Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Ἡ οἰκογένεια καὶ τὸ οἰκογενειακὸ δίκαιο

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 .                     Ἡ πρόταση Νόμου τοῦ Ὑπουργείου Δικαιοσύνης γιὰ «μεταρρυθμίσεις ἀναφορικὰ μὲ τὶς σχέσεις γονέων – τέκνων» ψηφίστηκε τὴν περασμένη ἑβδομάδα στὴ Βουλή. Πρόκειται γιὰ μεταρρυθμίσεις ποὺ δὲν ἀφοροῦν τὴν οἰκογένεια, ἀφοῦ αὐτὴ ἔχει διαλυθεῖ, ἀλλὰ τὸν διακανονισμὸτῶν σχέσεων μεταξὺ τῶν διαζευγμένων γονέων καὶ αὐτὲς γιὰ τὴν ἐπικοινωνία μὲ τὰ παιδιὰ ποὺ ἀπέκτησαν, ὅταν ἀποτελοῦσαν οἰκογένεια.
.                      Στὴ νεωτερικὴ δυτικὴ κοινωνία, ποὺ ζοῦμε, ἡ ἀξία τῆς οἰκογένειας ὑποσκάπτεταιἀπὸ τὴν κυριαρχοῦσα ἀντίληψη τοῦ ἐγωιστικοῦ, ὠφελιμιστικοῦ καὶ ἡδονιστικοῦ τρόπου ζωῆς. Οἱἀρχὲς ποὺ τὴν συνιστοῦν, ὅπως ἀγάπη, ἀφοσίωση, αὐτοθυσία, ταπείνωση, συγγνώμη, γενναιότητα, φρόνηση ἔχουν ὑποβαθμισθεῖ. Ὁ νεωτερικὸς ἄνθρωπος, ἀφοῦ μὲ τὸν χωρισμὸ  ἔχει προκαλέσει τραύματα στὰ παιδιά, ποὺ ἀπέκτησε καὶ ποὺ ἦρθαν στὴ ζωὴ χωρὶς δική τους εὐθύνη, μπαίνει σὲ μία ἀτέρμονη μάταιη διαδικασία νὰ ἀναζητήσει λύση, ποὺ πιστεύει πὼς θὰ  ἁπαλύνει τὶς πληγὲς ποὺτοὺς προκάλεσε. Μάταιη γιατί δὲν μπορεῖ νὰ δώσει λύση στὶς τραυματισμένες ψυχὲς τῶν παιδιῶν ὁὀρθὸς λόγος, ποὺ ἐκφράζεται μὲ τὶς ἐπεμβάσεις τῆς Δικαιοσύνης. Ἡ οἰκογένεια δὲν εἶναι δυνατὸ νὰὑποκασταθεῖ «ἀπὸ δικαστὲς ἐξειδικευμένους, μὲ τὴ συνδρομὴ παιδοψυχιάτρου, ἢ ψυχολόγου, ἢκοινωνικοῦ λειτουργοῦ…». Τὰ προβλήματα ποὺ ἔχουν μεταξύ τους οἱ πρώην σύζυγοι μπορεῖ νὰ βρίσκουν κάποια  λύση στὰ δικαστήρια –πράγμα καὶ αὐτὸ πολὺ ἀμφίβολο–, ὅμως πολλοὶ καὶπολλὲς συνεχίζουν τὴ ζωή τους δημιουργώντας νέες οἰκογένειες… Τὸ γεγονὸς ὅμως εἶναι ὅτι οἱ πληγὲς ποὺ ἔχουν ἐπιφέρει στὰ παιδιά τους εἶναι ἀνεξίτηλες.
.                      Οἱ χῶρες τῆς Δύσης στὰ Συντάγματά τους χαρακτηρίζουν ἀνυπέρβλητη τὴν ἀξία τῆς ζωῆς. Ὅμως οἱ ἴδιες ἀπαξιώνουν τὴν οἰκογένεια, τὴν πρωταρχικὴ καὶ μοναδικὴ πηγή της. Τὰσυμβόλαια διαβίωσης, ἡ ἐλεύθερη σχέση «συντρόφων», οἱ «γάμοι» ὁμοφύλων, πολὺ χειρότερα ἡ, ἐν ὀνόματι τῆς νεωτερικῆς ἰσότητας (…) ἀπόκτηση (;) τέκνων, στὰ ὁποῖα ἐπεβλήθη τὸ μεγάλωμα μὲδύο ὁμόφυλους γονεῖς, ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι ὑποκατάστατα οἰκογένειας, εἶναι στρεβλώσεις τοῦθεσμοῦ. Εἶναι λυπηρὸ ὅτι στὴ σημερινὴ Ἑλλαδικὴ κοινωνία τὰ πρότυπα ποὺ δίνουν πολλοὶἐπώνυμοι πολιτικοί, κοινωνικοὶ καὶ καλλιτεχνικοὶ παράγοντες δροῦν ἀρνητικὰ στὴν ψυχολογία τῶν νέων νὰ σχηματίσουν οἰκογένεια. Ἡ ἐλεύθερη συμβίωση, ὁ ὠφελιμισμός, ἡ δειλία στὴν ἀνάληψη τῆς εὐθύνης δημιουργίας οἰκογένειας καὶ ἡ ἄμβλυνση τῆς πνευματικῆς ἀξίας τοῦ γάμου, ποὺπροβάλλονται ὡς «προοδευτικὴ κοινωνικὴ ἐξέλιξη», εἶναι οἱ αἰτίες τῆς αἰσθητῆς μείωσης τοῦἀριθμοῦ τῶν γάμων καὶ τῆς πολὺ μεγαλύτερης αὔξησης τῶν διαζυγίων.
.                      Ἡ Κυβέρνηση ἀντιμετωπίζει τὰ ὑπάρχοντα προβλήματα στὶς σχέσεις μεταξὺ πρώην συζύγων. Ὅμως πρέπει νὰ δεῖ σοβαρὰ τὸ θέμα τῆς στήριξης τῆς οἰκογένειας. Αὐτὸ δὲν εἶναι θέμα πολιτικό, δικονομικό, «ἐκσυγχρονιστικό». Εἶναι ἠθικῆς καὶ ἐθνικῆς ἐπιβίωσης. Στὴν Ἑλλάδα δεχόμαστε τὴν ἐπέλαση τῆς νεωτερικότητας, ὅμως ἔχομε τὴν ἰδιοπροσωπία μας, ποὺ ἀντιστέκεται, ὅσο τὴν διατηροῦμε. Ἀπὸ τὸ σχολεῖο λοιπὸν μία πειστικὴ ἐκστρατεία γιὰ τὴν ἀξία τῆς οἰκογένειας, ὥστε νὰ ἔχει περιεχόμενο καὶ ἡ γιορτὴ τῆς μητέρας.  Παλαιότερα τὰ σχολικὰ βιβλία μιλοῦσαν γιὰτὴν ἀξία τῆς οἰκογένειας. Παλαιότερα ἡ Πολιτεία ἐνίσχυε τὸν θεσμὸ τῆς οἰκογένειας καὶ μὲ οἰκονομικὰ μέτρα, ποὺ διευκόλυναν τὰ νέα ζευγάρια στὴ δημιουργία οἰκογένειας καὶ στὴν ἀπόκτηση καὶ τρίτου παιδιοῦ. Πρέπει αὐτὰ νὰ ἐπανέλθουν.
.                     Ὁ γάμος ἔχει χάσει σὲ μεγάλο βαθμὸ τὴν ἱερότητά του. Στὴν ἀρχὴ ὁ πολιτικὸς γάμος, μετὰ τὸ σύμφωνο συμβίωσης. Πολλοὶ καὶ πολλὲς μετὰ τὸν πολιτικὸ γάμο καὶ ἀφοῦ ἔχουν ἀποκτήσει παιδὶ κάνουν καὶ θρησκευτικὸ γάμο, σὲ συνδυασμὸ μάλιστα μὲ τὴν βάπτισή του. Δύο Ἱερὰ Μυστήρια σὲ πακέτο τοῦ ἑνός… Τὸ ὠφελιμιστικὸ στοιχεῖο ὑπερτερεῖ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ. Οἱ εὐχὲς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ γάμου στὰ ἤδη – γιὰ τὴν Πολιτεία ὄχι γιὰ τὴν Ἐκκλησία – παντρεμένα ζευγάρια εἶναι ἴδιες μὲ αὐτὲς ποὺ ἐπὶ αἰῶνες ἀφοροῦσαν τοὺς ἄγαμους νέους καὶ νέες.
.                     Οἱ κληρικοὶ τοῦ Λεκανοπεδίου ἐντυπωσιάζονται ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν διαζυγίων ποὺὑπογράφουν, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἐλαφρότητα, μὲ τὴν ὁποία ἀντιμετωπίζουν τὸ γεγονὸς πολλοὶ νέοι καὶ νέες. Ὑπάρχουν βεβαίως καὶ περιπτώσεις ἀνθρώπων ποὺ λύουν τὸν γάμο τους αἰσθανόμενοι συντριβή. Σὲ κεντρικὸ ἐπίπεδο ἡ Ἱεραρχία ἔχει ἁπλῶς διοργανώσει κάποιες διαλέξεις γιὰ τὸσοβαρὸ θέμα τῆς οἰκογένειας καὶ ἡ ὑπ’ Αὐτὴν ἁρμόδια Ἐπιτροπὴ «Γάμου, οἰκογένειας, προστασίας παιδιοῦ καὶ δημογραφικοῦ προβλήματος» ὑπάρχει μόνο στὰ χαρτιά…. Στὶς Μητροπόλεις τηροῦνται στατιστικὰ στοιχεῖα γιὰ τοὺς τελούμενους γάμους καὶ γιὰ αὐτοὺς ποὺ διαλύονται. Αὐτὰ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀποτελέσουν πεδίο μελέτης σὲ κεντρικὸ καὶ σὲ περιφερειακὸ ἐπίπεδο, ὥστε νὰ ἐπιχειρηθεῖ μία σοβαρὴ ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος. Εἶναι λυπηρὸ ὅτι ἡ διοικοῦσα Ἐκκλησία ἔχει ἀφήσει παντελῶς τὴν ποιμαντικὴ καὶ ἀσχολεῖται μὲ κτίρια καὶ οἰκόπεδα. Καλὸν εἶναι νὰ ἀσχολούμεθα μὲτὰ κτίρια στὸν Ἁλίαρτο καὶ νὰ δίδονται γιὰ αὐτὰ 500.000 Εὐρώ, ἀλλὰ αὐτὰ δὲν σώζουν τὴ συνέχεια τοῦ Ἔθνους μας.-   

Διαφήμιση