Ἄρθρα σημειωμένα ὡς Θαυματουργὲς Εἰκόνες
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ Ι. ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ»
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 14 Ὀκτώβριος 2012
Τὸ ἱστορικὸ τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος τῆς Παναγίας «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ»
βλ. σχετ.: ΠΑΡΑΚΛΗΣΙΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ»
. Στὸ Ἅγιον Ὄρος στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ Πρωτάτου (843 μ.Χ.), ποὺ εὑρίσκεται στὶς Καρυές, καὶ εἶναι ἀφιερωμένος στὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, φυλάσσεται σὰν ἱερὸ κειμήλιο καὶ πολύτιμος πνευματικὸς θησαυρὸς ἡ ἐφέστια καὶ ἱερὰ Εἰκόνα τῆς Παναγίας μας «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ».
. Κοντὰ στὴ Σκήτη τῶν Καρυῶν, μέσα στὰ ὅρια τῆς ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Παντοκράτορος εὑρίσκεται μιὰ βαθειὰ κοιλάδα. Σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ κελλιὰ τῆς περιοχῆς ἐμόναζαν ἕνας γέροντας-ἱερομόναχος μὲ τὸν ὑποτακτικό του. Ἦταν Σάββατο πρὸς Κυριακὴ 11 Ἰουνίου τοῦ 982 μ.Χ., ὅταν, σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση τῶν σκήτεων, ὁ γέροντας ἔφυγε γιὰ τὴν καθ-ωρισμένη ἀγρυπνία στὸ Πρωτάτο καὶ ἄφησε τὸν ὑποτακτικό του γιὰ νὰ κάνει τὴν ἀκολουθία καὶ τὸν κανόνα του στὸ κελλί.
. Μόλις προχώρησε ἡ νύκτα, κάποιος ἐκτύπησε τὴν πόρτα. Ἦταν ἕνας ἄγνωστος μοναχός, ποὺ ἐζήτησε νὰ φιλοξενηθῇ. Τὴν ὥρα τοῦ Ὄρθρου, ἐξύπνησαν γιὰ νὰ ψάλλουν τὴν ἀκολουθία. Ὅταν ἔφθασαν στὴν Θ’ ᾠδὴ τῆς Θεοτόκου στὸ ἐφύμνιο «τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ …», ὁ ἄγνωστος μοναχὸς ἔψαλε μπροστὰ στὴν Εἰκόνα τῆς Παναγίας ποὺ ὑπῆρχε στὸ κελλί, τὸν ἴδιο ὕμνο, συμπληρώνοντάς τον ὡς ἑξῆς : «Ἄξιον ἐστίν ὡς ἀληθῶς, μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον, τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον καὶ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ, καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν».
. Τότε ὁ νεαρὸς ὑποτακτικὸς μὲ ἀπορία μεγάλη καὶ θαυμασμὸ εἶπε στὸν ξένο μοναχό: «ποτὲ δὲν ἀκούσαμε αὐτὰ τὰ λόγια, οὔτε ἐμεῖς, οὔτε οἱ γέροντες πρὶν ἀπὸ ἐμᾶς» καὶ τὸν παρεκάλεσε νὰ τοῦ γράψῃ τὸν ὕμνο μὲ τὴν συμπλήρωση αὐτὴ γιὰ νὰ τὸν λέγῃ καὶ αὐτὸς μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Ἐπειδὴ ὅμως ἐκείνη τὴν στιγμὴ δὲν ὑπῆρχαν χαρτὶ καὶ μελάνη, ὁ ἄγνωστος ἐπισκέπτης ἐχάραξε τὸν ὕμνο μὲ τὸ δάκτυλο του σὲ μιὰ πέτρινη πλάκα. Τὰ γράμματα ἀποτυπώθηκαν μὲ θαυματουργικὸ τρόπο, σὰν νὰ ἔγραφε πάνω σὲ πηλό. «Ἀπὸ τώρα καὶ στὸ ἑξῆς μὲ τὰ λόγια αὐτὰ θὰ ψάλλετε τὸν ὕμνο αὐτό» εἶπε, καὶ ἐξαφανίσθηκε.
. Ὅταν ὁ γέροντας ἐπέστρεψε, ἔμαθε, ἀπὸ τὸν ὑποτακτικό του, τὰ ὅσα συνέβησαν, καὶ στὴ συνέχεια ἐνημέρωσε τὸν Πρῶτο τοῦ ἁγίου Ὄρους καὶ τὴν κοινὴ Σύναξη, δείχνοντάς τους τὴν πλάκα. Ὅλοι, ἀφοῦ ἐδόξασαν τὸν Θεὸ καὶ εὐχαρίστησαν τὴν Παναγία, ὡμολόγησαν ὅτι ὁ ἄγνωστος μοναχὸς ἦταν ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ, τὸν ὁποῖο ἔστειλε ὁ Θεὸς γιὰ νὰ ἀποκαλύψῃ στοὺς μοναχούς τὸ πῶς πρέπει νὰ ψάλλεται ὁ ὕμνος αὐτὸς πρὸς τὴν Κυρία Θεοτόκο, τὴν προστάτιδα καὶ Ἔφορο τοῦ ἁγίου Ὄρους. Κατόπιν ἀπεφάσισαν καὶ ἀπέστειλαν τὴν πλάκα στὸν Πατριάρχη καὶ τὸν Αὐτοκράτορα, ἐνημερώνοντάς τους, μὲ ἐπιστολή, τὴν διήγηση τοῦ θαύματος.
. Ἀπὸ τότε, ἡ ἱερὰ Εἰκόνα, ἐνώπιον τῆς ὁποίας συνέβη τὸ θαυμαστὸ γεγονός, ὠνομάσθηκε «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ». Τὴν μετέφεραν ἀπὸ τὸ κελλίο, ὅπου ἔγινε τὸ θαῦμα, στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ Πρωτάτου, καὶ τὴν ἐτοποθέτησαν μέσα στὸ ἱερὸ Βῆμα, πίσω ἀπὸ τὴν ἁγία Τράπεζα. Ἡ κοιλάδα στὴ περιοχὴ τῆς ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Παντοκράτορος ἔλαβε τὸ ὄνομα « ἐν τῷ ᾄδειν» καὶ τὸ κελλίο ὅπου συνέβη τὸ θαῦμα «ἄξιόν ἐστιν».
. Ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 10ου αἰῶνος, ὁ ὕμνος ἐπέρασε σὲ λειτουργικὴ χρήση καὶ ψάλλεται καὶ στὴ Θεία Λειτουργία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου μετὰ τὴν ἐκφώνηση «Ἐξαιρέτως τῆς Παναγίας…». Κάθε Δευτέρα τοῦ Πάσχα τελεῖται στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ Πρωτάτου ὁ Ὄρθρος μὲ τὴν Θεία Λειτουργία καὶ ἀκολουθεῖ πανηγυρικὴ λιτάνευση τῆς θαυματουργοῦ ἱερᾶς Εἰκόνος στὶς Καρυές.
. Ἡ Εἰκόνα ἔχει διαστάσεις 70,5 Χ 44 cm, χωρὶς τὴν ἀργυρᾶ θήκη ποὺ τὴν περιβάλλει, καὶ πλαισιώνεται ἀπὸ τὴν ἐπιγραφὴ «Μήτηρ Θεοῦ Καρυώτισσα». Σύμφωνα μὲ τοὺς εἰδικοὺς κατασκευάσθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη κατὰ τὸ πρότυπο τῆς Παναγίας Ἐλεούσας τοῦ Κύκκου τῆς Κύπρου, ποὺ εἶναι ἔργο τοῦ ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, καὶ ἀπεικονίζει τὴν Θεοτόκο μὲ τὴν μορφὴ ποὺ εἶχε πρὶν ἀπὸ τὴν κοίμησή της.
ΠΗΓΗ: Ἱ. Μητρ.Θεσσαλονίκης (imth.gr)
Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ ΕΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ-1
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 11 Ὀκτώβριος 2012
Ἀπὸ τὸ βιβλίο:
«Θαύματα Παναγίας Παραμυθίας καὶ Παναγίας Παντανάσσης»,
ἔκδ. Ἱ. Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου,
Ἅγιον Ὄρος
Ἡ θαυματουργὸς εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Παραμυθίας
[1]
βλ. σχετ.: ΟΙ 7 ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ:
https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/09/17/οἱ-7-θαυματουργὲς-εἰκόνες-τῆς-παναγί/
Πρόλογος
. Ὁ πόνος εἶναι ἕνας ἀπρόσμενος καὶ ἀπρόσκλητος ἐπισκέπτης. «Δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ζεῖ αὐτὴ τὴν πρόσκαιρη ζωὴ χωρὶς λύπη. Κι ἂν δὲν συμβαίνει αὐτὸ σήμερα, θὰ συμβεῖ αὔριο· κι ἂν δὲν συμβεῖ αὔριο, θὰ ἔρθει ἡ λύπη στὸ μέλλον», λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Ὅπως κανεὶς ἄνθρωπος δὲν εἶναι ἀθανάτος, ἔτσι κανεὶς δὲν εἶναι χωρὶς λύπη. Ἡ διαφορὰ βρίσκεται στὸ μέγεθός της. Κάποτε κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας θὰ συναντήσουμε αὐτὸν τὸν ἐνοχλητικὸ ἐπισκέπτη. Μπορεῖ ἡ ἔνταση τοῦ πόνου νὰ εἶναι δύσκολη ἢ εὔκολη, νὰ εἶναι μικρὴ ἢ μεγάλη, νὰ εἶναι δυνατὴ καὶ κουραστική.
. Ἡ εἴσοδος τοῦ πόνου, τῶν λυπηρῶν, τῶν διαφόρων ἀσθενειῶν ποὺ ταλαιπωροῦν τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου ἔγινε μετὰ τὴν παράβαση καὶ τὴν παρακοή του στὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ μέσα στὸν Παράδεισο. Ἡ χωρὶς πόνο καὶ λύπες ζωὴ τῶν πρωτοπλάστων διεκόπη μὲ τὴν θέλησή τους. Ἡ μεταπτωτικὴ κατάσταση συνεδέθη μὲ τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο. Ἡ ἀσθένεια ἄρχισε ἀπὸ τὸν πρῶτο ἄνθρωπο καὶ ἐν συνεχείᾳ κυρίευσε ὅλο τὸ ἀνθρώπινο γένος, γράφει ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας. Μετὰ τὴν ἁμαρτία «πόνος καὶ θλίψις καὶ ὀδύνη αὐτῷ ἐπέπεσεν». Ἡ θλίψη, ὁ στεναγμός, τὸ κλάμα, τὰ δάκρυα, τὸ πένθος καὶ ὁ θάνατος θὰ ἐξαλειφθοῦν στὴν ἄλλη ζωή.
. Στὴν Π. Δ. φαίνεται ἡ ἀρρώστια νὰ εἶναι τιμωρία τοῦ Θεοῦ λόγῳ τῆς παραβάσεως τῶν ἐντολῶν του. Ὅποιος φυλάσσει τὶς ἐντολές, δὲν κινδυνεύει νὰ ἀρρωστήσει (Ἐξ. ιε´ 26). Ὁ Θεὸς ἐὰν δεῖ τὸν ἄνθρωπο νὰ μετανοεῖ μετὰ τὴν παράβαση, τότε ἐπεμβαίνει ὡς ἰατρός, τὸν θεραπεύει καὶ τὸν παρηγορεῖ.
. Ὅποιος παραβαίνει τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ στὴν οὐσία διαλέγει νὰ ζήσει ἀντίθετα πρὸς τὴν φύση του, ὅπως δημιουργήθηκε ἀπὸ Αὐτόν. Οἱ ἐντολὲς θέτουν τὰ ὅρια μέσα στὰ ὁποῖα πρέπει νὰ κινεῖται ὁ ἄνθρωπος. Ἐάν, ὡς ἐλεύθερος, τὰ ὑπερβεῖ, ὑφίσταται τὶς συνέπειες. «Ἐκεῖνος ποὺ ἁμαρτάνει ἐνώπιον τοῦ δημιουργοῦ του θὰ πέσει στὰ χέρια τῶν γιατρῶν» . Ὁ Θεὸς λοιπὸν δὲν τιμωρεῖ, γιατί εἶναι ἀγάπη. Ὁ ἄνθρωπος τιμωρεῖ τὸν ἑαυτό του παραβαίνοντας τὴν τάξη ποὺ ἔθεσε ὁ Θεὸς κατὰ τὴν δημιουργία τοῦ κόσμου.
. Αὐτὸ φαίνεται στὴν σημερινὴ κοινωνία τῆς ἀφθονίας τῶν ἀγαθῶν καὶ τῆς ἄμετρης καταναλώσεώς τους χάριν τῆς ἀπολαύσεως. Ἀρρώστιες ποὺ ταλαιπωροῦν τὸν ἄνθρωπο καὶ θέτουν σὲ κίνδυνο τὴ ζωή του ὀφείλονται στὸν τρόπο ζωῆς καὶ διατροφῆς του. «Ἀπὸ τὴν ἀνώμαλη καὶ ἀνισόρροπη δίαιτα πολλὲς φορὲς γεννῶνται ἀρρώστιες σὲ πολλούς». Στὴν πατερικὴ διδασκαλία συνδέονται τὰ σωματικὰ μὲ τὰ ψυχικὰ πάθη. Ἡ λαιμαργία, ποὺ εἶναι ψυχικὸ πάθος, ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν πολυφαγία ποὺ εἶναι σωματικὸ πάθος. Ὁ Κύριός μας ἀπαλλάσσει τὴν ἄρρωστη ψυχὴ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία θεραπεύοντας τὸ σῶμα. Μερικοὶ πάσχουν σωματικὰ λόγῳ τῆς ψυχικῆς τους κακοήθειας.
. Στὴν Καινὴ Διαθήκη ἡ ἀρρώστια εἶναι ὁ παιδαγωγικὸς τρόπος, τὸν ὁποῖον χρησιμοποιεῖ ὁ Θεὸς γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Ὁ πόνος καὶ ἡ ἀρρώστια κάνουν τὸν ἄνθρωπο χωρητικὸ τῆς χάριτος. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καυχᾶται λέγοντας «μὲ πολλὴ εὐχαρίστηση θὰ καυχῶμαι περισσότερο στὶς ἀρρώστιες μου, γιὰ νὰ κατοικήσει μέσα μου ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ» ( Β´ Κορ. ιβ´ 9). Ὁ Μέγας Βασίλειος ἐξηγεῖ ὅτι οἱ ἅγιοι ἀρρωσταίνουν, γιὰ νὰ μὴ φανεῖ ὅτι ὑπερβαίνουν τὰ ὅρια τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἢ ὅτι διαφέρουν στὴν φύση τους ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους.
. Ὅταν ἀρρωστήσει ὁ ἄνθρωπος, καταφεύγει στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη. Εἶναι χρήσιμη καὶ ἀπαραίτητη. Ὁ Θεὸς «ἔδωσε στοὺς ἀνθρώπους τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη, γιὰ νὰ δοξάζονται μὲ τὰ θαυμάσιά του, μὲ αὐτὰ θεράπευσε καὶ ἀφαίρεσε τὸν πόνο τοῦ ἀρρώστου». Ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ ὁποῖος σπούδασε τὴν ἰατρικὴ τῆς ἐποχῆς του, γράφει ὅτι ὁ Θεὸς γιὰ νὰ βοηθήσει τὴν ἀσθενικὴ φύση μας παραχώρησε τὶς διάφορες τέχνες ἀνάμεσα σ’ αὐτὲς καὶ τὴν ἰατρική. «Τὸ νὰ στηρίξουμε τὴν ἐλπίδα τῆς ὑγείας μας στὰ χέρια τῶν γιατρῶν εἶναι κτηνῶδες, αὐτὸ βλέπουμε τὸ παθαίνουν μερικοὶ ἄθλιοι, ποὺ ἐπιμένουν νὰ ὀνομάζουν τοὺς γιατροὺς σωτῆρες. Τὸ νὰ ἀποφεύγουμε ἐντελῶς τὶς ὠφέλειες ποὺ μᾶς παρέχει, φανερώνει ἰσχυρογνωμοσύνη» .
. Χρειάζεται καὶ ἡ ἐπιστήμη καὶ ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Χαρακτηριστικὰ εἶναι ὅσα γράφει ὁ ὁσιώτατος Γέρων Ἰωσὴφ ὁ Ἡσυχαστὴς σὲ μία ἐπιστολή του: «Μοῦ ἔστειλαν ἕνα ἰδιότροπον φάρμακον, καὶ αὐτό, μετὰ Θεόν, ἦτον ἡ θεραπεία μου. Εἶχα σαράντα ἡμέρες νὰ φάγω. Ὅταν ἐπῆρα τὸ φάρμακον, ἔφαγα, ἐκοιμήθην, ἐκαλυτέρευσα. Δόξα σοι ὁ Θεός! Ἄρχισα κάπως νὰ κινοῦμαι καὶ νὰ γράφω… Ἦλθαν κοντά μου πολλοί, καὶ μὲ προσευχὴν καὶ νηστείαν ἐθεραπεύθησαν. Τώρα ὅμως δὲν μὲ ἀκούει ὁ Κύριος, διὰ νὰ μάθω καὶ τὰ φάρμακα καὶ τοὺς ἰατρούς. Νὰ γίνω συγκαταβατικὸς εἰς ὅλους. Ἐδιάβασα καὶ τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τὲς ἐπιστολὲς καὶ εἶδα πόσον προσεῖχε εἰς τοὺς ἰατροὺς καὶ τὰ φάρμακα ἕνας τόσον μεγάλος Ἅγιος! Ἐγὼ ὁ πτωχὸς ἀσκητὴς ὅλο εἰς τὴν ἔρημον ἐγήρασα καὶ ἤθελα μόνον μὲ τὴν πίστιν νὰ θεραπεύσω. Τώρα μανθάνω καὶ ἐγὼ ὅτι χρειάζονται καὶ τὰ φάρμακα καὶ ἡ χάρις. Λοιπὸν τώρα θὰ λέγω καὶ ἐγὼ ὡσὰν τὸν Ἅγιον: «Κύταξε νὰ γίνης καλά· νὰ διορθώσεις τὰ νεῦρα σου μὲ ὅ,τι τρόπον ἠμπορεῖς, καὶ θὰ εὕρης πάλιν τὴν προσευχήν σου καὶ τὴν εἰρήνην» .
. Παγκόσμιο λοιπὸν φαινόμενο ἡ ἀρρώστια. Ὅλοι ἀρρωσταίνουν. Καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ καὶ οἱ δίκαιοι. Καὶ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἅγιοι. Πιὸ πολὺ πόνεσε ἑκούσια, γιὰ χάρη μας, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός. Ὑπέμεινε τὸ ὀδυνηρὸ μαρτύριο τῆς σταυρώσεως. Μποροῦσε νὰ τὸ ἀποφύγει. Μποροῦσε νὰ μὴ αἰσθανθεῖ τοὺς φρικτοὺς πόνους χρησιμοποιώντας τὴν θεϊκὴ δύναμή του. Δὲν τὸ ἔκανε καὶ ἤπιε τὸ πικρὸ ποτήρι τοῦ θανάτου. Ἀπὸ τότε στέκεται δίπλα μας ὡς Θεὸς παρακλήσεως καὶ παρηγοριᾶς.
. Βαθύτατο πόνο ἔζησε καὶ ἡ Θεοτόκος βλέποντας πάνω στὸν σταυρὸ τὸν ἀγαπημένο Υἱὸ καὶ Θεό της. Ὅπως τῆς προεῖπε ὁ Συμεών, διαπέρασε τὴν ψυχή της ρομφαία, δηλαδὴ μαχαίρι κοφτερό. Πόνο ἔνοιωθε σὲ ὅλη της τὴν ζωή, ὅταν ἔβλεπε νὰ περιφρονεῖται καὶ νὰ ὑβρίζεται ὁ Κύριος. Στοὺς λόγους τῶν πατέρων καὶ τὴν ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας καταγράφεται ὁ μητρικὸς θρῆνος τῆς Θεοτόκου. Στὰ σταυροθεοτοκία, ὕμνους ποὺ ἔγραψε ὁ Λέων ὁ Ϛ´, αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου, παρουσιάζεται ἡ θλίψη τῆς Θεομήτορος γιὰ τὸν ἄδικο θάνατο τοῦ Χριστοῦ. Ἐνῶ ὅλη ἡ κτίση χαίρεται γιὰ τὴν λύτρωση ποὺ προσφέρει ὁ ὑψούμενος στὸν σταυρὸ Υἱός της, ἡ ἴδια ἀπευθυνομένη σ’ αὐτὸν καὶ «βοῶσα ἐν ὀδύνῃ» λέει ὅτι «τὴ ρομφαία τῆς λύπης σπαράττομαι δεινῶς», «τὰ σπλάγχνα δονοῦμαι». Τὰ καρφιὰ μὲ τὰ ὁποῖα κάρφωσαν τὰ χέρια τοῦ Χριστοῦ πλήγωσαν καὶ τὴν δική της καρδιά. Κοντὰ στὸν σταυρὸ «ὠλοφύρετο κλαυθμῷ» «πόνους ὑπομείνασα πολλούς…δακρύουσα καὶ ἀλαλάζουσα».
. Ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ βλέποντας τὸν μεγάλο θεομητορικὸ πόνο θεώρησε τὴν Παναγία καὶ δική του καταφυγή, σκέπη, ἐλπίδα καὶ βοηθὸ στὶς διάφορες θλίψεις καὶ ἀνάγκες. Στρέφεται ὁλόψυχα στὴν ἄμετρο συμπάθεια καὶ τοὺς οἰκτιρμούς, τὴν «κραταιὰν ἀντίληψιν» καὶ θερμὴ προστασία τῆς Θεοτόκου.
. Στὴν σημερινὴ ἐποχὴ ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔχασε τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα του καὶ ζεῖ μέσα στὴ ἀπαρηγόρητη μοναξιὰ χρειάζεται στήριγμα καὶ παραμυθία. Ἡ ἀρρώστια χρειάζεται ὑπομονὴ καὶ ἐλπίδα. Ἂν δὲν τὴν ἔχει ὁ ἄρρωστος τότε αὐξάνει τοὺς πόνους του. Ὁ ὑπομονητικὸς ἄνθρωπος θὰ πάρει μεγάλο μισθὸ ἀπὸ τὸν Θεό, ἂν ὑπομείνει ἀγόγγυστα τὴν βαρειὰ ταλαιπωρία τῆς ἀρρώστιας. Ἰδιαίτερα ὅσοι πάσχουν ἀπὸ χρόνιες ἀσθένειες, ποὺ τὶς συνοδεύουν δυνατοὶ πόνοι, δὲν πρέπει νὰ ἀπελπίζονται, δὲν πρέπει νὰ χάνουν τὸ θάρρος τους. Ὅπως ἔλεγε ὁ Γέροντας Παΐσιος: «Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν εἶναι τελείως καλὰ στὴν ὑγεία του, δὲν εἶναι καλά. Καλύτερα νὰ ἔχει κάτι. Ἐγώ, ὅσο ὠφελήθηκα ἀπὸ τὴν ἀρρώστια, δὲν ὠφελήθηκα ἀπὸ ὅλη τὴν ἄσκηση, ποὺ εἶχα κάνει μέχρι τότε».
. Ὅσοι πάσχετε καὶ αἰσθάνεσθε ἀδύναμοι ἔχετε ἀσφαλὲς καταφύγιο, εἶναι ἡ Παναγία μας, ἐμπιστευθεῖτε Την. Καταφύγετε μὲ τὴν προσευχή σας σ’ Αὐτήν. Ζητεῖστε τὶς πρεσβεῖες Της. Θὰ ἔχετε γρήγορα ἀπάντηση. Αὐτὸ καταγράφουν οἱ μαρτυρίες ποὺ περιέχονται στὸ μικρὸ αὐτὸ βιβλίο. Εἶναι οἱ θαυματουργικὲς ἐπεμβάσεις διὰ μέσου τῶν ἱερῶν εἰκόνων τῆς Παραμυθίας καὶ τῆς Παντανάσσης.
. Πιστεύουμε ὅτι καὶ ἡ ἔκδοση αὐτὴ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς μας θὰ βοηθήσει τοὺς πιστοὺς χριστιανούς, καὶ μάλιστα τοὺς πονοῦντας καὶ θλιβομένους καὶ αὐτοὺς ποὺ τοὺς συμπαρίστανται, ὥστε νὰ βροῦν στήριγμα καὶ παρηγορία ἀλλὰ καὶ νὰ δοξάσουν τὴν Ὑπερευλογημένη Θεοτόκο γιὰ τὴν συμπάθειά της πρὸς τὸ ἀνθρώπινο γένος.
Ὁ Καθηγούμενος
τῆς Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου
Ἀρχιμ Ἐφραίμ
Η ΒΑΤΟΠΕΔΙΝΗ ΘΕΟΤΟΚΟΣ [«Δὲν ἔχουμε ἄλλο μοναστήρι σὲ ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία μὲ τόσες θαυματουργὲς εἰκόνες».] (Μον. Μωυσέως Ἁγιορ.)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 17 Σεπτέμβριος 2012
Ἡ Βατοπεδινή Θεοτόκος
τοῦ Μοναχοῦ Μωϋσέως Ἁγιορείτου
. Τὸ Ἅγιον Ὄρος δίκαια, ἀξία, ὡραῖα καὶ εὔστοχα ὀνομάζεται, κατὰ τὸν περίφημο ἐκεῖνο Ξηροποταμηνὸ μοναχό, Καισάριο Δαπόντε, «Περιβόλι τῆς Παναγιᾶς». Εἶναι ὁ ἐράσμιος τόπος, ποὺ τὸν ἀγάπησε, κατὰ ἀρχαία ἱερὰ παράδοση, κατὰ τὴν διέλευσή Της, καὶ τὸν ζήτησε ἀπὸ τὸν Υἱό Της, γιὰ νὰ δοξάζεται τὸ ὄνομά Του. Εἶναι ἡ Ἔφορος, Ἰατρὸς καὶ Προστάτισσα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κατὰ τὸν μεγάλο Θεολόγο τοῦ 14ου αἰῶνος, ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμά, ὅπως ἔγραψε στὸ κατανυκτικό του ἐγκώμιο γιὰ τὸν ὅσιο Πέτρο τὸν Ἀθωνίτη, τὸν πρῶτο γνωστὸ ἐπώνυμο ὅσιο τοῦ ἁγιότεκνου ἱεροῦ Ἄθωνα (9ος αἰ).
. Ἡ τιμὴ τῆς Παναγίας στὸ Ἅγιον Ὄρος εἶναι θεσπέσια, ἔξοχη καὶ καταπληκτική. Οἱ περισσότερες θαυματουργικὲς εἰκόνες ἀνήκουν σὲ Αὐτήν. Οἱ σπουδαιότερες βυζαντινὲς εἰκόνες εἶναι δικές Της. Στὴν μεγάλη μονὴ Βατοπεδίου, ποὺ τιμᾶται στὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου, ἔχουμε δεκάδες θεομητορικὲς εἰκόνες, ἑπτὰ ἀπὸ τὶς ὁποῖες εἶναι θαυματουργές. Δὲν ἔχουμε ἄλλο μοναστήρι σὲ ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία μὲ τόσες θαυματουργὲς εἰκόνες. Ἔτσι ἡ μονὴ Βατοπεδίου διακρίνεται καὶ εἶναι θεομητροσκέπαστη, θεομητροφύλακτη καὶ θεομητροστήρικτη. Ὅλες οἱ θαυματουργὲς εἰκόνες ἀποτελοῦν τὴν Βατοπεδινὴ Θεοτόκο.
. Ἡ Παναγία ἡ Βηματάρισσα ἡ Κτητόρισσα εἶναι τοποθετημένη ὡς ἡγουμένη, ἀρχόντισσα, βασίλισσα καὶ Κυρία στὸ σύνθρονο τοῦ Ἱεροῦ Βήματος τοῦ ὡραιότατου Καθολικοῦ τῆς ἀρχαίας ἱερᾶς μεγίστης μονῆς καὶ συνδέεται μὲ τὴν ἑξῆς θαυμαστὴ παράδοση. Τὸν 10ο αἰώνα, μετὰ ἀπὸ ἐπιδρομὴ Ἀράβων στὴν μονή, συνελήφθη αἰχμάλωτος ὁ εὐλαβὴς ἱεροδιάκονος Σάββας ὁ Βηματάρης, ὁ διακονητὴς τοῦ Ἱεροῦ Βήματος. Εἶχε προλάβει ὅμως νὰ κρύψει σὲ πηγάδι τοῦ Ἁγίου Βήματος τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας μαζὶ μὲ τὸν σταυρὸ τοῦ ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, θέτοντας μπροστά τους ἀναμμένη λαμπάδα. Ὁ ἱεροδιάκονος Σάββας μεταφέρθηκε αἰχμάλωτος στὴν Κρήτη. Ὅταν μετὰ ἀπὸ ἑβδομήντα ἔτη περίπου ἐπέστρεψε ὑπέργηρος στὴν ἀγαπητὴ μονή του, ὑπέδειξε στὸν ἡγούμενο Νικολάου νὰ ἀνοίξουν τὸ πηγάδι, ὅπου βρῆκαν τὴν εἰκόνα καὶ τὸν σταυρὸ ὄρθια πάνω στὸ νερὸ καὶ τὴ λαμπάδα ἀναμμένη. Ὁ ὅσιος Σάββας «ζήσας ὀλίγας ἡμέρας ζωὴν ὑπερθαύμαστον, ἀπῆλθε εἰς Βασιλείαν οὐράνιον».
. Ἡ Παναγία ἡ Παραμυθία βρίσκεται στὸ δεξιὸ μέρος τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Καθολικοῦ, ποὺ εἶναι στὸ πάνω ἀριστερὸ χῶρο τοῦ νάρθηκα. Ἡ θαυμάσια αὐτὴ εἰκόνα ἔχει λεπτοκαμωμένο ἀργυροεπίχρυσο πουκάμισο, ὅπως ἡ προηγούμενη ποὺ ἀναφέραμε ὁλόχρυσο, καὶ προέρχεται ἀπὸ τοιχογραφία τοῦ ἐξωνάρθηκα τοῦ Καθολικοῦ, ποὺ ἀνάγεται στὸν 14ον αἰώνα. Κατὰ τὴν παράδοση μία ἡμέρα ὁ ἡγούμενος, ποὺ ἔδινε τὰ κλειδιὰ στὸν πορτάρη τῆς μονῆς γιὰ νὰ ἀνοίξει, ἄκουσε προστακτικὴ φωνὴ ἀπὸ τὴν εἰκόνα αὐτὴ τῆς Παναγίας νὰ μὴν ἀνοίξουν τὴν πύλη, γιατί πλησιάζουν πειρατές. Ἡ θεομητορικὴ προτροπὴ ἐπαναλήφθηκε γιὰ δεύτερη φορά. Ὅταν ὁ ἡγούμενος στράφηκε πρὸς τὴν εἰκόνα, εἶδε τὸ νήπιο Χριστὸς μὲ τὸ χέρι του νὰ ἀσφαλίζει τὸ στόμα τῆς Θεοτόκου. Ἡ Θεοτόκος ὅμως βαστώντας τὸ χέρι τοῦ Χριστοῦ ἐπανέλαβε τὴ σωτήρια προτροπή της στὸν ἡγούμενο. Τότε ὅλοι οἱ μοναχοὶ ἔτρεξαν στὰ ψηλὰ τείχη τῆς μονῆς καὶ ἀπέκρουσαν τοὺς πειρατὲς ποὺ τὴν εἶχαν περικυκλώσει. Ἀπὸ τότε οἱ καλοὶ Βατοπεδινοὶ μοναχοὶ εὐγνώμονες καῖνε μπροστὰ στὴν θαυματουργὴ εἰκόνα της ἀκοίμητο καντήλι καὶ ψάλλουν καθημερινὰ παράκληση. Παραμυθία σημαίνει παρηγοριά. Ἡ φρουρὸς τῆς μονῆς προστάτευσε τὰ πιστὰ τέκνα της.
. Ἡ Παναγιὰ ἡ Ἐσφαγμένη εἶναι τοιχογραφία στὸν νάρθηκα τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ποὺ βρίσκεται στὰ ἀριστερὰ τοῦ Καθολικοῦ καὶ εἶναι τοῦ 14ου αἰῶνος. Κατὰ τὴν παράδοση, ὁ Ἐκκλησιαστικός, ὁ ἐπιτετραμμένος δηλαδὴ διακονητὴς γιὰ τὴν περιποίηση τοῦ ναοῦ, ποὺ λόγῳ τοῦ διακονήματός του καθυστεροῦσε στὴν τράπεζα τοῦ φαγητοῦ, ἔμεινε κάποτε νηστικός, γιατί ὁ τραπεζάρης δὲν τοῦ ἔδωσε φαγητό. Τότε ἐκεῖνος θυμωμένος καὶ ἀγανακτισμένος ἐπέστρεψε στὸν ναὸ καὶ κτύπησε μὲ μαχαίρι τὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας. Ἀπὸ τὸ κτύπημα ἔτρεξε αἷμα ἀπὸ τὴν εἰκόνα καὶ ὁ ἴδιος τυφλώθηκε καὶ ἔπεσε χάμω λιπόθυμος. Μετανοημένος εἰλικρινὰ καὶ μὲ πολλὰ δάκρυα ἔμεινε στὸ ἀπέναντι στασίδι, ζητώντας συγχώρεση ἀπὸ τὴν λαβωμένη Πανάχραντο. Ἡ εὐσπλαχνικὴ Παναγία τὸν συγχώρεσε καὶ τὸν θεράπευσε. Ἄφησε ὅμως πρὸς ἀνάμνηση τιμωρημένο τὸ χέρι ποὺ ἀσεβῶς κι ἀναίτια τὴν χτύπησε. Ὅταν πέθανε κι ἔγινε ἡ ἀνακομιδὴ τοῦ λειψάνου τοῦ μοναχοῦ ἐκείνου, τὸ σῶμα του ὅλο ἔλιωσε, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ βέβηλο δεξί του χέρι, ποὺ ἔμεινε μαῦρο κι ἄλιωτο. Τὸ χέρι αὐτὸ φυλάγεται μέχρι σήμερα στὴν μονή. Ἡ εἰκόνα μὲ ὡραῖο ἀργυρὸ ἐπίχρυσο πουκάμισο βρίσκεται πάντα στὴν θέση της, μὲ τὸ σημάδι στὸ πρόσωπό της.
. Ἡ Παναγία ἡ Ἀντιφωνήτρια, ποὺ εἶναι καὶ αὐτὴ τοιχογραφία, βρίσκεται στὸν χῶρο τῆς Λιτῆς ποὺ εἶναι μεταξὺ τοῦ κυρίως ναοῦ καὶ τοῦ νάρθηκα τοῦ Καθολικοῦ. Ἔλαβε τὴν ὀνομασία αὐτὴ ἀπὸ τὴν ἀντιφώνησή της στὴν αὐτοκράτειρα Πλακιδία, θυγατέρα τοῦ Μεγάλου Θεοδοσίου, ὅπου κατὰ τὴν παράδοση ἐπισκέφθηκε τὴ μονὴ καὶ ἤθελε νὰ μπεῖ στὸ ναὸ ἀπὸ μία πλάγια πύλη. Τότε ἄκουσε ἀπὸ τὴν εἰκόνα αὐτὴ τοὺς λόγους: «Τί θέλεις, σύ, ἐνταῦθα, ἐνταῦθα εἰσὶ Μοναχοί, σὺ δὲν ὑπάρχεις γυνή· διὰ τί λοιπὸν παρέχεις τῷ ἐχθρῷ αἰτίαν, ἵνα πολεμῇ αὐτοὺς μὲ ἐναντίους διαλογισμούς; Στῆθι! Οὐδὲ βῆμα μὴ προχωρήσῃς, ἂν θέλῃς σεαυτῇ ἀγαθόν!» Ἔντρομη καὶ μὲ ἄπειρο θαυμασμὸ καὶ σεβασμὸ ἀναχώρησε ἀπὸ τὴν μονή, ποὺ ἄλλη βασίλισσα τὴν πρόσταξε καὶ φύλαγε.
. Ἡ Παναγία ἡ Ἐλαιοβρύτισσα εἶναι καὶ αὐτὴ τοῦ 14ου αὶῶνος καὶ βρίσκεται στὸ δοχειό, δηλαδὴ στὴν ἀποθήκη τῶν λαδιῶν, τῆς μονῆς. Κάποτε ποὺ ὑπῆρχε μεγάλη ἔλλειψη τοῦ λαδιοῦ στὴ μονή, ὁ Δοχειάρης, ὁ οἰκονόμος τῆς ἐλαιοαποθήκης, ὅσιος Γεννάδιος σκέφτηκε νὰ δίνει λάδι μόνο γιὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ ναοῦ. Ὁ μάγειρας τῆς μονῆς δικαιολογημένα παραπονέθηκε στὸν ἡγούμενο, ὁ ὁποῖος, ἐλπίζοντας στὴν βοήθεια τῆς Παναγίας, ἔδωσε ἐντολὴ στὸν δοχειάρη νὰ δίνει κανονικὰ λάδι γιὰ ὅλη τὴν ἀδελφότητα. Εἰσερχόμενος μία ἡμέρα ὁ δοχειάρης ὅσιος Γεννάδιος στὸν χῶρο τοῦ διακονήματός του εἶδε κατὰ θαυμαστὸ τρόπο τὸ λάδι νὰ ξεχειλίζει καὶ νὰ φθάνει ὣς τὴν θύρα τοῦ δοχειοῦ. Ἀπὸ τότε ἡ εἰκόνα εἶχε μία θαυμάσια εὐωδία.
. Ἡ Παναγία ἡ Πυροβοληθεῖσα εἰκονίζεται στὸ ὑπέρθυρο τῆς ἐξωτερικῆς πύλης τῆς μονῆς. Τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1822 ἦλθε στὴν μονὴ τουρκικὸς στρατός. Ἕνας στρατιώτης πυροβόλησε τὴν εἰκόνα αὐτὴ καὶ μὲ τὴν σφαίρα του κτύπησε τὸ δεξὶ χέρι τῆς Παναγίας. Ὁ στρατιώτης τότε τρελάθηκε καὶ κρεμάστηκε ἀπὸ μία ἐλιά, μπροστὰ στὴν μονή. Οἱ στρατιῶτες οἱ ἄλλοι φοβισμένοι ἀναχώρησαν ἀμέσως.
. Ἡ Παναγία ἡ Παντάνασσα εἶναι τοῦ 17ου αἰῶνος καὶ βρίσκεται στὸ ἀριστερὸ προσκυνητάρι τοῦ Καθολικοῦ. Ὅταν κάποτε ἕνας νέος ποὺ ἠσχολεῖτο μὲ τὴν μαγεία πῆγε νὰ προσκυνήσει δέχθηκε ἀπὸ τὴν εἰκόνα ἕνα ἀστραπόβολο φῶς καὶ μία δύναμη ποὺ τὸν ἔριξε κάτω. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τὸν συγκλόνισε καὶ τὸν ἔκανε νὰ ἀνορθωθεῖ πνευματικά. Ἡ εἰκόνα αὐτὴ κατὰ καιροὺς ἔχει θεραπεύσει καὶ πολλοὺς καρκινοπαθεῖς.
. Ἡ διδασκαλία τῆς ἁγίας μητέρας μας Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας γιὰ τὴν ὀρθὴ τιμὴ καὶ προσκύνηση τῶν ἁγίων εἰκόνων εἶναι σαφὴς καὶ ξεκάθαρη. Τιμᾶμε τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο. Ἡ προσκύνηση μεταβαίνει στὸ πρωτότυπο καὶ ὄχι στὴν ὕλη. Συγκεκριμένα ἡ ἀλήθεια τῆς εἰκόνας τῆς Παναγίας βρίσκεται στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας, ποὺ αὐτὴ χαριτώνει τὸ εἰκόνισμα. Ἔχουμε φανέρωση τῆς ὑπόστασης τῆς Παναγίας. Ἀσπαζόμενοι τὴν κάθε θεομητορικὴ εἰκόνα, τιμᾶμε τὴν Παναγία ποὺ εἰκονίζεται. Ὅλες οἱ εἰκόνες μποροῦν νὰ εἶναι θαυματουργές. Ὁρισμένες, ὅπως οἱ παραπάνω Βατοπεδινὲς ποὺ ἀναφέραμε, παρουσιάζουν κατὰ κάποιο τρόπο ἐναργέστερη χάρη, μὲ συγκεκριμένη ἱστορία καὶ θαύματα. Εἶναι μεγάλη εὐλογία αὐτὴ γιὰ τὴν μονὴ καὶ τὸ Ἅγιον Ὄρος. Οἱ θαυματουργὲς εἰκόνες ἔχουν σχέση καὶ μὲ τοὺς ἁγίους ἁγιογράφους, τοὺς ἐγκρατεῖς, τοὺς νηστευτές, τοὺς προσευχομένους κι ἐπικαλουμένους τὴν χάρη τῶν εἰκονιζομένων. Προσκυνώντας τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας προσκαλούμεθα καὶ προκαλούμεθα νὰ ἐπικαλεσθοῦμε τὶς πανάχραντες καὶ δυνατὲς πρεσβεῖες Της στὸν Κύριο καὶ Υἱό Της καὶ νὰ μιμηθοῦμε τὸν ὡραῖο, ἱερό, ἁγνό, σεμνό, ταπεινό, ἅγιο βίο Της. Μπροστὰ στὴν εἰκόνα συναντιέται τὸ θεῖο καὶ τὸ ἀνθρώπινο. Ὁ ἁμαρτωλὸς ποὺ μετανοεῖ ἐλεεῖται, συγχωρεῖται καὶ σώζεται. Ὁ ἀσεβής, ὁ ὑβριστής, ὁ βλάσφημος, ὁ ἀμετανόητος τιμωρεῖται αὐστηρά, ὅπως ὁ ἀπερίσκεπτος μοναχὸς καὶ ὁ ἔξαλλος στρατιώτης.
. Ὁ μεγαλύτερος, τιμαλφέστερος καὶ πολυτιμότερος θησαυρὸς τῆς μονῆς Βατοπεδίου εἶναι ἡ πανακήρατη Τιμία Ζώνη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ποὺ εὐωδιάζει καὶ θαυματουργεῖ συνέχεια.
. Ὑπεραγία Θεοτόκε Βατοπεδινὴ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν. Γλυκοφιλοῦσα, Γερόντισσα, Γοργοϋπήκοε, Μυροβλύτισσα, Κουκουζέλισσα, Πορταΐτισσα, Ἄξιον Ἐστίν, Ἀθωνίτισσα Θεοτόκε περίσωζε. Μεγαλόχαρη τῆς Τήνου, Ἑκατονταπυλιανὴ τῆς Πάρου, Πανάχραντε τῆς Ἄνδρου, Σουμελᾶ τοῦ Βερμίου, Εἰκοσιφοίνισσα τοῦ Παγγαίου, Ἁγιάσσο τῆς Λέσβου, Ἑλληνίδα Θεοτόκε σκέπε, φρούρει, φύλαττε τοὺς δούλους σου πάντοτε.
βλ. σχετ.: https://christianvivliografia.wordpress.com/2012/09/17/οἱ-7-θαυματουργὲς-εἰκόνες-τῆς-παναγί/
ΠΗΓΗ: «Στύλος Ὀρθοδοξίας»
ΟΙ 7 ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΘΕΟΛΟΓΙΑ στὶς 17 Σεπτέμβριος 2012