Ἡ Πανδημία καὶ σημαντικὰ ἐκκλησιαστικὰ καὶ κοινωνικὰ ζητήματα
στὸ ἐπίκεντρo τῆς Συνάξεως τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου
. Τὴν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνάξεως τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κήρυξε τὸ ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης, 1 Σεπτεμβρίου 2021, ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος.
. Στὴ Σύναξη, ποὺ πραγματοποιεῖται ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ Παναγιωτάτου, στὴν Πόλη, μετέχουν περίπου 130 Ἱεράρχες, ἀπὸὁλόκληρη τὴν οἰκουμένη, καὶ θὰ συζητηθοῦν θέματα ποὺ ἀφοροῦν στὴ ζωὴ καὶ τὴ διακονία τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ εὐρύτερου ἐκκλησιαστικοῦ καὶ κοινωνικοῦ ἐνδιαφέροντος.
. Στὴν ὁμιλία του, ἀμέσως μετὰ τὴν Ἱ. Ἀκολουθία ποὺ τελέστηκε κατὰ τὴν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνάξεως, ὁ Παναγιώτατος ἀναφέρθηκε ἰδιαιτέρως στὴ δύσκολη περίοδο ποὺ διανύει ἡ ἀνθρωπότητα, κατὰ τὰ τελευταῖα δύο χρόνια, ἐξ αἰτίας τῶν συνεπειῶν τῆς πανδημίας. Συγκεκριμένα, μεταξὺ ἄλλων, σημείωσε:
. “Ἐντὸς τοῦ κλίματος τῆς πανδημίας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς προελθούσης γενικωτέρας συγχύσεως, διεπιστώθη ὅτι ἡ ἔννομος τάξις ἔχει κυριαρχικὸν λόγον, ἰσχυρότερον ἀκόμη καὶ ἀπὸ αὐτὸν τῆς ἰατρικῆς. Ἀντιλαμβανόμεθα βεβαίως ὅτι, ἔχοντες ἐνώπιον ἡμῶν τὸν ἰὸν COVID-19, ὁμιλοῦμεν περὶ μιᾶς ἰατρικῆς, τῆς ὁποίας κεφαλαιῶδες ἀντικείμενον πλέον εἶναι ἕνα ὑπερ-γεγονός, μεγάλαι παγκόσμιοι καταστάσεις, μία πανδημία (μὲ τὴν κυριολεκτικὴν σημασίαν τῆς λέξεως), σχετιζομένη πρὸς τὴν δημοσίαν ὑγείαν καὶ ὄχι πρὸς τὴν ἀτομικὴν ὑγείαν ἢ συμπεριφοράν. Ἀλλά, τελικῶς, ἡ ἔννομος τάξις εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία λαμβάνει τὰς κρισίμους ἀποφάσεις περὶ τῶν ἀναγκαίων μέτρων ἀντιμετωπίσεως τῆς πανδημίας καὶ διαχειρίζεται τὰ μεγάλα ζητήματα ἐν σχέσει καὶ πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν, τὴν θρησκείαν καὶ τὴν πίστιν. Συγχαίρομεν τοὺς ἀδελφοὺς Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι κατώρθωσαν νὰ ἀντιμετωπίσουν τὰ ἐκ τῆς νομοθεσίας ἀναφυέντα ἐν ταῖς ἐπαρχίαις αὐτῶν προβλήματα, ἄνευ ἀποκλίσεως οὐδὲ κατ᾽ ἐλάχιστον ἀπὸ τῶν τεθεσπισμένων τῆς πίστεως, τῶν ἱερῶν καὶ τῶν ὁσίων της Παραδόσεως ἠμῶν καὶ τῶν ὑπὸ τῶν Ἱερῶν Κανόνων προβλεπομένων.
Πέραν ὅμως τῶν νομοθετικῶν πιέσεων τὰς ὁποίας ἐδέχθη κατὰ τόπους καὶ κατὰ καιροὺς ἡ Ἐκκλησία ἐξ ἀφορμῆς τῆς πανδημίας, ἤλθομεν ἀντιμέτωποι καὶ μὲ τάσεις, προσεγγίσεις καὶ ἑρμηνείας, διδασκαλίας καὶ διακηρύξεις ὠρισμένων, κληρικῶν τὲ καὶ λαικῶν, οἵτινες δὲν ἀντιμετώπισαν τὴν κρίσιν μὲ νηφαλιότητα, σοφίαν καὶ λογικήν,ἐμπιστευόμενοι τὴν γνώμην καὶ τὴν ἀπόφασιν τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας ἡ φωνὴ ἐκφράζεται συνοδικῶς. Μετὰπολλῆς θλίψεως διαπιστώνομεν ὅτι ἡ κρίσις ἐργαλειοποιήθη ἀπὸ τὸν δημαγωγικὸν λαϊκισμόν, τὴν συνωμοσιολογίαν, τὰς θρησκοληπτικὰς καὶ μεταφυσικὰς τάσεις καὶ ἐδημιούργησε μείζονα προβλήματα εἰς τὸ ποίμνιον, ἓν μέρος τοῦ ὁποίου, ὡς μὴ ὤφελε, δηλητηριάζεται ὑπὸ ἀλλοτρίων φωνῶν καὶ δι᾽ αὐτό, ἐπὶπαραδείγματι, ἐναντιοῦται εἰς τὴν χρῆσιν τῆς μάσκας, εἰς τὸν ἐμβολιασμὸν καὶ εἰς τὴν ἀποδοχὴν οἱουδήποτε μέτρου διὰ τὸν περιορισμὸν τῆς ἐξαπλώσεως τοῦ ἰοῦ. Ἐν τῷ πλαισίω τούτῳ καί, διὰ νὰ εἴμεθα εἰλικρινεῖς, ἡ κρίσις ἀνέδειξε μίαν ποιμαντικὴν καὶ θεολογικὴν ἔνδειαν, ἐδημιούργησε δὲ καὶ τὴν ἀνάγκην ἀναζητήσεως ἑρμηνευτικῶν κριτηρίων, ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ὁποίων ἡ Θεολογία καὶ ἡ ἐπίσημος διοικοῦσα Ἐκκλησία θὰ ἀξιολογήσουν, θὰ ἀποτιμήσουν καὶθὰ ἑρμηνεύσουν τὴν στάσιν καὶ τὰς ἀποφάσεις αὐτῶν περὶ τῆς πανδημίας.
. Σὺν τοῖς ἄλλοις, ὅμως, ἐνεφανίσθη καὶ μία μορφὴ φονταμενταλισμοῦ, ὅρος ὁ ὁποῖος χρησιμοποιεῖται κατ᾽ ἐξοχὴν διὰ τὴν θρησκείαν καὶ τὴν πίστιν, κυρίως εἰς τὸν χῶρον τῆς ἐπιστήμης ἀλλὰ καὶ γενικῶς ἀπὸ τὸν σύγχρονον τεχνοκρατούμενον πολιτισμόν. Βεβαίως, ἡμεῖς γνωρίζομεν τοὺς φονταμενταλιστὰς τῆς θρησκείας, τῶν ὁποίων τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴν δρᾶσιν βιώνομεν κατὰ καιρούς, ἐξ ἀφορμῆς διαφόρων σημαντικῶν γεγονότων τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἐπὶ παραδείγματι συνέβη κατὰ τὴν σύγκλησιν τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου. Ὑπενθυμίζομεν ἀδελφικῶς, ὅτι ὁ σύγχρονος –ἀντιφατικὸς κατ᾽ οὐσία– ὅρος «ἐκκλησιαστικὸς φονταμενταλισμὸς» δηλοῖ τὴν ἐν ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ, τῇ ἐπικλήσει τῶν δογμάτων καὶ τῇ ἐμμονῇ εἰς τὸ γράμμα καὶ ὄχι εἰς τὸ πνεῦμα τῶν Ἱερῶν Κανόνων ἀπόρριψιν τοῦ ὀρθοῦ καὶ θεολογικοῦ λόγου καὶ τὴν ἀντιμετώπισιν μὲ καχυποψίαν τῆς νεωτερικότητος καὶ οἱασδήποτε μορφῆς προόδου καὶ πολιτισμοῦ. Ὅμως, δὲν πρέπει νὰ λησμονῶμεν ὅτι ὑπάρχουν καὶ οἱ κοσμικοί, ἤτοι οἱ θύραθεν φονταμενταλισταί, πολλοὶ ἐκ τῶν ὁποίων ἀνεδείχθησαν ὡς τοιοῦτοι κατὰ τὸ τρέχον διάστημα τῆς πανδημίας. Οὗτοι, ἔχοντες τὸ αὐτὸ μετὰ τοῦ θρησκευτικοῦ φονταμενταλισμοῦ ὑπόβαθρον, τὴν προσκόλλησιν δηλαδή, εἰς τὴν λογικὴν ἀπόδειξιν τῶν ἰατρικῶν καὶ ἐρευνητικῶν δεδομένων, ἐμμένουν εἰς τὴν ἀπολυτότητα τῆς ἐπιστήμης: εἶναι οἱ λεγόμενοι «σκληροπυρηνικοὶ τοῦ ὀρθοῦ λόγου», οἱ ὁποῖοι τελικῶς συρρικνώνουν τὴν πολυπλοκότητα τῆς ὑποστάσεως τοῦ ἀνθρώπου μόνον εἰς τὴν βιολογικὴν αὐτοῦ διάστασιν, οὐδόλως δίδοντες χῶρον εἰς τὸν λόγον τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς θεολογίας αὐτῆς, μὴ ἐπιτρέποντες διάλογον τῆς ἐπιστήμης μετὰ τοῦ λόγου τῆς πίστεως, οὐδὲ καὶ τὴν μελέτην ἄλλων ὑπαρξιακῶν διαστάσεων τοῦ ἀνθρωπίνου ὄντος”.
Καὶ ὁ Παναγιώτατος προσέθεσε: “Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ἐξ ἀφορμῆς τῆς πανδημίας, ἐπιχειρεῖ νὰ ἀναδείξῃ καὶ νὰ παρουσιάσῃ διὰ μίαν εἰσέτι φορὰν τὴν ἀνάγκην διαλόγου μεταξὺ ἐπιστήμης καὶ θεολογίας, ὁ ὁποῖος μέλλει νὰ ὁδηγήσῃ εἰς μίαν βαθείαν θεολογικην ἀποτίμησιν καὶ εἰς τὴν κατάθεσιν θέσεων καὶ προτάσεων τεθεμελιωμένων εἰς τὴν μακραίωνα παράδοσιν καὶ ἐμπειρίαν τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν. Διὰ τὸ Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον τὸ ζήτημα τῆς πανδημίας δὲν εἶναι θέμα προσωπικὸν ἢ ζήτημα ἀτομικῆς ἠθικῆς συμπεριφορᾶς ἢ ἀκόμη ἐπιλογῆς μεταξὺ καλοῦ καὶ κακοῦ, ἀλλ᾽ εἶναι γεγονὸς τὸ ὁποῖον ἅπτεται τῶν ὁρίων τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως καὶ προκαλεῖ πάντας ἡμᾶς νὰ ἐπιλέξωμεν μεταξὺ τοῦ στενοῦ καὶ ἀνηφορικοῦ μονοδρόμου: ζωὴ ἢ θάνατος”. [Ὁλόκληρη ἡ ὁμιλία τοῦ Παναγιωτάτου δημοσιεύεται στὴν ἰστοσελίδα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου www.ec-patr.org]
. Στὴν ἀντιφώνησή του, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Ἐμμανουήλ, μιλώντας ἐκ μέρους τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Θρόνου, εὐχαρίστησε τὸν Παναγιώτατο γιὰ τὴν πρωτοβουλία του νὰ συγκαλέσει τὴν Σύναξη αὐτή, κατὰ τὴν ὁποία θὰ συζητηθοῦν σημαντικὰ ζητήματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὴν Ἐκκλησία καὶ θὰ ὑπάρξει ἡ δυναντότητα γόνιμου καὶ ἐποικοδομητικοῦδιαλόγου.
. Μὲ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον οἱ συμμετέχοντες παρακολούθησαν τὴν ἐμπεριστατωμένη εἰσήγηση, ποὺ πραγματοποίησε ὁ νέος Ἄρχων Πρωτοασηκρήτης Ἐντιμολ. κ. Σωτήριος Τσιόδρας, Καθηγητὴς τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, μὲ θέμα: “Ἡ Πρόκλησις τῆς Πανδημίας”. Ὁ κ. Καθηγητὴς πρόθυμα ἀπάντησε στὶς διάφορες ἀπορίες καὶ ἐρωτήσεις τοῦ ἱεροῦ Σώματος.
. Στὴν ἴδια θεματικὴ ἑνότητα, μὲ τίτλο “Πανδημία καὶ Ἐκκλησιαστικὴ ζωή”, τὶς ἐμπειρίες τους ἀπὸ τὴν ἐξέλιξη καὶ ἀντιμετώπιση τῆς Πανδημίας στὶς ἐκκλησιαστικὲς Ἐπαρχίες τοὺς μετέφεραν οἱ Σεβ. Μητροπολίτες Χὸνγκ Κὸνγκ κ. Νεκτάριος, Αὐστρίας κ. Ἀρσένιος, Ἱεραπύτνης καὶ Σητείας κ. Κύριλλος, καθὼς καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Αὐστραλίας κ. Μακάριος.
Οἱ ἐργασίες τῆς Συνάξεως θὰ ὁλοκληρωθοῦν τὸ βράδυ αὔριο, Παρασκευή, 3 Σεπτεμβρίου 2021
ΠΗΓΗ: ec-patr.org
Χριστιανικὴ Βιβλιογραφία 