Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ-3 (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ἡ Ἑλληνικὴ Παράδοση καὶ οἱ ἐχθροί της

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Γ΄ Μέρος (Τελευταῖο)

Μέρος Α´: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ-1 (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Mέρος Β´ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ-2 (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

.                  Ὁλοκληρώνω σήμερα τὸ ἀφιέρωμά μου στοὺς λογίους τοῦ 20^οῦ αἰώνα, ποὺ μιλοῦν γιὰ τὴν ἐθνική μας παράδοση, χωρὶς φυσικὰ νὰ τὸ ἐξαντλήσω. Μὲ τὸν τρόπο τους ὅλοι ἐπισημαίνουν τὴν ἀξία της. Παράλληλα ἀναφέρουν τοὺς κινδύνους, ποὺ ἀντιμετωπίζουν ὁ Ἑλληνισμὸς καὶ ὁπολιτισμός του ἀπὸ τὴν περιφρόνησή της.
.                  Ὁ βραβευθεὶς μὲ τὸ Νόμπελ Λογοτεχνίας ποιητής μας Ὀδυσσέας Ἐλύτης ἔγραψε γιὰ τὴ γενιά του: «Ἐγὼ καὶ ἡ γενιά μου ἐπιχειρήσαμε νὰ ἀνακαλύψουμε τὸ ἀληθινὸ πρόσωπο τῆς Ἑλλάδος. Αὐτὸ ἦταν ἀναγκαῖο, γιατί μέχρι τότε τὸ ἀληθινὸ πρόσωπο τῆς Ἑλλάδος παρουσιαζόταν, ὅπως τὸ εἶχαν δεῖ οἱ Εὐρωπαῖοι. Γιὰ νὰ πραγματώσουμε αὐτὸ τὸ καθῆκον ἔπρεπε νὰ καταστρέψουμε τὴν παράδοση τοῦ ὀρθολογισμοῦ, ποὺ ἁπλώνεται βαρειὰ πάνω στὸν δυτικὸκόσμο… Ὁ δυτικὸς κόσμος πάντοτε συνελάμβανε τὴν Ἑλλάδα μὲ τὴν εἰκόνα τῆς Ἀναγέννησης» (Odysseus Elytis, Analogies of Light, Ed. Ivar Ivask (University of Oklahoma Press, 1981, p. 7).
.                  Ἡ ἐκλεκτὴ ποιήτριά μας Ζωὴ Καρέλλη εἶπε γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ Παράδοση κατὰ τὴν δημόσια περὶ αὐτῆς συζήτηση στὶς 9 Φεβρουαρίου 1979, στὴν αἴθουσα τῆς ἈρχαιολογικῆςἙταιρείας:
«Ἡ Ἑλληνικὴ παράδοση ποτὲ δὲν νεκρώθηκε, παρ’ ὅλες τὶς περιπέτειες. Ἀκόμη καὶ ὅταν τὸ ὑπόδουλο ἔθνος ἀδυνατοῦσε νὰ τὴν τρέφει ὅπως ἄλλοτε, ἔζησε καὶ συντηρήθηκε, χάρη στὴν Ἑλληνικὴ Ὀρθοδοξία…. Χωρὶς ρίζες δὲν ἀντέχει κανεὶς πραγματικά. Ἡ πολύτιμη λοιπόν, ἡ πάντα γνήσια ἴσαμε τώρα τουλάχιστον, ἑλληνικὴ παράδοση, ποὺ στοὺς πνευματικοὺς ἰδιαίτεραἀνθρώπους τοῦ τόπου μας πέφτει τὸ δύσκολο καθῆκον, τὸ βίωμα, ὄχι μόνο νὰ τὴν κρατήσουν, ἀλλὰ νὰ δοκιμαστοῦν πάνω σ’ αὐτήν, γιὰ νὰ τὴν ὁμολογήσουν μὲ δικά τους λόγια, … μπορεῖ νὰγίνει τὸ σωστὸ στήριγμα σὲ μία ἐποχὴ ἀμφιγνωμίας, ἀμφισβήτησης καὶ ἀμφιβολίας». (Ἡ ὁμιλία τῆς Ζωῆς Καρέλλη βρίσκεται στὸ βιβλίο «Ἡ Ἑλληνικὴ Παράδοση» τῶν ἐκδόσεων «Εὐθύνη» καὶ στὶς σελίδες 184-188).
.                  Ὁ ἰδιοφυὴς ποιητὴς καὶ λόγιος Γιῶργος Σαραντάρης στὸ φιλοσοφικό του δοκίμιο «Ἡ παρουσία τοῦ ἀνθρώπου» διερωτᾶται: «Χρειάζεται ἡ Δύση νὰ μᾶς μάθει κάτι περισσότερο ἀπὸ τὸν τεχνικὸ πολιτισμό; Ἐρωτῶ τοῦτο, γιατί δὲν βρίσκω ἄλλο οὐσιαστικὸ νὰ μπορεῖ νὰ μᾶς μάθει ἡχτεσινὴ καὶ σημερινὴ Δύση. Στὸν πνευματικὸ πολιτισμό, ὅταν κανεὶς δὲν κατέχει πίστη, εἶναι σὰ νὰμὴν κατέχει τίποτε. Ἡ Δύση δὲν κατέχει τίποτε, μήτε γιὰ τὸν ἑαυτό της. Οἱ παραδόσεις Της μᾶς εἶναι ἄχρηστες. Τὸν τεχνικό της πολιτισμὸ δὲν μπορεῖ νὰ τὸν φυλάξει, γιὰ νὰ κατορθώνει πάντοτε νὰ μᾶς τὸν μαθαίνει αὐτή. Ὁ τεχνικὸς πολιτισμὸς καλύπτει σιγὰ-σιγὰ τὴ γῆ καὶ παύει μέρα μὲ τὴμέρα νὰ εἶναι προνόμιο τῆς Δύσης… Ἡ Δύση ὁλοένα φθείρεται καὶ ἐφ’ ὅσον δὲν πιστεύει καὶ δὲν μπορεῖ νὰ πιστέψει στὸν ἄνθρωπο, ἀνταποκρίνεται σὲ ἕνα νόμο ὑπέρτατης δικαιοσύνης ἡἀναπόφευκτη παρακμή της».
.                  Ὁ λόγιος καὶ καθηγητὴς Πανεπιστημίου Χρῆστος  Γιανναρᾶς γράφει στὴν «Καθημερινὴ» (29η Δεκεμβρίου 1996): «Δὲν θὰ ἀνατρέψει ἡ Ἑλλάδα τὸν παγκόσμιο καπιταλιστικὸπολιτισμό, οὔτε ὀνειρεύεται κανεὶς ἐπιστροφὴ στὴν παρθενικότητα τῆς ζωῆς τοῦ Ροβινσώνα… Ἀλλὰ νὰ ἀντισταθεῖ στὴν ἐξουσιαστικὴ ἐπιβολὴ τῆς μικροπρέπειας, τῆς μετριότητας καὶ τοῦ ἐκχυδαϊσμοῦ… οὔτε ἀσυμβίβαστο εἶναι οὔτε ἀνασταλτικὸ γιὰ τὴ δυναμικὴ μετοχὴ τῆς Ἑλλάδας στὸ σύγχρονο ἱστορικὸ γίγνεσθαι».
 .                  Ὁ Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης, συγγραφέας, μεταξὺ πολλῶν ἄλλων, τοῦ ἱστορικοῦμυθιστορήματος «Οἱ Μαυρόλυκοι», τὸ ὁποῖο ὁ Ἀπόστολος Σαχίνης χαρακτηρίζει «ἐθνικὸ ἀνάγνωσμα», γράφει στὸ βιβλίο του «Διάλογοι μὲ τὸν ἑαυτό μου»:
 «Τὴν ὀργάνωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ κρατεῖ στὰ χέρια της ἡ Ἐκκλησία. Σὲ αὐτὴ τὴν Ἐκκλησία, πέρα ἀπὸ τοὺς ἄλλους λαούς, ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες χρωστᾶμε κατὰ ἕνα μεγάλο ποσοστὸ τὴν ἐπιβίωσή μας στὰ μαῦρα χρόνια της σκλαβιᾶς καὶ σὲ ὅποιες ἄλλες δίσεχτες ὧρες ἐπέρασε τὸ Γένος… Δὲν πρέπει ν᾽ ἀφήσουμε νὰ ἐπηρεάσουν καὶ νὰ καθοδηγήσουν τὴν πορεία τῆς ἑλληνικῆς διανόησης μερικοί, ἀξιοπρόσεχτοι κατὰ τὰ ἄλλα, ἀλλὰ ἄψυχοι (μὲ ἀσθενῆ καὶ ἀσθενικὰ ψυχικὰ χαρίσματα), ὑποτονικοί, ἀναιμικοὶ ἐργάτες τοῦ στοχασμοῦ καὶ τῆς τέχνης, ποὺ παραδόθηκαν δίχως ἀντίσταση καμιὰ στὰ τεράστια πρότυπα τῶν μεγαλοφυῶν Σειρήνων». (Θ. Πετσάλη – Διομήδη «Διάλογοι μὲτὸν ἑαυτό μου», Ἔκδ. Ι.Δ. Ἀρσενίδη & Σία, Ἀθήνα, 1976, σελ. 127 & 133).
.                  Ὁ Φώτης Κόντογλου στὸ βιβλίο του «Πονεμένη Ρωμιοσύνη» γράφει:
«Ὅλοι οἱ Ἕλληνες, σὲ κάθε χώρα, ἀγαποῦνε τὴ θρησκεία τους. Οἱ Μικρασιάτες ὅμως τὴν ἀγαποῦν εἀκόμα περισσότερο. Ἡ Μικρὰ Ἀσία ἤτανε Βυζάντιο. Οἱ ἐκκλησιὲς ἤτανε ἀκαταμέτρητες. Κι ὅλοι, μικροὶ – μεγάλοι, ἀκόμα κ’ οἱ γυναῖκες, ξέρανε νὰ ψέλνουνε. Ἡ παράδοση ἤτανε ὁλοζώντανη στὶς καρδιές τους. Κατὰ τὰ χρόνια τῆς σκλαβιᾶς, πλῆθος χριστιανοὶ μαρτυρήσανε καὶ ἁγιάσανε… Γιὰ τοὺς Ἕλληνες ἡ θρησκεία εἶναι τόσο σπουδαία, ὅσο σὲ κανέναν ἄλλο λαό. Θρησκεία καὶ πατρίδα εἶναι μαζί. Ὅσο εἶχε πίστη ὁ Ἕλληνας, οἱ διάφορες προπαγάνδες δὲν κάνανε τίποτα. Τώρα μοναχά, ποὺ μπῆκε ἡ ἀπιστία σὲ πολλὲς ἑλληνικὲς ψυχές, κι ὁ ὑλισμὸς κ’ ἡ καλοπέραση καταστρέψανε τὴν πνευματικὴ εὐαισθησία τους, τώρα οἱ διάφορες προπαγάνδες ἁπλώσανε στὸ ἔθνος μας». (Φώτη Κόντογλου «Ἡ πονεμένη Ρωμηοσύνη», Ϛ΄  Ἔκδοση, 1984, Ἔκδ. Οἶκος «Ἀστήρ», σελ. 318).
.                  Ὁ ζωγράφος καὶ ποιητὴς Νίκος Ἐγγονόπουλος σὲ συνέντευξή του στὴν ἐφημερίδα «ΤὸΒῆμα τῆς Κυριακῆς» τῆς 5ης Νοεμβρίου 1995 καὶ στὸν Θοδωρὴ Μανίκα εἶπε μεταξὺ ἄλλων:
«Κοιτάξτε, εἶμαι ὑπερήφανος ποὺ εἶμαι Ἕλληνας. Καὶ εἶμαι μέγας θαυμαστὴς τοῦ Ἑλληνισμοῦ! Θαυμάζω τὴν ἀνθρωπιὰ τοῦ Ἑλληνισμοῦ… Οἱ διωγμοὶ τοῦ Ἑλληνισμοῦ δὲν μὲ συγκινοῦν, μὲπαρηγοροῦν. Διότι παρὰ τοὺς διωγμοὺς παραμείναμε δημιουργικοί, παρ’ ὅτι μᾶς ταλαιπωροῦν ἀπὸαἰώνων, χειρότερα δὲ ἀπὸ ὅλους οἱ Εὐρωπαῖοι. Αὐτοὶ ἐν ψυχρῷ μᾶς πετάξανε ἀπὸ τὸν τόπο μας, τὴν Ἰωνία, τὸν Πόντο, ξερίζωσαν τοὺς Ἕλληνες, τοὺς Λαζούς… Ἀλλὰ ἐκεῖνοι ἐπέζησαν καὶἐδημιούργησαν. Ὁ πρόεδρος Καραμανλὴς εἶναι Λαζός. Τὸ γνωρίζετε αὐτό;  …Οἱ Φράγκοι, οἱκοκορόμυαλοι, ἰσχυρίσθηκαν πὼς δημιούργησαν τὴν Ἀναγέννηση μὲ κάτι … Μαρσαλεβαντίνους, ὅπως ὁ Λάσκαρις, ὁ Βησσαρίων καὶ ἄλλοι τέτοιοι. Ἄκουσον-ἄκουσον “Ἀναγέννηση”! – ξαναγεννήθηκε τί, δηλαδή; Εἶναι νὰ σοῦ φεύγει τὸ καφάσι. Ἡ σκέψη γεννήθηκε μία φορὰ καὶ ἦταν ἡ ἑλληνικὴ σκέψη. Ὁ πολιτισμὸς τῆς Ἀναγέννησης δὲν ὁδήγησε σὲ ἀνάλογα ἐπιτεύγματα. Ποῦ ἐφτάσανε οἱ Εὐρωπαῖοι μὲ τὴν τύφλα τους; Χρησιμοποίησαν τὴ σκέψη καὶ τὴν ἐπιστήμη, γιὰ νὰ ἀδειάσουν πάνω στὴ φύση πετρέλαια καὶ ἀτομικὲς βόμβες. Μέχρι καὶ τὴ ζωγραφικὴ ἐμόλυναν  καὶ τὴν ἔφτασαν νὰ εἶναι δύο συγκλίνουσες γραμμές. Ἕνας Ἕλλην, ὁ Ἔλ Γκρέκο, τοὺς ἔδειξε τὸ χρῶμα καὶ τελικὰ κατέληξαν στὴ ἔγχρωμη φωτογραφία. Στὴ σκέψη, πάλι, ποῦ ἔφθασαν; Στὸν ὀρθολογισμὸ καὶ στὰ κομπιοῦτερ!…». (Νίκου Ἐγγονόπουλου «Οἱ ἄγγελοι στὸν Παράδεισο μιλοῦν ἑλληνικά…. – Συνεντεύξεις, Σχόλια καὶ Γνῶμες» Ἔκδ. «ὕψιλον/ βιβλία», 1999, σελ. 170-171).
.                  Ὁ Παναγιώτης Κανελλόπουλος ἔγραψε στὸ μηνιαῖο περιοδικὸ «Εὐθύνη» τοῦ Κώστα Τσιρόπουλου, τὸν Μάρτιο τοῦ 1981:
«Ὁ Ἑλληνισμὸς εἶναι ἕνας καὶ μοναδικός. Ἀλλὰ ζεῖ πάνω ἀπὸ τρεῖς χιλιάδες χρόνια. Ἁπλώθηκε σὲτρεῖς ἠπείρους στὴν ἀρχαιότητα, σχεδὸν σὲ ὅλα τὰ μέρη τῆς γῆς στοὺς νεώτερους χρόνους. Αὐτονόητο εἶναι λοιπὸν ὅτι ἡ ποικιλία τῶν φάσεων τοῦ Ἑλληνισμοῦ ὑπῆρξε καὶ εἶναι μεγάλη. Ἀλλὰἡ ποικιλία αὐτὴ ἐπιβεβαιώνει ἀκόμη περισσότερο τὴν ἑνότητά του… Ἡ ποικιλία τῶν κατὰ τόπους ἰδιαιτέρων βιωμάτων καὶ ἐκφράσεων τοῦ Ἑλληνισμοῦ δὲν ὁδήγησε ποτὲ στὴν παραμικρὴ ἐθνικὴδιαφοροποίηση. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀποτελεῖ τὴν πιὸ μεγάλη ἀπόδειξη τῆς ἑνότητας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Πολλὲς οἱ πατρίδες τῶν Ἑλλήνων, ἀλλὰ ἕνας καὶ μοναδικὸς ὁ Ἑλληνισμός!».
.                  Τέλος ὁ ἐκδότης τοῦ φιλοσοφικοῦ περιοδικοῦ «Ἐποπτεία» Παναγιώτης Δρακόπουλος ἔγραψε:
«Ὁ ἄνθρωπος ποὺ μετέχει στὴν παράδοση δὲν εἶναι συντηρητικός, μὲ τὴν τρέχουσα παραπολιτικὴσυνθηματολογία. Εἶναι ὁ κατ’ ἐξοχὴν συμπαραστάτης τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς δημιουργίας τῶν ἑπομένων γενεῶν. Δὲν μένει ἀγκυλωμένος σὲ μορφὲς τοῦ παρελθόντος, δὲν εἶναι φορμαλιστής. Βαθύτατα φιλελεύθερος ἀρνεῖται νὰ ἀποφασίσει γιὰ λογαριασμὸ τῶν ἑπομένων γενεῶν. Εἶναι δημιουργός, εἶναι ρηξικέλευθος. Ἀλλὰ δὲν θὰ ἀποφασίσει νὰ κάνει τὴν Ἀκαδημία Πλάτωνος γήπεδο ἢ τὴν Ἀκρόπολη ξενοδοχεῖο, γιατί δὲν θέλει νὰ μεταβιβάσει στοὺς ἑπόμενους μίαν ἀναπότρεπτη κατάσταση. Δὲν δέχεται τὴν κατάργηση ἢ ἀλλοίωση τῆς γλώσσας… ὄχι γιατί τὸν συναρπάζουν οἱ βαρεῖες καὶ οἱ δασεῖες, ἀλλὰ διότι ἀρνεῖται νὰ ὑπογράψει μία διαταγὴ ποὺ θὰ συνεπάγεται ἀδυναμία τῶν ἑπομένων γενεῶν νὰ κατανοήσουν τὴ γλώσσα κειμένων ποὺ συγκροτοῦν τὴ ραχοκοκκαλιὰ τοῦ Γένους. Εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀρνεῖται νὰ ὑπογράψει τὴ στέρηση τῆς ἐλευθερίας τῶν ἀπογόνων. Γιατί γνωρίζει ὅτι ἡ παράδοση, εἶναι ἀκριβῶς οἱ προϋποθέσεις τῆς ἐλευθερίας». (Παν. Δρακόπουλου «Κείμενα μὲ σπασμένη ἑνότητα», Ἔκδ. Οἶκος «Κυρομάνος», Θεσσαλονίκη, 1995, σελ. 179). –

Διαφήμιση