Ο ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΟΡΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗ

Ὁ ἀπαγχονισμὸς τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .                   Σὰν σήμερα, τὶς πρῶτες πρωινὲς ὧρες τῆς 14ης Μαρτίου 1957, ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους, ποὺ θεωροῦσαν ὅτι εἶναι ἰδιοκτησία τους οἱ Ἕλληνες τῆς Κύπρου, ἀπαγχονίστηκε ὁ 19χρονος ἥρωας καὶ ἐθνομάρτυρας Εὐαγόρας Παλληκαρίδης. Εἶχε ἕνα πηγαῖο σπουδαῖο ποιητικὸ ταλέντο καὶ ἀπὸ τὰδεκαπέντε του χρόνια ἐκδήλωσε τὴ ἀγωνιστική του διάθεση μετὰ τὴ Δωδεκάνησο, ποὺ τὸ 1947 ἐλευθερώθηκε ἀπὸ τοὺς Ἰταλούς, νὰ ἐλευθερωθεῖ καὶ ἡ Κύπρος ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲτὴν μητέρα Ἑλλάδα. Σημειώνεται ὅτι Ἄγγλος ἦταν ὁ ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, ποὺ παρέδωσε  τὴ Δωδεκάνησο στὸν ἀντιναύαρχο Περικλῆ Ἰωαννίδη τὸ 1947 καὶ οἱ Ἄγγλοι θὰ ἔπρεπε ἀμέσως μετὰνὰ παραδώσουν στὴν Ἑλλάδα τὴ Μεγαλόνησο Κύπρο, ποὺ ἦταν ἡ τελευταία ἀποικία τους στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἐγγὺς Ἀνατολή… Ἡ διαφορὰ ἦταν πὼς οἱ Ἄγγλοι μᾶς ἔκαμαν τοὺς καλοὺς μὲ τὴ Δωδεκάνησο ποὺ δὲν τοὺς ἀνῆκε, ἀλλὰ στὴν Κύπρο, ποὺ τοὺς ἀνῆκε, ἦσαν οἱ γνωστοὶ στυγνοὶἀποικιοκράτες…
.                   Στὰ δεκαεφτά του ὁ Εὐαγόρας, μαθητὴς ἀκόμη τοῦ Λυκείου, ἐντάχθηκε στὴν ΕΟΚΑ καὶ στὰ 18 του συνελήφθη νὰ μεταφέρει ὁπλοπολυβόλο. Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ καταδικάστηκε σὲ θάνατο… Κατὰ τὴ δίκη του ἐρωτήθηκε ἀπὸ τὸν Ἄγγλο δικαστὴ ἂν εἶχε νὰ πεῖ κάτι καὶ ἐκεῖνοςἀπάντησε ὡς ὥριμος καὶ μὲ ἐπίγνωση τῆς πράξης τοῦ ἥρωας: «Γνωρίζω ὅτι θὰ μὲ καταδικάσετε σὲθάνατο. Θὰ μὲ κρεμάσετε, τὸ ξέρω. Ὅ, τι ἔκαμα τὸ ἔκαμα ὡς Ἕλληνας Κύπριος, ποὺ ζητᾶ τὴλευτεριά του. Εὔχομαι νὰ εἶμαι ὁ τελευταῖος Κύπριος ποὺ θὰ ἀντικρύσω τὴν ἀγχόνη. Ζήτω ἡἝνωσις τῆς Κύπρου μὲ τὴν Μητέρα Ἑλλάδα! Τίποτε ἄλλο!».
.                   Ὁ Παλληκαρίδης ἔδωσε ἑκουσίως τὴ ζωή του γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Λίγες ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὸν ἀπαγχονισμὸ τοῦ Παλληκαρίδη,  στὶς 3 Μαρτίου 1957, ἑκατοντάδες Ἄγγλοι στρατιῶτες ἔκαψαν ζωντανὸ στὸ κρησφύγετό του, τὸν ὑπαρχηγὸ τῆς ΕΟΚΑ  Γρηγόρη Αὐξεντίου. Νὰ σημειωθεῖ ὅτι οἱ Ἄγγλοι δυνάστες τοὺς ἔνωσαν μετὰ θάνατο, ἀφοῦ τοὺς ἔθαψαν σὲ κοινὸ τάφο στὰ φυλακισμένα μνήματα τῆς Λευκωσίας… Μαζί τους σὲ αὐτὰ καὶ οἱ ἄλλοι ἥρωες τῆς ΕΟΚΑ ποὺ ἀπαγχονίστηκαν ἢἐκτελέστηκαν ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους. Ὅλοι τους ἦσαν ἄξιοι συνεχιστὲς τῶν ἡρώων Ἑλλήνων ποὺἀγωνίστηκαν γιὰ Ἐλευθερία καὶ Ἀξιοπρέπεια ἐναντίον πολὺ ὑπερτέρων δυνάμεων τῶν ἐχθρῶν, ἀπὸτὸν Μαραθώνα, τὶς Θερμοπύλες καὶ τὴ Σαλαμίνα, ἕως τὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ 1821, τὸ 1904, τὸ1912, τὸ 1940….
.                   Ἐμεῖς λοιπὸν οἱ Ἕλληνες, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Παλληκαρίδη καὶ ὅλων τῶν ἡρώων, τοὺς χρωστᾶμε τὴν ὕπαρξή μας καὶ τὴ θέση μας στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν παγκόσμια ἱστορία. Τὸ χρέος μας αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὀφείλουμε νὰ ἔχουμε τὸ ἴδιο φρόνημα, τὶς ἴδιες ἀξίες, τὰ ἴδια ἰδανικὰ μὲαὐτούς, νὰ ἔχουμε ἀξιοπρέπεια καὶ ἀγωνιστικότητα ἀνεξάρτητα μὲ τὸ ποιὸς εἶναι ἀπέναντί μας καὶμᾶς ἀπειλεῖ. Γιὰ τὴν Κύπρο συγκεκριμένα ὀφείλουμε νὰ  μένουμε σταθεροὶ στὶς ἀποφάσεις τοῦΟΗΕ καὶ στὶς ἀρχὲς τῆς ΕΕ, νὰ μὴν ἀποδεχόμαστε σχέδια τύπου Ἀνάν, καὶ  νὰ ἀποκρούομεἀπολύτως κάθε πρόταση κατάργησης ἢ φαλκίδευσης τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας.
.                   Οἱ ἐθνικοί μας ἥρωες διαχρονικὰ ἔβαζαν τὴν ἐπιβίωση τοῦ Ἔθνους καὶ  τὴν ἐλευθερία τῆς Πατρίδας μας πάνω ἀπὸ τὴ ζωή τους. Δὲν εἶναι λοιπὸν δυνατὸ νὰ εἴμαστε ἀπόγονοί τους καὶστὴ ζωή μας νὰ βάζουμε σὲ προτεραιότητα τὴν ἡδονή. Δὲν εἶναι δυνατὸ στὴ θυσία καὶ στὸ χρέος νὰπροτάσσουμε τὴν τρυφηλότητα, τὴ δουλοπρέπεια. Καὶ ὅμως… Εἶναι λυπηρὸ πὼς ἐνῶ ἀντιμετωπίζουμε προφανεῖς κινδύνους ὡς Ἔθνος, ὑπάρχουν  Ἕλληνες ποὺ πολεμᾶνε τὶς παραδοσιακές μας ἀξίες τῆς Φιλοπατρίας, τῆς Οἰκογένειας, τῆς Γλώσσας.-

Διαφήμιση

«ΧΑΛΑΛΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΟΥ, ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΟΥ» (Ἡ μάνα τοῦ Εὐαγόρα)

Ἡ μάνα τοῦ Εὐαγόρα:
«Χαλάλι τῆς πατρίδας μου, τὸ αἷμα τοῦ παιδιοῦ μου».

Δημ. Νατσιός

.               Ἐν μέσῳ τῆς πάνδημης τρομοκρατίας δημοσιεύω, ὡς χρέος τιμῆς καὶ σεβασμοῦ, τὸ παρὸν κείμενο, ποὺ τὸ εἶχα συντάξει παλαιότερα. Οἱ ἥρωες τοῦ ἐθνικοαπελευθερωτικοῦ ἀγώνα τῆς Κύπρου μας, ἦταν ὅλοι τους πλασμένοι ἀπὸ οἰκογένειες χριστιανικὲς καὶ γαλουχημένοι ἀπὸ τὰ κατηχητικὰ τῆς Ἐκκλησίας.
.               Μία παρένθεση: Ἄκουγα τὶς προάλλες τὸν κυβερνητικὸ ἐκπρόσωπο, μὲ βλοσυρὸ ὕφος, νὰ λέει γιὰ τὰ ἀρνιὰ τοῦ Πάσχα –τὰ Χριστούγεννα δῶρα καὶ τὸ Πάσχα ἀρνί, τὰ πανηγύρια τῆς Ὀρθοδοξίας σ’ αὐτὸ περιορίζονται– τὸ ὁποῖο θὰ γιορτάσουμε στὸ σπίτι μας. Ἂν κατάλαβα καλά, πλέον ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ὑποκαταστάθηκε ἀπὸ τὸ ὑπουργικὸ συμβούλιο. Τὶς μέρες τοῦ Πάσχα σίγουρα θὰ τρίζουν τὰ δόντια τους τὰ τσιράκια τῆς Νέας Τάξης. Θὰ ὑπάρξει καθολικὴ ἀπαγόρευση κινήσεων, μὲ βαρύτατα πρόστιμα. Τὸ κλίμα καλλιεργεῖται ἀπὸ τὰ ξεπουλημένα, ἀντίχριστα κανάλια. Ἡ ἀρχὴ ἔγινε μὲ τὴν Θεία Κοινωνία. Ποῦ νὰ καταλάβουν οἱ ὑλοχαρεῖς ὅτι χωρὶς τὸν Ἄρτο τῆς Ζωῆς, ἡ ζωὴ τῶν χριστιανῶν εἶναι ἀπαρήγορη καὶ ματαία. Γιατί νὰ μὴν γίνουν λειτουργίες σὲ γήπεδα, 30 μέτρα ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλο, ἂν τὸ θέλουν ἔτσι, ὅπως πολλοὶ ἱερεῖς, προτείνουν; Δίνουμε ἐξετάσεις ὅλοι μας αὐτὲς τὶς ἡμέρες καὶ κάποιοι ποὺ ἔπρεπε νὰ ἀριστεύουν, βαθμολογοῦνται μὲ μηδέν. Καὶ ἂς σταματήσουν ἐπιτέλους τὰ «ἱερὰ νανουρίσματα» ὅτι ὁ Χριστὸς ἐξ αἰτίας  τῶν ἁμαρτιῶν μας ἐπέτρεψε τὸ κλείσιμο τῶν ναῶν. Εἶναι βλασφημία αὐτό. Ὁ Κύριος δὲν ἀκυρώνει τὸ ἔργο του. Ἂν σκέφτονταν ἔτσι οἱ πρόγονοί μας, θὰ ἤμασταν ἀκόμη σκλάβοι τῶν Τούρκων, γιατί θὰ ἦταν θέλημα Θεοῦ καὶ ἀτέλειωτο ἐπιτίμιο ἡ Τουρκοκρατία. Μὲ τὴν ἀντίχριστη πολεμικὴ κατὰ τῆς Θείας Κοινωνίας, ποὺ πέρασε σχεδὸν ἀντουφέκιστη ἀπὸ τὴν ΔΙΣ, ἤδη πολλοὶ πτοήθηκαν καὶ ἀμφιβάλλω ἂν θὰ ἐπιστρέψουν σύντομα στὸ κοινὸν ποτήριον. Καὶ νὰ ἀκοῦς καὶ κάτι ἀερογεμεῖς, μεγαλόσχημες, προτάσεις προφεσόρων γιὰ κουταλάκια μιᾶς χρήσεως, λὲς καὶ μιλᾶνε γιὰ γλυκὸ κουταλιοῦ ἢ ρυζόγαλο. «Οὐκ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως», κατὰ τὸν ἀπ. Παῦλο… Ἂς γυρίσουμε ὅμως στὰ λαμπρὰ καὶ ἀτρόμητα παλληκάρια τῆς Κύπρου.

Τὰ παιδιὰ τῆς ΕΟΚΑ…
παιδιὰ τῆς Ἀνάστασης 

Ἡ Ρωµιοσύνη ἐν’ φυλή συνότζιαιρη τοῦ κόσµου
Κανένας δέν εὑρέθηκεν γιά νά τήν ἠξηλείψει,
κανένας, γιατί σσέπει την πού τά ’ψη ὁ Θεός µου.
Ἡ Ρωµιοσύνη ἐν’ νά χαθεῖ, ὄντας ὁ κόσµος λείψει! (Βασίλης Μιχαηλίδης)

 .           Τοῦτοι οἱ στίχοι πού θά τούς ζήλευε- ἄς µοῦ συγχωρεθεῖ ἡ ὑπερβολή – κι ὁ Σολωµός, εἶναι ἀπό τό ἀριστούργηµα τοῦ ἐθνικοῦ ποιητῆ τῆς Κύπρου (καί τῆς Ἑλλάδας ὅλης), Βασίλη Μηχαηλίδη (1849-1917), πού ἔχει τίτλο « Ἡ 9η Ἰουλίου 1821 ἐν Λευκωσίᾳ ἤ τό τραούδιν τοῦ Κυπριανοῦ». Αὐτά τά ἀθάνατα καί ἀνδρεῖα λόγια ΣΥΝΕΧΕΙΑ: ΤA ΠΑΙΔΙA ΤHΣ ΕΟΚΑ…ΠΑΙΔΙA ΤHΣ AΝAΣΤΑΣΗΣ (Δ. Νατσιός)

E.O.K.A 01.04.1955

Ἐθνικὴ Ὀργάνωσις Κυπρίων Ἀγωνιστῶν 1.4.1955

Τοῦ Κωνσταντίνου Ἀθ. Οἰκονόμου,
δασκάλου στὸ 16ο Δ. Σχ. – συγγραφέα

ΓΕΝΙΚΑ: Ἡ Ἐθνικὴ Ὀργάνωσις Κυπρίων Ἀγωνιστῶν (ΕΟΚΑ) ἦταν ὀργάνωση Ἑλλήνων τῆς Κύπρου ποὺ ἔδρασε τὴν περίοδο 1955-9 γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ μαρτυρικοῦ νησιοῦ ἀπὸ τὸ βρετανικὸ ζυγὸ καὶ τὴν Ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα. Στρατιωτικὸς ἀρχηγὸς ἦταν ὁ Στρατηγὸς Γεώργιος Γρίβας Διγενής. Πολιτικὸς ἀρχηγὸς τῆς ἦταν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος. Η ΕΟΚΑ ὑποστηρίχθηκε ἀπὸ τὸ σύνολο τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ πολιτικοῦ κόσμου τῆς Ἑλλάδας, πλὴν ΚΚΕ.
.             Ἡ ἔναρξη τοῦ ἀγώνα, τὴν 1η Ἀπριλίου σηματοδοτήθηκε μὲ ἐπίθεση σὲ κυβερνητικὰ κτίρια, ἀστυνομικοὺς σταθμούς, τὸν ραδιοσταθμὸ καὶ στὸ βρετανικὸ στρατόπεδο Ἀμμοχώστου. Ἡ δραστηριότητα συνεχίστηκε μὲ ἐπιθέσεις σὲ στρατιωτικὲς ἐγκαταστάσεις, ἐνέδρες σὲ βρετανικὰ ὀχήματα καὶ ἐκτελέσεις Βρετανῶν, καὶ Κυπρίων συνεργατῶν τῶν Βρετανῶν. Ἡ δραστηριότητα τῆς ΕΟΚΑ ἔληξε τὴν 24η/12/1959 μὲ τὴ συμφωνία τῆς Ζυρίχης. Τελικὰ ἡ ἀνεξαρτησία ἀλλὰ ὄχι ἡ Ἕνωση, κηρύχθηκε στὶς 15/8/1960. Ἡ ἀρχὴ εἶχε γίνει ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἦταν ἀρκετὸ γιὰ τοὺς ἀγωνιστὲς τῆς ΕΟΚΑ. Ἡ ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα ἦταν ὁ ἀπώτερος στόχος. Ἂν καὶ ἡ ἀνεξαρτησία ἔφερε προσωρινὰ εἰρήνη στὸ νησί, ἐν τούτοις τὸ νέο Σύνταγμα ἀπαγόρευε τὴν ἕνωση τῆς Κύπρου μὲ ἄλλο κράτος καὶ κάθε πιθανὴ διχοτόμηση. Καθιστοῦσε ἐγγυήτριες δυνάμεις τὴν Ἑλλάδα, τὴν Τουρκία καὶ τὴ Βρετανία. Ἡ Βρετανία κατάφερε, μέσῳ τῆς συμφωνίας, νὰ διατηρήσει στρατιωτικὲς βάσεις στὸ νησὶ μειώνοντας τὸν βαθμὸ ἀνεξαρτησίας. Ἀξίζει νὰ σημειώσουμε ὅτι αὐτὲς οἱ περιοχὲς μετατράπηκαν ἀργότερα μὲ βρετανικὴ ἀπόφαση σὲ κτήση τοῦ βρετανικοῦ στέμματος καὶ ὄχι ἁπλῶς βάση (κάτι σὰν τὸ Γιβραλτάρ)!

Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ: Ἡ συνεισφορὰ τῆς Ἐκκλησίας στὴν προσπάθεια ἦταν καθοριστική. Ἡ ὀργάνωση ΟΧΕΝ ἦταν ὁ προθάλαμος εἰσόδου στὴν ΕΟΚΑ καὶ πολλοὶ ἀγωνιστὲς ξεκίνησαν ἀπὸ ἐκεῖ. Τὴ μεταλαμπάδευση τῆς ἐξέγερσης στοὺς νέους, εἶχε ἀναλάβει ἡ ΑΝΕ («Ἄλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ»). Μὲ “παράνομες” προκηρύξεις καθὼς καὶ τὸ ἔντυπο «Ἐγερτήριον Σάλπισμα» βοήθησε στὴ διάδοση τοῦ ἰδεολογικοῦ ὑποβάθρου τῆς ἐξέγερσης. Στὶς 15/1/1950, ἡ Ἐθναρχοῦσα Ἐκκλησία Κύπρου πραγματοποίησε Δημοψήφισμα, στὸ ὁποῖο ὁ Ἑλληνικὸς Κυπριακὸς λαὸς ψήφισε τὴν Ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα, σὲ ποσοστὸ 95,7%. Οἱ Ἄγγλοι, ὅμως, τήρησαν ἀρνητικὴ στάση. Στὶς 28/7/1954, ὁ Ὑφυπουργὸς Ἀποικιῶν, Χένρυ Χόπκινσον, ἀνέφερε: “ἡ Κύπρος ἔχει στρατηγικὴ ἀξία, καὶ γι’ αὐτὸ οὐδέποτε θὰ τύχει αὐτοδιάθεσης”. Ἡ Ἑλλάδα, τὸ 1954, ζήτησε ἀπὸ τὸν ΟΗΕ τὴν «Ἐφαρμογὴν τῆς ἀρχῆς τῶν ἴσων δικαιωμάτων καὶ τῆς αὐτοδιάθεσης τῶν λαῶν, στὴν περίπτωσιν τοῦ λαοῦ τῆς Κύπρου». Στὶς 17/12/1954, ἡ Γ.Σ. τοῦ Ο.Η.Ε. ἀπέρριψε τὴν αἴτηση. Στὶς 9/3/1956, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος συνελήφθηκε στὸ ἀεροδρόμιο Λευκωσίας, ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ μετέβαινε στὴν Ἀθήνα, γιὰ συνομιλίες μὲ τὴν Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση. Τὴν ἴδια μέρα συνελήφθηκαν καὶ οἱ: Μητροπολίτης Κερύνειας, Παπασταῦρος Παπαγαθαγγέλου καὶ Πολύκαρπος Ἰωαννίδης. Ὅλοι ἐξορίστηκαν στὶς Σεϋχέλλες.

ΗΡΩΩΝ ΠΑΝΘΕΟΝ: Στὶς 10 Μαΐου 1956, οἱ: Μιχαλάκης Καραολὴς καὶ Ἀνδρέας Δημητρίου ἀπαγχονίστηκαν στὶς φυλακὲς Λευκωσίας, γιὰ τὴ δράση τους, ὡς μέλη τῆς Ε.Ο.Κ.Α. Ἐνταφιάστηκαν στὶς κεντρικὲς φυλακές. Ἐκεῖ, ἀργότερα, θὰ ταφοῦν ἄλλα ἕντεκα μέλη τῆς Ε.Ο.Κ.Α. Στὶς 9/8/1956 ἀπαγχονίζονται οἱ: Ἀνδρέας Ζάκος, Χαρίλαος Μιχαὴλ καὶ Ἰάκωβος Πατάτσος. Ἄλλοι τρεῖς ἀγωνιστὲς ἀπαγχονίζονται στὶς 21/9, οἱ: Μιχαὴλ Κουτσόφτας, Ἀνδρέας Παναγίδης καὶ Στέλιος Μαυρομάτης. Ἀκολούθησε ἡ θυσία τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου (3/3/1957), στὴ μονὴ Μαχαιρά, ὅταν οἱ Ἄγγλοι ἔριξαν βενζίνη κι ἐμπρηστικὲς βόμβες στὸ κρησφυγετό του, ὁπότε ὁ ἥρωας ἔγινε ὁλοκαύτωμα. Ξημερώματα τῆς 14ης Μαρτίου 1957 ἀπαγχονίστηκε ὁ 19χρονος μαθητὴς Εὐαγόρας Παλληκαρίδης. Στὶς 5/7/58, οἱ Ἄγγλοι συνέλαβαν ἕνα παιδί, στὸ Αὐγόρου, καὶ πυροβόλησαν ἐναντίον ἀμάχων τοῦ χωριοῦ. Φονεύθηκαν οἱ: Παναγιώτης Ζαχαρία καὶ Λουκία Παπαγεωργίου, ἔγκυος μητέρα ἕξι παιδιῶν. Στὶς 2/9/1958, στὸ Λιοπέτρι, Ἄγγλοι στρατιῶτες περικύκλωσαν τέσσερις ἀγωνιστὲς τῆς Ε.Ο.Κ.Α. Οἱ: Ἀνδρέας Κάρυος, Φώτης Πίττας, Ἠλίας Παπακυριακοὺ καὶ Χρῆστος Σαμαράς, ἔπεσαν νεκροί. Στὶς 19 Νοεμβρίου 1958, οἱ Ἄγγλοι σκότωσαν καὶ τὸν Κυριάκο Μάτση, στὸ Κάτω Δίκωμο.

ΧΡΟΝΙΚΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΕΠΟΥΣ: Ὁ ἀγώνας ἐξερράγη στὶς 0.30″ τὸ πρωὶ τῆς 1ης Ἀπριλίου 1955. Ἡ Κύπρος μετατράπηκε σὲ ἡφαίστειο, τρομάζοντας τοὺς ἀποικιοκράτες. Τὰ γαλανόλευκα λάβαρα ὑψώθηκαν παντοῦ. Ὁλόκληρο τὸ νησὶ ἔγινε μία ἀπέραντη γαλανόλευκη σημαία. Κι ἡ ἀτμόσφαιρα ἠλεκτρίστηκε ἀπὸ πολεμικὰ τροπάρια τοῦ Γένους καὶ ἐμβατήρια ξεσηκωμοῦ. Τὸ ἔθνος ξύπνησε, θυμήθηκε τὴν Ἁγία Λαύρα, τὸ ἐθνικὸ ὄνειρο θερίεψε παίρνοντα σάρκα καὶ ὀστᾶ. Ἐκείνη τὴν πρώτη νύχτα χτύπησε ἡ ὁμάδα τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου στὴ Δεκέλεια, μὲ ἀποστολὴ νὰ προκαλέσουν διακοπὴ τοῦ ἠλεκτρικοῦ ρεύματος σ’ ὅλο τὸ νησί. Ὁ Μάρκος Δράκος μὲ τὴν ὁμάδα “Ἀστραπὴ” ἀνατίναξαν τὸ Ραδιοφωνικὸ σταθμό. Πρῶτος νεκρὸς ὁ Μόδεστος Παντελῆ. Ὁ ἥρωας πέθανε ἀπὸ ἠλεκτροπληξία ἐπιχειρώντας καταστροφὴ ἠλεκτροφόρων καλωδίων. Τὴν 1η Ἀπριλίου 1955, ἡ Κύπρος ξύπνησε ἀναστατωμένη πρὶν χαράξει ἡ αὐγή. Ἡ ἀναστάτωση σύντομα ἔδωσε τὴ θέση της στὸν ἐνθουσιασμό. Τὸ πανηγύρι ἄρχιζε. Κι ὁ Διγενὴς κυκλοφοροῦσε τὴν προκήρυξή του: “Μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, μὲ πίστιν εἰς τὸν τίμιον ἀγώνα μας, μὲ τὴν συμπαράστασιν ὁλοκλήρου τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ μὲ τὴν βοήθειαν τῶν Κυπρίων, ἀναλαμβάνομεν τὸν ἀγώνα διὰ τὴν ἀποτίναξιν τοῦ Ἀγγλικοῦ ζυγοῦ, μὲ σύνθημα τὸ ὁποῖον μᾶς κατέλιπαν οἱ πρόγονοί μας ὡς ἱερὰν παρακαταθήκην: “‘Ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς”. Εἶναι καιρὸς νὰ δείξωμεν, ὅτι ἐὰν ἡ διεθνὴς διπλωματία εἶναι ἄδικος καὶ ἄνανδρος, ἡ Κυπριακὴ ψυχὴ εἶναι γενναία. Ἐὰν οἱ δυνάσται μας δὲν θέλουν νὰ ἀποδώσουν τὴν λευτεριά μας, μποροῦμε νὰ τὴν διεκδικήσωμεν μὲ τὰ ἴδια μας τὰ χέρια καὶ μὲ τὸ αἷμα μας (…)”
.             Ἀρχικὰ ἡ ΕΟΚΑ ἱδρύθηκε μὲ σκοπὸ τὴ διενέργεια μικρῆς ἐκτάσεως στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, κυρίως δολιοφθορᾶς σὲ ἀγγλικοὺς στόχους στὴν Κύπρο, γιὰ δημιουργία θορύβου ποὺ θὰ ὑποβοηθοῦσε τὶς πολιτικὲς ἐνέργειες τοῦ Μακαρίου γιὰ τὴ λύση τοῦ Κυπριακοῦ ζητήματος. Στὴ συνέχεια, μετὰ τὸ ναυάγιο τῶν διαπραγματεύσεων τοῦ Μακαρίου μὲ τὸν κυβερνήτη Χάρτιγκ (ἀρχὲς 1956), τῆς ἐξορίας τοῦ πρώτου ἀπὸ τὸν δεύτερο (9/3/1956) καὶ τῶν μεγάλης κλίμακας ἐπιχειρήσεων τοῦ Χάρτιγκ κατὰ τῆς ΕΟΚΑ, ἡ ὀργάνωση ἀναμετρήθηκε ἀνοιχτὰ μὲ τοὺς Βρετανούς. Νέος κυβερνήτης ἀνέλαβε ὁ Χιοῦ Φούτ, ποὺ ζητᾶ νὰ συναντηθεῖ μὲ τὸν Γρίβα. Τὸ Κυπριακὸ ζήτημα συζητεῖται σὲ πολλὰ παρασκηνιακὰ ἐπίπεδα. Συγχρόνως ἐκδηλώθηκε μεγάλης κλίμακας ὀργανωμένη ἐπίθεση τῶν Τουρκοκυπρίων κατὰ τῶν Ἑλληνοκυπρίων καὶ τῶν περιουσιῶν τους σὲ ἄμεση συνέργεια μὲ τοὺς Βρετανούς. Ἡ ΕΟΚΑ τότε ξανάρχισε τὴ δράση της, ἐνῶ ἐπαναλαμβάνονταν μεγάλης κλίμακας ἐπιχειρήσεις τῶν Βρετανῶν κατὰ τῆς ΕΟΚΑ. Λίγες ἑβδομάδες ἀργότερα, συνεχίζονται οἱ ἐπιθέσεις τῶν Τουρκοκυπρίων, τοὺς ὁποίους τώρα κτυπᾶ ἡ ΕΟΚΑ. Οἱ Ἄγγλοι μὲ τὴν πολιτικὴ τους δημιουργοῦν στὴν Κύπρο συνθῆκες διακοινοτικῆς διαμάχης. Τελικὰ ὁ ἀγώνας ἔμεινε ἡμιτελής: ἡ Κύπρος ἀνεξάρτητη, ὅμως διχοτομημένη καὶ ἀδικαίωτη στὸν ἀγώνα γιὰ Ἕνωση.

ΕΠΙΜΥΘΙΟ: Οἱ θυσίες τοῦ κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ δὲν εὐοδώθηκαν. Τὸ νησί, ἐξ αἰτίας συμφερόντων τῶν μεγάλων δυνάμεων καὶ λαθῶν τῶν ἑλληνικῶν κυβερνήσεων, ἔμεινε ἐκτὸς ἑλληνικοῦ κράτους. Τὰ διδάγματα, ὅμως, οἱ ἀγῶνες καὶ οἱ θυσίες τῶν νέων της Ε.Ο.Κ.Α. ἀποτελοῦν παρακαταθῆκες πάνω ἀπὸ τὸ ἐφήμερο καὶ τὸ ἰδιοτελές. Ὁ ἴδιος ὁ Ἑλληνισμὸς τῆς Κύπρου συνεχίζει καὶ σήμερα νὰ διαπνέεται ἀπὸ τὴν ἴδια ἡρωικὴ παρακαταθήκη κι ὅποτε χρειάστηκε ἔμεινε σταθερὰ πιστὸς στὴ μνήμη τῶν ἀγωνιστῶν τῆς ΕΟΚΑ, ἀπορρίπτοντας σχέδια τύπου Ἀνάν, δείχνοντας ἀπίστευτη γενναιότητα ἀπέναντι στὸ βόρειο κατακτητὴ γείτονά της, τολμώντας νὰ ἀντιταχθεῖ ἀκόμη καὶ σὲ τρόικες, παραδειγματίζοντας τὴ Μητέρα Πατρίδα.

ΕΟΚΑ: ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ’21 ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ («Ὀνόματα ποὺ μπῆκαν στὸ Εἰκονοστάσι τοῦ Γένους. Νὰ ξεχάσουμε λίγο τὶς τιποτένιες ἀνθυπομετριότητες, ποὺ μᾶς καταρρακώνουν… Νὰ θυμηθοῦμε τί σημαίνει Ἑλλάδα…») [Δ. Νατσιός]

ΕΟΚΑ: Τὸ τελευταῖο ’21 τοῦ Γένους

Τοῦ Δημ. Νατσιοῦ

.       «Τὰ σπίτια ποὺ εἶχα μοῦ τὰ πῆραν», ἔλεγε μὲ ἐκείνη τὴν χαρακτηριστικὴ σὰν λονδρέζικη ὁμίχλη θλίψη του ὁ ποιητὴς-ὑπονοώντας πολὺ περισσότερα ἀπὸ τοὺς τέσσερις τοίχους τῶν σπιτιῶν. Στίχος ποὺ ταιριάζει σήμερα στοὺς σύγχρονους Ἕλληνες. Στίχος ποὺ ἀνακαλεῖ ἐν πολλοῖς ὅλες τὶς χαμένες πατρίδες τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
.       Τὰ σπίτια ὅμως ἔχουν ψυχή, εἶναι «στοιχειὰ καὶ μᾶς προσμένουν». Τέτοια «ἐθνικὰ ὀσπήτια», ὅπως ἔλεγαν τοὺς ἐρειπιῶνες τοῦ Ἀναπλιοῦ, ποὺ στοίβαζαν τὶς χῆρες καὶ τὰ ὀρφανὰ τῆς Ἐθνεγερσίας, δηλαδὴ τὰ ριζιμιὰ λιθάρια τοῦ Γένους, εἶναι καὶ οἱ ἡμέρες μνήμης. Καὶ σήμερα ποὺ μᾶς «ἐκύκλωσαν αἱ τοῦ βίου μας ζάλαι, ὥσπερ μέλισσαι κηρίον» καὶ εἶναι πλῆθος τ’ ἄσχημα καὶ τ’ ἄδεια ἀφέντες, ψάχνουμε, σὰν τὸν Διογένη, μέρα μεσημέρι, νὰ βροῦμε τὶς ἀνηφοριὲς καὶ τὰ σκαλοπάτια ποὺ πᾶν στὴν λευτεριά, ὅπως μᾶς κανοναρχεῖ ὁ Εὐαγόρας ὁ ἀνδρειωμένος.
.        Ξεφυλλίζω τὸ «Λεύκωμα τῆς ΕΟΚΑ». Ἔχει μία μαυρόασπρη φωτογραφία, ποὺ ἀναπαριστᾶ τὸν Κύπριο ἐθνομάρτυρα Μιχαὴλ Καραολῆ, πλαισιωμένον ἀπὸ ἀποικιακοὺς δεσμοφύλακες, κατὰ τὴν ἔξοδό του ἀπὸ τὸ δικαστήριο τῆς «αὐτῆς μεγαλειότητος» Ἐλισσάβετ, βασιλίσσης τῆς ξεδοντιασμένης γηραιᾶς Ἀλβιόνας. Ἐκεῖ, πρὶν ἀπὸ λίγα λεπτά, ὁ Ἐγγλέζος δικαστής, παγερὰ βλοσυρός, κάτω ἀπὸ τὴν ἄσπρη του περούκα, τοῦ ἀνακοίνωνε φλεγματικὰ πὼς ὁ νόμος τοῦ τιμωρεῖ τὴν φιλοπατρία μὲ θάνατο. Στὶς 10 Μαΐου τοῦ 1956 ἀπαγχονίζεται ὁ Καραολής, γιατί τὴν Ἑλλάδα ἔτσι τὴν ἐννοοῦσαν τέτοιοι ἄνθρωποι ὡς τάφο. Λόγος ἐθνικὸς γι’ αὐτοὺς εἶναι νὰ μιλᾶς μὲς ἀπὸ τὸ μνῆμα.
.        Ἦταν Πρωταπριλιὰ τοῦ 1955, ὅταν ξεκίνησε στὴν Κύπρο, τὸ τελευταῖο ’21 τοῦ Γένους. ΕΟΚΑ, τέσσερις λέξεις, δηλαδὴ σὰν νὰ λὲς Ζάλογγο καὶ Μανιάκι καὶ Μεσολόγγι καὶ Γραβιά. Καὶ ὀνόματα ποὺ μπῆκαν στὸ Εἰκονοστάσι τοῦ Γένους, δίπλα στοὺς ἥρωες τοῦ ’40, τοῦ ’12-’13, τοῦ ’21. Ὁ Αὐξεντίου, ὁ Μάτσης, ὁ Δράκος, ὁ Λένας, ὁ Παναγίδης...
.        Ἂς τοὺς «ἀναστήσουμε» μέσα ἀπὸ τὰ τελευταῖα λόγια τους. Ἕνα εὐλαβικὸ μνημόσυνο στὰ λαμπρὰ παλληκάρια. Νὰ ξεχάσουμε λίγο τὶς τιποτένιες ἀνθυπομετριότητες, ποὺ μᾶς καταρρακώνουν… Νὰ θυμηθοῦμε τί σημαίνει Ἑλλάδα...

.       «Ἀγαπητοί μου γονεῖς, ὅταν θὰ διαβάζετε τὸ γράμμα μου αὐτό, ἐγὼ θὰ ἔχω σβήσει γιὰ πάντα ἀπὸ τὴ ζωή. Μὴ νομίσετε ὅμως ὅτι αὐτὸ μὲ λυπεῖ. Ἀπεναντίας, ἐπειδὴ γνωρίζω γιὰ ποιὸ σκοπὸ θὰ ἐκτελεστῶ, αἰσθάνομαι τὸν ἑαυτό μου ἰσχυρὸ καὶ γαλήνιο καὶ εἶμαι ἕτοιμος νὰ τὸ ἀντιμετωπίσω μὲ ἀφάνταστη ψυχραιμία». Χαρίλαος Μιχαήλ, ἀπαγχονίστηκε στὶς κεντρικὲς φυλακὲς τῆς Λευκωσίας, στὶς 9 Αὐγούστου τοῦ 1956. Τελευταῖα του λόγια: «δοξάζωμεν τὸν Θεὸν ποὺ μᾶς ἀξίωσε νὰ πεθάνουμε χάριν τῆς ἐλευθερίας τῆς Κύπρου μας». Σκέφτηκα πρὸς στιγμὴν νὰ σβήσω τὴν φράση «δοξάζωμεν τὸν Θεόν», καιροφυλαχτοῦν οἱ «προοδευτικοί», ποὺ δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ ἀκόμη σὲ ποιὰ χώρα ζοῦν καὶ ὅτι ἡ ἱστορία τοὺς ἔχει προσπεράσει.
.        «…Ἡ ὥρα τοῦ θανάτου πλησιάζει. Μὰ στὴν ψυχή μου φωλιάζει ἠρεμία… Τότε θὰ αἰσθανόμουν λύπη, ἂν ἤξερα ὅτι θὰ μποροῦσα νὰ μείνω πάντα, πάντα νέος κι ἀθάνατος, ἂν ἀπέφευγα τὴν ἐκτέλεση. Πρῶτα ἢ ὕστερα ἔπρεπε νὰ διαθέσω τὴ ζωή μου. Δὲν βλέπω πιὸ κατάλληλη περίσταση ἀπὸ τὴν τωρινή, νὰ τὸ κάνω». Ἀνδρέας Ζάκος, ἐκτελέστηκε στὶς 9 Αὐγούστου τοῦ 1956. Ὁ ἡρωομάρτυρας Ἀνδρέας Παναγίδης, στὴν τελευταία του ἐπιστολὴ στὸν ἀδελφό του γράφει γιὰ τὸν Ζάκο: «Μάθε ἀκόμη ὅτι ὁ Ζάκος καὶ οἱ ἄλλοι πέθαναν μὲ ὑπερηφάνεια. Τραγουδοῦσαν μισὴ ὥρα πρὶν ἐκτελεσθοῦν καὶ τὴν ὥρα τῆς ἐκτελέσεως φώναζαν ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας». Ἀπώλεια τῆς Κύπρου γιὰ τὸν Ἑλληνισμὸ θὰ σημάνει καὶ τὸ ὁριστικὸ τέλος τῆς μείζονος παρουσίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ ποὺ «ὅσο καὶ ἂν φαίνεται περίεργο, ὁ πρὶν ἀπὸ τοὺς δύο παγκοσμίους πολέμους ὑπήκοος τοῦ μικροσκοπικοῦ μας κράτους ἀνάσαινε τὸν ἀέρα μίας αὐτοκρατορίας. Οἱ δυνατότητές του νὰ κινηθεῖ χωρὶς διαβατήριο γλώσσας καλύπτουν… μέρη ἀπὸ τὴν Ἰταλία ὣς τὴν Αἴγυπτο», μᾶς λέει ὁ Ἐλύτης στὰ «Δημόσια καὶ ἰδιωτικά».
.       Συρρικώνεται τὸ ἀψόγου στάσεως κρατίδιο, διότι ἐπέλεξαν οἱ κατοικοῦντες σ’ αὐτὸ νὰ παραμείνουν εὐδαιμονοῦντες ἔμποροι καὶ ὑπάλληλοι καὶ ὄχι πενόμενοι συντηρητὲς τῆς μνήμης. «Μητέρα, πρέπει νὰ εἶσαι ὑπερήφανη, γιατί εἶμαι κι ἐγὼ ἕνα παιδὶ τῆς Κύπρου ποὺ δίνει τὸ αἷμα του γιὰ τὴν ἐλευθερία… Οἱ μόνες λέξεις ποὺ μποροῦν ν’ ἀκούσουν ἀπὸ τὰ χείλη μας οἱ δυνάστες εἶναι αὐτές: “Ἐλευθερία ἢ θάνατος”. Εἶναι θέλημα Θεοῦ νὰ χωριστοῦμε καὶ πρέπει νὰ σεβαστοῦμε τὸ ἅγιο θέλημά Του. Θὰ ἐλυπόμουν, ἂν πέθαινα σὰν ἕνας κοινὸς κλέφτης. Δὲν ὑπάρχει ὅμως λόγος νὰ λυπηθῶ τώρα, ποὺ πεθαίνω γιὰ χάρη ἑνὸς ὑψηλοῦ ἰδανικοῦ. Δὲν λυποῦμαι, γιατί θὰ ἐκτελεστῶ ἐν ὀνόματι τῆς ἐλευθερίας». Μιχαὴλ Κουτσόφτας, ἀπαγχονίστηκε, 22 χρονῶν, στὶς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956. Ὅταν τὸ μεσημέρι τῆς 20ης Σεπτεμβρίου τὸν ἐπισκέφθηκε ἡ μάνα του… ἄρχισε νὰ κλαίει ἡ γερόντισσα: «Μάνα, ἂν εἶσαι Ἑλληνίδα, μὴν κλάψης, γιατί ὁ γιός σου δὲν εἶναι γιὰ κλάματα, ὁ γιός σου τραβάει γιὰ τὴ δόξα καὶ τὴν τιμή». Καὶ ἡ μάνα: «Εἶμαι περήφανη γιὰ σένα γιέ μου. Σὲ γέννησα γιὰ τὴν πατρίδα καὶ σὲ δίνω τὴν πατρίδα». Ὅταν λέμε ἡ πατρίδα μου, δὲν σημαίνει ὅτι τὴν κατέχουμε ἢ μᾶς ἀνήκει, ἀλλὰ ὅτι ἀνήκουμε σ’ αὐτὴν χωρὶς ἐπιφύλαξη. Καὶ ἡ «πατρὶς» κάνει τὸ χρέος της, διὰ στόματος τοῦ πατριδοφύλακα στρατηγοῦ Μακρυγιάννη: «Πατρίς, νὰ μακαρίζης ὅλους τοὺς Ἕλληνες, ὅτι θυσιάστηκαν διὰ σένα νὰ σ’ ἀναστήσουνε, νὰ ξανασηκωθῆς ἄλλην μίαν φορὰν ἐλεύτερη πατρίδα…».
.         «Ἂς εὐχαριστήσουμε ὅλοι τὸν Θεὸ κι ἂς γίνει τὸ θέλημά Του… Τώρα ποὺ γνωρίζω ὅτι σὲ μία μέρα θ’ ἀντικρίσω τὴν ἀγχόνη, ἔχω διπλάσιο θάρρος παρὰ ποτέ. Ὁ Χριστὸς εἶναι πάντα συντροφιὰ στὰ κελιά μας…». Ἀντρέας Παναγίδης, 23χρονος, ἀπαγχονίστηκε στὶς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956, γιὰ τὴν ἕνωση τῆς Κύπρου μὲ τὴν Ἑλλάδα. Διαβάζεις τὰ λόγια του ἥρωα καὶ εἶναι σὰν ν’ ἀκοῦς τὸν Σολωμὸ νὰ λέει:

«Φρικτὴ ναι ἡ ὥρα ποὺ ὁ ἄνθρωπος
βαριὰ ψυχομαχᾶ
ἀλλὰ μὴ φοβηθεῖς
ἰδού, ὁ Χριστός, ποὺ γέρνοντας
στοῦ πόνου τὸ κρεβάτι
σοῦ σιάζει τὸ προσκέφαλο
καὶ σὲ παρηγορᾶ»
(Εἰς Μοναχήν).

.         Καὶ πιὸ κοντὰ ὁ Κολοκοτρώνης, ὁ Γέρος τῆς Λευτεριᾶς, νὰ ἀφήνει παρακαταθήκη στοὺς ἀπογόνους: «Μία φορὰ ἐβαπτίσθημεν μὲ τὸ λάδι, βαπτιζόμεθα καὶ μίαν μὲ τὸ αἷμα διὰ τὴν ἐλευθερίαν τῆς πατρίδος μας». Μοσκοβολοῦν σὰν Τίμιο Ξύλο αὐτὰ τὰ λόγια, δύσκολο νὰ ἀντιληφθοῦμε σήμερα πὼς τὸ νὰ πεθαίνεις σωστὰ εἶναι ὁ μόνος σωστὸς τρόπος ζωῆς.
.         «…Νιώθω τὸν ἑαυτό μου ἰσχυρὸ καὶ γαλήνιο καὶ εἶμαι ἕτοιμος νὰ τὰ ἀντιμετωπίσω ὅλα μὲ θάρρος καὶ ὑπομονή, γιατί ἔχω τὸν Χριστὸ μέσα μου καὶ μὲ βοηθᾶ…». Στέλιος Μαυρομάτης, ἐκτελέστηκε στὶς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956. Καὶ «σιμώνει ἡ Λευτεριὰ καὶ κλαίει» καὶ ἀκούει τὸν ἥρωα νὰ λέει: «μήπως ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶπε “μὴ φοβηθεῖτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων τὸ σῶμα τὴν δὲ ψυχὴ μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι;”. Ἀπὸ τί λοιπὸν νὰ φοβηθοῦμε ἐφ’ ὅσον ἡ ψυχή μας θὰ ζεῖ αἰωνίως;…».

«Ἀραπιᾶς ἄτι, Γάλλου νοῦς, Βόλι Ἄγγλου
πέλαγο μέγα πολεμᾶ, βαρεῖ τὸ καλυβάκι».

.         Ὁ Κυριάκος Μάτσης σ’ ἀπάντηση στὶς ἐκκλήσεις τοῦ Ἄγγλου ἀξιωματικοῦ ποὺ τὸν προέτρεψε νὰ παραδοθεῖ, γιὰ νὰ μὴν σκοτωθεῖ ἄδικα, μιᾶς καὶ εἶχε ἤδη ἐκτελέσει τὸ καθῆκον στὴν πατρίδα του ἀκέραιο, ἀπάντησε: «Ἐγὼ θὰ βγῶ πυροβολώντας». Καὶ ἔκανε ΕΞΟΔΟ καὶ τὴν ἴδια στιγμὴ δύο χειροβομβίδες τὸν διαμέλισαν, στὶς 19 Νοέμβρη τοῦ 1958. Πῆγε καὶ αὐτός, «κουρμπάνι» «γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου καθισμένη, στὰ γόνατα τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, ποὺ εἶχε στὰ μάτια της ψηφιδωτὸ τὸν καημὸ τῆς Ρωμιοσύνης» (Σεφέρης). Ἀλυχτεῖ καὶ σήμερα τὸ θηρίο καὶ ἀπειλεῖ. Καὶ ὅλα αὐτὰ γιατί τὰ ἀλωπέκια (=ἀλεποῦδες) τοῦ σκότους, οἱ Δυτικοί, οἱ ἑταῖροι μας, μὴ μπορώντας νὰ δώσουν στὴν Τουρκία ὅλα, ὅσα ἐπιθυμεῖ, «τὴν ἠρεμοῦν» μὲ ἑλληνικὰ ἔξοδα, πιέζοντας τὴν Ἑλλάδα νὰ δεχθεῖ τὶς τουρκικὲς ἀξιώσεις στὴν Κύπρο. 1η Ἀπριλίου 1955, ἀρχίζει ὁ ἐθνικοαπελευθερωτικὸς ἀγώνας τῆς Κύπρου… ὁ ἀγώνας τῆς ΕΟΚΑ γιὰ τὴν Ἕνωση, δηλαδή, ὑπὲρ πίστεως καὶ πατρίδος…

ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗ, ΑΡΙΣΤΑ, ΒΑΓΟΡΑ!

ΕΙΣ. ΣΧ. «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ»: Βυθισμένοι στὴν Κρίση παρακολουθοῦμε τούρκικα σήριαλ καὶ τηλεμαθήματα συνταγῶν καὶ γαστρονομίας. Αὐτοσυνειδησία καὶ ἐθνικὸ φρόνημα σὲ ὑψηλὰ ἐπίπεδα!

.      «Θ’ ἀκολουθήσω μὲ θάρρος τὴ μοίρα μου. Ἴσως αὐτὸ νά ᾽ναι τὸ τελευταῖο μου γράμμα. Μὰ πάλι δὲν πειράζει. Δὲν λυπᾶμαι γιὰ τίποτα. Ἂς χάσω τὸ καθετί. Μία φορὰ κανεὶς πεθαίνει. Θὰ βαδίσω χαρούμενος στὴν τελευταία μου κατοικία. Τί σήμερα, τί αὔριο; Ὅλοι πεθαίνουν μία μέρα. Εἶναι καλὸ πράγμα νὰ πεθαίνει κανεὶς γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Ὥρα 7:30. Ἡ πιὸ ὄμορφη μέρα τῆς ζωῆς μου. Ἡ πιὸ ὄμορφη ὥρα. Μὴ ρωτᾶτε γιατί.».
.        Ἀπαγχονίστηκε ξημερώματα, στὶς 14 Μαρτίου 1957, σὲ ἡλικία 18 ἐτῶν. Ὁ τάφος του βρίσκεται στὰ φυλακισμένα μνήματα, στὴ Λευκωσία Κύπρου.

.          Συγκλονιστικὸ τὸ ποίημα τοῦ Φώτη Βαρέλη, ποὺ μετέδωσε ὁ ραδιοφωνικὸς σταθμὸς τῆς Λευκωσίας:

Ἐψὲς πουρνὸ μεσάνυχτα στῆς φυλακῆς τὴ μάντρα
μὲς στῆς κρεμάλας τὴ θελιὰ σπαρτάραγε ὁ Βαγόρας.
Σπαρτάρησε, ξεψύχησε, δὲν τ’ ἄκουσε κανένας.
Ἡ μάνα του ἦταν μακριά, ὁ κύρης του δεμένος,
οἱ νιοὶ συμμαθητάδες του μαῦρο ὄνειρο δὲν εἶδαν,
ἡ νιὰ ποὺ τὸν ὁρμήνευε δὲν εἶχε νυχτοπούλι.
Ἐψὲς πουρνὸ μεσάνυχτα θάψαν τὸν Εὐαγόρα.
Σήμερα Σάββατο ταχιὰ ὅλη ἡ ζωὴ σὰν πρῶτα.
Ἐτοῦτος πάει στὸ μαγαζί, ἐκεῖνος πάει στὸν κάμπο,
ψηλώνει ὁ χτίστης ἐκκλησιά, πανὶ ἁπλώνει ὁ ναύτης,
καὶ στὸ σκολειὸν ὁ μαθητὴς συλλογισμένος πάει.
Χτυπᾶ κουδούνι, μπαίνουνε στὴν τάξη του ὁ καθένας.
Μπαίνει κι ἡ πρώτη ἡ ἄταχτη κι ἡ τρίτη ποὺ διαβάζει,
μπαίνει κι ἡ πέμπτη ἀμίλητη, ἡ τάξη τοῦ Εὐαγόρα.

– Παρόντες ὅλοι;
– Κύριε, ὁ Εὐαγόρας λείπει.
– Παρόντες, λέει ὁ δάσκαλος. Καὶ μὲ φωνὴ ποὺ τρέμει:
– Σήκω, Εὐαγόρα, νὰ μᾶς πεῖς ἑλληνικὴ ἱστορία.
Ὁ δίπλα, ὁ πίσω, ὁ μπροστά, βουβοὶ καὶ δακρυσμένοι,
ἀναρωτιοῦνται στὴν ἀρχή, ὥσπου ἡ σιωπή τους κάμνει
νὰ πέσουν μ’ ἀναφιλητὰ ἐτοῦτοι κι ὅλη ἡ τάξη.
– Παλληκαρίδη, ἄριστα, Βαγόρα,
πάντα πρῶτος,
στοὺς πρώτους πρῶτος, ἄγγελε πατρίδας δοξασμένης,
σὺ μέχρι χθὲς τῆς μάνας σου ἐλπίδα κι ἀποκούμπι,
καὶ τοῦ σχολειοῦ μας σήμερα Δευτέρα Παρουσία.
Τά ᾽πε κι ἁπλώθηκε σιωπὴ πὰ στὰ κλαμένα νιάτα,
Ποὺ μπρούμυτα γεμίζανε τῆς τάξης τὰ θρανία,
ἔξω ἀπ’ ἐκεῖνο τ’ ἀδειανό, παντοτινὰ γεμάτο.

ΠΗΓΗ: blogs.sch.gr