σύλληψη εἶναι ἐνήδονη, δηλαδὴ ἡδονικῶς κανεὶς συλλαμβάνεται, ἡ δὲ γέννηση ἐπώδυνη, δηλαδὴ μὲ πόνους κανεὶς γεννᾶται. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ καὶ στὴν γέννηση τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ στὴν γέννηση τῆς Θεοτόκου, ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἔδωσε ἰδιάζοντα, μὴ ἡδονικὸ χαρακτήρα. Ἔτσι ἡ Παναγία γεννήθηκε ἀπὸ γέρους, στείρους γονεῖς, ὥστε ἡ γέννησή της νὰ μὴν εἶναι ἀποτέλεσμα ἐπιθυμίας, διαθέσεως πρὸς ἡδονὴ καὶ εὐχαρίστηση, ἀλλὰ νὰ εἶναι ἀποτέλεσμα πόθου πρὸς παιδοποιία καὶ μόνον. Ἂν αὐτὸ συνέβη μὲ τὴν Παναγία, πολὺ περισσότερο ἔπρεπε νὰ συμβεῖ γιὰ τὸν Χριστό. Σκοπὸς λοιπὸν τῆς παρθενικῆς συλλήψεως καὶ γεννήσεως τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ καθαρότητα, μὲ τὴν ὁποία ἔπρεπε νὰ ἔλθει ὁ πεντακάθαρος Θεὸς σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο.
.           Ἡ ἐκ παρθένου γέννηση ὅμως παραπέμπει καὶ στὴν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου. Λέγουν οἱ Πατέρες ὅτι, ὅπως ὁ Ἀδὰμ πλάσθηκε ἀπὸ τὴν παρθενικὴ γῆ, δίχως σπέρμα ἀνδρός, κατὰ μείζονα λόγο ὁ Νέος Ἀδάμ, ὁ ἐνανθρωπήσας Κύριος, δὲν ἦταν δυνατὸν παρὰ νὰ προέλθει ἀπὸ παρθενικὴ γέννηση. Καὶ «ὥσπερ ὁ Ἀδὰμ ἄνευ γυναικὸς γυναίκα ἤνεγκεν, οὕτω καὶ σήμερον ἡ παρθένος ἄνευ ἀνδρὸς ἄνδρα ἔτεκεν». Διαφορετικὰ πῶς θὰ ἦταν δυνατόν, ἂν ὁ Κύριος ἦταν ὑποκείμενος στοὺς νόμους τῆς φύσεως περισσότερο ἀπὸ ὅσο ὁ Ἀδάμ, νὰ μᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ τὴν παίδευση καὶ τὴν σκλαβιὰ τῆς ἁμαρτίας, στὴν ὁποία ὁ ἀρχέγονος πατέρας μας μᾶς ὑποδούλωσε;
.         Θὰ ἀναφέρω καὶ ἕναν ἄλλο θεολογικὸ λόγο. Ἂν ἐδέχετο ὁ Κύριος νὰ γεννηθεῖ ἐκ σπέρματος ἀνδρός, δηλαδὴ ἀνθρώπου, θὰ εἶχε ὑποτάξει τὴν θεϊκή Του φύση στὴν ἀνθρώπινη φύση. Δὲν συνέβη ὅμως αὐτό. Ὁ Κύριος ἦλθε γιὰ νὰ δώσει νέα ζωὴ ὄχι γιὰ νὰ πάρει ζωή, νὰ μολυνθεῖ ἀπὸ τὶς συνέπειες τῆς παλαιᾶς ζωῆς. Δὲν ἦταν δυνατὸν ὁ ἴδιος νὰ εἶναι ἀποτέλεσμα σπέρματος ἀνθρωπίνου, νὰ κληρονομήσει χαρακτηριστικὰ κάποιου ἐπίγειου πατέρα. Δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ ὑπάρχει κυριαρχία ἀνθρώπινη στὴν ἔλευσή Του. Ἔπρεπε νὰ ὑπάρχει κυριαρχία θεϊκὴ στὸν ἐρχομό Του, γιατί αὐτὸς θὰ ἀπεργάζετο τὴν ἀναγέννηση τῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἐρχομός Του προκάλεσε τὴν πνευματικὴ γονιμοποίηση, τὴν ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, τὴν ἀναγέννηση τοῦ προσώπου τοῦ καθενός μας.
.           Θὰ κλείσω καὶ μ’ ἕναν ἄλλον μυστικὸ λόγο ποὺ δὲν φαίνεται μὲ πρώτη ματιὰ καὶ λίγο ὑπαινίχθην προηγουμένως. Ἡ γέννηση τοῦ Κυρίου ἔρχεται νὰ σημάνει καὶ νὰ καθορίσει τοὺς τρόπους τῆς δικῆς μας πνευματικῆς γεννήσεως. Ὁ καθένας μας πρέπει νὰ πάρει τὸν Θεὸ μέσα του καὶ νὰ Τὸν γεννήσει ξανά. Αὐτὸ σημαίνει ἀναγέννηση. Καὶ δὲν γεννοῦμε τὸν Θεό, ἀλλὰ μᾶς γεννᾶται ὁ Θεὸς μέσα μας. Στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως ἔλεγε παντοῦ «Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ ἐγέννησε…» (Ματθ. α´ 2), ὁ ἕνας ἐγέννησε, ὁ ἄλλος ἐγέννησε καὶ καταλήγει ὁ εὐαγγελιστὴς «Ἰακὼβ ἐγέννησε τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστὸς» (στ. 16). Τὸν Κύριο δὲν τὸν γέννησε κανείς, ἀλλὰ ὁ Κύριος γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παναγία. Καὶ ἐνῶ ὅλους τοὺς γεννοῦσαν ἄνδρες, Αὐτὸς ἐγεννήθη ἐκ τῆς Παρθένου. Εἶναι ὁ Μόνος ποὺ ἦταν ἀδύνατον νὰ γεννηθεῖ ἀπὸ ἄνδρα. Γι’ αὐτὸ γεννήθηκε ὄχι ἀπὸ γυναίκα ἀλλὰ ἀπὸ παρθένο «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου». Ἔτσι ὁ καθένας μας γιὰ νὰ ἐπιτρέψει τὸν Θεὸ νὰ γεννηθεῖ μέσα του πρέπει νὰ τὸ κάνει αὐτὸ μὲ τρόπο παρθενικὸ καὶ ἐν Πνεύματι Ἁγίω.
.         Ὑπάρχουν τρεῖς προϋποθέσεις γιὰ νὰ ζήσουμε ἐσωτερικὰ Χριστούγεννα καὶ νὰ προκύψει ἀπὸ τὴν μήτρα τῆς ὑπάρξεώς μας ὁ Θεὸς στὴν ζωή μας. Εἶναι οἱ προϋποθέσεις ποὺ ἐκπηγάζουν ἀπὸ τὰ μητρικὰ ἰδιώματα τῆς Θεοτόκου: τὴν παρθενία, τὸ ἄσπορον καὶ τὸ ἀειπάρθενον. Τὸ πρῶτο εἶναι τὸ ἄσπιλον, ἡ καθαρότητα· αὐτὸ σημαίνει παρθενία. Τὸ δεύτερο εἶναι τὸ ἄσπορον τῆς Παρθένου, τὸ ὅτι δὲν δέχθηκε σπέρμα ἀνδρός· αὐτὸ σημαίνει λιτότητα καὶ ἁπλότητα. Καὶ τὸ τρίτο, τὸ ἀειπάρθενον τῆς Θεοτόκου, ὅτι ἡ Παναγία γέννησε παρθενικῶς καὶ παρέμεινε παρθένος. Ἡ κοιλιά της, ἡ μήτρα της δηλαδή, ἦταν γιὰ μιὰ χρήση, τὴν θεϊκὴ χρήση τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου.
.         Καὶ ἡ δική μας ἀκριβῶς μήτρα τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὑπάρξεως δὲν εἶναι δυνατόν, δὲν ἀντέχεται αὐτό, νὰ γεννήσει τὸν Θεὸ μὲ πτωτικοὺς τρόπους, ἀλλὰ πρέπει νὰ Τὸν γεννήσει, νὰ τοῦ ἐπιτρέψει νὰ γεννηθεῖ ἀπὸ μέσα της μὲ πνευματικοὺς τρόπους. Γι’ αὐτὸ χρειάζεται τὸ πρῶτο πράγμα, παρθενικὴ καθαρότητα. Ἂν δὲν ὑπάρχει αὐτό, ἔκτρωμα θὰ βγάλουμε. Θεὸς δὲν θὰ προκύψει στὴν ζωή μας.
.         Τὸ δεύτερο, εἶναι ἡ λιτότητα καὶ ἡ ἁπλότητα. Δὲν πρέπει νὰ Τὸν ἀναμείξουμε τὸν Θεὸ μὲ τὸ σπέρμα τοῦ παχὺ ἑαυτοῦ μας μὲ τὴν λογική μας, μὲ τὸν ὀρθολογισμό μας, μὲ τὰ συναισθήματά μας, μὲ τὴ μιζέρια μας, μὲ τὴν τραχύτητα τῆς φύσης μας. Πρέπει νὰ βγεῖ ἀπὸ μέσα μας, ὄχι ἀνθρώπινος Θεός, κατασκεύασμα δικό μας, ἀλλὰ Θεὸς δῶρο καὶ χάρις νὰ ἐνανθρωπήσει στὴν καρδιά μας Θεὸς ποὺ νὰ εἶναι Θεός. Γιατί ἐμεῖς συχνὰ ἐθελοθρησκοῦμε, μὲ δικούς μας ἄρρωστους τρόπους συλλαμβάνουμε τὸν Θεὸ μέσα μας, μὲ θελήματα, μὲ πάθη, μὲ ὀρθολογισμό, μὲ ἔντονα συναισθήματα, μὲ προκαταλήψεις, μὲ φυσικούς, νοσηρούς, πτωτικοὺς τρόπους. Ἀντὶ νὰ πιστεύουμε στὴν θέωση τοῦ ἀνθρώπου, προκρίνουμε μέσα μας ὄχι τὸν ἐνανθρωπήσαντα Θεό, ἀλλὰ ἕναν ἐξανθρωπισμένο δικό μας θεό.
.         Καὶ τὸ τρίτο ποὺ πρέπει νὰ χαρακτηρίζει τὴν ζωή μας εἶναι τὸ ἀειπάρθενο. Ὅπως ἦταν ἡ Παναγία. Ἡ γέννηση τοῦ Θεοῦ ἀπὸ μέσα μας νὰ μὴ νοθευτεῖ, νὰ μὴ γεννάει «ἀλλότρια» ἡ ψυχή μας. Νὰ μὴ δημιουργεῖ γεννήσεις, ἀλλὰ νὰ φιλοξενεῖ τὴν μία γέννηση τῆς χάριτος.
.         Ὅλα αὐτὰ δὲν ἀποτελοῦν ὑπερβολές. Εἶναι στοιχεῖα θεολογικὰ ποὺ ὑπαγορεύουν τὸν τρόπο τῆς μυστικῆς πνευματικῆς ζωῆς γιὰ τὸν καθένα μας. Ἀποτελεῖ πρότυπο πνευματικῆς ζωῆς. Μ’ αὐτὴν τὴν καθαρότητα, μ’ αὐτὴν τὴν λιτότητα καὶ μ’ αὐτὴν τὴν μονιμότητα καὶ σταθερότητα καλεῖται ὁ καθένας μας ν’ ἀποτελέσει μία μήτρα πνευματική, ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ βγεῖ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, θὰ μαρτυρηθεῖ σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο, ἀφοῦ προηγουμένως θὰ ἔχει προκύψει ὡς χάρις καὶ εὐλογία καὶ στὴν δική μας τὴν ζωή.

 ΠHΓΗ: kantonopou’ s blog (ἀπὸ gonia.gr)

ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ ΑΡΑΓΕ ΔΕΝ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ; («τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ»)

.       ΣΧΟΛΙΟΝ «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ»: Σήμερα, Πέμπτη τῆς Διακαινησίμου, διαβάζεται (στὴν Θ. Λειτουργία) ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ περιλαμβάνει τὸν διάλογο τοῦ Χριστοῦ μὲ τὸν Νικόδημο. Ἐκεῖ ὁ Χριστὸς λέει ὅτι «τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ». Αὐτὴ ἡ φράση παρερμηνεύεται συχνὰ καὶ ἐξάγονται λαθεμένα συμπεράσματα, τὰ ὁποῖα παρασύρουν τοὺς χριστιανοὺς σὲ «πανθρησκειακὲς» κατανοήσεις καὶ στρεβλὲς ἀντιλήψεις.
.       Ἡ «Χρ. Βιβλ.» ἐνετόπισε μιὰ προσεκτικὴ προσέγγιση τοῦ θέματος ἐπὶ τῇ βάσει τῶν πατερικῶν ἑρμηνειῶν στὸ βιβλίο τοῦ πρωτ. Ἰωάννου Φωτοπούλου: «Θεανθρώπινη Καθολικότητα ἢ Πανθρησκειακὴ Παγκοσμιότητα», Ἀθήνα 2003, (σελ. 119-130), τὴν ὁποία προσέγγιση παραθέτει στοὺς ἀναγνῶστες της κατωτέρω. Σ᾽ αὐτὴν διευκρινίζεται ὅτι τὸ Πνεῦμα πνεῖ ὅπου θέλει ἀλλὰ αὐτὴ ἡ Ἐνέργειά Του εἶναι στενὰ συνδεδεμένη μὲ τὴν εἰς Χριστὸν Πίστη καὶ τὸ Ἅγιον Βάπτισμα.

Tί σημαίνει ἡ Κυριακή ρῆσις «τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Ἰω. γ´8);

.        (…) Ἀφοῦ εἴδαμε τί λέγουν τό Εὐαγγέλιο καί οἱ Πατέρες περί τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἄς δοῦμε τί σημαίνουν καί τά Κυριακά λόγια «Τό Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ». Ἡ ὀρθόδοξη ἑρμηνευτική ἐπιβάλλει κάθε ἁγιογραφικό χωρίο νά τό βλέπουμε καί νά τό κατανοοῦμε στή συν­άφειά του.
.          Τά λόγια λοιπόν αὐτά λέγονται ἀπό τόν Κύριο πρός τό Νικόδημο στή νυκτερινή τους συνομιλία (Ἰω. γ´ 1-21). Κατ᾽ ἀρχάς ὁ Κύριος χωρίς περιστροφές τόν διδάσκει περί τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ λέγοντάς του: «Ἀμήν, ἀμὴν λέγω σοι, ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἄνωθεν, οὐ δύναται ἰδεῖν τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Ὁ Νικόδημος μέ τόν κοσμικό του λογισμό τόν ἐρωτᾶ: «πῶς δύναται ἄνθρωπος γεννηθῆναι γέρων ὤν; μὴ δύναται εἰς τήν κοιλίαν τῆς μητρὸς αὐτοῦ δεύτερον εἰσελθεῖν καὶ γεννηθῆναι; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς. ἀμὴν ἀμὴν λέγω σοι, ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καὶ Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Ἀ­παντᾶ λοιπόν ὁ Κύριος στήν ἀπορία τοῦ Νικοδήμου τονίζοντάς του ὅτι χωρίς τήν ἐν Χριστῷ ἀναγέννηση «ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος», δηλ. χωρίς τό ἅγιο Βάπτισμα, δέν μπορεῖ νά εἰσέλθει στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Καί συνεχίζει: «τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκός σάρξ ἐστι, καὶ τὸ γεγεννημένον ἐκ Πνεύματος πνεῦμα ἐστί», ἐξηγώντας τίς συνέπειες τῆς πνευματικῆς ἀναγεννήσεως.
.        Ἐπειδή ὅμως ὁ ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς Κύριος εἶ­δε ἀκόμα ἀποροῦντα τόν νυκτερινό του μαθητή, τοῦ ἐξηγεῖ μέ κάποια εἰκόνα τά τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: «μὴ θαυμάσῃς ὅτι εἶπόν σοι, δεῖ ὑμᾶς γεννηθῆναι ἄνωθεν. τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ, καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούεις, ἀλλ᾽ οὐκ οἶδας πόθεν ἔρχεται καὶ ποῦ ὑπάγει. οὕτως ἐστὶ πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ Πνεύματος», δηλ. «ὁ ἄνεμος ὅπου θέλει φυσάει κι ἀκοῦς τή βοή του ἀλλά δέν ξέρεις ἀπό ποῦ ἔρχεται καί ποῦ πηγαίνει. Ἔτσι εἶναι καί καθένας ἀναγεννημένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα»
.       Ἄς δοῦμε τώρα καί τούς ὀρθοδόξους ἑρμηνευτές. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύοντας τόν στίχο «ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καὶ Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» λέγει: «…λέγω ὡς ἀναγκαῖον εἶ­ναι (ἐνν. τό Βάπτισμα) καὶ μηδὲ δυνατὸν ἄλλως σωθῆ­ναι… ἡ μὲν γὰρ γηΐνη γέννησις ἡ κατά σάρκα ἀπὸ τοῦ χοὸς ἐστί… ἐκείνη δέ, ἐκ Πνεύματος οὖσα, ῥαδίως ἡμῖν τὰς ἁψίδας ἀναπετάννυσι τὰς ἄνω». Καί συνεχίζει ἀπευθυνόμενος πρός τούς κατηχουμένους: «Ἀκούσατε ὅσοι τοῦ φωτίσματος ἐστὲ ἐκτός, φρίξατε, στενάξατε, φοβερὰ γὰρ ἡ ἀπειλή, φοβερὰ ἡ ἀπόφασις. Οὔκ ἐστι, φησί, τὸν μὴ γεννηθέντα ἐξ ὕδατος καὶ Πνεύματος εἰσελθεῖν εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν οὐ­ρανῶν, διότι τοῦ θανάτου φορεῖ ἔνδυμα, τὸ τῆς κατάρας, τὸ τῆς φθορᾶς, οὐδέπω τὸ Δεσποτικόν ἔλαβε σύμβολον, ξένος ἐστὶ καὶ ἀλλότριος, οὐκ ἔχει τὸ σύνθημα τὸ Βασιλικόν». Μεταφράζουμε: «Λέγω ὅτι εἶναι ἀναγκαῖο τό Βάπτισμα καί δέν γίνεται ἀλλιῶς νά σωθεῖς. Ἡ μέν γήϊνη γέννηση, ἡ σαρκική, εἶναι ἀπό τό χῶμα, ἐκείνη δέ πού εἶναι ἐκ τοῦ Πνεύματος εὔκολα μᾶς ἀνοίγει τίς οὐράνιες ἁψίδες. Ἀ­­κοῦστε τα αὐτά ὅσοι εἶστε μακριά ἀπό τό Φώτισμα (τό ἅ­­γιο Βάπτισμα). Τρομάξτε, στενάξτε, γιατί ἡ ἀπειλή εἶ­ναι φοβερή, φο‚ερή καί ἡ ἀπόφαση. Δέν εἶναι δυνατόν ὁ μή ἀναγεννηθείς δι᾽ ὕδατος καί Πνεύματος νά εἰσέλθει στήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, γιατί φορεῖ τό ἔνδυμα τοῦ θανάτου, τό ἔνδυμα τῆς κατάρας, τό ἔνδυμα τῆς φθορᾶς. Δέν ἔλαβε ἀκόμα τό σύμβολο τοῦ Δεσπότου, εἶναι ξένος καί ἀλλότριος. Δέν ἔχει τό Βασιλικό γνώρισμα».
.       Ὥστε τό βάπτισμα εἶναι αὐτό πού ἀνοίγει τίς πύλες τοῦ οὐρανοῦ. Χωρίς αὐτό ὁ ἄνθρωπος εἶναι ντυμένος τό φό­ρεμα τοῦ θανάτου, τῆς κατάρας καί τῆς φθορᾶς. Πολύ περισσότερο, ὁ ἀβάπτιστος καθήμενος ἐν χώρᾳ καί σκιᾷ θανάτου, εἶναι ἀδύνατον νά δεχθεῖ «σπινθήρα φωτός», «ἀ­κτῖνα ζωῆς καί ἀληθείας» καί νά ἔλθει σέ ἐπαφή μέ τήν οὐράνια πραγματικότητα μέσα ἀπό θρησκεῖες δαιμονικές. Γι᾽ αὐτό ὁ Χρυσορρήμων ὁμιλεῖ γιά «φοβερά ἀπειλή» στερήσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ στήν περίπτωση τῆς μή «δι᾽ ὕδατος καὶ Πνεύματος» ἀναγεννήσεως. Λέγει κάτι πού σήμερα θά ἑρμηνευόταν ὡς ἄσκηση «τρομοκρατίας» κατά τῆς «ἐλευθέρας θρησκευτικῆς συνειδήσεως τοῦ ἀνθρώπου», ὡς πράξη ἀποκλεισμοῦ τοῦ ἄλλου. Ἀλλά ὁ Κύριός μας, ὁ σταυρωθείς καί ἀναστάς χάριν ἡμῶν γνωρίζει τήν ὀντολογική ἀδυναμία τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου καί δέν ἀφήνει τόν ἄνθρωπο στήν ἡσυχία τοῦ θανάτου. Μέ ποικίλους τρόπους τόν ὁδηγεῖ στήν Ἀλήθεια καί τή Ζωή.
.        Παρόμοια λέγει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στόν Γ´ Ἀντιρρητικό του λόγο πρός Ἀκίνδυνον: «Tίς δ᾽ οὐκ οἶδε τῶν μεμυημένων τὰ Χριστιανῶν καὶ τοῖς εὐαγγελικοῖς θεσπίσμασι συνετὴν ὑπεχόντων ἀκοὴν ὡς “τὸ γεγεννημένον ἐκ τοῦ Πνεύματος Πνεῦμά ἐστι” παρὰ τοῦ Κυρίου εἴρηται πρὸς τὸν Νικόδημον καὶ ὡς περὶ τῶν εἰς αὐτὸν πιστευόντων εἴρηται καὶ τῶν διὰ τοῦ εἰς αὐτὸν βαπτίσματος χάριτι γεγεννημένων ἐκ τοῦ Πνεύματος καὶ Πνεῦμα γεγονότων, δηλαδή πνευματικῶν, διὰ τῆς ἐκ τοῦ ἁγίου Πνεύματος υἱοθεσίας; Διὸ καὶ συνᾴδων τοῖς ἐκεῖ μικρὸν ἀνωτέρω εἰρημένοις, πρὸς τὸν αὐτὸν Νικόδημον λέγει προϊών. “μὴ θαυμάσῃς ὅτι εἶπον, δεῖ ὑμᾶς γεννηθῆναι ἄνωθεν. Τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ…”». Μετάφραση: «Ποιός ἀπό τούς μεμυημένους στή χριστια­νική πίστη καί ἀπό ὅσους συνετά ἀκούουν τά εὐαγγελικά θε­σπίσματα δέν γνωρίζει ὅτι τά λόγια: “τό γεγεννημένον ἐκ Πνεύματος Πνεῦμα ἐστί” λέχθηκαν πρός τό Νικόδημο γι᾽ αὐτούς πού πιστεύουν σ᾽ Αὐτόν καί γι᾽ αὐτούς πού βαπτίσθηκαν σ᾽ Αὐτόν καί ἀναγεννήθηκαν ἐκ τοῦ Πνεύματος διά τῆς Χάριτος κι ἔγιναν Πνεῦμα δηλ. πνευματικοί διά τῆς υἱο­θεσίας ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Γι᾽ αὐτό συμφωνώντας καί μ᾽ αὐτά πού εἶπε λίγο πρίν, λέει στό Νικόδημο: μήν ἀπορεῖς πού σοῦ εἶπα ὅτι πρέπει νά ἀναγεννηθεῖτε. Τό Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ..» (ἀκολουθεῖ ἡ ἁγιογραφική συνέχεια).
.       Κι ἀπό τήν συνάφεια λοιπόν τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου κι ἀπό τήν ἑρμηνεία τοῦ Ἁγίων Πατέρων, εἶναι φανερό ὅτι ἡ δράση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ πνεῦσις Του, σχετίζεται ἐδῶ μέ τή διά τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος ἀναγέννηση ὄχι μέ μιά ἀκαθόριστη πνοή τοῦ Παρακλήτου πού δίνει «ἐμπνεύσεις» καί «μεγαλειώδεις συλλήψεις» στίς διάφορες θρησκεῖες.
.        Εἶναι ὅμως ἀπαραίτητο νά ἰδοῦμε καί τούς ἄλλους ἑρμηνευτές Πατέρες εἰδικώτερα γιά τό συγκεκριμένο χωρίο, «Τό πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ».
.        Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας σχολιάζοντας τό ὡς ἄνω χωρίο λέγει ὅτι ὁ Κύριός μας σάν πολύ καλός Διδάσκαλος χρησιμοποιεῖ τήν εἰκόνα τοῦ ἀνέμου ὡς παράδειγμα γιά νά φανερώσει «τοῦ μυστηρίου τὸν τύπον». Τό παράδειγμα αὐτό εἶναι ἕνας ἀπό τούς ποικίλους τρόπους μέ τούς ὁποίους «μεθοδεύει τῶν ἀκροωμένων τὸν νοῦν», καί συνεχίζει: «Τοῦτος ὁ ἄνεμος, πού βρίσκεται στόν κόσμο, στήν ἀτμόσφαιρα, πνέει παντοῦ, σ᾽ ὅλη τήν οἰκουμένη, τρέχει ὅπου θέλει καί ἡ παρουσία του γίνεται ἀντιληπτή μόνο μέ τό “χτύπημά” του, τό θόρυβό του. Ξεφεύγει μέν ἀπό τά μάτια ὅλων, ἀλλά καθώς ἔρχεται σέ ἐπαφή, σάν λεπτή αὔρα, μέ τά σώματα, δίνει κάποια αἴσθηση τῆς σύμφυτης σ᾽ αὐτόν, τῆς φυσικῆς ἐνεργείας πού τό χαρακτηρίζει. Ἔτσι —λέγει ὁ Κύριος στό Νικόδημο— πρέπει νά ἐννοήσεις τήν διά Πνεύματος ἀναγέννηση. Ἀπό τά μικρά παραδείγματα νά χειραγωγεῖσαι στά “μείζονα” καί νά χρησιμοποιεῖς σάν εἰκόνα τό λόγο μου, γιά νά ἐννοεῖς “τά ὑπέρ αἴσθησιν”». Μ᾽ αὐτή τήν εἰκόνα λοιπόν, ὁ Κύριος, κατά τόν ἅγιο Κύριλλο, θέλει νά δηλώσει τή μυστική καί ὑπερφυᾶ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
.        Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύει τό ἴδιο χωρίο στήν συνέχειά του λέγοντας: «Ἀφοῦ δέν μπορεῖς νά ἑρμηνεύσεις, νά κατανοήσεις τήν ὁρμή καί τόν δρόμο πού ἀκολουθεῖ ὁ ἄ­νεμος, ἄν καί τόν αἰσθάνεσαι μέ τήν ἀκοή καί τήν ἁφή, πῶς τολμᾶς νά περιεργάζεσαι τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος;». Καί πιό κάτω συνεχίζει: «Ἡ φράση “τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ” ἐλέχθη πρός παράστασιν τῆς ἐξουσίας τοῦ Παρακλήτου κι αὐτό σημαίνει ὅτι… τήν ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος δέν μποροῦν νά τήν περιορίσουν οὔτε οἱ νόμοι τῆς φύσεως, οὔτε οἱ ὅροι τῆς σωματικῆς γεννήσεως, οὔτε ὁτιδήποτε ἄλλο παρόμοιο». Λέγει δέ ὁ ἱερός Πατήρ κάτι πολύ σημαντικό ὅτι δηλ. ἡ φράση «τὴν φωνήν αὐτοῦ ἀκούεις» εἰπώθηκε στό Νικόδημο περί τοῦ ἀνέμου. «Οὐ γὰρ ἄν, ἀπίστῳ διαλεγόμενος, καὶ οὐκ εἰδότι τοῦ Πνεύματος τὴν ἐνέργειαν, εἶπε “τὴν φωνήν αὐτοῦ ἀκούεις”».
.         Τί μᾶς λέγει ἐδῶ ὁ ἅγιος; Ὅτι ὁ Κύριος ἐπιμένει στό παράδειγμα τοῦ ἀνέμου, γιατί αὐτή μόνο τήν ἐμπειρία εἶχε ὁ Νικόδημος. Δέν τοῦ ὁμιλεῖ περί τῆς βιαίας πνοῆς τοῦ Παρακλήτου, διότι ὁ Νικόδημος ὡς «ἄπιστος», ἀφώτιστος, δέν γνωρίζει, δέν μπορεῖ νά «ἀκούσει» τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Κι ἄν ὁ νυκτερινός μαθητής τοῦ Χριστοῦ δέν γνωρίζει, ὡς ἄπιστος, τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πολύ περισσότερο οἱ ἐχθροί τοῦ Χριστοῦ, ὁ Φραγκολατῖνος, ὁ λουθηροκαλβῖνος, ὁ Ἰνδουϊστής, ὁ Ἑβραῖος, ὁ Μουσουλμάνος δέν μποροῦν νά ἀπορροφήσουν ἀκτῖνες τῆς θείας ἀκτινοβολίας, καθό ἀβάπτιστοι καί ἀφώτιστοι. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὁμιλεῖ κι αὐτός γιά τήν ἐξουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: «Δέν νοιώθεις καμμιά αἰδώ», λέγει ὁ Θεολόγος στούς ἀρνητές τῆς θεότητος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «γιά τήν ἐξουσία τοῦ Πνεύματος, τό ὁποῖο πνέει σ᾽ ὅσους θέλει, ὅταν θέλει, ὅσο θέλει; Ἐπιδημεῖ στόν Κορνήλιο καί στούς ἀνθρώπους του πρό τοῦ Βαπτίσματος, σ᾽ ἄλλους μετά τό βάπτισμα διά τῶν Ἀποστόλων, ὥστε κι ἀπό τά δύο δηλ. κι ἀπό ὅσους ἐπιφοιτᾶ ὡς Δεσπότης, ὄχι δουλικά, κι ἀπό ὅσους ἐπιζητεῖται πρός τελείωση τοῦ βαπτίσματος νά μαρτυρεῖται ἡ θεότης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».
.          Μέ τούς πυρίνους αὐτούς καί θεοπνεύστους λόγους του ὁ ἅγιος Γρηγόριος κηρύττει τήν θεότητα καί κυριότητα, τήν ἐξουσία καί ἐλευθερία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μήπως μέ ὅσα λέγει περί τῆς ἐπιδημίας Του στόν Κορνήλιο πρό τοῦ βαπτίσματος ὁ ἅγιος Γρηγόριος θέλει νά πεῖ ὅτι τό Παράκλητον Πνεῦμα ἐνεργεῖ χωρίς τήν εἰς Χριστόν πίστη, χωρίς τήν Ἐκκλησία; Mήπως τό Ἅγιο Πνεῦμα δρᾶ ἀνεξάρτητο, ἔχει τό δικό Του ἔργο, τήν δική Του Οἰκονομία; μήπως τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ὁδηγεῖ τούς ἀνθρώπους ἀπαραιτήτως στόν Χριστό; Μήπως ἐνεργεῖ δίνοντας «ἐκπληκτική δύναμη πίστεως — δηλαδή σχέσεως ἀνάμεσα στόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο», χωρίς αὐτή ἡ πίστη νά εἶναι ἡ πίστις στόν ἐν Τριάδι Θεό; (…) Ἁπλῆ ἀνάγνωση τῶν ἀνωτέρω περικοπῶν πείθει τόν ἀναγνώστη ὅτι ἡ πίστις ὅλων τῶν ἀνωτέρω προσώπων δέν εἶναι ψυχολογικῆς τάξεως δύναμη στρεφομένη σέ κάποιο Θεό, ἀλλά πίστις στόν Χριστό, δῶρο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δωρημένη ἐκ τοῦ Πατρός τῶν φώτων, λόγῳ τῆς ἀγα­θῆς τους προαιρέσεως. Συγκεκριμένα ὁ Κορνήλιος, ὅπως λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος «οὔκ ἐστι Ἰουδαῖος, οὐδὲ ζῶν κατὰ νόμον, ἀλλ᾽ ἤδη προειλήφει τήν ἡμετέραν πολιτείαν» δηλ. δέν εἶναι Ἰουδαῖος, οὔτε ζεῖ σύμφωνα μέ τόν Νόμο ἀλλά ἤδη ἀκολουθοῦσε τήν Χριστιανική πολιτεία (ζωή)». Προσευχόταν λοιπόν στόν Θεό κι ὄχι στούς θεούς τῶν εἰ­δώλων, ἀναζητώντας τον. Ἔτσι ὁ Τριαδικός Θεός βλέπον­τας τήν ἀγαθή προαίρεσή του ἀποστέλλει ἄγγελο γιά νά τόν φέρει σέ ἐπαφή μέ τόν Πέτρο καί δι᾽ αὐτοῦ νά γνωρίσει τόν Χριστό. Κατά τήν ἐπικοινωνία μαζί του, ἀκούει τό κήρυγμα τοῦ Ἀποστόλου περί τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Οἰκονομίας καί γιά τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν πού δίδεται διά τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ σ᾽ ὅσους πιστεύσουν σ᾽ Αὐτόν.
.        Κι ἐνῷ μιλοῦσε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος «ἐπέπεσε τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπί πάντας τοὺς ἀκούοντας τὸν λόγον» καί «οἱ ἐκ περιτομῆς πιστοὶ …ἤκουον …αὐτῶν λαλούντων γλώσσαις καὶ μεγαλυνόντων τὸν Θεόν». (Πράξ. ι´ 44-46) Γράφει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «…ἐπειδή τὴν διάνοιαν αὐτῶν ἔδειξαν θαυμαστὴν οὖσαν καὶ τῆς διδασκαλίας ἀρχὴ γέγονε, καὶ ἐπίστευσαν ὅτι πάντως τὸ βάπτισμα ἄφεσίς ἐστιν ἁμαρτημάτων, τότε ἐπῆλθε τὸ Πνεῦμα». Πίστευσαν λοιπόν στήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ, στήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν διά τοῦ βαπτίσματος καί τότε ἐπέπεσε τό Ἅγιο Πνεῦ­μα. Ἔτσι λοιπόν ἡ χάρις ἐπῆλθεν στούς πιστεύσαν­τας στόν Χριστό. Καί γιατί πρό τοῦ Βαπτίσματος; «Ἐκ περιουσίας παρά τοῦ Θεοῦ, ἵνα δειχθῇ καὶ ἡ ἀρχὴ οὐ παρὰ τοῦ Ἀποστόλου» δηλ. ἐπιπλέον, μέ ἀφθονία (ἐδόθη τό Ἅγιο Πνεῦμα) ἀπό τόν Θεό γιά νά ἀποδειχθεῖ ὅτι ἡ ἀρχή τῆς κλήσεως τῶν Ἐθνῶν δέν ἔγινε ἀπό τόν Ἀπόστολο, ἀλλά ἀπό τόν Θεό. Ἦταν δηλαδή ἡ ἔλευσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἕνα θαυμαστό σημεῖο, πρίν ἀπό τό Βάπτισμα, γιά νά φανεῖ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στούς ἐκ περιτομῆς Χριστιανούς καί νά δοθεῖ ἔτσι ἕνα ἀκαταμάχητο ἐπιχείρημα στόν Πέτρο κατά τήν ἀπολογία του πρός αὐτούς.
.        Παράλληλα ἀποδεικνύεται ἡ ἐξουσία καί ἡ Θεότης τοῦ Παρακλήτου, τό ὁποῖο δρᾶ πρό τοῦ Βαπτίσματος ὄχι ὅ­μως ἀνεξάρτητα ἀπ᾽ αὐτό. Γι᾽ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο ἀκολουθεῖ ἀμέσως τό ἅγιο Βάπτισμα. Γράφεται στήν συνέχεια τῶν Πράξεων: «τότε ἀπεκρίθη Πέτρος· μήτι τὸ ὕδωρ δύναται κωλῦσαι τοῦ μὴ βαπτισθῆναι τούτους, οἵτινες τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔλαβον ὡς καὶ ἡμεῖς; προσέταξεν δὲ αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ βαπτισθῆναι» (Πράξ. ι´ 47-48). Ἄν δεχθοῦμε ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χωρίς τήν πίστη στόν Χριστό, χωρίς τόν Χριστό, ἐνέργεια πού φωτίζει καί δίνει κοινές ἐμπειρίες σέ ἀπίστους καί χριστιανούς (κι αὐτό δεχόμαστε ἄν πιστέψουμε ἀπορρόφηση ἀκτίνων τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἀπό τίς θρησκεῖες-μπαταρίες(!), ἀπό τίς θρησκεῖες πού μάλιστα μάχονται τόν Χριστό καί κατασφάζουν τούς Χριστιανούς) τότε διασπᾶμε τό Μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀφοῦ οἱ ἄκτιστες ἐνέργειες εἶναι κοινές, εἶναι τῆς φύσεως τοῦ Θεοῦ, εἶναι καί τῶν τριῶν θεαρχικῶν Ὑποστάσεων.
.         Ἐν πάσῃ περιπτώσει τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἔχει καμμιά ἀπολύτως σχέση, ὅπως ἀπεδείχθη ἀπό τίς προηγούμενες πατερικές καί ἁγιογραφικές μαρτυρίες, μέ «τίς ὑψηλότερες θρησκευτικές ἐμπνεύσεις τῆς ἀνθρωπότητος». Φωτίζει ὁ Χριστός «πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (Ἰω. α´ 9) γιά νά τόν ὁδηγήσει στό Φῶς τῆς Βασιλείας του. «Κέκληται γὰρ τῶν ἐθνῶν ἡ πληθὺς οὐ διὰ τῆς τοῦ νόμου παιδαγωγίας, οὐ διὰ προφητῶν ἁγίων· ἀγείρει δὲ μᾶλλον αὐτὰ θεία καὶ ἀπόρρητος χάρις νοερῶς ἐλλάμπουσα καὶ τῆς διὰ Χριστοῦ σωτηρίας ἐντιθεῖσα τὴν ἔφεσιν», γράφει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας. Μετάφραση: «ἔ­χει κληθεῖ (στή σωτηρία) τό πλῆθος τῶν ἐθνῶν ὄχι μέ τήν παιδαγωγία τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου οὔτε διά τῶν ἁγίων προφητῶν. Τά διεγείρει μᾶλλον ἡ θεία καί ἀπόρρητη χάρις πού λάμπει νοερά καί βάζει μέσα τους τήν ἐπιθυμία τῆς σωτηρίας διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Τό Ἅγιο Πνεῦμα φωτίζει τά ἔθνη, γιά νά τά ὁδηγήσει στήν σωτηρία μόνο διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, βγάζοντάς τα ἀπό τήν πλάνη καί τό σκότος τῶν ψευδοθρησκειῶν τους. Δέν ρίχνει τό φῶς του μέσα στήν λατρεία τῶν εἰδώλων (δαιμόνων) στό ἀκάθαρτο Ἰσλάμ ἤ κατά τήν διάρκεια τοῦ γκουρουϊστικοῦ διαλογισμοῦ κ.λ.π.
.          Βλέποντας τήν προαίρεση τοῦ κάθε ἀνθρώπου, πονών­τας τόν «κατ᾽ εἰκόνα» Του πλασθέντα ἄνθρωπον τόν φωτίζει γιά νά τόν ὁδηγήσει σέ κοινωνία μαζί Του. Δέχεται τήν δίψα του, τήν ἀναζήτησή του καί ὅπως ἔκαμε μέ τόν Κορνήλιο τόν δέχεται εἰς τούς κόλπους Του, εἰς τήν Ἐκκλησία Του. Ἔτσι κάμει καί σήμερα ὁδηγώντας, Φράγκους, μουσουλμάνους, Ἰνδουϊστές, ἀφοῦ ἀρνηθοῦν τήν πλάνη τους, στήν κοινωνία τοῦ Σώματός Του. Ἔξω ἀπό αὐτήν τήν ἐν Τριάδι ζωή ὑπάρχει τό βαθύ σκότος τῆς ἀποστασίας, ἡ χώρα καί ἡ σκιά τοῦ θανάτου.
.           Τό τί θά κάμει ὁ Θεός γιά τούς ἀβαπτίστους μᾶς τό λέει στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή τοῦ Ἀπ. Παύλου. Θά κρι­θοῦν κατά τό νόμο πού εἶναι γραμμένος στίς καρδιές τους, ὡς πλασθέντες κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ «συμμαρτυρούσης αὐ­τῶν τῆς συνειδήσεως» (Ρωμ. β´ 14-16). Πουθενά δέν γράφεται ὅτι θά κριθοῦν σύμφωνα μέ τίς «θρησκευτικές τους ἐμπειρίες», τήν «προφητική ἐνόραση» ἤ «τούς πνευματικούς θησαυρούς πού ἔχουν διατηρήσει». Ὅλα αὐτά εἶ­ναι ὄχι μόνο ἄχρηστα ἀλλά καί δαιμονικά, ὅπως ἀπεδείχθη.