Ἄρθρα σημειωμένα ὡς Σχίσμα
ΑΡΑΓΕ Ο ΕΠΕΚΤΑΤΙΣΜΟΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΝΕΟ ΣΧΙΣΜΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΙΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ;
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 6 Φεβρουάριος 2022
ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΞ ΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΝ ΟΥΚΡΑΝΙᾼ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ, ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 11 Ἰανουάριος 2022
Ἀπό ὅλα αὐτά πού ἔγιναν ἀπό τό ἔτος 1993 (28 χρόνια μέχρι σήμερα), δέν μπορῶ νά ἀποδώσω εὐθύνες στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη ὅτι πιέσθηκε ἀπό τούς Ἀμερικανούς, ἀφοῦ ὅλα αὐτά τά χρόνια ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἔδειξε καλή πρόθεση νά ἐπιλύση τό θέμα τῆς χορηγήσεως Αὐτοκεφαλίας, μέ ὑποχώρησή του ἀπό τήν ἕως τότε πρακτική.
Μπορῶ δέ νά ἀποδώσω εὐθύνες σέ ἐκείνους, κυρίως στήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας, πού δέν ἀποδέχθηκαν τό κείμενο γιά τήν χορήγηση τῆς Αὐτοκεφαλίας, πού ἦταν συγχρόνως κινήσεις γιά τήν ὑπονόμευση τοῦ ρόλου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τελικά ὑπονόμευση τοῦ συνοδικοῦ καί ἱεραρχικοῦ πολιτεύματος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Αὐτή ἔθεσε βέτο γιά τήν μή ὁλοκλήρωση τοῦ κειμένου γιά τό Αὐτοκέφαλο καί τόν τρόπο χορηγήσεώς του, τό ὁποῖο πλέον εἶναι ἕνα κείμενο ἐργασίας χωρίς νά ἔχη συμφωνηθῆ.
τοῦ Μητροπολ. Ναυπάκτου καὶ Ἁγ. Βλασίου Ἱεροθέου
ΠΗΓΗ: parembasis.gr
. Ἀπό πολλά χρόνια παρακολουθῶ προσεκτικά τήν ἐκκλησιαστική κρίση πού ὑπάρχει στήν Οὐκρανία πού ἐπεκτάθηκε σέ ὅλη τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ ἀπρόβλεπτες συνέπειες, ὅπως φαίνονται μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου καί ἔγραψα διάφορα κείμενα, τά ὁποῖα συμπεριλήφθηκαν στό βιβλίο μου μέ τίτλο «Τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας, μέ ἀναφορά στό οὐκρανικό ζήτημα», τό ὁποῖο ἐξεδόθη τό 2019.
. Βασικά θέματα τοῦ βιβλίου αὐτοῦ ἦταν τά ἐκκλησιολογικά ζητήματα, ὅπως τί εἶναι τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τί εἶναι τό Πρωτεῖο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, τί εἶναι ὁ θεσμός τῆς Αὐτοκεφαλίας στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τί εἶναι ἡ Ἀποστολική Παράδοση καί Ἀποστολική Διαδοχή στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, πῶς λειτουργεῖ ὁ θεσμός τῆς Πενταρχίας, καί θέματα πού σχετίζονται μέ τήν θεωρία τῆς Τρίτης Ρώμης. Στό τέλος ἐτέθη καί μιά πρόταση γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ οὐκρανικοῦ ζητήματος.
. Ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἡ Ρωσία, τόσο ἐκκλησιαστικά ὅσο καί πολιτικά, ἀποδίδει, μέ διάφορες δηλώσεις τῶν ἐκπροσώπων της, εὐθῦνες στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη γιά τήν χορήγηση Αὐτοκεφαλίας σέ δύο σχισματικές Ὁμάδες, μέ τήν παρέμβαση καί τήν πίεση τῆς Ἀμερικανικῆς Πολιτικῆς. Μέ ἀφορμή αὐτήν τήν ἐκτίμηση προβαίνει σέ διάφορες ἐνέργειες πού ὑπονομεύουν τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
. Προσπάθησα νά ἐρευνήσω τό θέμα αὐτό καί νά δῶ τήν ἱστορία του, στό γιατί ἔφθασε ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης νά δώση τήν αὐτοκεφαλία στήν Οὐκρανία καί ποιά εἶναι ἡ εὐθύνη τῶν Ἀμερικανῶν ἤ τῶν Ρώσων στήν ὑπόθεση αὐτή.
. Ἐπειδή ἤθελα νά δῶ τήν ὅλη ἱστορία τοῦ θέματος, δέν θέλησα νά ἀσχοληθῶ ἁπλῶς μέ διάφορες δηλώσεις, οὔτε νά γράψω «ἐκθέσεις» μέ βερμπαλισμούς καί «ἔξυπνες» ἰδέες καί συμψηφισμούς εὐθυνῶν, ἀλλά νά μελετήσω τά Πρακτικά τῶν Προσυνοδικῶν Διασκέψεων καί τῶν Προπαρασκευαστικῶν Ἐπιτροπῶν μέχρι τό 2019 πού χορηγήθηκε ἡ Αὐτοκεφαλία στήν Οὐκρανία ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Ἡ μελέτη αὐτή τῶν Πρακτικῶν τῶν Διορθοδόξων Συζητήσεων ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τήν παρουσία Ἐκπροσώπων ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, μεταξύ τῶν ὁποίων καί τῆς Ρωσίας ἐπεκτάθηκε σέ πάνω ἀπό 1.500 σελίδες.
. Ἀπό τήν ἀνάγνωση τῶν Πρακτικῶν τῶν Διορθοδόξων Συναντήσεων στίς ὁποῖες συζήτησαν καί τό θέμα τῆς χορηγήσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας σέ μιά Ἐκκλησία πού τό ζητᾶ, ἐξάγονται μερικά συμπεράσματα.
. Κατ’ ἀρχάς ὅτι στήν Διορθόδοξη Προπαρασκευαστική Ἐπιτροπή πού ἔγινε ἀπό 7η ὥς 13η Νοεμβρίου 1993, ὕστερα ἀπό ἀπόφαση τῶν δύο Προσυνοδικῶν ΠανορθοδόξωνΔιασκέψεων (Α΄ τό 1976 καί τῆς Γ΄ τό 1986) συζητήθηκε τό θέμα καί ἀποφασίσθηκε νάχορηγῆται ἡ Αὐτοκεφαλία ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὕστερα ἀπό πρόταση τῆςΜητέρας Ἐκκλησίας ἀπό τήν ὁποία θά ἀποσπασθῆ ἡ συγκεκριμένη Ἐκκλησία, καί ἀπόΠανορθόδοξη συναίνεση, ἀλλά παραπέμφθηκε τό θέμα στήν ἑπομένη ΔιορθόδοξηΠροπαρασκευαστική Ἐπιτροπή προκειμένου νά ἀποφασίση γιά τόν τρόπο ὑπογραφῆς τοῦΤόμου Αὐτοκεφαλίας, καί γιά τό περιεχόμενό του. Ἐπρόκειτο γιά μιά ὑποχώρηση τοῦΟἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νά δίδεται τό Αὐτοκέφαλο σέ μιά Ἐκκλησία μέ συνοδικότρόπο, ἐνῶ μέχρι τότε ἐδίδετο μόνον ἀπό Αὐτό, δηλαδή τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.
. Στήν συνέχεια στίς ἑπόμενες Διορθόδοξες Προπαρασκευαστικές Ἐπιτροπέςμέχρι τήν Σύναξη τῶν Προκαθημένων, πού ἔγινε στό Σαμπεζύ τῆς Γενεύης τόν Ἰανουάριοτοῦ 2016, ὑπῆρξε διαφωνία ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας καί δέν συμφωνήθηκε ὁμοφώνωςὁ τρόπος ὑπογραφῆς τῆς χορηγήσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας.
. Συγκεκριμένα, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο δέχθηκε τήν πρόταση τῆς Ἐκκλησίαςτῆς Τσεχίας καί Σλοβακίας νά ὑπογράφεται ὁ τόμος τῆς Αὐτοκεφαλίας ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη μέ τό «ἀποφαίνεται» καί τούς ἄλλους Προκαθημένους μέ τό«συναποφαίνεται», ὁ καθένας, ὅπως εἶχε γίνει καί στόν Τόμο τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆςἘκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ὅμως ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας δέν τό ἀποδέχθηκε, προτείνονταςνά ὑπογράφουν ὅλες οἱ Ἐκκλησίες, χωρίς καμία ἔνδειξη, δηλαδή νά μήν γράφεται τό«ἀποφαίνεται» καί «συναποφαίνεται».
Αὐτό τό ἔκανε ἐπειδή δέν ἀναγνώριζε ἐν τοῖς πράγμασιν, τήν διακεκριμένη θέση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στό συνοδικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως φάνηκε στίςσυζητήσεις πού ἔγιναν. Φυσικά, δέν συζητήθηκε καί τό περιεχόμενο τοῦ Τόμου τῆςΑὐτοκεφαλίας, πού θά περιεῖχε τούς ὅρους καί τίς προϋποθέσεις μέ τούς ὁποίους θάἐχορηγεῖτο τό Αὐτοκέφαλο. Ὁπότε, ἡ ἀπόφαση τοῦ Νοεμβρίου 1993 παρέμεινε ὡς ἕνα«κείμενο ἐργασίας».
. Ἀκόμη, ἡ ἀνάγνωση τῶν Πρακτικῶν δείχνει καθαρά τό πρόβλημα τοῦ Ἐθνοφυλετισμοῦ πού ταλαιπωρεῖ, ὡς μή ὄφελε, τήν Ἐκκλησία, ἀλλά καί τήν ἡγεμονική τάση τῆςἘκκλησίας τῆς Ρωσίας. Μέσα σέ αὐτές τίς δυσκολίες τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖοπροσπαθεῖ μέ πολύ κόπο νά ἐξασκήση τήν διακονική Προεδρία, πού προσδιορίσθηκε ἀπότούς Πατέρες τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί τήν μετέπειτα διαχρονική παράδοση τῆςἘκκλησίας.
. Ἔτσι, ἀπό τό ἔτος 1993 (29 χρόνια μέχρι σήμερα) ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίαςδημιουργοῦσε διάφορα προβλήματα, ὅπως φαίνεται καθαρά στά Πρακτικά τῶνΣυνεδριάσεων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ἕνα μέρος τῶν ὁποίων θά παρατεθῆ στό κείμενοπού συνέταξα καί δημοσιεύεται πιό κάτω.
Ἑπομένως, ἡ εὐθύνη τῆς μή ἐπιλύσεως τῆς χορηγήσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας σέ μιά Ἐκκλησίαμέ συνοδικό τρόπο ἀποδίδεται στήν τακτική τῆς Ρωσικῆς πλευρᾶς, καί ὄχι σέ ὄψιμεςἔξωθεν πολιτικές ἐπεμβάσεις. Ἄλλωστε, αὐτό τό ὁμολόγησε ἐν μέρει καί ὁ ὑπεύθυνος στούςδιαλόγους αὐτούς ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας, ὅπως θά φανῆ πιό κάτω.
. Ἡ σύνταξη τοῦ κειμένου πού ἀκολουθεῖ ἔγινε στήν προοπτική νά ἀναζητήσωμέσα ἀπό τήν ἀνάγνωση τῶν Πρακτικῶν τῶν Ὀρθοδόξων Διασκέψεων τόν λόγο γιά τό ποιόςεὐθύνεται πού ναυάγησε ἡ ληφθεῖσα ἀπόφαση νά χορηγῆται τό Αὐτοκέφαλο σέ μιάἘκκλησία μέ συνοδικό τρόπο, ποιά εἶναι ἡ αἰτία τῆς ἐκκλησιαστικῆς κρίσης πού ἔχεισυνέπειες μέχρι τίς ἡμέρες μας, μέ τήν ἀμυδρά ἐλπίδα νά γίνη ἡ ἀναγνώριση τῶν λαθῶν γιάνά ἐπέλθη ἡ ἑνότητα μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ὥστε νά ἀποφευχθοῦν οἱσχισματικές τάσεις. Ἄν δέν γίνη ἡ ἀναγνώριση τῶν λαθῶν δέν θά ἐπέλθη ἡ πολυπόθητηἑνότητα.
. Στήν συνέχεια παρατίθεται ὁ καρπός τῆς ἔρευνάς μου αὐτῆς μέ τίτλο: «Οἱ ἐκκλησιαστικές εὐθῦνες γιά τήν Οὐκρανία, ἐκ τῶν Πρακτικῶν», τά ὁποῖα Πρακτικά, ὅπωςπροαναφέρθηκε, ἐπεκτείνονται περίπου σέ 1.500 σελίδες.
ΕΝΟΤΗΤΑ τῆς Ἐκκλησίας καὶ ΔΙΧΑΣΜΟΣ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 11 Νοέμβριος 2021
Ἑνότητα καὶ διχασμός
Τοῦ Μητροπολίτου Ἀργολίδος Νεκταρίου
. Στὶς ἀρχὲς Ὀκτωβρίου ἔλαβε χώρα, στὸ Διορθόδοξο κέντρο στὴν Ἱ. Μονὴ Πεντέλης ἡ Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
. Οἱ τρεῖς ἀπὸ τὶς εἰσηγήσεις ἀφιερώθηκαν στὴν πανδημία καὶ τὶς ἐπιπτώσεις της. Ὀφείλω νὰ ὁμολογήσω ὅτι καὶ οἱ τρεῖς ἦταν ἐμπεριστατωμένες καὶ κάλυψαν ἕνα εὐρὺ φάσμα προβληματισμῶν.
. Ἀκολούθησαν ἐκτενεῖς συζητήσεις, ἀνταλλαγὴ ἀπόψεων καὶ ἐμπειριῶν καὶὑποβολὴ προτάσεων.
. Θεωρῶ πολὺ σημαντικὲς τὶς παρεμβάσεις τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν, Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου (ποὺ βάσταξε τὸ μεγάλο βάρος τῆς ἐνημέρωσης, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς πανδημίας) καὶ Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς κ. Νικολάου, ὁ ὁποῖος καὶ ὡς εἰδικός, ἀλλὰ καὶ ὡς πρόεδρος τῆς ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς, φώτισε σημαντικὲς πλευρὲς τοῦ προβλήματος καὶ διέλυσε τὶς ὅποιες ἀμφιβολίες, εἰδικὰ στὸ θέμα τοῦ ἐμβολιασμοῦ.
. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ Μητροπολίτης Νικόλαος, καταχειροκροτήθηκε καὶ στὸ τέλος σπεύσαμε νὰ τὸν παρακαλέσουμε νὰ δημοσιοποιήσει τὴν τόσο σοβαρὴ καὶ ἐπίπονη προσπάθεια τῆς ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς.
. Ἀκολούθησε τὸ ἀνακοινωθὲν τῆς Συνόδου καὶ στὶς ἀρχὲς Νοεμβρίου τὸ κείμενο τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου ποὺ ἀναγνώστηκε στοὺς ἱεροὺς Ναούς. Ἡ συντριπτικὴ πλειονότητα τῶν πιστῶν ἔδειξε νὰ συμφωνεῖ καὶ νὰ συμμορφώνεται μὲ τὰ προτεινόμενα μέτρα.
. Ἄλλωστε ἡ ἄσχημη ἐξέλιξη τῆς πανδημίας τὶς μέρες αὐτὲς καὶ ἡ ἐκρηκτικὴ αὔξηση κρουσμάτων, διασωληνωμένων, θανάτων κ.λπ. ἔχει ἀνησυχήσει πολλοὺς ἀνθρώπους, καταρρίπτοντας καὶ τὸ μύθο ποὺ κάποιοι θέλουν νὰ συντηροῦν, ὅτι ἡ COVID – 19 εἶναι μία ἁπλὴ γριπούλα…
. Δυστυχῶς ὅμως κάποιοι δὲν μποροῦν νὰ ξεφύγουν ἀπὸ τὶς ἐμμονές τους καὶ δημιούργησαν προβλήματα στοὺς ἱερεῖς, ποὺ ἔκαναν τὸ αὐτονόητο: Νὰ ὑπακούσουν στὴν προϊσταμένη τους ἀρχή. Ἐπιτέθηκαν μὲ ἀνοίκειο τρόπο στοὺς ἱερεῖς, ἀπείλησαν, ἐκστόμισαν βαριὲς κουβέντες, κ.ἄ.
. Γι’ αὐτοὺς δὲν ἔχει καμία σημασία τὸ πρόσωπο τοῦ ἱερέα, τοῦ ἐπισκόπου καὶ κυρίως τῆς Ἱ. Συνόδου. Ἔχουν αὐτοανακηρυχθεῖ πάπες καὶ πατριάρχες τοῦ σύμπαντος κόσμου καὶ ἑωσφορικὰ κινούμενοι ἔθεσαν τὸν ἑαυτό τους ὑπεράνω τῆς Ι. Συνόδου.
. Οἱ περισσότεροι ἐξ αὐτῶν κινοῦνται ἀπὸ κάποιους “γέροντες”, ποὺ δὲν κάνουν τίποτα ἄλλο ἀπὸ τὸ νὰ εὐτελίζουν τοὺς πραγματικὰ ἁγίους γέροντες τῶν ἡμερῶν μας ποὺστόλισαν τὴν Ἐκκλησία.
. Τὸ φαινόμενο τοῦ “γεροντισμοῦ”, ποὺ συσπειρώνει φανατισμένους ὀπαδοὺς καὶδημιουργεῖ τόσα προβλήματα στὴν Ἐκκλησία, εἶναι καιρὸς νὰ τελειώνει. Δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα γραφικὸ φαινόμενο, ἀλλὰ μία τορπίλη γιὰ τὴν Ἐκκλησία.
. Εἰδικὰ στὴν περίοδο τῆς πανδημίας οἱ “συμβουλές” καὶ “παραινέσεις” τῶν ψευτογερόντων ἦταν καταστροφικές. Ἄνθρωποι ὄχι μόνο νόσησαν, ἀλλὰ ταλαιπωρήθηκαν καὶπέθαναν.
. Θὰ ἔρθει ἡ στιγμὴ ποὺ ὅλοι αὐτοὶ οἱ αὐτόκλητοι “σωτῆρες”, θὰ ντρέπονται γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ὁδήγησαν στὸν τάφο…
. Ὅσοι γνωρίσαμε τοὺς γνήσιους γέροντες, τὸ πρῶτο ποὺ διαπιστώσαμε ἦταν ἡ διάκριση, ἡ κορυφαία αὐτὴ ἀρετή.
. Μποροῦσαν νὰ διακρίνουν τὸ οὐσιῶδες ἀπὸ τὸ ἐπουσιῶδες, τὴν πλάνη ἀπὸ τὴν ἀλήθεια, τὴ γνησιότητα ἀπὸ τὴν ὑποκρισία. Ἀντίθετα αὐτὸ ποὺ χαρακτηρίζει ὅλους τοὺς αὐτόκλητους “γέροντες” εἶναι ἡ ἀδιακρισία.
. Τὸ δεύτερο, ἦταν ὁ βαθὺς σεβασμὸς ποὺ ἔτρεφαν στοὺς ἐπισκόπους καὶ στὴν ἱερὰ Σύνοδο. Θυμᾶμαι τὴν τελευταία φορὰ ποὺ συνάντησα τὸν ἅγιο Πορφύριο στὸ Μήλεσι.
. Τοῦ ἐξέθεσα ἕνα σοβαρὸ πρόβλημα . Ἀφοῦ μὲ ἄκουσε, σιώπησε γιὰ λίγο, μοῦ εἶπε δύο λόγια κι ἔπειτα κατέληξε: «Θὰ πᾶς στὸν ἐπίσκοπο καὶ θὰ κάνεις ὅ, τι σοῦ πεῖ ὁ ἐπίσκοπος. Τὸ ἄκουσες; Θὰ κάνεις ὅ, τι σου πεῖ ὁ ἐπίσκοπος!».
. Ἄλλοτε πάλι ρώτησα τὸν ὅσιο Παΐσιο γιὰ ἄλλο θέμα, ἀρκετὰ σοβαρό. Ἡ στάση τουἦταν παρόμοια. Μὲ ἄκουσε μὲ πολλὴ προσοχή, μοῦ εἶπε κι αὐτὸς δύο λόγια καὶ στὸ τέλος κατέληξε: «Θὰ πᾶς στὸν ἐπίσκοπο. Εἶναι δική του ἁρμοδιότητα καὶ εὐθύνη. Θὰ κάνεις ὅ, τι σοῦ πεῖ!».
. Τὸν ἴδιο σεβασμὸ ἔδειχνε καὶ ὁ ὅσιος Ἐφραὶμ ὁ Κατουνακιώτης στὸ πρόσωπο τοῦἐπισκόπου. Μὲ πόσο ἐνθουσιασμὸ μιλοῦσε, μὲ πόση χαρὰ δεχόταν κάποιον ἐπίσκοπο! Καὶπόσο πολὺ πρόσεχε πῶς θὰ τοῦ μιλήσει, πῶς θὰ τὸν τιμήσει.
. Νὰ ἀναφέρω ἀκόμη τὸν μεγάλο ἅγιο τῶν ἡμερῶν μας, τὸν ὅσιο Σωφρόνιο. Εἶναι γνωστὸς ὁ βαθὺς σεβασμὸς ποὺ ἔτρεφε στὸν ἐπίσκοπο.
. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι πρὶν κοιμηθεῖ ἔστειλε ἐπιστολὴ στὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη ζητώντας τὴν ἄδεια καὶ τὴν εὐλογία του, γιὰ νὰ ἀναχωρήσει γιὰ τὴν Ἄνω Ἱερουσαλήμ!
. Ὁ προκάτοχός μου μακαριστὸς Μητροπολίτης Ἰάκωβος, εἶχε κάποτε ἕνα δύσκολο πρόβλημα. Ἀπευθύνθηκε στὴ Σύνοδο. Ἴσως ἡ ἀπόφαση τῆς Συνόδου νὰ μὴν τὸν ἱκανοποίησε.
. Ὅμως ὄχι μόνο δὲν ἀντέδρασε, ἀλλὰ τὸ δέχτηκε ταπεινὰ καὶ εἰρηνικὰ λέγοντας: «Ἐγὼ δὲν θὰ πάω πάνω ἀπὸ τὴ Σύνοδο».
. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ πραγματικὰ ἅγιοι Γέροντες, ἀγωνίστηκαν γιὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Οὔτε κατὰ διάνοια δέχτηκαν νὰ διχάσουν τὴν Ἐκκλησία, ἢ νὰ κηρύξουν ἀντάρτικο.
. Ὅταν εἶχε δημιουργηθεῖ ἕνα σοβαρὸ πρόβλημα στὸ ἅγιο Ὄρος, κάποιοι πατέρες πρότειναν νὰ διακόψουν τὸ μνημόσυνο τοῦ Πατριάρχη.
. Μία ἀντιπροσωπεία ἐπισκέφθηκε τὸν ὅσιο Ἐφραίμ Κατουνακιώτη καὶ τὸν ρώτησαν σχετικά. Ὁ ὅσιος ἀπάντησε πολὺ σοφά: «Πατέρες τὸ σχίσμα εὔκολα γίνεται. Ἡ ἕνωσις εἶναι δύσκολη». Καὶ τὸ σχίσμα ἀποφεύχθηκε.
. Οἱ τελευταῖες λέξεις τοῦ ὁσίου Πορφυρίου ἦταν τὰ λόγια του Χριστοῦ ἀπὸ τὴν ἀρχιερατικὴ προσευχή: «ἴνα ὦσιν ἕν».
. Οἱ παρ’ ἡμῖν “σωτῆρες” τῆς Ὀρθοδοξίας κατηγοροῦν ὅτι ὅλοι ὅσοι παραμένουμε πιστοὶ στὶς ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου “διχάζουμε” τὴν Ἐκκλησία!
. Γνωρίζω δυστυχῶς ἀμόναχους μοναχούς, οἱ ὁποῖοι δὲν μποροῦν νὰ σταθοῦν στὴμετάνοιά τους καὶ στὸ κελλί τους, δὲν ἀντέχουν τὴν ἐσωτερικὴ ἐργασία, τὴν καλλιέργεια τοῦ ἔσω ἀνθρώπου, τὴν προσευχή, τὸ ἄθλημα τῆς ὑπακοῆς καὶ ὅλα ὅσα ὑποσχέθηκαν ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων κατὰ τὴν ὥρα τῆς κουρᾶς καὶ χωρὶς ἄδεια καὶ εὐλογία ἀπὸ τὸ μοναστήρι τους, ἢ τοῦἐπισκόπου, γυρίζουν “ἀπὸ χωρίου εἰς χωρίον” καὶ ἀπὸ “πόλεως εἰς πόλιν”, ἀκόμη καὶ στὸἐξωτερικό, καλώντας σὲ “ἀποτείχιση”, (δηλαδὴ σχίσμα) τοὺς ἁπλοϊκοὺς πιστούς. (Εἶναι οἱ ἴδιοι τύποι ποὺ προΐστανται στὶς διαδηλώσεις, ἐπικεφαλῆς μαινόμενων “ἀγωνιστῶν”, οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς ὁποίους δὲν μποροῦν νὰ κάτσουν σπίτι τους, νὰ ἐπικοινωνήσουν μὲ τὸν – τὴν σύζυγο, τὰ παιδιά τους καὶ βρίσκουν ἄλλοθι γιὰ νὰ καλύψουν τὴν δική τους ἀποτυχία. Μοιάζουν μὲ τοὺς εἰρηνιστές, ποὺ ἀγωνίζονται γιὰ τὴν εἰρήνη καὶ δὲν χάνουν καμία “πορεία εἰρήνης”, ἐνῶ στὸ σπίτι τους καθημερινὰ γίνεται Τρωϊκὸς πόλεμος…). Κατὰ τὰ ἄλλα ἐμεῖς διχάζουμε τὴν Ἐκκλησία!
. Ὅταν κάποτε ἀνέφερα μία τέτοια περίπτωση στὸν ὅσιο Ἐφραίμ, διέκρινε τὴν ἐσωτερικὴ ἀκαταστασία τοῦ ἐν λόγῳ μοναχοῦ, καὶ πολὺ σοφὰ ἔκανε τὴ διάγνωση: «Σουρτούκης εἶναι; Θέλημα ἔχει».
. Ὁ ὅσιος Παΐσιος ἔλεγε σὲ ὑποτακτικό του: «Τὸ πᾶν εἶναι ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ἂν πεθάνω καὶ αὐτὰ ποὺ ἔχω πεῖ, εἶναι ἄλλα ἀπ’ αὐτὰ ποὺ λέει ἡ Ἐκκλησία, ἀπορρίψτε τα!».
. Πρὶν λίγο καιρό, πῆρα στὰ χέρια μου μία ἐπιστολή, ἄγνωστου σὲ μένα ἡλικιωμένου ἁγιορείτη μοναχοῦ. Τὸ περιστατικὸ ποὺ περιγράφει συνέβη πρὶν ἀπὸ 40 χρόνια, ἀλλὰ εἶναι ἐξαιρετικὰ ἐπίκαιρο. Γράφει μεταξὺ τῶν ἄλλων:
«Τὴν δεκαετία τοῦ 1980 ἐπισκεφθήκαμε λίγα ἄτομα τὸν γέροντα Παΐσιο καὶ νῦν ὅσιο Παΐσιο, στὴν Παναγούδα. Γινόταν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη πολὺς λόγος γιὰ τὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες. Ἕνας ἀπὸ τὴν παρέα ρώτησε τὸν γέροντα.
– Γέροντα νὰ πάρουμε τὶς νέες ταυτότητες;
Κι ὁ γέροντας ἀπάντησε:
– Θὰ περιμένουμε τὴν ἀπόφαση τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν θὰ κάνετε ὁ καθένας τοῦ κεφαλιοῦ σας, γιατί θὰ τὴν διαλύσουμε τὴν Ἐκκλησία».
Σεβασμιώτατε ἅγιε Δέσποτα,
Αὐτὰ ἄκουσα μὲ τ’ αὐτιά μου ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ γέροντος Παϊσίου καὶ σᾶς τὰ καταθέτω.
Δὲν εἶναι πολὺ ἐπίκαιρα γι’ αὐτὰ ποὺ γίνονται σήμερα;
Δὲν κάνει δυστυχῶς ὁ καθένας τοῦ κεφαλιοῦ του»;
. Τελειώνοντας αὐτὸ τὸ κείμενο δὲν ἔχω τὴν ψευδαίσθηση ὅτι οἱ ἀρνητὲς καὶ“σωτῆρες” τῆς Ὀρθοδοξίας θὰ πεισθοῦν. Εἶμαι σίγουρος πὼς θὰ συνεχίσουν τὸ διχαστικὸ ἔργο τους.
. Ἄλλωστε δὲν εἶναι ἡ πρώτη φορά. Κάθε τόσο μὲ κάτι πρέπει νὰ ἀσχολοῦνται. Κάποτε ἦταν οἱ ταυτότητες, ἄλλοτε τὸ 666, ὁ ΑΜΚΑ, κ.λπ. Σήμερα εἶναι ἡ πανδημία καὶ τὸἐμβόλιο.
. Αὔριο θὰ βροῦν κάτι ἄλλο γιὰ νὰ καλύψουν τὴ μέσα τοὺς ἐρήμωση. Πρὸς τὸ παρὸν ὅμως τοὺς παρακαλοῦμε νὰ σταματήσουν τὸ καταστροφικὸ ἔργο τους.
. Ἂς καταλάβουν ὅτι κινδυνεύουν οἱ ζωὲς τῶν ἄλλων καὶ τῶν ἴδιων. Τέλος πάντων, ἂς κάνουν λίγο ὑπομονή.
. Ἀπὸ τὴ νέα χρονιὰ θὰ ἔλθουν οἱ νέες ταυτότητες, μὲ πολλὰ τσιπάκια, κ.λπ. θὰ ἀνοιχτεῖ μπροστά τους νέο πεδίο δόξης λαμπρό, γιὰ διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, ψηφίσματα, fakenews…
. Καὶ ὅταν τελειώσει κι αὐτὸ κάτι ἄλλο θὰ βρεῖ ὁ διάβολος νὰ μᾶς ξεγελάσει, δημιουργώντας μας ψευδαισθήσεις ἀγωνιστικότητας ὄχι κατὰ τῶν παθῶν μας, ἀλλὰ κατὰἀνύπαρκτων ἐχθρῶν.
. Ἄλλωστε σὲ κάθε ἐποχὴ δὲν λείπουν οἱ Δὸν Κιχῶτες οὔτε οἱ ἀνεμόμυλοι…
ΠΗΓΗ: imargolidos.gr
ΠΛΑΝΗ καὶ ΑΠΟΣΧΙΣΗ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 10 Νοέμβριος 2021
ΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑ, ΟΧΙ ΕΙΣ ΣΧΙΣΜΑΤΑ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ στὶς 28 Μάρτιος 2016
Εἰς ἑνότητα, ὄχι εἰς σχίσματα!
τοῦ Ἀρχιμ. Δαν. Ἀεράκη
. Μέ προσδοκίες καί προετοιμασίες πενήντα ἐτῶν συνέρχεται ή λεγομένη «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος», πού, ὅπως ἤδη ἀναφέρθηκε, δέν μπορεῖ καί δέν πρέπει νά ὀνομασθῆ Οἰκουμενική. Ἄν ἐπρόκειτο περί Οἱκουμενικῆς, θά ἔπρεπε νά κληθοῦν ὅλοι οἱ ἀνά τόν κόσμο ὀρθόδοξοι ἐπίσκοποι, πού ἀσκοῦν οὐσιαστική διαποίμανσι λαοῦ. Κάτι τέτοιο δέν ἔγινε. Καί ἑπομένως ἡ συγκροτουμένη Σύνοδος φαίνεται νά ἔχη τήν αὐτοσυνειδησία ἁπλῶς μιᾶς Πανορθοδόξου Συνόδου.
-
Ἀλλ’ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει τί χρειάζονται τόσο μεγάλες ἀντιπροσωπεῖες ἀπό τίς κατά τόπους Ἐκκλησίες; Ἄν ἀνάλογες μέ τήν ἀντιπροσωπεία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (40 πρόσωπα!) εἶναι καί οἱ ἀντιπροσωπεῖες τῶν ἄλλων αὑτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, φαντάζεσθε τά προβλήματα (χωροταξικό, ἐπικοινωνιακό, οἰκονομικό κ.ά.);
-
Ἄν, ὅπως ἐγράφη, ἡ ὑπόθεσις τῆς «Μεγάλης Συνόδου» θά στοιχίση 70.000.000 ευρώ, ἀντιλαμβάνεσθε τόν σκανδαλισμό τοῦ φτωχοῦ λαοῦ μας, σέ ἡμερες τρομερῆς οἰκονομικῆς κρίσεως;
-
Ὁ «ντόρος» γύρω ἀπό τή «Μεγάλη Σύνοδο» δίνει ἐκ πρώτης ὄψεως τήν ἐντύπωσι, ὅτι θ’ ἀσχοληθῆ μέ σπουδαῖα θέματα. Ἀλλ’, ὅπως εἴπαμε, θέμα πίστεως οὐδέν! Δέν πρόκειται ν’ ἀσχοληθῆ μέ τούς κινδύνους γιά τό Ὀρθόδοξο πλήρωμα ἀπό τούς πάσης φύσεως αἰρετικούς καί ἀθέους, οἱ ὁποῖοι σχεδόν ἀνενόχλητοι πριονίζουν τό δένδρο τῆς Ὀρθοδοξίας.
-
Θέματα, ὅπως ὁ γάμος καί ἡ νηστεία, πού ἀναφέρονται στήν ἡμερησία διάταξι, εἶναι ἤδη λυμένα ἀπό τίς Οἰκουμενικές Συνόδους. Καί θεωρεῖται δεδομένο, ὅτι μία Σύνοδος, Οἰκουμενική ἤ μή, δέν μπορεῖ ν’ ἀλλάξη «ὅρια», πού οἱ Πατέρες προηγουμένων Συνόδων ἔθεσαν.
. Πολλοί φοβοῦνται, ὅτι ὅσον ἀφορᾶ στό γάμο, δέν πρόκειται νά γίνη κάτι οὐσιῶδες γιά τή διάσωσι τοῦ θεσμοῦ του. Ὀρθῶς ἐγράφη, ὅτι «τό εὐαγγέλιο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας δέν παγιδεύεται νά συζητάη οὐτοπίες. Φωτίζει ὅμως τή διαφορά τῆς σύμβασης ἀπό τό μυστήριο». Σήμερα στόν ὀρθόδοξο χῶρο, καί δή στόν τόπο μας, τό μυστήριο τοῦ Γάμου τό ὑποκατέστησαν ἕνα «σύμφωνο», μία «σύμβασις», μία «ύπογραφή ἑνός δημάρχου», ἕνα «συμβόλαιο»!
. Θά καταδικάση ἡ «Μεγάλη Σύνοδος» τούς δράστες τῆς διακωμωδήσεως τοῦ μυστηρίου τοῦ γάμου; Θά μπορῆ π.χ. νά θεωρῆται μέλος τῆς Ἐκκλησίας ἕνας δημοτικός ἄρχοντας, πού… «εὐλογεῖ» «πολιτικό γάμο»; Κατά τόπους Σύνοδοι ἔχουν καταδικάσει τόν «πολιτικό γάμο» ὡς πορνογαμία. Θά γίνη ὅμως αὐτό καί πανορθοδόξως; Θ’ ἀσχοληθῆ ἡ «Σύνοδος», ὅπως προτείνει καί ὁ Μητρ. N. Σμύρνης Συμεών, καί μέ τό «Σύμφωνο συμβίωσης ὁμοφυλοφίλων»; Καίρια ἐρωτήματα.
-
Καί ὅσον ἀφορᾶ στό θέμα τῆς νηστείας, ἆραγε «ἡ σπουδαιότης τῆς νηστείας καί ἡ τήρησις αὐτῆς σήμερον» (διατύπωσις ἡμερησίας διατάξεως), δέν εἶναι δεδομένα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Πατέρες; Τώρα θά πληροφορηθοῦμε τή σπουδαιότητα τῆς νηστείας καί τό πῶς τηρεῖται ἀπό τούς πιστούς, ἄλλοτε κατ’ ἀκρίβειαν καί ἄλλοτε κατ’ οἰκονομίαν;
-
Πολύ φοβούμεθα τόν κίνδυνο νέων διενέξεων, νέων διασπάσεων, ἀκόμη καί νέων σχισμάτων. Ἄλλωστε τά ζητήματα τῶν λεγομένων «κρατικῶν Ἐκκλησιῶν» καί τοῦ «ἐθνοφυλετισμοῦ» ἐγκρύπτουν κινδύνους γιά τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
. Ἡ ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, πού ὡρίσθηκε ὡς ἔναρξις τῶν ἐργασιῶν τῆς «Μεγάλης Συνόδου», εἶναι ἡμέρα ἁγιοπνευματικοῦ φωτισμοῦ καί ἑνότητας. Καί τά δύο ὁλόθερμα εὐχόμεθα ὡς μέλη τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας (τῆς Ὀρθοδοξίας).
«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ “ΑΛΛΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ”, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟΝ ΑΙΡΕΣΕΙΣ καὶ ΣΧΙΣΜΑΤΑ. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ οὐδέποτε ἀπώλεσε τὴν “ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τὴν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος” καὶ δὲν δέχεται τὴ θεωρία τῆς ἀποκατάστασης τῆς ἑνότητας τῶν “εἰς Χριστὸν πιστευόντων”» (Ὁμολογιακὸ ὑπόμνημα Μητρ. Λεμεσοῦ Ἀθανασίου)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 15 Φεβρουάριος 2016
ΚΡΙΣΙΜΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
ΤΗΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗΣ / ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ
(Ὑπομνήματος)
τοῦ Μητρ. Λεμεσοῦ κ. Ἀθανασίου
Πρὸς τὴν ἱ. Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου
Ἠλ. στοιχειοθ. «Χριστ. Βιβλιογρ.»
ΕΙΣ. ΣΧ. «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ.»: Μιὰ ἀκόμη ἐπίσημη ἐπισκοπικὴ φωνὴ θεολογικῆς/ἐκκλησιολογικῆς ὁμολογίας καὶ διαμαρτυρίας πάνω σὲ χρόνιες «παραφθορές» καὶ μεθοδευμένες «ἀσάφειες», οἱ ὁποῖες ἔχουν κερδίσει ἐπικοινωνιακὸ (τουλάχιστον) ἔδαφος καὶ ἔχουν σαρώσει τὶς συνειδήσεις τῶν χριστιανῶν καὶ τῶν Κληρικῶν (δυστυχῶς)!
. Ταπεινὰ ὑποβάλλω στὴν ἁγίαν καὶ Ἱερὰν Σύνοδον τῆς ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας µας τὶς ἀπόψεις µου καὶ τὶς πεποιθήσεις µου πάνω στὰ πιὸ κάτω θέµατα.
. Ἔχω νὰ παρατηρήσω τὰ ἑξῆς: Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία προσευχοµένη πάντοτε «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» πιστεύω ὅτι ἐννοεῖ τὴν ἐπιστροφὴν καὶ ἕνωσιν µαζί της ὅλῶν αὐτῶν ποὺ ἀπεκόπηκαν καὶ ἀποµακρύνθηκαν ἀπὸ αὐτήν, αἱρετικῶν καὶ σχισµατικῶν, ἀφοῦ ἀπαρνηθοῦν τὴν αἵρεση ἢ τὸ σχίσµά τους καὶ φύγουν ἀπὸ αὐτὰ καὶ µὲ µετάνοια καὶ µὲ τὴν προβλεπόµενη ἀπὸ τοὺς ἱεροὺς κανόνες διαδικασία ἐνσωµατωθουν καὶ ἐνταχθοῦν -ἑνωθοῦν – µὲ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ οὐδέποτε ἀπώλεσε τὴν «ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τὴν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος» καὶ δὲν δέχεται τὴ θεωρία τῆς ἀποκατάστασης τῆς ἑνότητας τῶν «εἰς Χριστὸν πιστευόντων», γιατί πιστεύει ὅτι ἡ ἑνότητα τῶν εἰς Χριστὸν πιστευόντων ὑπάρχει ἤδη στὴν ἑνότητα ὁλων τῶν βαπτισµένων τέκνων της µεταξύ τους καὶ µετὰ τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ ὀρθῇ πίστει της, ποὺ δὲν ὑπάρχει στοὺς αἱρετικοὺς ἢ σχισµατικοὺς καὶ γι᾽ αὐτὸ εὔχεται γι᾽ αὐτοὺς τὴν ἐν µετανοίᾳ ἐπιστροφήν τους στὴν Ὀρθοδοξία.
. Πιστεύω ὅτι αὐτὸ ποὺ ἀναφέρεται στὸ ἄρθρο 5 γιὰ «τὴν ἀπολεσθεῖσαν ἑνότητα τῶν Χριστιανῶν» εἶναι λάθος, γιατί ἡ Ἐκκλησία ὡς λαὸς τοῦ Θεοῦ ἑνωµένος µεταξύ του καὶ µὲ τὴν κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι ὁ Χριστὸς δὲν ἔχασε ποτὲ τὴν ἑνότητά του αὐτὴν καὶ δὲν ἔχει ἄρα ἀνάγκη νὰ τὴν ἐπανεύρη ἢ κὰν νὰ τὴν ἀναζητήση, γιατί πάντοτε ὑπῆρχε καὶ ὑπάρχη καὶ θὰ ὑπάρχη ἐφ᾽ ὅσον ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ οὐδέποτε ἔπαυσε ἢ θὰ παύση νὰ ὑπάρχη. Ἐκεῖνο, ποὺ συνέβη, εἶναι ὅτι ὁµάδες ἢ λαοὶ ἢ µεµονωµένα ἄτοµα ἔφυγαν ἀπὸ τὸ σῶµα τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ Ἐκκλησία εὔχεται καὶ πρέπει νὰ προσπαθῆ ἱεραποστολικὰ νὰ ἐπιστρέψουν αὐτοὶ ὅλοι ἐν µετανοἰᾳ διὰ τῆς κανονικῆς ὁδοῦ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Δὲν ὑπάρχουν δηλαδὴ ἄλλες Ἐκκλησίες ἀλλὰ µόνον αἱρέσεις καὶ σχίσµατα, ἐὰν θέλωµε νὰ ἀκριβολογοῦµεν στοὺς ὁρισµούς µας. Ἡ διατύπωση «πρὸς ἀποκατάστασιν τῆς χριστιανικῆς ἑνότητας» εἶναι λάθος γιατί ἡ ἑνότητα τῶν χριστιανῶν -µελῶν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ – δὲν ἔχει διασπασθῆ ποτέ, ἐφ᾽ ὅσον αὐτοὶ µένουν ἑνωµενοι µετὰ τῆς Ἐκκλησίας. Χωρισµὸς ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ φυγὴ ἐκ τῆς Ἐκκλησίας ἔγινε δυστυχῶς, πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὶς αἱρέσεις καὶ τὰ σχίσµατα, ἀλλὰ ποτὲ ἀπώλεια ἐσωτερικὴ τῆς ἑνότητας τῆς Ἐκκλησίας.
. Διερωτῶµαι γιατί στὸ κείµενο γίνεται πολλαπλὴ ἀναφορὰ σὲ «Ἐκκλησίες» καὶ «Ὁµολογίες»; Ποιά ἡ διαφορά τους καὶ ποιό στοιχεῖο τὶς χαρακτηρίζει, ὥστε ἄλλες νὰ ὀνοµάζονται Ἐκκλησίες καὶ ἄλλες Ὁµολογίες; Ποιά εἶναι Ἐκκλησία καὶ ποιά ἡ αἱρετικὴ καὶ ποιά ἡ σχισµατικὴ ὁµάδα ἢ ὁµολογία; Ἐµεῖς ὁµολογοῦµεν µία Ἐκκλησία καὶ ὅλα τὰ ἄλλα αἱρέσεις καὶ σχίσµατα.
. Δίδεται ἡ ἐντύπωση ὅτι κι ἐµεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι ψάχνουµε τὴν ἀποκατάστασή µας στὴν ὀρθὴ πίστη καὶ στὴν ἑνότητα τῆς ἀγάπης, ὡσὰν νὰ ἀπωλέσαµεν τὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν ψάχνουµε νὰ τὴν βροῦµε διὰ τῶν θεολογικῶν διαλόγων µετὰ τῶν ἑτεροδόξων. Θεωρῶ ὅτι αὐτὴ ἡ θεωρία εἶναι θεολογικὰ ἀπαράδεκτη ἀπὸ ὅλους µας.
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ
299098057-Μητροπολίτης-Λεμεσού-Κείμενο-για-τη-Μεγάλη-Σύνοδο
ΠΗΓΗ: imlemesou.org
ΠΛΗΓΗ ΣTO ΣΩMA THΣ ΕKKΛHΣΙAΣ (Ἀποστολ. ἀνάγν. Κυρ. 29.07.12)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 28 Ἰούλιος 2012
ΠΛΗΓΗ ΣTO ΣΩMA THΣ ΕKKΛHΣΙAΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 29 IOΥΛΙΟΥ 2012
[A´ Κορ. α´ 10-17]
«Παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφoί… ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες,
καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα»
τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»
ἀρ. τ.2049, 15.07.12
Στοιχειοθεσία «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ»
. Εἶχαν χωριστεῖ σὲ φατρίες οἱ Χριστιανοὶ τῆς Κορίνθου καὶ βρίσκονταν σὲ διαρκῆ διαµάχη καὶ διαφωνία. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος μὲ πόνο ψυχῆς τοὺς γράφει: «Παρακαλῶ ὑµᾶς, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ὀνόµατος τοῦ Κυρίου ἡµῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε -πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα». Σᾶς παρακαλῶ, ἀδελφοί, στὸ ὄνοµα τοῦ Κυρίου µας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ ὁµολογεῖτε ὅλοι τὴν ἴδια πίστη καὶ νὰ µὴν ὑπάρχουν µεταξύ σας διαφωνίες καὶ διαιρέσεις.
. Αὐτὴ ἡ ἔντονη προτροπὴ τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν γιὰ ἑνότητα µᾶς δίνει τὴν ἀφορµὴ νὰ ὑπογραµµίσουµε, πρῶτον, πόσο µεγάλη πληγὴ ἀποτελεῖ ἡ διάσπαση τῆς ἑνότητος µέσα στὴν Ἐκκλησία καί, δεύτερον, πῶς µπορεῖ νὰ ἀποφευχθεῖ µιὰ τέτοια θλιβερὴ κατάσταση.
1. «Μεμέρισται ὁ Χριστός;»
. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶµα τοῦ Χριστοῦ, καὶ ὅταν τὰ µέλη της δὲν εἶναι ἑνωµένα, τότε παρουσιάζεται ὁ Χριστὸς κοµµατιασµένος! Εἶναι τραγικό, ἀλλὰ εἶναι ἀλήθεια: Κάθε διαίρεση µεταξὺ τῶν πιστῶν ἀποτελεῖ πρωτίστως καίριο πλῆγµα καὶ προσβολὴ ἐναντίον τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτὸ καὶ διαµαρτύρεται ἔντονα ὁ θεῖος Ἀπόστολος: «Μεµέρισται ὁ Χριστός;». Κοµµατιάστηκε λοιπὸν ὁ Χριστός; Εἶναι δυνατὸν νὰ κοινωνοῦµε ἀπὸ τὸ ἴδιο ἅγιο Ποτήριο καὶ νὰ εἴµαστε διασπασµένοι; «Εἷς ἄρτος, ἓν σῶµα οἱ πολλοί ἐσµεν» (Α´ Κορ. ι´17). Ἕνας εἶναι ὁ οὐράνιος ἄρτος, γι᾽ αὐτὸ ἕνα σῶµα εἴµαστε οἱ πολλοί.
. Ἂς θυµηθοῦµε πῶς ζοῦσαν ἐκεῖνοι οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύµων: «Τοῦ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν ἡ καρδία καὶ ἡ ψυχὴ µία», ἀναφέρουν οἱ «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων» (δ´ 32), κάνοντας φανερὸ ὅτι ὅλοι οἱ πιστοὶ εἶχαν ἁρµονικὴ καὶ ἀδιάσπαστη ὁµοφροσύνη, ἦταν µιὰ ψυχὴ καὶ µιὰ καρδιά!
. Ἐκτὸς ὅµως ἀπὸ τὴν διάσπαση τοῦ Σώµατος τοῦ Χριστοῦ, οἱ διαιρέσεις καὶ διαφωνίες µεταξὺ τῶν Χριστιανῶν ἔχουν ἀρνητικὸ ἀντίκτυπο καὶ στοὺς ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονται µακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό. Πῶς νὰ πιστέψουν αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀγάπη, ὅταν βλέπουν τοὺς Χριστιανοὺς νὰ βρίσκονται σὲ διαµάχη καὶ ἀντίθεση; Γι᾽ αὐτὸ ἀκριβῶς καὶ ὁ Κύριος Ἰησοῦς προέτρεψε τοὺς µαθητές του νὰ διατηρήσουν τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἑνότητα µεταξύ τους λέγοντας «Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐµοὶ µαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις», δηλαδή, ἀπ᾽ αὐτὸ θὰ µάθουν ὅλοι ὅτι εἶστε δικοί µου µαθητές, ἀπὸ τὸ ἂν ἔχετε ἀγάπη µεταξύ σας (Ἰω. ιγ´ 35).
2. Ἡ θεραπεία τῆς πληγῆς
. Εἶναι ὁλοφάνερη καὶ ἐπιτακτικὴ ἡ ἀνάγκη νὰ καλλιεργοῦµε τὴν ὁµοφροσύνη καὶ τὴν ἑνότητα µεταξύ µας καὶ νὰ ἀποφεύγουµε καθετὶ ποὺ δηµιουργεῖ διαιρέσεις καὶ ἀντιπαλότητες µέσα στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Πῶς ὅµως θὰ γίνει αὐτό;
. Πρῶτον μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη. Ἂν ἐξετάσουµε τὸν βαθύτερο λόγο, γιὰ τὸν ὁποῖο δὲν ὑπάρχει ἑνότητα µεταξύ µας, θὰ διαπιστώσουµε ὅτι λείπει ἡ ταπεινοφροσύνη. Ἀντὶ αὐτῆς παρουσιάζεται ὁ ἐγωισµός, ὁ ὁποῖος σὰν δυναµίτης τινάζει στὸν ἀέρα τὸ οἰκοδόµηµα τοῦ νηφάλιου διαλόγου καὶ τῆς ἁρµονικῆς συνεργασίας. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος µᾶς παρακινεῖ νὰ ἐγκολπωθοῦµε τὴν ἀρετὴ αὐτὴ ὑποτασσόµενοι ὁ ἕνας στὸν ἄλλον: «Πάντες ἀλλήλοις ὑποτασσόμενοι τὴν ταπεινοφροσύνην ἐγκομβώσασθε» (Α´ Πέτρ. ε´ 5).
. Κι ἕνα δεύτερο σηµεῖο ἀπαραίτητο γιὰ τὴν διασφάλιση τῆς ἑνότητος εἶναι ἡ ὑπακοή µας στὸν Κύριο καὶ τὴν Ἐκκλησία του. Δὲν µπορεῖ νὰ ὑπάρχει ἑνότητα, ἂν δὲν ἀκολουθοῦµε τὴν πίστη καὶ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν ἔχουµε δικαίωµα νὰ αὐτοσχεδιάζουµε σὲ ζητήµατα Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ζωῆς. «Εἷς Κύριος, µία πίστις, ἓν βάπτισµα» (Ἐφ. δ´ 5), λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτὴν τὴν «µίαν πίστιν» καὶ τὴν ἀλήθεια ποὺ µᾶς παραδόθηκε καλούµαστε κι ἐµεῖς νὰ ἀκολουθήσουµε. Ἂν αὐτὴ τὴν πίστη ποὺ µᾶς ἀποκάλυψε ὁ Κύριος καὶ µᾶς δίδαξαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ οἱ θεοφώτιστοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τὴν ἔχουµε ὡς βάση στερεὴ καὶ ἀκλόνητη, τότε πράγµατι θὰ λέγουµε «τὸ αὐτὸ πάντες» καὶ δὲν θὰ ὑπάρχουν µεταξύ µας διαφωνίες καὶ ἀντεγκλήσεις.
* * *
. Δὲν ὑπάρχει πιὸ πολύτιµο πράγµα γιὰ τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ἑνότητα τῶν µελῶν της. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, λίγο πρὶν ἀκολουθήσει τὴν πορεία τῆς σταυρικῆς του θυσίας, προσευχήθηκε γιὰ τὴν ἑνότητα τῶν µαθητῶν του καὶ µάλιστα προέβαλε ὡς πρότυπο ἑνότητος τὴν κοινωνία τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ὅπως εἶναι ἑνωµένοι ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦµα σὲ µια ἄρρηκτη ἑνότητα καὶ ἀγαπητικὴ κοινωνία, ἔτσι καλούµαστε νὰ ζοῦµε καὶ οἱ πιστοὶ Χριστιανοί. Ἂς ἐξαφανίσουµε λοιπὸν κάθε αἰτία διαµάχης καὶ χωρισµοῦ κι ἂς παρακαλοῦµε τὸν Κύριο νὰ µᾶς χαρίζει τὴν ὑψίστη δωρεὰ τῆς ἑνότητος γιὰ νὰ οἰκοδοµοῦνται οἱ ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων καὶ νὰ δοξάζεται τὸ πανάγιον ὄνοµά του.
Η ΑΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 5 «Σχίσματα καὶ αἱρέσεις-α´»
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 14 Ἰούνιος 2012
Ἡ ἁγία Ἐκκλησία [5]
Ε´ Σχίσματα καὶ Αἱρέσεις [α´]
Ἀπὸ τὸ βιβλίο
«Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ, ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ»
(Σχεδίασμα Ὀρθοδόξου Κατηχήσεως)
Ἱ. Κουτλουμουσιανὸν Κελλίον Ἁγ. Ἰω. Θεολόγου,
Ἅγιον Ὄρος (Μάρτιος 2012)
Α´ Μέρος: https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/06/05/ἡ-ἁγία-ἐκκλησία-1/
Β´ Μέρος: https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/06/06/ἡ-ἁγία-ἐκκλησία-2/
Γ´ Μέρος: https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/06/08/ἡ-ἁγία-ἐκκλησία-3/
Δ´ Μέρος: https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/06/11/ἡ-ἁγία-ἐκκλησία-4/
. Ἀπὸ τὰ πρῶτα χρόνια τῆς ἱστορικῆς πορείας της, ἡ Ἐκκλησία δέχθηκε πλήγματα, ἀπὸ ἐξωτερικοὺς καὶ ἐσωτερικοὺς ἐχθρούς. Οἱ Ἰουδαῖοι καὶ οἱ εἰδωλολάτρες, ἀπὸ ἔξω, προσπάθησαν μὲ μῖσος νὰ τὴν ἐξαφανίσουν, ἀλλὰ κατάφεραν μόνο νὰ τὴν ἑδραιώσουν. Τὰ σχίσματα καὶ οἱ αἱρέσεις ὅμως, ἀπὸ μέσα, ταλαιπώρησαν καὶ ταλαιπωροῦν σὲ μεγαλύτερο βαθμὸ τὴν Ἐκκλησία.
. Ὁ Χριστὸς εἶχε προειδοποιήσει τοὺς δώδεκα Μαθητάς Του: «Εἶναι ἀνάγκη νὰ ἔλθουν τὰ σκάνδαλα», καὶ «προσέχετε ἀπὸ τοὺς ψευδοπροφῆτες». Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μιλάει ἤδη γιὰ ὑπάρχοντα σχίσματα (μὲ τὴν ἔννοια τῶν διενέξεων καὶ διαιρέσεων) καὶ παρακαλεῖ τοὺς χριστιανοὺς νὰ ὁμοφρονοῦν καὶ νὰ παραμένουν ἑνωμένοι1.
. Ἀργότερα τὰ σχίσματα παίρνουν τὸν χαρακτῆρα ἀποκοπῆς ἀπὸ τὸν ἐπίσκοπο καὶ τὸ ἐκκλησιαστικὸ σῶμα. Γράφει ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος: «Τὰ πάντα νὰ εἶναι σύμφωνα σὲ μία ἑνότητα… Ὅποιος δὲν προσέρχεται στὴν κοινὴ (λατρευτικὴ) συνάθροιση, αὐτὸς ἔχει πέσει ἤδη σὲ ὑπερηφάνεια καὶ ξεχωρίζει τὸν ἑαυτό του»2. Ὅταν τὸ σχίσμα ἐπιδεινωθῆ καὶ φθάση σὲ διαφοροποίηση δογματική, ἔχουμε πλέον τὴν αἵρεση.
. Ὡς αἵρεση χαρακτηρίζεται κάθε πλανεμένη διδασκαλία ἡ ὁποία παρεκκλίνει ἀπὸ τὴν γνήσια χριστιανικὴ πίστη. Συνεκδοχικά, αἵρεση ὀνομάζεται καὶ ἡ ἰδιαίτερη κοινότητα πού, ἀκολουθώντας μιὰ αἱρετικὴ διδασκαλία, διαφωνεῖ μὲ τὴν δογματικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας καὶ εἶναι ἀποκομμένη ἀπὸ τὴν κοινωνία καὶ ἑνότητα μὲ αὐτήν. Ὁ μέγας Βασίλειος λέγει σχετικά: «Οἱ παλαιοὶ ὀνόμασαν αἱρέσεις μὲν τοὺς παντελῶς ἀποσπασμένους καὶ κατὰ τὴν ἴδια τὴν πίστη ἀποξενωμένους· σχίσματα δὲ αὐτοὺς ποὺ διαφοροποιήθηκαν γιὰ κάποιες ἐκκλησιαστικὲς αἰτίες καὶ μεταξύ τους ζητήματα, ποὺ εἶναι θεραπεύσιμα»3.
. Οἱ αἱρέσεις ξεκινοῦν συνήθως ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Κατὰ τὸν μέγα Βασίλειο, «τὸ νὰ ἀθετήση κανεὶς κάτι ἀπὸ ὅσα ἔχουν περιληφθεῖ στὴν Ἁγία Γραφή, ἢ νὰ προσθέση κάτι ποὺ δὲν περιλαμβάνεται σ’ αὐτήν, εἶναι φανερὴ ἔκπτωση ἀπὸ τὴν πίστη καὶ ἀπόδειξη ὑπερηφανείας». Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέγει γιὰ τὶς αἱρέσεις: «Αὐτὸ τὸ δένδρο τὸ φύτευσε ἡ ἄκαιρη περιέργεια τῶν λογισμῶν, τὸ πότισε ἡ παραφροσύνη τῆς ἀλαζονείας καὶ τὸ αὔξησε ὁ ἔρωτας τῆς φιλοδοξίας». Σὲ ὁρισμένες περιπτώσεις αἰτία τῆς αἱρέσεως εἶναι καὶ ἡ ἁμαρτωλὴ ζωή, ὅπως συνέβη στοὺς πρώτους χριστιανικοὺς χρόνους4.
. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ σωθῆ μόνον ὅταν ἑνωθῆ μὲ τὸν Θεάνθρωπο Κύριο, ἡ ζωὴ τοῦ Ὁποίου εἶναι ἡ ἴδια ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας: Παρέδωκα ὑμῖν ἐν πρώτοις ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν… καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερται5. Ὅταν λοιπὸν ὁ αἱρετικὸς καταργεῖ τὴν ἱερὴ Παράδοση, οὐσιαστικὰ ἀρνεῖται τὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὴν ζωή του.
. Ἡ αἵρεση χωρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀπὸ τὸν Θεό. Βεβαιώνει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης: Πᾶς ὁ παραβαίνων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ Θεὸν οὐκ ἔχει6. Χαρακτηριστικὸ εἶναι τὸ παράδειγμα τοῦ ἀββᾶ Ἀγάθωνος, ὅταν θέλησαν νὰ τὸν δοκιμάσουν, ἂν ὀργίζεται. Τοῦ εἶπαν: «Ἀκοῦμε γιὰ σένα ὅτι εἶσαι ἀκόλαστος, ὑπερήφανος, φλύαρος καὶ φιλοκατήγορος». Ἐκεῖνος τοὺς λέγει: «Ναί, ἔτσι εἶναι». Ἐκεῖνοι τοῦ ξαναλένε: «Εἶσαι ὁ Ἀγάθων ὁ αἱρετικός;». Καὶ ἀποκρίθηκε: «Δὲν εἶμαι αἱρετικός». Τὸν παρεκάλεσαν λοιπὸν λέγοντας: «Σοῦ εἴπαμε τόσα καὶ τὰ δέχθηκες, γιατί τὸν τελευταῖο λόγο δὲν τὸν ἄντεξες;». Τοὺς λέγει: «Τὰ πρῶτα τὰ παίρνω ἐπάνω μου, διότι αὐτὸ ὠφελεῖ τὴν ψυχή μου. Ἀλλὰ τὸ αἱρετικὸς εἶναι χωρισμὸς ἀπὸ τὸν Θεό, καὶ δὲν θέλω νὰ χωρισθῶ ἀπὸ τὸν Θεό»7.
* * *
. Οἱ αἱρέσεις ἐμφανίσθηκαν στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας πολὺ νωρίς, ἤδη ἀπὸ τὸν πρῶτο αἰῶνα, καὶ εἶναι πολυάριθμες. Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς ἀναφέρει ὀνομαστικὰ πάνω ἀπὸ ἑκατό. Ἐδῶ θὰ ἀναφέρουμε μόνο τὶς κυριώτερες ἀπὸ τὶς παλαιὲς αἱρέσεις. Κάποιες ἀπὸ αὐτὲς ὑφίστανται μέχρι σήμερα, μὲ διαφορετικὲς ὀνομασίες.
Γνωστικισμός (2ος αἰῶνας). Μεῖγμα εἰδωλολατρικῶν, ἰουδαϊκῶν καὶ χριστιανικῶν στοιχείων.
Ἀρειανισμός (4ος αἰ.). Δὲν δεχόταν τὴν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Δίδασκε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ ἀνώτερο κτίσμα.
Πνευματομάχοι (β΄ μισὸ 4ου αἰ.). Ἀρνοῦνταν τὴν Θεότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὁποῖο θεωροῦσαν κτίσμα.
Νεστοριανισμός (5ος αἰ.). Ἀπέρριπτε τὴν ὑποστατικὴ ἕνωση τῶν δύο φύσεων (θείας καὶ ἀνθρωπίνης) στὸ πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου, καὶ δεχόταν τὴν ἠθικὴ ἕνωσή τους. Κατὰ συνέπεια πίστευε ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἦταν ἀληθινὸς Θεὸς ἀλλὰ φορεὺς τῆς Θεότητος, καὶ ὅτι ἡ Παναγία πρέπει νὰ ὀνομάζεται Χριστοτόκος καὶ ὄχι Θεοτόκος.
Μονοφυσιτισμός (5ος αἰ. καὶ ἑξῆς). Βρίσκεται στὸν ἀντίποδα τοῦ Νεστοριανισμοῦ καὶ πιστεύει ὅτι ἡ ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ δὲν εἶναι ὁμοούσια μὲ τὴν δική μας. Στὴν ἀκραία του μορφὴ θεωρεῖ ὅτι στὸν Χριστὸ ἡ θεία φύση ἀπορρόφησε τὴν ἀνθρώπινη.
Μονοθελητισμός (7ος αἰ.). Δεχόταν δύο φύσεις στὸν Χριστό, ἀλλὰ μόνο μία ἐνέργεια καὶ θέληση, τὴν θεία.
Πελαγιανισμός (5ος – 6ος αἰ.). Πίστευε ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ σωθῆ ἀπὸ μόνος του, καὶ ὅτι ἡ θεία Χάρις εἶναι ἁπλῶς ἕνα βοηθητικὸ μέσο.
Εἰκονομαχία (8ος – 9ος αἰ.). Θεωροῦσε ὡς εἰδωλολατρία τὴν τιμὴ τῶν εἰκόνων, θέτοντας ἔτσι σὲ ἀμφιβολία τὴν πραγματικότητα τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καὶ τὴν δυνατότητα ἀπεικόνισής Του. Οἱ ἅγιοι Πατέρες διευκρινίζουν ὅτι «ἡ τιμὴ τῶν εἰκόνων διαβαίνει στὸ πρωτότυπο», δηλαδὴ τὸν Χριστό, τὴν Παναγία καὶ τοὺς Ἁγίους8.
Λατινικὸς ἀντι-ησυχασμός (14ος αἰ.). Συκοφαντοῦσε τὴν ἡσυχαστικὴ μέθοδο προσευχῆς καὶ δὲν παραδεχόταν τὴν δυνατότητα ὁράσεως τοῦ ἀκτίστου φωτός, διότι δὲν δεχόταν τὴν ὕπαρξη ἀκτίστων ἐνεργειῶν στὸν Θεό.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
1. Ματθαῖος 18, 7 καὶ 7, 15 ― Πρβλ. Α΄ Κορινθίους 1, 10.
2. Πρὸς Ἐφεσίους, 5, 1-3, Β 2, 265.
3. Ἐπιστολὴ 188, PG 32, 665A.
4. Περὶ πίστεως, 1, PG 31, 680A ― Περὶ ἀκαταλήπτου 3, 1, PG 48, 719 ― Πρβλ. Ἱερὸς Χρυσόστομος: «Αἰτία γιὰ τὴν μὴ ἀποδοχὴ τῶν τελειοτέρων δογμάτων εἶναι ἡ διαφθορὰ τοῦ βίου» (Εἰς Ματθαῖον 23, 3, PG 57, 311). Τέτοιες αἱρέσεις ἦταν ὁ Νικολαϊτισμός, οἱ Μαρκιωνιστὲς κλπ.
5. Α΄ Κορινθίους 15, 3.
6. Β΄ Ἰωάννου 9.
7. Πρβλ. Τὸ Γεροντικόν, Ἀθῆναι, 21961, σελ. 12.
8. Μ. Βασίλειος, Περὶ Ἁγίου Πνεύματος, 18, 45, PG 32, 149C καὶ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Ἔκδοσις 4, 16, PG 94, 1169A.
ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΗ ΔΥΣΤΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΘΕΟΜΑΧΙΑ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ στὶς 10 Ὀκτώβριος 2011
. Κατὰ τὴν ἐπίσκεψή του στὸ Ἀντιπροσωπεῖο τῆς νέας Μονῆς Ἐσφιγμένου (ποὺ στελεχώθηκε ἀπὸ τὴν νέα ἀδελφότητα τῶν Κατσουλιέρηδων) στὶς Καρυές, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης, ἀναφερόμενους στοὺς καταληψίες σχισματικοὺς μοναχοὺς ξεκαθάρισε ὅτι «ἡ ὑπόθεση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀντιμετωπίσεως τῶν εἰσέτι ἐντὸς τῶν τειχῶν τῆς Μονῆς καὶ τῶν λοιπῶν ἐξαρτημάτων αὐτῆς παραμενόντων, νὰ θεωρεῖται παρ᾽ ἁπάντων λήξασα, ὁριστικῶς».
. Ὑπογράμμισε ὅτι τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ ἀπὸ διοικητικῆς καὶ δικαστικῆς πλευρᾶς, γιὰ τὴν κατάληψη, «κολασθείσης» καὶ «ὡς ποινικὸ ἀδίκημα», καθὼς σύμφωνα μὲ τὸν Καταστατικὸ Χάρτη τοῦ Ἁγίου Ὅρους ἀπαγορεύεται ἡ ἐγκαταβίωση σχισματικῶν στὴ μοναστικὴ πολιτεία.
ΠΗΓΗ: romfea.gr
ΣΧΟΛΙΟ «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ.»: Πολὺ ὡραία. Σύμφωνοι. Εἶναι καταληψίες. Εἶναι σχισματικοί. Εἶναι ὑπερβολικὰ ζηλωτικοί. Εἶναι δύστροπα παιδιά. Ἀλλὰ αὐτὴ (ἡ ἀνωτέρω) ἡ σκληρὴ καὶ αὐστηρὴ γλῶσσα καὶ συμπεριφορὰ τῆς Ἐκκλησίας δὲν “ἐπιδαψιλεύεται” σὲ τόσους ἄλλους ποὺ εἶναι ὄχι δύστροποι ἢ σχισματικοί, ἀλλὰ αἱρετικοί, ὕπουλοι, ἀλλόθρησκοι, ἐκκλησιομάχοι, χριστομάχοι καὶ δαιμονιώδεις θεομάχοι ἢ θεοκάπηλοι. Σὲ αὐτοὺς ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Διοίκηση ἐπιφυλάσσει χαμόγελα, χειραψίες, ἁβρότητες, δεξιώσεις, ἀσπασμούς, δεῖπνα, ἀνταλλαγὲς ἱερῶν δώρων. Ἄραγε δὲν φαντάζει κραυγαλέα ἡ διαφορά; Ἄραγε ὑπάρχει διαβάθμιση στὴν ἀνθρώπινη ἀξία;
«Η ΕΝΩΣΙΣ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟΣ» (Ἅγ. Νεκτάριος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 15 Μάρτιος 2011
«Η ΕΝΩΣΙΣ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟΣ»
-Ὀρθοδοξία καὶ Παπισμός Ε´-
περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»
ΣΧΟΛΙΟΝ «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ.»: Ξεκάθαρες οἱ θέσεις τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ». Διαύγεια κρυστάλλινη ποὺ ἐκθέτει ἀνεπανόρθωτα τὴν θεοστυγῆ Ἐργολαβία Θεολογικῆς Συσκοτίσεως καὶ Ἀμβλύνσεως τῶν Ὀρθοδόξων Κριτηρίων, ἐφάμιλλης ἐκείνης τῆς Ἱστορικῆς Ἀλλοτριώσεως, τῆς Ἐθνικῆς Ἀποδομήσεως, τῆς Οἰκονομικῆς Κρίσεως. Ἄραγε πῶς γίνεται νὰ “τρέχουν” παραλλήλως αὐτὲς οἱ Ἐργολαβίες; Μήπως ξέρει κανένας;…
. Στὰ τέσσερα προηγούµενα ἄρθρα (ΒΛ. ΣΧΕΤ. (https://christianvivliografia.wordpress.com/2011/02/27/ἡ-εὐχαριστιακὴ-ἐκκλησιολογία/) δείξαµε ὅτι ὁ διενεργούµενος µεταξὺ Ὀρθοδοξίας καὶ Παπισµοῦ διάλογος οὐσιαστικὰ ἔχει ὁδηγηθεῖ σὲ ἀδιέξοδο καὶ ὅτι τυχὸν λύση στὸ ἀδιέξοδο δὲν µπορεῖ παρὰ νὰ ἀποτελεῖ ἐκτροπὴ ἀπὸ τὴν ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας. Καὶ αὐτό, διότι ἀπὸ πλευρᾶς Παπισµοῦ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξει ὑποχώρηση στὸ καίριο ζήτηµα τῆς παπικῆς ἐξουσίας. Ὄχι µόνο ἐπειδὴ κάτι τέτοιο θὰ σήµαινε κατάρρευση τῆς αὐτοκρατορίας του, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν πρόσθετο λόγο ὅτι ἡ παπικὴ ἐξουσία στὸν Ρωµαιοκαθολικισµὸ ἀποτελεῖ δόγµα πίστεως κατοχυρωµένο ἀπὸ τὶς δύο Συνόδους τοῦ Βατικανοῦ, οἱ ὁποῖες ἀπὸ αὐτοὺς θεωροῦνται Οἰκουµενικὲς καὶ συνεπῶς ἀλάθητες.
. Τὶς διαπιστώσεις µας αὐτὲς θὰ τὶς κατοχυρώσουµε σὲ τοῦτο τὸ ἄρθρο καὶ µὲ τὶς ὀξυδερκέστατες ἀντίστοιχες ἐπισηµάνσεις τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ὅπως τὶς διατύπωσε στὸ ἐπιστηµονικότατο δίτοµο ἔργο του «Μελέτη ἱστορικὴ περὶ τῶν αἰτίων τοῦ Σχίσµατος», ὁ πρῶτος τόµος τοῦ ὁποίου ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ ἔτος 1911. (Βλ. σχετ. Καταχωρήσεις «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ»: https://christianvivliografia.wordpress.com/2010/11/09/ἅγ-νεκτάριος-πῶς-ὁ-πάπας-ἐξεθεμελίω/, https://christianvivliografia.wordpress.com/2010/09/23/ἁγ-νεκταρίου-περὶ-πρωτείου/, https://christianvivliografia.wordpress.com/2010/10/01/ἁγ-νεκταρίου-περὶ-πρωτείου-2/)
. Σ᾽ αὐτὸ τὸ σπουδαιότατο ἔργο ὁ Ἅγιος ἀνατέµνει εἰς βάθος τὸ τραγικὸ σχίσµα µεταξὺ Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως. Ἕνα σχίσµα ποὺ συντάραξε τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ πρὶν ἀπὸ µία χιλιετία καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ ἀποτελεῖ τὸ φοβερότερο σκάνδαλο τῆς ἱστορίας τοῦ χριστιανισµοῦ µέχρι σήµερα. Μὲ ἐκπληκτικὴ εὐθυκρισία, ἀκλόνητη ἐπιχειρηµατολογία καὶ ἀδιάσειστα ἱστορικὰ στοιχεῖα ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἀποδεικνύει ὅτι ἠ µόνη οὐσιαστικὴ αἰτία τοῦ Σχίσµατος ὑπῆρξαν οἱ θρασύτατες ἀξιώσεις τῶν παπῶν γιὰ ἀπόλυτη κυριαρχικὴ ἐξουσία πάνω στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.
. Τὸ Σχίσµα, λέει, εἶναι κάτι φρικτό: «Σχίσµα, θλιβερὸν ἄκουσµα, λέξις δηλοῦσα ἀποδοκιµασίαν ἀδελφῆς ἐκκλησίας, χωρισµὸν ἀδελφῶν µιᾶς Ἐκκλησίας». Ποιές εἶναι οἱ αἰτίες, ρωτάει ὁ Ἅγιος, ποὺ προκάλεσαν τὸ σχίσµα µεταξὺ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν καὶ ἐπὶ δέκα αἰῶνες κρατοῦν χωρισµένες αὐτὲς ποὺ ἦταν ὁµοµήτριες ἀδελφές; Καὶ ἄραγε δὲν µποροῦν νὰ ξεπεραστοῦν αὐτὲς οἱ αἰτίες καὶ νὰ ἐπέλθει ἡ ἕνωση;
. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος δὲν γνωρίζει γλῶσσα διπλωµατίας. Ἀπαντώντας εὐθέως στὸ ἐρώτηµα λέει ὅτι, ἐφ᾽ ὅσον οἱ δύο πλευρὲς παραµένουν πιστὲς στὶς ἀρχές τους, «ἡ ἕνωσις εἶναι ἀδύνατος»! Γιὰ νὰ πραγµατοποιηθεῖ ἕνωση εἶναι ἀπαραίτητο κάποια ἀπὸ τὶς δύο νὰ ἀρνηθεῖ τὶς βασικὲς ἀρχές της: ἡ µὲν παπικὴ τὸ Πρωτεῖο ἐξουσίας τοῦ πάπα, ἡ δὲ Ὀρθόδοξη τὶς Οἰκουµενικὲς Συνόδους. Αὐτὸ ὅµως σηµαίνει ὅτι κάποια ἀπὸ τὶς δύο πρέπει νὰ ἀρνηθεῖ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό της.
. Γιὰ τὸν ἴδιο λόγο, τονίζει, εἶναι χωρὶς σηµασία οἱ παραχωρήσεις ποὺ κάνει ἡ κάθε πλευρὰ στὴν ἄλλη. Τὸ πρωτεῖο τιµῆς ποὺ προσφέρει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὸν πάπα εἶναι ἄχρηστη παραχώρηση, διότι αὐτὸ δὲν ἔχει τὴν δύναµη νὰ συγκρατήσει τὸ οἰκοδόµηµα τῆς Παπικῆς Ἐκκλησίας. Καὶ οἱ παραχωρήσεις ποὺ προσφέρει ὁ πάπας στὴν Ὀρθοδοξία, δηλαδὴ τὸ νὰ κρατάει αὐτὴ τὰ δόγµατά της, τὰ ἔθιµα καὶ τὶς διατάξεις της, δὲν θεωροῦνται ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία παραχωρήσεις, «ἀφοῦ ὅλα αὐτὰ εἶναι νόµιµα καὶ βασίζονται στοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας. Γι᾽ αὐτὸ ὄχι µόνο παραµένει πιστὴ σ᾽ αὐτά, ἀλλὰ καὶ ἔχει τὴν ἀπαίτηση καὶ ὁ ἴδιος ὁ πάπας µαζὶ µὲ τὴν Δυτικὴ Ἐκκλησία νὰ σκέφτονται ὅπως αὐτὴ (ἡ Ὀρθοδοξία) καὶ νὰ ἐπανέλθουν µετανοηµένοι κοντά της.
. Πηγὴ ὅλων τῶν κακοδοξιῶν τοῦ Παπισµοῦ θεωρεῖ ὁ Ἅγιος τὶς κυριαρχικὲς ἀξιώσεις τῶν παπῶν, οἱ ὁποῖες «χεῖρον πάσης αἱρέσεως ἔβλαψαν τὴν Ἐκκλησίαν»! Αὐτὲς οἱ ἀξιώσεις περὶ Πρωτείου ἐξουσίας συνετέλεσαν, ὥστε νὰ ἐξαπλωθεῖ καὶ νὰ παγιωθεῖ στὴν Δύση ἡ αἱρετικὴ διδασκαλία περὶ δῆθεν ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ, τὸ λεγόµενο Φιλιόκβε (Filioque). Γι᾽ αὐτὸ καὶ οἱ τυφλοὶ παπιστὲς τῆς Ρώµης δὲν δίσταζαν νὰ χαρακτηρίζουν τοὺς ἐκεῖ Ὀρθοδόξους ὡς ὀπαδοὺς τῆς αἱρέσεως τοῦ Νεστοριανισµοῦ: «Οἱ αἱρετικοὶ παπισταὶ ἔχραινον τοὺς ὀρθοδόξους δυτικοὺς βλασφηµίαις αἱρέσεως νεστοριανῆς», σηµειώνει ὁ Ἅγιος. Καὶ τὸ σηµειώνει περίλυπος γιὰ τὸ κατάντηµά τους, ποὺ φθάνει στὸν παραλογισµὸ νὰ ὑποστηρίζουν «ὅτι τέσσαρα καὶ τέσσαρα κάµνουσιν ἐννέα», ὅπως σηµειώνουν ἐφηµερίδες τῆς ἐποχῆς.
. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος συνέλαβε τὸ πρόβληµα τοῦ Παπισµοῦ στὴν οὐσία του. Εἶχε ἤδη διαπιστώσει τὸ ἀποκορύφωµα τῆς παπικῆς ἐκτροπῆς στὴν Α´ Σύνοδο τοῦ Βατικανοῦ τὸ ἔτος 1870. Γι᾽ αὐτὸ καὶ µὲ τὴν µελέτη του ἀνατρέπει πλήρως καὶ ἐκ βάθρων αὐτὸ ποὺ ἡ Σύνοδος ἔφθασε νὰ καθιερώσει γιὰ πρώτη φόρα ὡς δόγµα πίστεως: τὸ παπικὸ δηλαδὴ Πρωτεῖο καὶ Ἀλάθητο.
. Τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου εἶναι αὐστηρά, ἀλλὰ δὲν γράφει µὲ ἐµπάθεια. Γράφει µὲ πόνο καὶ ἀγάπη. Δὲν ψάχνει νὰ ἀνακαλύψει πλαγίους δρόµους ἢ ἀπατηλὰ µοντέλα ἑνότητας. Ἡ θέση του κρυστάλλινη σὰν τὴν ζωὴ του εἶναι σαφέστατη, ἀκριβὴς καὶ ἀπόλυτη: Κάτω ἀπὸ τὶς γνωστὲς καὶ ἀµετακίνητες θέσεις τῶν δύο πλευρῶν «ἡ ἕνωσις εἶναι ἀδύνατος»!
ΠΗΓΗ: περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», ἀρ. τ. 2019, 15.03.2011
Στοιχειοθεσία «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ»