Ἀρχεῖο κατηγορίας "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ"
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 3 Μάϊος 2023
Ὁ Πόλεμος κατά τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης
ὑπό
Ἰωάννου Ν. Καλλιανιώτου
Καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Scranton
«Τοσοῦτον δ’ ἀπολέλοιπεν ἡ πόλις ἡμῶν περὶ τὸ φρονεῖν καὶ λέγειν τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, ὥσθ’ οἱ ταύτης μαθηταὶ τῶν ἄλλων διδάσκαλοι γεγόνασι, καὶ τὸ τῶν Ἑλλήνων ὄνομα πεποίηκε μηκέτι τοῦ γένους ἀλλὰ τῆς διανοίας δοκεῖν εἶναι, καὶ μᾶλλον Ἕλληνας καλεῖσθαι τοὺς τῆς παιδεύσεως τῆς ἡμετέρας παρά τοὺς τῆς κοινῆς φύσεως μετέχοντας.» [Ἰσοκράτης, Πανηγυρικός 50]
. Ἡ Ἑλληνική γλῶσσα, τό μεῖζον τοῦτο μνημεῖον τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἔχει μίαν Ἱστορίαν πολλῶν χιλιετιῶν καί προσδιορίζει τήν ταυτότητα τοῦ ἐπιφανοῦς αὐτοῦ λαοῦ. Ἀναφέρεται ἡ χρῆσίς της εἰς ἅπαντα τά Ἱστορικά, φιλοσοφικά, ἐπιστημονικά καί κοινωνικά ἔργα τοῦ παρελθόντος καί ἐκφράζει μέ τό μεγαλεῖόν της, τόν πλοῦτόν της, τήν τελειότητά της καί τήν ἀκρίβειάν της τά πραγματικά νοήματα, τήν ὀρθήν σκέψιν καί τά πρωτοπόρα καί ἀπαράμιλλα ἔργα αὐτοῦ τοῦ μοναδικοῦ λαοῦ. Αὕτη προσδιορίζει καί ἀνέδειξε τούς Ἕλληνας ὡς τόν ἐκλεκτόν λαόν καί τόν πολιτισμόν των ὡς τόν μέγιστον ἐπί γῆς θεῖον δῶρον.[1]
. Ἡ δωρεά αὕτη καθωδήγησε τούς Ἕλληνας εἰς τόν Ἀρχαῖον μεγαλεῖόν των,[2] εἰς τόν ἐκπολιτισμόν τῆς Ἀσίας διά τοῦ ἐπιφανοῦς τέκνου της, τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, εἰς τήν μετάφρασιν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πρό τῆς παραποιήσεώς της ἀπό τούς ἐχθρούς τῆς Ἀληθείας, εἰς τήν γραφήν τῆς Ἁγίας Γραφῆς δι’ αὐτῆς καί τῶν πατερικῶν κειμένων τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ὀρθοδοξίας, εἰς τά ἔργα τοῦ πνευματικοῦ Βυζαντίου, τήν Ἑλληνικήν Μεσαιωνικήν Ρωμανίαν, εἰς τήν συγκράτησιν καί διατήρησιν τοῦ Ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ καί Ὀρθοδόξου πίστεως κατά τά τετρακόσια ἔτη δουλείας ὑπό τῶν βαρβάρων ἐξισλαμισμένων Μογγόλων, καί κατά τήν ἀπελευθέρωσιν καί ἐπανίδρυσιν τοῦ μικροῦ Ἑλλαδικοῦ κράτους, τῇ «συνδρομῇ» τῶν τῆς δύσεως «φίλων» μας καί ἐσχάτως κοινῶν μελῶν καί «συμμάχων», ἀπό τό 1821 ἕως τό 1980.
. Κατόπιν, οἱ θανάσιμοι ἐχθροί τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Πολιτισμοῦ καί Παιδείας ἀρχίζουν νέον πνευματικόν πόλεμον κατα΄τῆς χώρας μας, ἀποστέλλοντες ἐκ τοῦ ἐξωτερικοῦ, ὅπου εἶχον δημιουργήσει οὗτοι τούς ἀνθέλληνας καί ἀντιχρίστους ψευδο-πολιτικούς, καί τούς ὁποίους ἐπέβαλλον μέ τά νέα πολιτικά των μέτρα, προπαγάνδα, ψεύδη, ὑποσχέσεις, τρομοκρατία, παραπληροφόρησιν, καί ἄλλα παρόμοια, ὥστε νά ἀφανισθῇ ἡ Ἑλληνορθόδοξος Παιδεία καί τό βασικόν αὐτῆς ὄργανον, ἡ Ἑλληνική πλουσία γλῶσσα τῶν 8.000.000 λέξεων καί τύπων.[3] Ἔφερον, λοιπόν, τούς ἀγραμμάτους ψευδο-μορφωμένους ἀπό τήν Εὐρώπην καί τήν Ἀμερικήν καί διά τῶν ἐντολῶν τούτων, τῶν Illuminati, ἵνα ἐπιφέρουν τό μέγιστον δυνατόν πλῆγμα εἰς τόν Ἑλληνορθόδοξον πολιτισμόν, πίστιν, ἀξίας, ἀρχάς καί τό ἐκφραστικόν μέσον τούτων, τήν γλῶσσαν τῶν θεῶν, τήν Γλῶσσαν τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ.
. Οἱ τάλανες οὗτοι ψευδο-πολιτικοί, τά ἀνδρείκελα τῶν «προδρόμων» τούτων, ἤρχισαν τό διατεταγμένον ἔργον των, ὡς κάμνουν καί σήμερον.[4] Κατάργησις τῆς παραδοσιακῆς, τῆς δηλούσης τήν συνέχισιν τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἐπί χιλιετηρίδων, Ἑλληνικῆς γλώσσης, ἐπιβολή μονοτονικῆς ἤ ἀτονικῆς γραφῆς τῆς νέας γλώσσης, μέ τήν χρῆσιν ὀλίγων λέξεων (πάμπτωχον λεξιλόγιον) καί ἐκφράσεων πεζοδρομίου, γηπέδων, ἀγραμμάτων, ἄνευ χρήσεως τοῦ κλασικοῦ της λεξιλογίου, τῆς Γραμματικῆς, Συντακτικοῦ, τῶν κανόνων της, καί τήν εὐχρηστίαν τοῦ πλούτου τῶν νοημάτων της, ὥστε νά ἀποδείξουν τήν ἀσυνέχειαν τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τήν ἀδυναμίαν ταύτης ἵνα διατηρήσῃ τήν πραγματικήν Ἱστορικήν προσφοράν της, τήν Μεγάλην Ἰδέαν, τάς ἀξίας καί ἀρετάς, τήν Ἱστορίαν καί Παράδοσιν τοῦ ἁγίου τούτου γένους.
. Ἡ νέα ἀνθελληνική ΠΑΣΟΚυῖα ὑποδεεστάτη γλῶσσα καταργεῖ τό Ἑλληνικόν μεγαλεῖον, τήν Ἱστορίαν μας, τάς δικαίας διεκδικήσεις μας, τήν συνέχειαν μας ἐπί πέντε χιλιάδας ἐτῶν πολιτισμοῦ εἰς τήν Νοτιο-Ἀνατολικήν Εὐρώπην, Μεσόγειον καί Μικράν Ἀσίαν, Μέσην Ἀνατολήν, Βόρειον Ἀφρικήν καί πέραν τούτων. Ἡ γλῶσσα τῆς σήμερον, τά τελευταῖα τεσσαράκοντα ἔτη, εἶναι ἕν πολιτικο-Μασονικόν κατασκεύασμα τῶν Illuminati, τῶν ἀριστερῶν καί ψευδο-προοδευτικῶν, τήν ὁποίαν ἀπορρίπτουν οἱ Ἕλληνες ἅπαντες, ὠς καί οἱ ξένοι μεμορφωμένοι καί γνῶσται τῆς ὀρθῆς καί Ἀρχαιο-Ἑλληνικῆς γλώσσης. Ἡ πτωχεία τῆς σημερινῆς γλώσσης τῶν ἀνθελληνικῶν κυβερνήσεων καί τοῦ σκοταδιστικοῦ Ὑπουργείου Παραπαιδείας καί Ἀθεΐας εἶναι μοναδική, πτωχοτέρα πασῶν τῶν ξένων γλωσσῶν, αἱ ὁποῖαι ἔχουν μόνον 450.000 ἤ 500.000 λέξεις καί ἐκ τούτων τό 30% (150.000 λέξεις) εἶναι Ἑλληνικῆς καταγωγῆς ἤ ρίζης.[5] Ἅπαντες οἱ ξένοι δανείζονται διά τάς ἐπιστήμας των καί διά νά ἐντυπωσιάσουν Ἑλληνικάς λέξεις.[6] Οἱ ἀγράμματοι ψευδο-πολιτικοί τῆς Ἑλλάδος χρησιμοποιοῦν μόνον Ἀγγλικά, ὥστε νά δείξουν τήν γνῶσίν των, τήν ἄγνοιάν των καί οὕτως, ἀποκαλύπτουν τήν πραγματικήν των ἐπιρροήν ἀπό τούς «βαρβάρους» τῆς δύσεως, οὐσιαστικῶς ἐξ ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἐλέγχουν τήν δύσιν καί ἐπιβάλλουν τήν πλάνην των μέ πᾶν μέσον, πολιτικόν, στρατιωτικόν, παιδείας καί λοιπῶν, εἰς ἅπαντας τούς λαούς.
. Ἡμεῖς θά πρέπει νά ἀπορρίπτωμεν ἅπαντα ταῦτα, τά σκόπιμα ἐφευρήματα τούτων, τῶν δούλων τοῦ ἐχθροῦ τοῦ ἀνθρώπου, τῶν ὁποίων ὁ σκοπός εἶναι γνωστός καί εὑρίσκονται, κατά τήν γνώμην των, εἰς τήν τελικήν εὐθείαν, ἐκτός ἐάν οἱ Ἕλληνες, οἱ Ρῶσοι καί οἱ ἄλλοι Ὀρθόδοξοι λαοί, τά τέκνα τῆς αἰωνίου Ἑλλάδος, θείᾳ χάριτι, τούς καθυστερήσουν εἰς τήν ἀπάνθρωπον ἐπιβολήν τοῦ σατανικοῦ των ἔργου, τό τῆς «Νέας Ἐποχῆς» καί παγκοσμίου δουλείας. Οἱ ἀδελφοί μας, οἱ Ρῶσοι, μέ τόν Ὀρθόδοξον προστάτην τῆς Ὀρθοδοξίας, τόν θεοσεβῆ Πρόεδρόν των, τόν Βλαδίμηρον Πούτιν, ἔχουν ἀνακόψει τήν ἐπέλασιν τῶν ἐχθρῶν τοῦ πολιτισμοῦ μας, ἀλλά χρειάζεται ἡ συμμετοχή ἁπάντων τῶν Ὀρθοδόξων μαζί των[7] καί ὄχι μέ τούς ἐχθρούς μας, ὡς συμβαίνῃ, δυστυχῶς, τά τελευταῖα ἔτη.
. Τἐλος, ἡ γλῶσσά μας εἶναι ἡ ταυτότης μας, ὁ πολιτισμός μας, ἡ Ἱστορία μας, ἡ παιδεία μας, ὁ πνευματικός μας πλοῦτος˙ εἶναι ἀκριβής, πλουσία, ἐνδεδυμένη μέ τήν ὀρθογραφίαν της, τούς τόνους, τά πνεύματα, τήν ὑπογεγραμμένην καί ὅλον τόν πλοῦτον τοῦ πολιτισμοῦ μας, τό μεγαλεῖον καί αἱ ἀξίαι τοῦ λαοῦ ταύτης, ἡ συνέχειά του καί ἡ συνείδησίς του ἀπό τήν πέμπτην χιλιετηρίδα π.Χ., ὡς γραφομένη καί ὁμιλουμένη. Ἅπαντες οἱ Ἕλληνες ὀφείλουν νά μάθουν τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά,[8] τήν πηγήν τῆς γλώσσης μας. Ὁ πόλεμος κατά τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης θά πρέπει νά ἀφυπνίσῃ τούς Ἕλληνας τῆς μικρᾶς, ἐξ αἰτίας τῶν ἐχθρῶν τῆς Ἀληθείας, Ἑλλάδος τῆς σήμερον. Ἡ πραγματική Ἑλλάς εἶναι ὅλη ἡ Μικρά Ἀσία, ἡ Ἀνατολική Θράκη, ἡ Ρωμυλία, ἡ πρωτεύουσά της, ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐπεκτείνεται πρός ὅλην τήν Εὐρώπην καί Ἀσίαν διά τοῦ πολιτισμοῦ της, τῆς γλώσσης της, τῶν ἐπιστημῶν της καί διά τῆς μεγίστης πανανθρωπίνης προσφορᾶς της. Εὐχόμεθα, ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καί τήν ἔναρξιν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἡ Ἑλλάς καί οἱ ἁπανταχοῦ Ἕλληνες, οἱ ὁποῖοι εἶναι 100.000.000 νά ἐπιστρέψουν εἰς τάς ρίζας των, τάς ἀρχάς των, τήν Μεγάλην Ἰδέαν τοῦ αἰωνίου Ἑλληνισμοῦ καί διά μετανοίας, νηστείας, προσευχῆς καί προετοιμασίας νά φθάσωμεν εἰς τόν ἐπανευαγγελισμόν μας καί συντόμως εἰς τήν Ἀνάστασιν.
[1] «Ἐάν οἱ θεοί μιλοῦν, τότε σίγουρα χρησιμοποιοῦν τήν γλῶσσα τῶν Ἑλλήνων.» (Κικέρων). «Ἄκουσα στόν Ἅγιο Πέτρο τῆς Ρώμης τό Εὐαγγέλιο σέ ὅλες τίς γλῶσσες. Ἡ Ἑλληνική ἀντήχησε ἄστρο λαμπρό στή νύχτα.» (Γκαίτε). «Ἡ γλῶσσα εἰς τόν Παράδεισον εἶναι ἡ Ἑλληνική.» (Ἀμερικανός φιλέλλην).
[2] «Ἡ Ἑλληνική φυλή γεννήθηκε εὐνοημένη μέ μία γλῶσσα εὔηχη, γεμάτη μουσικότητα.» (Ὀράτιος).
[3] Ὅρα, Ἰωάννου Ν. Καλλιανιώτου, «Ἑλληνική Γλῶσσα: Ἡ Ἁπάντων τῶν Ὀνομάτων Ὀρθότης», ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΑ, 27 Σεπτεμβρίου 2016, σσ. 1-9. apologitikaa.blogspot.com.cy/2016/09/blog-post_75.html
[4] Ὅρα, Χρήστος Α. Κορκόβελος, «Απαράδεκτη μεθόδευση του ΥΠΑΙΘ σε βάρος των γονέων για διδασκαλία της ομοφυλοφιλίας στα σχολεία». antibaro.gr/article/34499
[5] Ὅρα, “ Influence of the Greek (Hellenic) language in today’s word”, atcorfu.com/you-speak-greek-you-just-dont-know-it/
[6] Ὅρα, Παναγιώτης Μυργιώτης, «Ελληνική Γλώσσα: Τεράστια η προσφορά της στο παγκόσμιο γίγνεσθαι», Κρυφό Σχολειό, 3 Φερβουαρίου 2022. krufo-sxoleio.blogspot.com/2022/02/blog-post_3.html
[7] Over the last century, the Orthodox Christian population around the world has more than doubled and now stands at nearly 260 million. In Russia alone, it has surpassed 100 million, a sharp resurgence after the fall of the Soviet Union. pewresearch.org/religion/2017/11/08/orthodox-christianity-in-the-21st-century/ Χῶραι μέ μεγάλο ποσοστόν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν. Countries with Orthodox majorities
[8] «Εἴθε ἡ Ἑλληνική γλῶσσα νά γίνῃ κοινή ὅλων τῶν λαῶν.» (Βολταῖρος).
ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΠΑΛΑΜΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 1 Μάρτιος 2023
Ὀγδόντα χρόνια χωρὶς τὸν Παλαμᾶ
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Πρὶν ἀπὸ ὀγδόντα χρόνια, στὶς 27 Φεβρουαρίου 1943, ἀπεβίωσε ὁ εὐπατρίδης μεγάλος ποιητής μας Κωστὴς Παλαμᾶς (1859-1943). Λίγες ἡμέρες νωρίτερα, στὶς 9 Φεβρουαρίου εἶχε ἀποθάνει ἡ ἀγαπημένη του σύζυγος Μαρία, τὸ γένος Βάλβη, μὲ τὴν ὁποία συμβίωσε γιὰ 56 χρόνια. Ἡ κηδεία τοῦ ποιητῆ τελέστηκε σὲ κλοιὸ Γερμανῶν στρατιωτῶν κατοχῆς καὶ ἐξελίχθηκε σὲαὐθόρμητη γιγάντια καὶ ἐνθουσιώδη πατριωτικὴ καὶ ἀντικατοχικὴ ἐκδήλωση.
. Παρόντες στὸ Α΄ Νεκροταφεῖο οἱ πλεῖστοι τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων τῆς χώρας. Ἐπιτάφιος λόγος τὸ ποίημα-παιάνας τοῦ Ἀγγέλου Σικελιανοῦ «Παλαμᾶς»: «Ἠχῆστε οἱσάλπιγγες…Καμπάνες βροντερὲς δονῆστε σύγκορμη τὴ χώρα πέρα ὣς πέρα… Σ’ αὐτὸ τὸ φέρετρο ἀκουμπᾶ ἡ Ἑλλάδα!». Στὴ νεκρώσιμη ἀκολουθία προέστη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Δαμασκηνὸς καὶ μετὰτὸν ἐνταφιασμὸ ὁ λαὸς αὐθόρμητα γονάτισε γύρω ἀπὸ τὸν τάφο τοῦ νεκροῦ ποιητῆ καὶ μὲ δάκρυα στὰ μάτια ἔψαλε τὸν Ἐθνικό μας Ὕμνο.
. Ὁ Ἐθνικός μας ποιητὴς ἔζησε στὸν 84χρονο βίο του ἔνδοξες ἀλλὰ καὶ τραγικὲς στιγμὲς τῆς Ἱστορίες μας καὶ πρόβαλε τὴ συνέχεια τοῦ Ἔθνους μας. Μετὰ τὴν τραγωδία τοῦ 1897 ἔγραψε γιὰ τὸν Διγενῆ Ἀκρίτα: «Ὁ Ἀκρίτας εἶμαι Χάροντα δὲν περνῶ μὲ τὰ χρόνια. Μ’ ἄγγιξες καὶδὲ μ’ ἔνιωσες στὰ μαρμαρένια ἁλώνια; Εἶμ’ ἐγὼ ἡ ἀκατάλυτη ψυχὴ τῶν Σαλαμίνων. Στὴν Ἑφτάλοφην ἔφερα τὸ σπαθὶ τῶν Ἑλλήνων. Δὲν χάνομαι στὰ τάρταρα, μονάχα ξαποσταίνω. Στὴ ζωὴξαναφαίνομαι καὶ λαοὺς ἀνασταίνω!».
. Γιὰ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ἔγραψε: «…Τῆς κλεφτουριᾶς ποῦ βρίσκεστε λημέρια; Καρυοφίλια τοῦ Δίστομου χτυπῆστε, χυμῆστε τῆς Ἀράχωβας ξεφτέρια, γιαταγάνια τὸν Τοῦρκο πελεκῆστε, νὰ ὁ Μπότσαρής σου, θαματούργα, Σούλι! Κ’ ἐσεῖς, νησιῶτες δυνατοί, ἀρμενίστε μὲ τὸν Ὑδραῖο βοριά, μὲ τὸ Μιαούλη! Στάχτη τοῦ Καπετὰν πασᾶ ἡ ἁρμάδα! Ὅπου εἶναι σκλάβα γῆς, ὁλόρθοι οἱ δοῦλοι, Ἀστραπόβροντα τοῦ Κανάρη Ἑλλάδα!».
. Γιὰ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα ποίημα γιὰ τὸν ἥρωα καὶ ἐθνομάρτυρα Παῦλο Μελά: « Σὲ κλαίει ὁ λαός. Πάντα χλωρὸ νὰ σειέται τὸ χορτάρι στὸν τόπο, ποὺ σὲ πλαγίασε τὸ βόλι, ὢπαλληκάρι…». Μὲ τὸ ποίημα – θούριό του ὁ Παλαμᾶς παρακινεῖ τοὺς Ἕλληνες νὰ συμμετάσχουν στὸν Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο μὲ τὸ πλευρὸ τῆς Ἀντάντ, γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ Μεγάλη Ἰδέα. Ἰδοὺἕνα ἀπόσπασμα: «Στ’ ἅρματα! Ἐμπρὸς ὁλόρθοι φτερωμένοι! Παρατῆστε τῆς δάφνης τὰ κρεβάτια, ποὺ νὰ σημαδευτοῦνε δὲν προφτάσαν ἀπ’ τὰ κορμιά σας… Καὶ λές: Κι ἐγὼ εἶμ’ ἐδῶ! Ἡμεγαλωσύνη στὰ Ἔθνη δὲν μετριέται μὲ τὸ στρέμμα, μὲ τῆς καρδιᾶς τὸ πύρωμα μετριέται καὶ μὲ τὸαἷμα!».
. Μὲ τὴν Καταστροφὴ θρηνεῖ τὸν ἐθνοϊερομάρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο: «Ὅπου καρδιά, ὅπου φρόνημα, τὸ Γένος, ἡ Ἐκκλησία καὶ τῶν Ἑλλήνων οἱ χοροὶ καὶτῶν πιστῶν τὰ πλήθη σου προσκυνοῦμεν, ἄμωμε, τὴ θεία δοκιμασία καὶ τὸ μεταλαβαίνομε τὸ αἷμα σου ὁπού ἐχύθη». Στὶς 28 Ὀκτωβρίου 1940, τὴν ἡμέρα τοῦ ΟΧΙ, μᾶς ἄφησε, ὡς παρακαταθήκη, τὸν τελευταῖο του στίχο: «Αὐτὸ τὸ λόγο θὰ σᾶς πῶ, δὲν ἔχω ἄλλο κανένα: Μεθύστε μὲ τ’ ἀθάνατο κρασὶ τοῦ Εἰκοσιένα!».-
ΛΙΝΟΣ ΜΠΕΝΑΚΗΣ, Ο ΛΟΓΙΟΣ ΕΥΠΑΤΡΙΔΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 20 Ὀκτώβριος 2022
Λίνος Μπενάκης, ὁ λόγιος εὐπατρίδης
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Ὁ Λίνος Μπενάκης τὴν περασμένη ἑβδομάδα πέρασε στὴν αἰωνιότητα πλήρης ἡμερῶν καὶ μὲ τὶς πνευματικές του δυνάμεις νεανικὲς μέχρι τέλους. Ἡ προσφορά του εἶναι μεγάλη στὴν ἱστορικὴ ἐπιστήμη καὶ στὴν φιλοσοφία. Στὶς μελέτες του συνδύασε τὴν ἀναζήτηση τοῦ βάθους τῶνἐννοιῶν μὲ τὴν εὐρυμάθεια. Ἦταν ἐκ τῶν τελευταίων ἀξιόλογων λογίων τῶν χρόνων μας.
. Ὡς ἄνθρωπος καὶ ὡς ἐπιστήμων διακρίθηκε γιὰ τὴν πίστη του στὴν Ὀρθοδοξία, τὴνἀγάπη του στὴν Πατρίδα καὶ στὸν συνάνθρωπο καὶ τὸν ἀγώνα του κατὰ τοῦ φυλετικοῦ ρατσισμοῦ.Ὁ ἀδαμάντινος χαρακτήρας του φαινόταν καὶ ἀπὸ τὸ ὅτι ἐνῶ ὁ ἴδιος ἦταν σπουδαῖος ἐπιστήμονας, δὲν ἔχανε τὴν εὐκαιρία νὰ ἀποτίει φόρο τιμῆς καὶ νὰ ἀναφέρεται μὲ εὐγνωμοσύνη στοὺς σπουδαίους δασκάλους του καὶ στοὺς ἀνθρώπους ποὺ τὸν ὠφέλησαν ψυχικὰ καὶ πνευματικά.
. Ὁ Λίνος Μπενάκης (1928- 2022) θεωροῦσε μεγάλο εὐτύχημα ὅτι ὑπῆρξε μαθητὴς τοῦΑ΄ Γυμνασίου Ἀρρένων Θεσσαλονίκης καὶ εἶχε φιλολόγους καθηγητὲς τοὺς σπουδαίους πνευματικοὺς ἀνθρώπους Πέτρο Σπανδωνίδη (1890-1964) καὶ Μπάμπη Νίντα (1906-1962). Ὁ μὲν Σπανδωνίδης κυριάρχησε στὴν πνευματικὴ ζωὴ τῆς Συμπρωτεύουσας στὸν Μεσοπόλεμο καὶμεταπολεμικά, ὁ δὲ Νίντας ἦταν βαθὺς γνώστης τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν κειμένων καὶ εἶχε ἄριστο μεταδοτικό.
. Αὐτὸ ποὺ Λίνος Μπενάκης θεωροῦσε προνόμιο τῆς πνευματικῆς του πορείας ἦταν ἡσυνεργασία του μὲ τοὺς διακεκριμένους στὴ φιλοσοφικὴ σκέψη ἢ/καὶ στὴν πολιτικὴ πράξη Ἰωάννη Θεοδωρακόπουλο (1900–1981), Παναγιώτη Κανελλόπουλο (1902-1986), Κωνσταντῖνο Τσάτσο ( 1899-1987), Εὐάγγελο Παπανοῦτσο (1900-1982) καὶ Βασίλειο Τατάκη (1897 – 1986). Στὸ βιβλίο ποὺ ἔγραψε γι᾽ αὐτοὺς μὲ τίτλο «Μνήμη» καὶ ἐξέδωσε ἡ «Παρουσία» τὸ 2006, περιλαμβάνονται κείμενά τους, βιογραφικά τους σημειώματα καὶ ἐξαντλητικὴ ἐργογραφία τους. Στὰ «Προλεγόμενα» τοῦ βιβλίου ὁ Μπενάκης σημειώνει πὼς στὸ Κέντρο Ἐρεύνης Ἑλληνικῆς Φιλοσοφίας τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, στὸ ὁποῖο ἐπὶ δεκαετίες ὑπῆρξε διευθυντής, τὸν τίμησαν μὲ τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ τὴ φιλία τους οἱ Θεοδωρακόπουλος, Κανελλόπουλος καὶ Τσάτσος στὸν δὲ Μορφωτικὸ Σύλλογο «Ἀθήναιον» ὠφελήθηκε ἀπὸ τὰ μαθήματα περὶ φιλοσοφίας, ψυχολογίας καὶ παιδαγωγικῆς τῶν Παπανούτσου καὶ Τατάκη.
. Ἡ σημαντικὴ προσφορὰ τοῦ Λίνου Μπενάκη στὸν Ἑλληνισμὸ εἶναι ἡ ἐκ μέρους τουπροβολὴ τῆς συνέχειας τοῦ Ἔθνους μας. Τὴ συνέχεια δίδαξαν πρῶτοι οἱ Σπυρίδων Ζαμπέλιος καὶΚωνσταντῖνος Παπαρρηγόπουλος διὰ ἱστορικῶν καὶ λαογραφικῶν στοιχείων καὶ ἀκολούθησε ὁΒασίλειος Τατάκης μὲ τὴ Βυζαντινὴ φιλοσοφία καὶ ὁ Λίνος Μπενάκης μὲ τὴν προσθήκη τῆς Μεταβυζαντινῆς φιλοσοφίας. Οἱ ἐργασίες τῶν Τατάκη καὶ Μπενάκη ἔδειξαν ὅτι οἱ λόγιοι Ἕλληνες τοῦ Βυζαντίου καὶ τῆς τουρκοκρατίας ἦσαν ἡ συνέχεια τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων φιλοσόφων καὶ ἰδιαίτερα τοῦ Ἀριστοτέλη, τὸν ὁποῖον δίδαξαν πολὺ νωρίτερα ἀπὸ τοὺς λογίους τοῦ Διαφωτισμοῦ.
. Τὸ προσωπικὸ ἐνδιαφέρον τοῦ Λίνου Μπενάκη γιὰ τὴ φιλοσοφικὴ σκέψη τοῦΘεόφιλου Κορυδαλλέα (1570-1645) καὶ ἄλλων λογίων τῆς τουρκοκρατίας φάνηκε καὶ μὲ τὴνἀνακοίνωσή του στὸ Παγκόσμιο Συνέδριο γιὰ τὸν Ἀριστοτέλη (Θεσσαλονίκη 1978), στὸ ὁποῖοἀνέπτυξε τὸ θέμα «Νεωτερικὴ κριτικὴ τοῦ Μεταβυζαντινοῦ Ἀριστοτελισμοῦ στὸν ἑλληνικὸ χῶρο κατὰ τὸν 18ο αἰώνα».
. Ἂς εἶναι αἰωνία ἡ μνήμη του.-
ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ Η ΣΤΗΛΗ ΤΗΣ ΡΟΖΕΤΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΕΘΝΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 28 Σεπτέμβριος 2022
Τὰ ἑλληνικὰ καὶ ἡ στήλη τῆς Ροζέτας
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Οἱ Γάλλοι ἑορτάζουν πανηγυρικὰ τὰ 200 χρόνια ἀπὸ τὴν ἀνακοίνωση τοῦ αἰγυπτιολόγου Ζὰν Φρανσουὰ Σαμπολιὸν (1790-1832) στὴν Γαλλικὴ Ἀκαδημία Κλασσικῶν Σπουδῶν καὶ Καλῶν Γραμμάτων, ὅτι ἀνακάλυψε σύστημα, μὲ τὸ ὁποῖο πέτυχε νὰ ἀποκρυπτογραφήσει τὴν ἱερογλυφικὴ αἰγυπτιακὴ γραφή. Ἦταν σὰν σήμερα, τὴν 27η Σεπτεμβρίου τοῦ 1822. Ἔτσι ἄνοιξε τὴν θύρα ἀναπτύξεως τῆς αἰγυπτιολογίας, διὰ τῆς ἀκριβέστερης μελέτης τῶν ἐπιγραφῶν καὶ γενικὰ τῶν κειμένων τῆς ἀρχαίας Αἰγύπτου.
. Παραδόξως στοὺς πανηγυρισμοὺς γιὰ τὴν ἀποκρυπτογράφηση τῶν ἱερογλυφικῶν τῆς Αἰγύπτου παραγνωρίζεται ἡ καίρια συμβολὴ τῶν Πτολεμαίων καὶ τῆς ἑλληνιστικῆς κοινῆς γλώσσας, ποὺ εἶχε καθιερωθεῖ στὴν οἰκουμένη τῆς ἐποχῆς. Ἂν δὲν ὑπῆρχαν στὴν στήλη τὰ ἑλληνικά, θὰ ἦταν πολὺ δύσκολο νὰ ἀνακαλυφθεῖ στὴν πληρότητά του ὁ ἀρχαῖος αἰγυπτιακὸς πολιτισμός.
. Τὴν ἀνακάλυψη τῆς ἀνάγνωσης τῶν αἰγυπτιακῶν ἱερογλυφικῶν πέτυχε διὰ τῆς λεγομένης «στήλης τῆς Ροζέτας». Πρόκειται γιὰ ὀγκῶδες ἀπόσπασμα μαύρης πέτρινης πλάκας ἀπὸ γρανοδιορίτη, διαστάσεων – σὲ ἑκατοστὰ – 112,3 ὕψος, 75,7 πλάτος καὶ 28,4 βάθος. Ἐπ’ αὐτῆς εἶναι χαραγμένο Διάταγμα τοῦ βασιλέως Πτολεμαίου Ε΄ τοῦ Ἐπιφανοῦς σὲ δύο γλῶσσες καὶ τρεῖς γραφές: τὴν αἰγυπτιακὴ ἱερογλυφικὴ τῶν ἱερέων καὶ τῶν λογίων, τὴν αἰγυπτιακὴ δημοτικὴ(γραμμική) τοῦ ἁπλοῦ λαοῦ καὶ τὴν ἑλληνιστικὴ ἑλληνικὴ τῆς διοίκησης. Γράφτηκε τὸ 196 π.Χ. καὶ ἀποτελεῖ πολύτιμο δεῖγμα τῆς συμπεριφορᾶς τοῦ Πτολεμαίου Ε΄ ἔναντι τῶν Αἰγυπτίωνὑπηκόων του.
. Οἱ Πτολεμαῖοι κυβέρνησαν τὴν Αἴγυπτο γιὰ τριακόσια περίπου χρόνια (305-30 π.Χ). Εἶχαν πολλὰ ἐλαττώματα, ἀλλὰ ἔκαμαν καὶ σπουδαῖα ἔργα. Ἀνήγειραν τὸν Φάρο τῆς Αἰγύπτου, ἕνα ἀπὸ τὰ ἑπτὰ θαύματα τοῦ κόσμου, ὀργάνωσαν τὴν Βιβλιοθήκη τῆς Ἀλεξάνδρειας, τὴν σπουδαιότερη τῆς ἀρχαιότητας, συντέλεσαν στὴ μετάφραση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης στὰ ἑλληνικὰ τῆς ἐποχῆς, μὲ τὴν ἐπιστράτευση 72 λογίων δίγλωσσων Ἑβραίων, ἀνέπτυξαν μὲ ἔργα ὑποδομῆς τὰ οἰκονομικά τῆς χώρας καὶ ἔδειξαν ὠφέλιμη γιὰ αὐτοὺς προσαρμογὴ στὶς συνήθειες τῶν αἰγυπτίων, ἱερατείου καὶ λαοῦ.
. Γιὰ τὴν ἱστορία, ἡ στήλη τῆς Ροζέτας ἀνακαλύφθηκε τὸ 1799 στὴν πόλη Ρασὶντ κατὰ τὴν ἐκστρατεία τοῦ Ναπολέοντα στὴν Αἴγυπτο ἀπὸ τὸν Γάλλο ἀξιωματικὸ Μπουσάρ. Τότε οἱ Γάλλοι μετονόμασαν τὴν πόλη σὲ Ροζέτα. Οἱ ἐπιστήμονες, ποὺ συνόδευαν τὸν γαλλικὸ στρατό,ἀντελήφθησαν τὴν ἀξία τῆς στήλης καὶ θέλησαν νὰ τὴν μεταφέρουν στὴ Γαλλία. Ὅμως οἱ Ἄγγλοι στὸν μεταξύ τους πόλεμο νίκησαν καὶ τὴν πῆραν ὡς λάφυρο στὴ χώρα τους… Ἀπὸ τὸ 1802 βρίσκεται σὲ περίοπτη θέση τοῦ Βρετανικοῦ Μουσείου…
. Ἀπὸ τὸ 1803 ἔγιναν ἀπόπειρες νὰ ἀποκρυπτογραφηθοῦν τὰ ἱερογλυφικά της, μὲ τὴν βοήθεια τῶν ἑλληνικῶν, ἀλλὰ οἱ ἀσχοληθέντες ἐπιστήμονες ἤξεραν τὴν ἀρχαία ἑλληνική,ἀλλὰ δυσκολεύονταν στὰ ἑλληνικὰ τῆς ἑλληνιστικῆς ἐποχῆς. Ὁ Σαμπολιὸν ἀντίθετα ἤξερε ἄριστα καὶ τοὺς δύο τύπους τῆς ἑλληνικῆς καὶ κατέκτησε τὰ πρωτεῖα τῆς ἀνακάλυψης καὶ τὴ δόξα…
. Σημειώνεται ὅτι Γαλλία καὶ Ἀγγλία ἔριζαν γιὰ τὴν κατοχὴ τῆς στήλης τῆς Ροζέτας, ποὺ ἀνήκει στὴν Αἴγυπτο… Ἀπὸ τὸ 2003 ἡ ἐν λόγῳ χώρα ζητᾶ νὰ τῆς ἐπιστραφεῖ, ἀλλὰ ἡ Ἀγγλία καὶ τὸ Βρετανικὸ Μουσεῖο τῆς τὸ ἀρνοῦνται.-
Η ΔΥΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ (Γ.Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 6 Ἰούλιος 2022
Ἡ δυτικὴ σκέψη σὲ ἀδιέξοδο
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Ἡ δυτικὴ σκέψη εἶναι σὲ ἀδιέξοδο, ὡς πρὸς τὸ νὰ ἀπαντήσει γιὰ τὸν σκοπὸ τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Κάποιοι ὑποστηρίζουν τὸ ἀκόμη χειρότερο, ὅτι δὲν ὑπάρχει πιὰ δυτικὴ σκέψη, δὲν ὑπάρχουν διανοητὲς ποὺ νὰ παράγουν σκέψη. Ἔτσι καὶ ἐπειδὴ σὲ πολλοὺς σύγχρονους διανοητὲς ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ταμπού, αὐτοὶ βρίσκουν διέξοδο στοὺς πρὸ Χριστοῦ φιλοσόφους κυρίως τοὺς Ἕλληνες, ἀλλὰ καὶ τοὺς Ρωμαίους.
. Στὸ τρέχον τεῦχος τοῦ γαλλικοῦ περιοδικοῦ “Sciences Humaines” («Ἀνθρώπινες ἐπιστῆμες») ἡ γενικὴ διευθύντρια τῆς ἔκδοσης Heloise Lherete στὸ πρωτοσέλιδο κύριο ἄρθρο της σημειώνει ὅτι ζοῦμε καὶ στὴν ἐποχή μας τὸ μίσος καὶ τὸν πόθο, τὸ αἴσθημα ἀδικίας καὶ πόνου, τὴν ἀναζήτηση ἀλήθειας καὶ ὀμορφιᾶς, τὴν ἀνάγκη ἀγάπης, ἐλπίδας καὶ παρηγοριᾶς, τὴ φρίκη ἔναντι τοῦ θανάτου… Στὴν κατάσταση αὐτὴ τοῦ δυτικοῦ κόσμου, γράφει ὅτι οἱ ἀρχαῖοι φιλόσοφοι τοῦ ἔχουν κληροδοτήσει τὰ ἐργαλεῖα γιὰ νὰ διασαφηνίσει τὴ σύγχυση, ποὺ κυριαρχεῖ… Στὰ ἐνδιαφέροντα ἄρθρα τοῦ προαναφερθέντος περιοδικοῦ θίγεται καὶ τὸ ζήτημα ὅτι πολλὲς φορὲς ἡ σκέψη τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων παραποιεῖται, πρὸς ἐξυπηρέτηση ἰδίων στόχων…
. Ἡ πνευματικὴ ἀρρώστια τῆς Δύσης ἐντάθηκε ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῆς κυριαρχίας τοῦ Παπισμοῦ, ὅταν ἐκλογικεύθηκε ἡ Πίστη. Ἐκλογικευμένη Πίστη δὲν εἶναι Πίστη. Εἶναι ἡ προσπάθεια τῆς ἀνθρώπινης νόησης νὰ ὑποκαταστήσει τὸ ὑπερβατό, ποὺ τελικὰ ὁδήγησε στὴν αὐτονόμηση τοῦ ἀνθρώπου καὶ στὴν ἐπιθυμία τῆς κυριαρχίας του ὄχι διὰ τοῦ Δικαίου καὶ τῆς Πειθοῦς, ἀλλὰ διὰ τῆς ἰσχύος. Τὴν κατάσταση αὐτὴ τοῦ ὑπὸ τὸν Πάπα δυτικοῦ ἀνθρώπου παρουσιάζει γλαφυρὰ ὁ Ντοστογιέφσκι στοὺς «Ἀδελφοὺς Καραμάζοφ» καὶ στὸ ἐπεισόδιο τοῦ ἱεροεξεταστῆ.
. Πολλοὶ στὴ Δύση ἐπιχείρησαν νὰ διορθώσουν τὶς σκέψεις καὶ τὶς πράξεις τοῦ Πάπα. Ὅλοι ἀπέτυχαν παταγωδῶς. Ποῦ εἶναι οἱ Μὰρξ καὶ Ἔνγκελς, ποῦ ὁ Νίτσε καὶ ὁ Φρόϊντ; Ποῦ ὁ Χίτλερ καὶ ὁ Στάλιν; Πέθαναν καὶ δὲν ὑπάρχουν διάδοχοί τους, ποὺ νὰ ὑποστηρίξουν τὰ πιστεύω τους πειστικά… Ἡ λύση πλέον γιὰ τὴν κυριαρχοῦσα ἄθεη ἰντελιγκέντσια εἶναι ὁ μηδενισμός, ἡ ἡδονή, ἢ ἡ ἀνώδυνη καὶ ἀλυσιτελὴς ἐπιστροφὴ στοὺς ἀρχαίους φιλοσόφους….
. Ὁ ποιητὴς καὶ λόγιος Γιῶργος Σαραντάρης γράφει στὶς φιλοσοφικὲς σημειώσεις του: «Ὁ Εὐρωπαϊκὸς πολιτισμὸς ὑποφέρει ἀπὸ ματαιοδοξία, δηλαδὴ ἀπὸ ἡδονή, ποὺ διαφεύγοντας τὴν προσοχὴ τοῦ ἀτόμου μεταβάλλεται σὲ ναρκισσισμό, νωχέλεια… Ἡ ἀνικανότητα πρὸς θρησκευτικὴ συγκέντρωση, ἡ ἀδυναμία νὰ ἀτενίσει εἰλικρινὰ τὴν κληρονομιὰ τοῦ Χριστιανισμοῦ ποὺ παρέλαβε, ἔχει σὰν ἄμεση συνέπεια, σὰ διέξοδο καὶ αὐταπάτη, τὴ ματαιοδοξία…».
. Ἡ αὐταπάτη ὁδηγεῖ τὸν σύγχρονο δυτικὸ ἄνθρωπο καὶ στὴ σκέψη τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων. Ὁ Σαραντάρης δὲν τὴν ἀπορρίπτει. Ἀντιθέτως στὴν ἀπάντησή του πρὸς τὸν Κωνσταντῖνο Δεσποτόπουλο, γιὰ σχόλιό του ἐπὶ τοῦ φιλοσοφικοῦ του δοκιμίου «Ἡ παρουσία τοῦ ἀνθρώπου», ὅπου τὸν κατηγορεῖ ὅτι ζητεῖ νὰ σβήσει τὴν ἑλληνική, προχριστιανική, φιλοσοφικὴ παράδοση, τονίζει ὅτι ἀσφαλῶς καὶ τὴν δέχεται, ἀλλὰ τὴ συμβολή της στὸν πολιτισμὸ τὴν ἐκτιμᾶ ὄχι ἐπειδὴ ἡ Δύση προστρέχει σὲ αὐτήν, ἀλλὰ σὲ σχέση μὲ τὸν ἀκολουθήσαντα Χριστιανισμό.-
ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ; (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 13 Ἀπρίλιος 2022
Ἔχει μέλλον τὸ βιβλίο;
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Πρὶν ἀπὸ πενήντα χρόνια ὑπῆρξε ἔντονος προβληματισμὸς γιὰ τὸ μέλλον τοῦβιβλίου. Ἐκείνη τὴ χρονιά, τὸ 1972, τὸ περιοδικὸ «Εὐθύνη» ἐξέδωσε ἀφιερωματικὸ τεῦχος μὲ τίτλο «Τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον τοῦ βιβλίου». Σὲ αὐτὸ ὁ Ἄγγελος Τερζάκης γράφει ὅτι ὁ Ἕλληνας δὲν διαβάζει μὲ τὴ δικαιολογία ὅτι «δὲν ἔχει καιρὸ γιὰ διάβασμα, ἐνῶ ἔχει ἀμέτρητο καιρὸ γιὰ ἄλλες ἄσκοπες ἀπασχολήσεις»… Ἐπιγραμματικὰ ἔτσι περιγράφει τὴν κατάσταση: «Τὸ σχολεῖο κάνει ἀντιπαθητικὸ τὸ διάβασμα καὶ ἡ ἀστικὴ τάξη τὸ παρατάει σ’ ἐκεῖνα τὰ μέλη της πού, κατὰ βάθος, τὰ θεωρεῖ “βλαμμένα”…».
. Γιὰ τὸ μέλλον τοῦ βιβλίου ὁ Τερζάκης γράφει πὼς εἶναι ἀνήσυχος, βλέποντας νὰὀρθώνονται τὰ ὑποκατάστατά του, ποὺ τὰ ἀπαριθμεῖ: «Τηλεόραση, κινηματογράφος, ραδιοφωνικὲς σκηνὲς κι ἀναγνώσματα, ποιὸς ξέρει ποιὰ ἄλλα δισκία Τέχνης ποὺ θὰ ἐπινοήσει ἡ τεχνολογία – δηλαδὴ τὸ ἐπιχειρηματικὸ κεφάλαιο – γιὰ ν’ ἀποκοιμίζει τὸ πνεῦμα καὶ νὰ διεγείρει τὶς αἰσθήσεις». Καὶ σημειώνει: «Τὰ μηχανικὰ μέσα στομώνουν τὸ νοῦ, τὸ βιβλίο τὸν ἀκονίζει».
. Ὁ Τερζάκης χωρίς νὰ γνωρίζει γιὰ τὰ σημερινὰ ἐκπληκτικῆς ἐξέλιξης ἠλεκτρονικὰ Μέσα Κοινωνικῆς Δικτύωσης ὑπογραμμίζει: «Τὰ ἐπερχόμενα καθεστῶτα τῶν τεχνοκρατικῶν δεσποτισμῶν πλάθουν στοὺς λαοὺς τὸ ἰδανικό τοῦ ἐλάσσονος πνευματικοῦ κόπου καὶ ἔτσι ἐξοντώνουν τὸ βιβλίο χωρὶς νὰ χρειάζεται πιὰ νὰ τὸ καῖνε στὶς πλατεῖες… Τὸ ἐξαφανίζουν μὲ τὴν ἔντεχνη προβολὴ τῶν μέσων ποὺ προσφέρονται γιὰ πλύσεις ἐγκεφάλων. Ἕνα προπαγανδιστικὸ βιβλίο, ὅταν παραληφθεῖ, πετιέται μὲ περιφρόνηση. Μία ὅμως προπαγανδιστικὴ ἐκπομπὴ ἢ ταινία μαγνητίζει. Αὐτὸ τὰ λέει ὅλα».
. Ὁ Ἕλληνας λόγιος ἀρχίζει τὸν ἀπαισιόδοξο στοχασμό του μὲ τὴν διαπίστωσή του ὅτι «τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον τοῦ βιβλίου εἶναι τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον τοῦ πολιτισμοῦ μας στὸ σύνολό του» καὶ ἐπιλέγει γράφοντας πὼς μὲ τὴν ἀνάγνωση τῶν κατάλληλων βιβλίων «ὁ ἄνθρωπος θὰ ἐμποδίσει τὸν ἑαυτό του νὰ γίνει ἐθελόδουλος».
. Στὸ ἴδιο ἀφιέρωμα ὁ Γάλλος συγγραφέας καὶ Ἀκαδημαϊκὸς Μορὶς Ντριὸν κάνει σύγκριση μεταξὺ τῆς «πλανεύτρας τηλεόρασης» – τότε πλάνευε μόνο αὐτή…- καὶ τοῦ βιβλίου. Γράφει στὸ ἀφιέρωμα τῆς «Εὐθύνης»: «Κάθε ἀνάγνωση προϋποθέτει μία προγενέστερη ἐκλογή, μαρτυρεῖ μία συνεχῆ ἐφαρμογὴ τῆς προσοχῆς καὶ παρακινεῖ στὴν κριτική. Ἡ κινητὴ εἰκόναἐπιβάλλεται στὸ πνεῦμα. Μὲ τὸ τέλος τῆς διαβασμένης φράσης, ὁ ἄνθρωπος ἀφήνει ἐλεύθερη τὴφαντασία του… Μπροστὰ στὴν εἰκόνα ἡ διανοητική του ἐργασία περιορίζεται συχνὰ σὲ μία ταξινόμηση. Ἡ εἰκόνα σκοτώνει τὴ φαντασία… Τὸ ραδιόφωνο καὶ ἡ τηλεόραση μᾶς φέρνουν σὲ ἐπιφανειακὴ καὶ πρόσκαιρη ἐπικοινωνία μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν τὴν ἴδια ἐποχὴ μὲ μᾶς στὴ γῆ. Τὸ βιβλίο μᾶς φέρνει σὲ ἐπικοινωνία βαθειὰ καὶ σταθερὴ μὲ τὶς καλύτερες σκέψεις, μὲ τοὺς καλύτερους ἀνθρώπους, ποὺ κατοίκησαν στὴ γῆ ἐδῶ καὶ τρεῖς χιλιάδες χρόνια».
. Αὐτὰ γράφονταν τὸ 1972… Τί μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς σήμερα γιὰ τὸ μέλλον τοῦβιβλίου, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀσφυκτιᾶ μέσα στὴν ἠλεκτρονικὴ προπαγάνδα καὶ παραπληροφόρηση; Ἂς ἐλπίσουμε ὅτι μπρὸς στὸν γκρεμὸ ὁ ἄνθρωπος θὰ ἀποφασίσει νὰ μὴν καταστεῖ ἐθελόδουλος.-
Ο ΜΟΛΙΕΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΠΑΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ ΤΟΥ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 16 Μάρτιος 2022
Ὁ Μολιέρος καὶ ὁ παπὰς μεταφραστής του
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Φέτος ἑορτάζονται τὰ τετρακόσια χρόνια ἀπὸ τὴ γέννηση τοῦ μεγάλου Γάλλου συγγραφέα Μολιέρου (1622-1673). Ὁ πρῶτος ποὺ μετάφρασε στὰ ἑλληνικὰ ἔργο του καὶσυγκεκριμένα τὸν «Φιλάργυρο» ἦταν ὁ λόγιος παπὰς καὶ δάσκαλος τοῦ Γένους Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων (1780-1857).
. Ὁ Παναγιώτης Κανελλόπουλος στὴν «Ἱστορία τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πνεύματος», ποὺἔγραψε, χαρακτηρίζει τὸν Μολιέρο «μεγαλοφυΐα» καί, σὲ σχῆμα ὑπερβολῆς, «ἐφάμιλλο τοῦ Ἀριστοφάνη». Μέσα ἀπὸ τὶς χαρακτηριζόμενες κωμωδίες του ὁ Μολιέρος ἀσκεῖ αὐστηρὴ κριτικὴστὰ κακῶς ἔχοντα τῆς κοινωνίας τῆς ἐποχῆς του καὶ κάθε ἐποχῆς καὶ κοινωνίας. Ὁ Κανελλόπουλος γράφει χαρακτηριστικὰ ὅτι ὁ Μολιέρος μὲ τὶς κωμωδίες του «μᾶς κάνει πιὸ πολὺ νὰ σκεπτόμαστε παρὰ νὰ γελᾶμε». Παρὰ τὸ ὅτι ὁρισμένοι, ὅπως οἱ Ρουσὼ καὶ Ντιντερό, ἄσκησαν ἀρνητικὴ κριτικὴστὸ ἔργο τοῦ Μολιέρου, ἡ ἐπιτυχία τοῦ ἔργου του ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ ὅτι τὰ ἔργα του παίζονται ἀδιάκοπα ἀπὸ τὸν 17ο αἰώνα ἕως τὶς ἡμέρες μας.
. Ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων ἦταν ἔγγαμος κληρικός, ποὺ εἶχε τιμηθεῖ μὲ τὸ ὀφίκιο τοῦ Οἰκονόμου καὶ εἶχε προσθέσει τὸ «ἐξ Οἰκονόμων», ἐπειδὴ καὶ ὁ πατέρας του εἶχε τὸ ὀφίκιο τοῦ Οἰκονόμου, ὅπως καὶ πολλὲς γενεὲς πίσω πρόγονοί του. Ἦταν ἰδιοφυής, μὲἰδιαίτερη ἱκανότητα στὴν πρόσληψη καὶ στὴ μετάδοση τῆς ἐκκλησιαστικῆς καὶ κλασσικῆς παιδείας. Εἶχε ἐπίσης ἱεραποστολικὸ ζῆλο, μὲ ἐξαιρετικὴ ἱκανότητα στὴ ρητορικὴ καὶ στὸ κήρυγμα. Ἀκόμη διακρίθηκε στὴν ἀρίστη ἐκμάθηση ξένων γλωσσῶν, ἰδιαίτερα τῆς γαλλικῆς. Νέος στὴν ἡλικία μετέφρασε τὸ κλασσικὸ ἔργο τοῦ Φενελὸν «Οἱ περιπέτειες τοῦ Τηλεμάχου», ποὺ θεωρήθηκε ὅτι ἀσκοῦσε κριτικὴ στὸν τότε βασιλιὰ τῆς Γαλλίας.
. Ὁ Οἰκονόμος ἐπέλεξε ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ Μολιέρου νὰ μεταφράσει καὶ νὰ διασκευάσει πρὸς τὴν τότε ἑλληνικὴ πραγματικότητα τὸ ἔργο τοῦ «Ὁ φιλάργυρος». Μεταξὺ τῶν ἄλλων, τὸ ὄνομα τοῦ πρωταγωνιστῆ ἀπὸ «Harpagon» (ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ λέξη «ἅρπαγας») τὸ ἔκαμε «Ἑξηνταβελόνης», ἐξηγώντας ὅτι σημαίνει τὸν φιλάργυρο καὶ μικροπρεπῆ ἄνθρωπο, ποὺλογαριάζει στὰ πάντα τὸ συμφέρον του, «ὡς καὶ τὸ ψιλὸ βελώνι», κατὰ τὴν κοινὴ ἔκφραση. Σημειώνει ἀκόμη ὁ Οἰκονόμος ὅτι ἐπέλεξε τὸν «Φιλάργυρο», ὡς παράδειγμα πρὸς ἀποφυγή, γιατί αὐτὸς «οὔτε σύζυγος εὐτυχής, οὔτε πατὴρ ἀγαθός, οὔτε δεσπότης ἐπιεικής, οὔτε σύντροφος εἰρηνικός, οὔτε ἁπλὸς πολίτης τίμιος μπορεῖ ποτὲ νὰ γένη ὁ φιλάργυρος». Καὶ ἀπευθυνόμενος στοὺς Ἕλληνες τοὺς συμβουλεύει: «Φίλοι ὁμογενεῖς… ὅσοι μὲ ἀνάλογη τῆς δυνάμεώς σας χρηματικὴ δαπάνη δύνασθε κατὰ χρέος νὰ ὠφελεῖτε καὶ τοὺς οἰκείους σας καὶ τὴν πατρίδα, παρατηρήσατε, σᾶς παρακαλῶ! Ποία εἶναι ἡ ζωὴ καὶ τὰ τέλη τῶν φιλαργύρων, οἱ ὁποῖοι δὲν αἰσθάνονται τὴν ἐκ τῆς εὐποιίας ἡδονήν, διότι ὁμοιάζουν στὸ ἄψυχο καὶ κωφὸ μέταλλο, τὸ ὁποῖοἐξεύρουν νὰ θησαυρίσουν, ὄχι ὅμως καὶ νὰ μεταχειρισθοῦν…».
. Ὁ λόγιος κληρικὸς Οἰκονόμος οὔτε ὀπαδὸς τοῦ γαλλικοῦ διαφωτισμοῦ ἦταν, οὔτε, φυσικά, ἄθεος. Κάποιοι τὸν ἐντάσσουν στὴν οὐσιαστικὰ ἀνύπαρκτη τότε αὐτὴν ὁμάδα. Εἶναι ἕναἀπὸ τὰ πολλὰ μυθεύματα, ποὺ προέκυψαν μετὰ τὴ δεκαετία τοῦ 1950. Σημειώνεται ὅτι ἀντίθετη πρὸς τὴ στάση τοῦ Οἰκονόμου ἔναντι τοῦ Μολιέρου ἦταν ἡ αὐτὴ τοῦ Βατικανοῦ. Γράφει ὁ Παν. Κανελλόπουλος στὸ προαναφερθὲν σύγγραμμά του σχετικά: «Τὸ Βατικανὸ δίστασε νὰ δώσει τὴνἄδεια γιὰ θρησκευτικὸ ἐνταφιασμὸ τοῦ Μολιέρου. Ἔφθασε κι ὣς τὴν ἄρνηση. Μόνον ὕστερα ἀπὸπροσωπικὴ παρέμβαση τοῦ Λουδοβίκου τοῦ ΙΔ΄ – παρέμβαση ποὺ τὴν προκάλεσε ἡ χήρα τοῦ Μολιέρου πέφτοντας στὰ πόδια του– δέχθηκε τὸ Βατικανὸ νὰ γίνει, μὲ τοὺς θρησκευτικοὺς τύπους, ὁ ἐνταφιασμός, ἀλλὰ κρυφὰ τὴ νύχτα. Οἱ ἀληθινοὶ ἄνθρωποι τοῦ πνεύματος καὶ ὁ μικρὸς λαός, ποὺξέρει –σὲ ὁρισμένες στιγμὲς– νάναι συγκινητικὰ μέγας, περιστοίχισαν, μία νύχτα τοῦ 1673, τὸφέρετρο τοῦ Μολιέρου, ποὺ πέθανε πενηνταενὸς ἐτῶν…». Τί σχέση ἔχει ἡ συμπεριφορὰ τοῦὈρθοδόξου Χριστιανοῦ Οἰκονόμου, ποὺ ἐπαινεῖ τὸν Μολιέρο, μὲ αὐτὴ τοῦ Βατικανοῦ;
. Σημειώνεται ἐξ ἄλλου ὅτι πρῶτος σχολίασε καὶ ἐξέδωσε, μὲ δική του δαπάνη, τὰἍπαντα τοῦ Ἀριστοφάνη ὁ λόγιος Ἀρχιμανδρίτης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ σημαντικὸς διδάσκαλος τοῦ Γένους Νεόφυτος Δούκας (1760-1845). Γράφει τὸ 1845, στὴν «Εἰδοποίησή» του, ὁ«Ἐπίτροπος» τῆς ἔκδοσης Α. Κορομηλᾶς: «Τοῦ καλοῦ κἀγαθοῦ τούτου ἀνδρὸς (Σημ. γρ. ἐννοεῖ τὸν Δούκα) ἡ φιλάνθρωπος διάθεσις εἶναι νὰ διανεμηθῆ καὶ αὐτὸς κατὰ τὸν πάρα πόδας κατάλογον, εἴς τε τὸ Ἑλληνικὸν καὶ τὸ Ὀθωμανικὸν Κράτος καὶ ὅπου ἀλλοῦ διδάσκεται ἡ Ἑλληνικὴ φωνή». Στὸν «πάρα πόδας» κατάλογο γράφονται ὡς παραλῆπτες ὅλα τὰ σχολεῖα, οἱ βιβλιοθῆκες, οἱ καθηγητὲς καὶ οἱ δάσκαλοι τοῦ ἁπανταχοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ὁ Νεόφυτος Δούκας σχολίασε καὶ ἐξέδωσε ἐπίσης, πάντα μὲ δική του δαπάνη, Ὅμηρο, Αἰσχύλο, Σοφοκλῆ, Εὐριπίδη, Πίνδαρο καὶ ἄλλους.
. Συμπέρασμα: Ἡ ἐνασχόληση τῶν Ὀρθοδόξων κληρικῶν Νεοφύτου Δούκα καὶΚωνσταντίνου Οἰκονόμου μὲ κοσμικοὺς συγγραφεῖς δὲν σημαίνει ὅτι ἦσαν ὀπαδοὶ τοῦΔιαφωτισμοῦ, ὅπως τὸν ἐννοοῦν οἱ ἄθεοι ἀντιεκκλησιαστικοὶ κύκλοι τῶν ἡμερῶν μας.-
Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ, ΕΘΝΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 28 Φεβρουάριος 2022
Ἡ ἀξία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
. Ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα τιμᾶται παγκοσμίως. Ἡ 9η Φεβρουαρίου, ἡμέρα θανάτου, τὸ 1857, τοῦ ἐθνικοῦ ποιητοῦ μας Διονυσίου Σολωμοῦ καθιερώθηκε ὡς παγκόσμια ἡμέρα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας. Περιοδικὰ εἶχαν ἀφιερώματα γιὰ τὴ σπουδαιότητά της καὶ φιλόλογοι, ἑλληνιστὲς καὶ ἑλληνίστριες ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο, ἔπλεξαν τὸ ἐγκώμιό της. Ἐμεῖς, ὡς Κράτος καὶ ὡς λαός, δὲν ἔχουμε ἐκτιμήσει τὴν ἀξία της καὶ πολλὲς φορὲς τὴν ὑποτιμᾶμε, τὴν περιφρονοῦμε, τὴν κακοποιοῦμε.
. Ὁ καθηγητὴς κ. Ἀμφιλόχιος Παπαθωμᾶς, Πρόεδρος τοῦ Τμήματος Φιλολογίας τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, σὲ ἄρθρο του τονίζει ὅτι σπουδαῖοι λογοτέχνες, φιλόσοφοι καὶ ἐπιστήμονες τῆς ἀρχαιότητας, ὅπως οἱ Ὅμηρος, Αἰσχύλος, Σοφοκλῆς, Εὐριπίδης, Ἱπποκράτης, Πλάτων, Ἀριστοτέλης, Ἡρόδοτος, Θουκυδίδης, καλλιέργησαν τὴν ἀρχαιότερη μορφὴ τῆς γλώσσας μας καὶ μὲ αὐτὴν ὡς ὄχημα κληροδότησαν στοὺς μεταγενέστερους τὴν πνευματικὴ παρακαταθήκη τους. Καὶ προσθέτει ὅτι ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἔμεινε ἀλώβητη ὑπὸ τὸν Ρωμαῖο κατακτητὴ καὶ κατέστη ἡ ἐπίσημη γλῶσσα τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας.
. Τονίζει ἐπίσης ὁ κ. Παπαθωμᾶς: «Ἡ οἰκουμενικότητα τῆς Ἑλληνικῆς ἀντανακλᾶται, μεταξὺ ἄλλων, στὸ ὅτι ἔγινε ἡ γλῶσσα τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἐνῶ σὲ αὐτὴν μεταφράστηκε ἤδη κατὰ τὴν πρώιμη Ἀλεξανδρινὴ περίοδο ἡ Παλαιὰ Διαθήκη… Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καὶ οἱ βυζαντινοὶ λόγιοι ἔγιναν οἱ συνεχιστὲς τοῦ ἔργου τῶν μεγάλων διανοητῶν τῆς ἀρχαιότητας». Ἡ συνέχεια τῆς γλώσσας δὲν σταμάτησε οὔτε στὸν καιρὸ τῆς αἰχμαλωσίας στὸν ἀλλόθρησκο τοῦρκο κατακτητή, χάρη στὴν Ἐκκλησία. Οἱ λόγιοι κληρικοὶ δὲν ἦσαν μόνο ἄριστοι ἀντιγραφεῖς τῶν ἀρχαίων κειμένων, δὲν ἦσαν μόνο συγγραφεῖς ἀξιόλογων ἔργων, ἀλλὰ καὶ ἄξιοι μεταφραστὲς ἐπιστημονικῶν, φιλοσοφικῶν καὶ λογοτεχνικῶν ἔργων λογίων τῆς Δύσης. Λίγοι γνωρίζουν ὅτι ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Σλαβινίου καὶ Χερσῶνος Εὐγένιος Βούλγαρης στὸ κολοσσιαῖο ἔργο του, μεταξὺ τῶν ἄλλων, μετέφρασε καὶ ἐξέδωσε σὲ ἑλληνικοὺς στίχους τὴν Αἰνειάδα τοῦ Βιργιλίου, στὴν Ἁγία Πετρούπολη, τὸ 1786. Πόσοι ἐπίσης σήμερα γνωρίζουν ὅτι ὁ πρῶτος ποὺ ἐξέδωσε στὴν Ἑλλάδα τὰ ἅπαντα τοῦ Ἀριστοφάνη, τὸ 1845, ἦταν ὁ ἱερομόναχος Νεόφυτος Δούκας; Πόσοι γνωρίζουν ὅτι ὁ κληρικὸς Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος, ὁ ἐξ Οἰκονόμων παράφρασε στὰ ἑλληνικὰ τὸν «Φιλάργυρο» τοῦ Μολιέρου καὶ «τὸν μετακίνησε» στὴ Σμύρνη, ὡς «Ἐξηνταβελώνη»;…
. Ἡ γλώσσα μας ἦταν καὶ εἶναι πολύτιμη γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα ὡς ὄργανο ἔκφρασης, διατύπωσης ἐννοιῶν, καὶ ὁρισμῶν τῆς ἐπιστήμης, τῆς φιλοσοφίας, τῆς τεχνολογίας, ἀλλὰ καὶ παράγων ἐπιβίωσής μας ὡς ἔθνους. Ὁ κ. Παπαθωμᾶς ὑπογραμμίζει σχετικά: «Οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες πρέπει νὰ θεωροῦμε τοὺς ἑαυτούς μας τυχερούς, γιατί ἔχουμε μία μητρικὴ γλῶσσα ποὺ ὑπῆρξε οἰκουμενική. Ἡ γλῶσσα αὐτὴ ἀποτελεῖ στὴ θαυμαστὴ διαχρονικότητά της ἕνα πολύτιμο στοιχεῖο τῆς ἐθνικῆς καὶ πολιτισμικῆς ταυτότητας τοῦ λαοῦ μας…».
. Ὁ Γ. Σεφέρης γράφει γιὰ τὴ συνέχεια τῆς γλώσσας μας: «Γιὰ κοιτάξτε πόσο θαυμάσιο πράγμα εἶναι νὰ λογαριάζει κανεὶς πὼς ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ὁμήρου ὣς τὰ σήμερα μιλοῦμε, ἀνασαίνουμε καὶ τραγουδοῦμε μὲ τὴν ἴδια γλῶσσα. Κι αὐτὸ δὲ σταμάτησε ποτέ, εἴτε σκεφτοῦμε τὴν Κλυταιμνήστρα ποὺ μιλᾶ στὸν Ἀγαμέμνονα, εἴτε στὴν Καινὴ Διαθήκη, εἴτε στοὺς ὕμνους τοῦ Ρωμανοῦ καὶ τὸν Διγενῆ Ἀκρίτα, εἴτε στὸ Κρητικὸ Θέατρο καὶ τὸν Ἐρωτόκριτο, εἴτε στὸ δημοτικὸ τραγούδι…Πρέπει (Σημ. γρ. Ἕλληνες) νὰ σκεφθεῖτε πὼς ὅλα αὐτὰ βρίσκονται μέσα σας,… πὼς εἶναι μεδούλι τῶν κοκάλων σας καὶ πὼς θὰ τὰ βρεῖτε, ἂν σκάψετε ἀρκετὰ βαθιὰ τὸν ἑαυτό σας».
. Εἶναι νὰ λυπᾶται κανεὶς γιὰ τὴ μεταχείριση τῆς γλώσσας μας ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἴδιους εἴτε ἐκ λόγων ἀγνοίας, εἴτε ἐκ λόγων ἰδεολογικῶν ἐμμονῶν. Τὰ ἑλληνικὰ παρουσιάζονται στὴ μαθητευόμενη νεολαία κυρίως ὡς σύνολο κανόνων. Ἔτσι ἀποστεώνονται ἀντὶ νὰ ἀναδεικνύεται ἡ ὀμορφιά τους καὶ νὰ παρουσιάζεται ἡ χρησιμότητά τους.
. Φτάσαμε στὴν κατάντια παλαιότερα ὑπουργὸς νὰ προτείνει ἡ ἀγγλικὴ γλῶσσα νὰ καθιερωθεῖ ὡς δεύτερη ἐπίσημη γλῶσσα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους! Μὲ τὴν προώθηση τῆς παγκοσμιοποίησης καὶ τῆς πολυπολιτισμικότητας τὰ παιδιὰ θὰ καθοδηγοῦντο νὰ σκέπτονται ὠφελιμιστικὰ καὶ νὰ προτιμᾶνε τὰ ἀγγλικὰ ἀπὸ τὰ ἑλληνικά, ὅποτε θὰ πραγματοποιεῖτο ἡ πρόβλεψη τοῦ Σεφέρη, ὅτι σὲ λίγα χρόνια οἱ Ἕλληνες δὲν θὰ μιλοῦσαν ἑλληνικά… Σημειώνεται ὅτι μόνο κράτη – πρώην ἀποικίες στὴν Ἀφρική, στὸν Εἰρηνικὸ καὶ στὴν Κεντρικὴ Ἀμερικὴ ἔχουν ὡς δεύτερη ἢ καὶ πρώτη ἐπίσημη γλῶσσα τὰ ἀγγλικὰ ἢ τὰ γαλλικά. Οὐδεμία χώρα τῆς Δύσης. Ἀντίθετα λαοὶ κάνουν μεγάλη προσπάθεια νὰ κρατήσουν ζωντανὴ τὴ γλῶσσα ἢ τὴ διάλεκτό τους ἔναντι τῶν κυρίαρχων στὸ κράτος τους γλωσσῶν. Παράδειγμα οἱ Σκωτσέζοι, οἱ Οὐαλοὶ καὶ οἱ Ἰρλανδοὶ μὲ τὰ ἀγγλικὰ οἱ Καταλανοὶ καὶ οἱ Βάσκοι μὲ τὰ ἱσπανικά, καὶ οἱ Βρετόνοι μὲ τὰ γαλλικά.
. Γιὰ τὴν ἐπιχείρηση ἐπιβολῆς τῶν ἀγγλικῶν ὡς τῆς παγκόσμιας κοινῆς γλώσσας καὶ δι’ αὐτῆς τῆς ἐπιβολῆς τῆς ἀγγλοαμερικανικῆς κουλτούρας ὁ Μπερνὰρ Κασέν, δημοσιογράφος καὶ πρώην γενικὸς διευθυντὴς τῆς μηνιαίας πολιτικῆς ἐπιθεώρησης Le monde diplomatique, εἶπε, μεταξὺ ἄλλων, στὴν ἰδρυτικὴ συνάντηση τῆς Διεθνοῦς Ἕνωσης γιὰ τὰ δικαιώματα καὶ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν λαῶν, στὸ Ἀλγέρι, τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1977: «Τὸ νὰ ἀπογυμνώνεις ἕνα λαὸ ἀπὸ τὸν πολιτισμό του, διὰ τῆς κατάργησης τῆς γλώσσας του, ἰσοδυναμεῖ μὲ τὸ νὰ τὸν ἀπογυμνώνεις ἀπὸ τὶς πρῶτες του ὕλες, ἢ τὴν αὐτονομία του… Ἡ γλωσσικὴ καταλήστευση εἶναι λοιπόν, κατὰ τὴ γνώμη μου, ἕνα αὐθύπαρκτο φαινόμενο, πού, ἀνάλογα μὲ τὴν περίσταση μπορεῖ νὰ προηγηθεῖ, νὰ συνοδεύσει ἢ νὰ ἀκολουθήσει τὴν οἰκονομικὴ καταλήστευση». (Σημ. Ἀπὸ σχόλια Ρηνιῶς Παπατσαρούχα – Μίσσιου εἰς βιβλίο Νίκ. Σπ. Κονεμένου «Τὸ ζήτημα τῆς γλώσσας», Ἔκδ. Φιλομύθος, Ἀθήνα, 1993, σελ. 259-260).
. Οἱ δυτικῆς προέλευσης ἑλληνιστὲς καὶ ἑλληνίστριες μᾶς κάνουν περήφανους, ποὺ ἀποδίδουν τὴν ἀξία ποὺ τῆς πρέπει στὴ γλῶσσα μας. Ὁ Γιῶργος Σαραντάρης, ὁ σημαντικὸς ποιητής μας, ἰδιοφυὴς φιλόσοφος καὶ σπουδαῖος ἄνθρωπος τῆς δεκαετίας τοῦ 1930, δίδει πάντως μίαν ἄλλη διάσταση στὴν λατρεία τῆς ἀρχαιότητας ἀπὸ τὴ Δύση: «Σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες δὲ μαθαίνουν ὑποστασιακὰ τίποτε οἱ διάφορες Ἀναγεννήσεις τῆς Δύσης καὶ μᾶλλον μᾶς προσφέρουν μία περιττὴ καὶ συχνὰ βλαβερὴ τροφή. Γιατί, γιὰ τὴν ἐπαφὴ μὲ μίαν ἄρτια θνητὴ ὑπόσταση, μᾶς ἀρκεῖ ἡ Ἀρχαία Ἑλλάδα. Μονάχα ἐμεῖς, ἀπὸ ὅλους τοὺς λαοὺς τῆς γῆς, μποροῦμε χωρὶς νὰ ἀφήσουμε τὸν τόπο μας, νὰ διατρέξουμε ὑποστασιακὰ τὴν ἀπόσταση ποὺ χωρίζει τὴ φύση ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Λέμε τοῦτο, γιατί καὶ στὸ Χριστιανισμὸ πλησιάζουμε ἀβίαστα μὲ τὴν ἑλληνική μας παιδεία καὶ τὴν ἑλληνική μας γλῶσσα. Διαβάζουμε τὰ γνήσια Εὐαγγέλια, ποὺ μᾶς μιλοῦν ἐνδόμυχα, κ’ ἔτσι μποροῦμε νὰ κρίνουμε πιὸ εὔκολα καὶ σχεδὸν πιὸ ὑπεύθυνα ἀπὸ κάθε ἄλλο λαό, ποιὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Χριστιανισμὸς» (Γιώργου Σαραντάρη «ΕΡΓΑ», 1ος Τόμος – Τὰ δημοσιευμένα ἀπὸ 1933 ἕως 1942, Βικελαία Δημοτικὴ Βιβλιοθήκη, Ἡράκλειο, 2001, σελ. 232-233).
. Οἱ Ἕλληνες ἔχουμε μακρὰ καὶ σημαντικὴ πολιτισμικὴ παράδοση. Δὲν εἴμαστε ἄθυρμα ξένων νοοτροπιῶν καὶ μηδενιστικῶν ἰδεολογιῶν καὶ δὲν δεχόμαστε, νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὴν ἰδιοπροσωπία μας, τὴ συνδεδεμένη μὲ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴ γλῶσσα μας, καὶ νὰ αὐτοτοποθετηθοῦμε στὰ ράφια τῆς Ἱστορίας, ὅπως οἱ Σουμέριοι καὶ οἱ Ἀζτέκοι.-
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΤΟ ΠΟΛΥΤΙΜΗΤΟ ΤΖΙΒΑΪΡΙΚΟ ΜΑΣ (Δ. Νατσιός) [«Οἱ ἡμέτεροι Γραικύλοι, ὀνομάζουν πληροφοριακὰ συστήματα τοῦ ὑπουργείου Παιδείας «myschool», δηλαδὴ τὸ σχολεῖο μου.»]
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ, ΕΘΝΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 15 Φεβρουάριος 2022
Ἑλληνικὴ γλῶσσα: τὸ πολυτίμητο τζιβαϊρικό μας
Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς
. «Ἡ θητεία μου στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα ὑπῆρξε ἡ σπουδαιότερη πνευματική μου ἄσκηση. Στὴ γλῶσσα αὐτὴ ὑπάρχει ἡ πληρέστερη ἀντιστοιχία, μεταξὺ λέξεων καὶ ἐννοιολογικοῦ περιεχομένου» (Βέρνερ Χάισεμπεργκ, Γερμανὸς φιλόσοφος, γιὰ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλῶσσα)
. Καὶ εἶναι ἡ γλυκάκουστη γλῶσσα μας τὸ ἕτερο ριζιμιὸ λιθάρι, μαζὶ μὲ τὴν ἀμώμητο πίστη μας, πάνω στὸ ὁποῖο στηρίζεται τὸ Γένος μας. «Εἰ θεοὶ διαλέγονται, τῇ τῶν Ἑλλήνων γλώττῃ χρῶνται» θὰ πεῖ ὁ Κικέρων γιὰ τὸ ὀμορφότερο κατόρθωμα τῶν προγόνων μας, τὴν εὔκρατη γλῶσσα μας.
. Αὐτὴν τὴν ἑλληνοσώτειρα γλῶσσα περιφρονοῦμε πρωτίστως στὰ σχολεῖα μας, ποὺ ἀντὶ νὰ εἶναι θεματοφύλακας τῶν τιμαλφῶν ἀξιῶν τῆς πατρίδας μας, κατάντησε θερμοκήπιο ἀγραμματοσύνης. Ἀντὶ νὰ ἀξιοποιοῦμε τὰ ἀδαπάνητα κοιτάσματα τῆς πνευματικῆς ἁρματωσιᾶς, ποὺκρύβει τὸ ὑπέδαφος τῆς γλωσσικῆς μας παράδοσης, ἐμεῖς «μουρμουρίζουμε σπασμένες σκέψεις ἀπὸξένες γλῶσσες» καταπῶς ἔλεγε ὁ Σεφέρης.
. Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ ἐν σαρκὶ ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, ἤρεμα καὶ ἀσυζήτητα, χωρὶς νὰ χαρίζεται σὲ κανέναν οὔτε νὰ χρονοτριβεῖ, θὰ ἔκλεινε τὰ ὑπάρχοντα σχολεῖα. Θὰ ἄνοιγε ἄλλα. Σχολεῖα, ποὺ δὲν θὰ ὑποσιτίζουν πνευματικὰ τὰ παιδιά μας, ἀλλὰ θὰ ἀρδεύονται σὰν νέοι βλαστοὶ ἀπὸ τὴν ἀείρροο τροφὸ τοῦ μέλλοντός μας, τὴν παράδοση τῶν ἁγίων μας καὶ τῶν ἡρώων μας, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν μέσα στὸ χῶρο καὶ τὴν χάρη τῆς Ἐκκλησίας μας, γι’ αὐτὸ ἀγράμματοι ὄντες, πολλοὺς σοφίζουσι.
. Αὐτὴν τὴν γλῶσσα τῶν προγόνων μας, ποὺ φώτισε τὴν οἰκουμένη, φροντίζω νὰ διδάσκω στοὺς μαθητές μου κατὰ παράβασιν τῶν ἄνωθεν ἐντολῶν, γιατί ντρέπομαι νὰ ντροπιαστῶ ὡς δάσκαλος, ποὺ τίποτε ἄλλο δὲν τοῦ ἀπόμεινε παρὰ Πίστη καὶ Φιλοπατρία.
. Καὶ τὰ ἀποτελέσματα εἶναι ἐξαιρετικά, οἱ μικροὶ μαθητὲς μὲ κατάνυξη, θὰ ἔλεγα, καὶ μὲ καμάρι «τριγυρίζουν ὅπως ἡ μέλισσα γύρω ἀπὸ ἕνα ἄγριο λουλούδι» (Βρεττάκος), τὴν πάντερπνη γλῶσσα μας καὶ χαίρονται τοὺς χυμοὺς καὶ τὰ ἀρώματά της.
. Τοὺς ἐξηγεῖς ὅτι ἐργάστηκαν «μακριὲς σειρὲς προγόνων, ποὺ δούλεψαν τὴν φωνή, τὴν τεμάχισαν σὲ κρίκους, τὴν ἔκαμαν νοήματα, τὴν σφυρηλάτησαν ὅπως τὸ χρυσάφι οἱ μεταλλουργοὶ κι ἔγινε Ὅμηροι, Αἰσχύλοι, Εὐαγγέλια κι ἄλλα κοσμήματα», κατὰ τὸν θαυμάσιο Νικ. Βρεττάκο, καὶ ὅτι αὐτοὶ ἔχουν τὸ μοναδικὸ παγκοσμίως προνόμιο νὰ μποροῦν νὰ τὴν διαβάζουν στὸ πρωτότυπο καὶ νὰτὴν – κατὰ τὸ δυνατὸν – κατανοοῦν. Καὶ καμαρώνουν καὶ αἰσθάνονται «ἐθνικὰ ὑπερήφανοι», γιὰ νὰχρησιμοποιήσω μία φράση ποὺ ἀπεχθάνεται ὁ νεοταξικὸς συρφετός.
. Τὰ κείμενα ποὺ χρησιμοποιῶ εἶναι κυρίως μύθοι τοῦ Αἰσώπου καὶ Εὐαγγελικὲς Περικοπές, προγραμμένα σήμερα ἀπὸ τὸ ὑπουργεῖο πρώην Ἐθνικῆς Παιδείας.
. Πῶς γίνεται τὸ μάθημα; Φωτοτυπῶ καὶ μοιράζω ἕνα κείμενο. Γιὰ παράδειγμα: «Κοχλίαι: Γεωργοῦ παῖς κοχλίας ὤπτει. Ἀκούσας δὲ αὐτῶν τριζόντων ἔφη: ὦ, κάκιστα ζῶα, τῶν οἰκιῶν ὑμῶν ἐμπιπραμένων αὐτοὶ ἄδετε; Ὁ λόγος δηλοῖ ὅτι πᾶν τὸ παρὰ καιρὸν δρώμενον ἐπονείδιστον».
. Ἀφοῦ γίνει, μία καλά, ὀρθὴ καὶ ἀργὴ ἀνάγνωση ἀπὸ τὸν δάσκαλο, ζητῶ ἀπὸ κάποιους μαθητὲς νὰ προσπαθήσουν νὰ τὸ διαβάσουν μεγαλοφώνως. (Τοὺς προτρέπω νὰ πράξουν τὸ ἴδιο στὸσπίτι τους ὡς ἄσκηση ὀρθοφωνίας, εὐκρινοῦς προφορᾶς καὶ ἄρθρωσης).
. Στὴν συνέχεια τοὺς ζητῶ νὰ ὑπογραμμίσουν ποιὲς λέξεις ἀναγνωρίζουν. Σὲ κάθε κείμενο ἀγγίζουμε σχεδὸν τὸ 90% τῶν λέξεων, ἀπαντώντας σ’ αὐτοὺς ποὺ θεωροῦν τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ νεκρὴ γλῶσσα. Στὸ παραπάνω κείμενο ὑπογράμμισαν, κατὰ μέσο ὄρο, τὶς λέξεις: γεωργοῦ, παῖς, ἀκούσας, αὐτῶν, κάκιστα, τριζόντων, ζῶα, οἰκιῶν, λόγος, παρά, καιρόν. (Ἂν ἤμασταν στὴν Κρήτη θὰ ἀναγνώριζαν καὶ τοὺς κοχλιούς, τὰ σαλιγκάρια).
. Στὴν συνέχεια βοηθώντας διακριτικὰ τὰ παιδιά, τοὺς παρωθῶ νὰ μεταφράσουμε, ὅλοι μαζί, τὸ κείμενο γιὰ νὰ καρπωθοῦν αὐτὰ τὴν χαρὰ τῆς ἀποκάλυψης τοῦ κειμένου. «Σαλιγκάρια: Τὸπαιδὶ ἑνὸς γεωργοῦ ἔψηνε σαλιγκάρια κι ἀκούγοντας τὰ νὰ τρίζουν, εἶπε: Ἔ, κάκιστα ζῶα, τὰ σπίτια σας καίγονται καὶ ἐσεῖς τραγουδᾶτε. Ὁ μύθος σημαίνει ὅτι εἶναι ἀξιοκατάκριτο καθετὶ ποὺ γίνεται παράκαιρα». (Νιώθω χαρὰ βλέποντας τὴν ἱκανοποίηση καὶ τὴν ἔκπληξη τῶν παιδιῶν κατὰ τὴν μετάφραση. Ἀνοίγεται ἕνα παράθυρο καὶ ἀτενίζουν τὸ ἔνδοξο παρελθόν, «τὶς ἀμμουδιὲς τοῦὉμήρου»).
. Στὴν συνέχεια ἕπεται τὸ ὡραιότερο: ἡ ἐτυμολογία, σκαλίζουμε τὶς γενέθλιες λέξεις τῆςἑλληνίδας γλώσσας, τὸ φῶς τοῦ πολιτισμοῦ μας φεγγοβολᾶ στὴν αἴθουσα. (Καὶ ἡ αἴθουσα, ἀπὸ τὸ ρῆμα «αἴθω» παράγεται, ποὺ σημαίνει καίω, φωτίζω. Ἐξ οὗ καὶ αἴθριος καὶ αἰθίοψ, ἀπὸ τὰ αἴθω+ὄψη).
. Τὸ «γεωργὸς» ἀπὸ γῆ+ἔργον καὶ καταλήγουμε στὴν γεωργία, στὸν Γεώργιο, στὴν γεωγραφία, στὴν γεωμετρία, στὸ γεωτρύπανο (λέξεις ποὺ βρῆκαν τὰ παιδιά). Παραγωγὴ λόγου καὶἐκμάθηση τοῦ πρώτου συνθετικοῦ «γέω», τὸ ὁποῖο σημαίνει γῆ, πράγμα ποὺ πρὶν ἀγνοοῦσαν.
. Τὸ ἴδιο μὲ τὴν λέξη «παῖς», ἀπ’ ὅπου τὸ παιδί, τὸ παιχνίδι, παιδεία, παιδίατρος, παιδαγωγός.
. Τοὺς λὲς ὅτι κανεὶς σήμερα δὲν λέει «πάω στὴν οἰκία μου», ὅμως λέμε οἰκογένεια, οἰκοδέσποινα, οἰκοδομῆ, οἰκονομία. (Δράτεσσαι τῆς εὐκαιρίας καὶ ἐξηγεῖς ὅτι ἡ οἰκονομία παράγεται ἀπὸ τὸ οἶκος+νέμω, ποὺ σημαίνει μοιράζω, ἀλλὰ καὶ διοικῶ καὶ καταλήγουμε στὸν νόμο καὶ ὅτι σήμερα καταστράφηκε ἡ οἰκο-νομία μας, γιατί δὲν διοικεῖ ὁ νόμος, ἀλλὰ οἱ ἄνομοι καὶ παράνομοι, ποὺνέμονται τὸ δημόσιο ταμεῖο).
. Τοὺς ἐξηγεῖς ὅτι τὸ «ἐμπιπραμένων» παράγεται ἀπὸ τὸ «πίμπρημι» καὶ φτάνουμε στὸν ἐμπρησμό.
. Τοὺς λὲς ὅτι «ἄδω» σημαίνει ψάλλω καὶ τραγουδῶ καὶ ἀνοίγεται μπροστά μας ἕνα ἀπέραντο φύλλωμα λέξεων: κωμωδία, ὠδεῖο, μελωδία, τραγωδία (βάζεις καὶ τὴν λέξη «τράγος» καί… ἀμηχανοῦν) καὶ ἀηδόνι καὶ αὐδή, ποὺ σημαίνει φωνή, ἡ ὁποία διασώζεται στὸ ἐπίθετο ἄναυδος καὶ στὸἀπηύδησα.
. Ἕνα γλωσσικὸ πανηγύρι μὲς στὴν αἴθουσα, μαθήματα πατριδογνωσίας οὐσιαστικά, ποὺἐντυπώνονται ἀνεξίτηλα στὴν μνήμη τῶν παιδιῶν, γιατί γοητεύονται ἀπὸ τὴν ἐτυμολογία, ὅπως καὶ οἱ γονεῖς τους, καὶ κυρίως καμαρώνουν ποὺ εἶναι Ἕλληνες. Ἡ ἐθνικὴ ὑπερηφάνεια, καὶ ἂς λυσσοῦν οἱ ἐθνομηδενιστές, ἀνεβάζει τὸν λαὸ στὶς ἀετοράχες τῆς Πίνδου, σπέρνει μὲ κόκαλα ἱερὰ τὰ σιταροχώραφα τοῦ Κιλκίς, κρατᾶ σφιχτὰ τὸ γιαταγάνι τοῦ Νικηταρᾶ καὶ τὸ σπαθὶ τοῦ Βουλγαροκτόνου ἢ γεμίζει τὶς Θερμοπύλες μὲ τὴν ἰαχὴ «μολὼν λαβέ».
. Ἐπαναλαμβάνω, τὸ ξεκλείδωμα γιὰ τὴν προσέγγιση, τὴν ἐμβάθυνση καὶ ἐν τέλει τὴν ἀγάπη τοῦ παιδιοῦ γιὰ τὴν γλῶσσα τῶν «γοναίγων του» (Μακρυγιάννης) εἶναι ἡ ἐτυμολογία, τὸ ταξίδι στὰ κεφαλόβρυσα, στὶς φλέβες τῆς ἡλιόλουστης λαλιᾶς μας. Ἀποκρυπτογραφεῖται ὁ κόσμος τῶν λέξεων μέσῳ τῆς ἐτυμολογικῆς ἀνάλυσης. Θέλουμε δὲν θέλουμε ἡ ἀρχαία γλῶσσα εἶναι τροφὸς τῆς νεοελληνικῆς καὶ προϋπόθεση γιὰ τὴν εἰς βάθος οἰκείωσή της.
. (Ἂν εἴχαμε σοβαρὸ ὑπουργεῖο καὶ ὑπουργὸ Παιδείας, θὰ γραφόταν ἕνα ἐτυμολογικό, θὰτὸ ἔλεγα, ἀνθολόγιο γιὰ νὰ διδαχτοῦν οἱ μαθητὲς τί θησαυρὸς ἀτίμητος εἶναι ἡ γλῶσσα τους).
. Καὶ ἐνῶ αὐτὰ συμβαίνουν στὰ καθ’ ἡμᾶς, οἱ ξένοι τιμοῦν καὶ ἐκτιμοῦν τὰ ἀρχαῖα, συνιστοῦν γι’ αὐτοὺς ἀκένωτη δανειοληπτικὴ πηγή. Διάβασα κάτι ἐντυπωσιακό. Ὅλοι μας ἔχουμε ἀκούσει γιὰ τὸ βλῆμα «exocet». Εἶναι πύραυλος ἐπιφανείας-ἐπιφανείας τοῦ Πολεμικοῦ μας Ναυτικοῦ. Οἱ Γάλλοι κατασκευαστές του ἔψαξαν γιὰ ὀνοματοδοσία στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα. Ἀνακάλυψαν ὅτι ὑπάρχει ἕνα ψάρι ποὺ ὀνομάζεται «ἐξώκοιτος», τὸ ὁποῖο πετᾶ πάνω ἀπὸ τὴν ἐπιφάνεια τῆς θάλασσας, ὅπως καὶ τὸ βλῆμα. Τὸ ψάρι αὐτὸ ἐμεῖς τὸ ξέρουμε ὡς χελιδονόψαρο.
. Τὸ ἀμερικανικὸ σύστημα «Aegis» τῆς ἀντιαεροπορικῆς προστασίας ἔχει πάρει τὴν ὀνομασία του ἀπὸ τὴν αἰγίδα. Ἡ αἰγὶς ἦταν ὅπλο, ἀσπίδα τοῦ Διός, φτιαγμένη ἀπὸ δέρμα αἰγὸς (=κατσίκας). Ἀπὸ τὴν αἰγίδα παράγεται ἡ καταιγίδα καὶ ἡ γίδα, λέμε ἀκόμη ὑπὸ τὴν αἰγίδα, δηλαδὴπροστασία. Θυμίζω καὶ τὸ πυραυλικὸ σύστημα «Patriot» ἀπὸ τὴν ποινικοποιημένη σήμερα λέξη πατριώτης, ἢ τὸ ἅρμα μάχη «Leopard», δηλαδὴ λεοπάρδαλη, ὁ παρδαλὸς λέων καὶ πολλὰ ἄλλα. Αὐτά… ἔξω.
. Ἐδῶ, οἱ ἡμέτεροι Γραικύλοι, ὀνομάζουν πληροφοριακὰ συστήματα τοῦ ὑπουργείου Παιδείας «myschool», δηλαδὴ τὸ σχολεῖο μου. Τί νὰ πεῖ κανείς;
ΤΟ «ΕΝ ΨΥΧΡῼ ΕΓΚΛΗΜΑ» ΠΟΥ ΣΦΡΑΓΙΣΕ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.
Ἀναρτήθηκε ἀπὸ τὸν/τὴν christian-vivliografia στὸ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στὶς 6 Φεβρουάριος 2022
Σαράντα χρόνια μονοτονικὸ
Χρῆστος Γιανναρᾶς
ἐφημ. «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», 23.01.2022
. Συμπληρώνονται φέτος (2022) σαράντα χρόνια ἀπὸ τὴν ἐπιβολὴ τῆς μονοτονικῆς γραφῆς στὴν ἑλληνικὴ γλώσσα. Δὲν ἦταν κρατικὴ ἡ ἐπιβολή[1], δὲν τὴν ἀποφάσισε ἡ κοινοβουλευτικὴ πλειοψηφία. Γιὰ ἕνα τέτοιο θέμα, ποὺ ἔκρινε τὴ συνέχεια ἢ τὴν ἄρνηση συνέχειας χιλιάδων χρόνων ἱστορίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τὴ ρήξη τὴν ἀποφάσισαν τριάντα περίπου κυβερνητικοὶ βουλευτὲς (τὸ ἕνα δέκατο τῆς Ὁλομέλειας), μετὰ τὰ μεσάνυχτα, καὶ μὲ τὴν ἀντιπολίτευση νὰ ἔχει ἀποχωρήσει ἀπὸ τὴ Βουλὴ σὲφυγομαχία ἀσύγγνωστη.
. Ἀπὸ τότε, καμιὰ κυβέρνηση, ὁποιασδήποτε κομματικῆς σύνθεσης καὶπλειοψηφίας, δὲν θέλησε (ἢ δὲν τόλμησε) νὰ ἀποκαταστήσει τὶς συνέπειες τοῦ ἱστορικοῦ ἐκείνου ἐγκλήματος – στίγματος ντροπῆς γιὰ τὸν Ἑλληνισμὸ καὶ τὴν ἱστορία του. Ἂν μετρήσει κανεὶς τὶς συνέπειες ποὺ εἶχε τὸ αὐθαίρετο πραξικόπημα, γιὰ τὴν ἱστορικὴ συνέχεια καὶ τὴ συνείδηση διαχρονικῆς ἑνότητας τοῦ Ἑλληνισμοῦ, σίγουρα θὰ ἀπορήσει ποὺ τὸ μονοτονικὸ στὴν Ἑλλάδα δὲν προκάλεσε ὀδυνηρὸ ἐμφύλιο. Ὡσὰν κάποια Ἀνώτατη Ἀρχή, ὑπερκομματική, νὰ ἐπέβαλε σιωπηρὰ τὴν ἔσχατης δουλοπρέπειας χρησιμοθηρικὴ ὁμοφροσύνη στοὺς Ἑλληνώνυμους.
. Οὔτε, βέβαια, διανοήθηκε κανείς, στὰ τελευταῖα σαράντα χρόνια[2], νὰ ξαναθέσει τὸ θέμα, ὡς πρόβλημα πολιτικό, θεμελιῶδες, συλλογικῆς ταυτότητας, ἄξονα τῶν θεσμῶν παιδείας καὶ ἄμυνας καὶ ἀνάπτυξης. Ὁ τριτοκοσμικὸς χαρακτήρας τῆς σύγχρονης ἑλλαδικῆς κοινωνίας, μὲ στόχους σχεδὸν ἀποκλειστικὰ οἰκονομικοὺς- καταναλωτικούς, ἀποδείχθηκε συνισταμένη ὄχι μόνο τῶν ἐπικαιρικῶν προτεραιοτήτων, ἀλλὰ καὶ τῶν «ὁραματισμῶν» τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἀκόμα καὶ στὸ ἄλλοτε κοινωνικὸ κύτταρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐνορίας καὶ ἐπισκοπῆς (ἤ, μᾶλλον, κυρίως ἐκεῖ) ἀποδείχθηκε ἀπολύτως πρωτεύουσα ἡ ἐπιδίωξη τῆς ἀτομοκεντρικῆς ὠφελιμότητας: Ἡ ἀτομικὴ κατανόηση καὶ πειθάρχηση σὲ νόμους καὶ ἐντολές, ἡ μίμηση ἀτομικῶν προτύπων ἀξιόμισθης ἀρετῆς, ἀμειβόμενης ἀγαθοεργίας, εὐτελίζουν τὴ θρησκευτικότητα.
. Προηγήθηκε ὁ ἐκπροτεσταντισμὸς τῆς Ἐκκλησίας στὴν Ἑλλάδα καὶ ἀκολούθησε ἡ εὐτέλεια τοῦ ἀδηφάγου καταναλωτισμοῦ. Εὐσεβισμὸς καὶ καταναλωτισμὸς εἶναι τὰ δύο πανομοιότυπα ἔκγονα τοῦ ἀτομοκεντρισμοῦ, τῆς ὠφελιμοθηρίας. Σὲ ἐπίπεδο θεσμῶν ἐκφράστηκαν μὲ τὴν ὑποκατάσταση τῆς ἐνορίας – γειτονιᾶς – κοινότητας ἀπὸ τὶς κομματικὲς ὀργανώσεις (ΚΟΒΑ) ἢ τοὺς «Κύκλους Μελέτης Ἁγίας Γραφῆς» ἢ «παρεοῦλες τῆς πρέφας» ἢ ὅ,τι ἀνάλογο.
. Ὑπάρχουν φαινομενικὰ ἀσήμαντες λεπτομέρειες, ποὺ ἀλλάζουν τὴν πορεία τῆς Ἱστορίας: Στοὺς αἰῶνες τῆς αὐτοκρατορίας τῆς Νέας Ρώμης – Κωνσταντινουπόλεως ὑποκείμενο φορολογικῆς ὑποχρέωσης δὲν ἦταν τὸ ἄτομο, ἀλλὰἡ κοινότητα. Τὰ ἄτομα «κοινωνοῦσαν» τὴ φορολογικὴ ὑποχρέωση ἀνάλογα μὲ τὴ«σοδειὰ» τοῦ καθενὸς κάθε χρόνο. Αὐτὴ τὴν πρακτική, νὰ «κοινωνεῖται» ὁ φόρος, τὴ σεβάστηκαν – συντήρησαν καὶ οἱ Τοῦρκοι στοὺς τέσσερις αἰῶνες κυριαρχίας τους. Τὴν ἀτομικὴ φορολογικὴ ὑποχρέωση τὴν ἐπέβαλε ὡς «ἐκσυγχρονισμό», ἡ Βαυαρικὴ στυγνὴ τυραννία. Στὶς μέρες μας, ἡ τηλεόραση κατάργησε καὶ τὸ καφενεῖο, μοναδικὴ δυνατότητα λειτουργικῆς συλλογικότητας ἀπόμεινε ἡ κομματικὴ ἔνταξη, ἐλάχιστα τὸκαφενεῖο ἢ τὰ ἀντίστοιχα «στέκια» τῶν ποδοσφαιρόφιλων.
Στὴ θέση τῆς κοινωνίας ἡ ὠμὴ χρησιμοθηρία.
. Τὸ ὄνομα Λευτέρης Βερυβάκης σημάδεψε στὴν Ἱστορία μίαν ἀνήκεστη πολιτισμικὴ καταστροφή. Θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι ὁποιοσδήποτε ἄλλος ὁποιουδήποτε κόμματος στὸ ὑπούργημα τῆς Παιδείας – γιὰ τὴ διαχείριση τοῦ πολιτισμοῦ «ὅλοι ἴδιοι εἶναι». Τὴν ἱστορικὴ εὐθύνη τὴν ἔχει ὁ τότε πρωθυπουργὸς καὶ οἱ ἄγνωστοι ἐπιτελεῖς του, σίγουρα ἀνυποψίαστοι. Ἡ ἀποκοπὴ τῆς ἑλληνικῆς γραφῆς ἀπὸ τὴν ὀργανική, ζωντανή της συνέχεια τριῶν χιλιάδων (τουλάχιστον) χρόνων, συντελέστηκε χωρὶς τὴν παραμικρὴ ἀντίρρηση, ἀντίσταση, σθεναρὴ διαμαρτυρία [3].
. Τὸ ὄνομα «Λευτέρης Βερυβάκης» ταυτίζεται τόσο συμπτωματικὰ μὲ τὸ ἀνήκεστο ἔγκλημα, ὅσο συμπτωματικὴ εἶναι πάντοτε στὸ Ἑλλαδιστὰν ἡ ἀνάθεση τῶν ὑπουργείων σὲ κάθε κυβερνητικὸ «σχῆμα». Θὰ παραπέμπει τὸ ὄνομα «Βερυβάκης» ὄχι σὲ μία ἀτομικὴ ἀνεπάρκεια ἢ καὶ κακοήθεια ἢ ἀπερισκεψία, ἀλλὰ στὸ «ἐν ψυχρῷ» ἔγκλημα ἑνὸς πρωθυπουργοῦ ποὺ ἐγκληματοῦσε μόνο γιὰ νὰ κερδίσει ἐντυπώσεις.
. Μὲ τὴ μονοτονικὴ γραφὴ τελειώνει ἱστορικὰ ὁ Ἑλληνισμὸς – ὅποιος δὲν συνειδητοποιεῖ τὸ μέγεθος τῆς καταστροφῆς, ἐπιτρέπει ἁπλῶς νὰ ἀμφιβάλλουμε γιὰ τὴ γνωστική του καλλιέργεια καὶ ἐπάρκεια. Ἀσφαλῶς, εἶναι τὸ σύνολο πολιτισμικό μας «παράδειγμα» ποὺ προτάσσει τὴ χρηστικὴ εὐκολία τῆς συμβατικῆς σημαντικῆς ἀδιαφορώντας παγερὰ γιὰ τὴ γνώση ποὺ κερδίζεται μόνο μὲ τὸ αὐθυπερβατικὸ ἄθλημα τῆς σχέσης, τὴν ἐμπειρικὴ καθολικότητα τῆς σχέσης – τὴ γλῶσσα ὡς ἄθλημα αὐθυπερβατικῆς γνώσης.
. Μέχρι σήμερα, 20 ὑπουργοὶ Παιδείας ὑποτάχθηκαν νομοτελειακὰ στὴ γλωσσικὴ σχιζοείδεια ποὺ ἐπέβαλε στὸν Ἑλληνισμὸ ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου. Καθόλου τυχαία, ἕνδεκα ὁλόκληρους αἰῶνες, στὴν ἐξελληνισμένη αὐτοκρατορία τῆς Νέας Ρώμης – Κωνσταντινουπόλεως, τὰ παιδιὰ μάθαιναν ἀνάγνωση καὶ γραφὴ μὲ ἀλφαβητάρι τὸν Ὅμηρο, ἂν καὶ ἡ καθημερινή τους χρηστικὴ γλῶσσα ἦταν ἡ «δημώδης» τῆς ἐποχῆς.
. Εἶναι πιὰ πολὺ ἀργὰ γιὰ νὰ ἀρχίσουμε νὰ συζητᾶμε γιὰ τὴ «σωτηρία» τῆς γλώσσας μας, δηλαδὴ τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
————————————————–