Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΚΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ
[Α´]
ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
. Στὴν παροῦσα μελέτη θὰ ἐξετάσουμε τὶς διάφορες κακοδιδασκαλίες τῶν αἱρετικῶν σχετικὰ μὲ τὸ τελευταῖο Δεῖπνο τοῦἸησοῦ Χριστοῦ μὲ τοὺς μαθητές του.
Η ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΖΥΜΟΥ ΑΡΤΟΥ
. Πολλοὶ αἱρετικοί, (κυρίως προερχόμενοι ἀπὸ τὴν πανσπερμία τῆς Διαμαρτυρήσεως), ἰσχυρίζονται ὅτι ὁἸησοῦς Χριστὸς στὸ τελευταῖο του Δεῖπνο ἔφαγε Νομικὸ Πάσχα καὶ συνεπῶς ἔκανε χρήση ΑΖΥΜΟΥ ἄρτου.
. Ἡ Ὀρθοδοξία διδάσκει ὅτι ὁἸησοῦς δὲν ἔφαγε Νομικὸ Πάσχα στὸ τελευταῖο του Δεῖπνο ἀλλὰ συνέστησε τὸ ΚΑΙΝΟ ΠΑΣΧΑ, τὸ Μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας. Γιὰ νὰ καταλάβουμε τὸ λάθος τῶν αἱρετικῶν καὶ τὸ μέγεθος τῆς διαστροφῆς τῆς ἀληθείας ἐκ μέρους τῶν, ἀπαιτεῖται νὰ δοῦμε πολὺ προσεκτικὰ ἀρκετὰ ζητήματα.
Η ΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
. Σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ ἡμέρα ἀρχίζει μὲ τὴν Δύση τοῦ Ἡλίου καὶ τελειώνει μὲ τὴν ἑπόμενη Δύση. Παράδειγμα: «Καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων· καὶ τῇ δεκάτῃ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου τούτου ἡμέρα ἐξιλασμοῦ, κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν, καὶ ταπεινώσετε τάς ψυχὰς ὑμῶν, καὶ προσάξετε ὁλοκαύτωμα τῷ Κυρίῳ. πᾶν ἔργον οὐ ποιήσετε ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ· ἔστι γὰρ ἡμέρα ἐξιλασμοῦ αὕτη ὑμῖν, ἐξιλάσασθαι περὶ ὑμῶν ἔναντι Κυρίου τοῦ Θεοῦ ὑμῶν. πᾶσα ψυχή, ἥτις μὴ ταπεινωθήσεται ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ, ἐξολοθρευθήσεται ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς. καὶ πᾶσα ψυχή, ἥτις ποιήσει ἔργον ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ, ἀπολεῖται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς. πᾶν ἔργον οὐ ποιήσετε· νόμιμον αἰώνιον εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν ἐν πάσαις κατοικίαις ὑμῶν. σάββατα σαββάτων ἔσται ὑμῖν, καὶ ταπεινώσετε τὰς ψυχὰς ὑμῶν· ἀπὸ ἐνάτης τοῦ μηνός, ἀπὸ ἑσπέρας ἕως ἑσπέρας σαββατιεῖτε τὰ σάββατα ὑμῶν» (Λευϊτικὸ ΚΓ´, 26-32)
. Σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ ἡμέρα τοῦ Ἐξιλασμοῦ ἑορταζόταν τὴν 10η ἡμέρα τοῦ Ἑβδόμου μηνός. Ἡ ἑορτὴ αὐτὴ εἶχε διάρκεια ΜΙΑΣ ἡμέρας (10η τοῦἙβδόμου μηνὸς) καὶ ἄρχιζε ἀπὸ τὸἑσπέρας τῆς 9ης τοῦ μηνὸς καὶ τελείωνε τὸ ἑσπέρας τῆς 10ης τοῦ μηνός. Ἡ ἑορτὴ κρατοῦσε ΜΙΑ ἡμέρα ἀπὸ ἑσπέρας ἕως ἑσπέρας. Τὸ ἑσπέρας δηλαδὴ μὲ τὸ ὁποῖο τελείωνε ἡ 9η τοῦ μηνὸς ἄρχιζε ἡ 10η τοῦ μηνός. Κάθε ἡμέρα ἀρχίζει μὲ τὸ ἑσπέρας καὶ τελειώνει μὲ τὸ ἑσπέρας. Τὸἑσπέρας,μὲ τὸὁποῖο ἀρχίζει μία ἡμέρα, εἶναι ταυτόχρονα τὸ ἑσπέρας μὲ τὸ ὁποῖο τελειώνει ἡ προηγουμένη της. Τὸ ἑπόμενο ἑσπέρας, μὲ τὸ ὁποῖο τελειώνει μία ἡμέρα εἶναι ταυτόχρονα τὸ ἑσπέρας, μὲ τὸὁποῖο ἀρχίζει ἡ ἑπομένη της, δηλαδὴ μία ἡμέρα ὁρίζεται ὡς τὸ χρονικὸ διάστημα ἀπὸ ἕνα ἑσπέρας ἕως τὸ ἑπόμενο. Αὐτὸ συγκρατεῖστε το στὸ μυαλό σας.
ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΣΑΒΒΑΤΟ
. Στὴν Ἁγία Γραφὴ γίνεται διάκριση ἀνάμεσα στὰἙβδομαδιαῖα Σάββατα καὶ στὰ Εἰδικὰ Σάββατα. Ἑβδομαδιαῖο Σάββατο: « ἓξ ἡμέρας ποιήσεις ἔργα, τῇ δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα ἀνάπαυσις κλητὴ ἁγία τῷ Κυρίῳ· πᾶν ἔργον οὐ ποιήσεις, σάββατά ἐστι τῷ Κυρίῳ ἐν πάσῃ κατοικίᾳ ὑμῶν» (Λευιτικὸ ΚΓ´3) Εἰδικὸ Σάββατο: « καὶ τῇ δεκάτῃ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου τούτου ἡμέρα ἐξιλασμοῦ, κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν… πᾶν ἔργον οὐ ποιήσετε ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ… σάββατα σαββάτων ἔσται ὑμῖν, καὶ ταπεινώσετε τὰς ψυχὰς ὑμῶν· ἀπὸ ἐνάτης τοῦ μηνός, ἀπὸ ἑσπέρας ἕως ἑσπέρας σαββατιεῖτε τὰ σάββατα ὑμῶν» (Λευϊτικὸ ΚΓ´ 27-28, 32)
Ἡἡμέρα τοῦἘξιλασμοῦ ποὺἑορταζόταν σὲ σταθερὴἡμερομηνία εἶναι Εἰδικὸ Σάββατο ὄχι ἑβδομαδιαῖο. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ 10η ἡμέρα τοῦἑβδόμου μηνὸς δὲν πέφτει πάντα ἡμέρα Σάββατο ἀλλὰ μπορεῖ νὰ εἶναι μία ὁποιαδήποτε ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος καὶὄχι ἀπαραιτήτως ἡἑβδόμη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος. Ἂν ἕνα Εἰδικὸ Σάββατο ἔπεφτε ἡμέρα Σάββατο, τότε ὀνομαζόταν Μεγάλο ἢ διπλὸ Σάββατο- «Οἱ οὖν Ἰουδαῖοι, ἵνα μὴ μείνῃἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ σαββάτῳ, ἐπεὶ παρασκευὴἦν· ἦν γὰρ μεγάλη ἡἡμέρα ἐκείνη τοῦ σαββάτου· ἠρώτησαν τὸν Πιλάτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη, καὶἀρθῶσιν» (Ἰω. ιθ´31)
ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΖΥΜΩΝ
«Εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν καὶ ᾿Ααρὼν ἐν γῇ Αἰγύπτου λέγων. ὁ μὴν οὗτος ὑμῖν ἀρχὴ μηνῶν, πρῶτός ἐστιν ὑμῖν ἐν τοῖς μησὶ τοῦ ἐνιαυτοῦ. λάλησον πρὸς πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν ᾿Ισραὴλ λέγων· τῇ δεκάτῃ τοῦ μηνὸς τούτου λαβέτωσαν ἕκαστος πρόβατον κατ᾿ οἴκους πατριῶν, ἕκαστος πρόβατον κατ᾿ οἰκίαν. ἐὰν δὲ ὀλιγοστοὶ ὦσιν ἐν τῇ οἰκίᾳ, ὥστε μὴ εἶναι ἱκανοὺς εἰς πρόβατον, συλλήψεται μεθ᾿ ἑαυτοῦ τὸν γείτονα τὸν πλησίον αὐτοῦ κατὰ ἀριθμὸν ψυχῶν· ἕκαστος τὸ ἀρκοῦν αὐτῷ συναριθμήσεται εἰς πρόβατον. πρόβατον τέλειον, ἄρσεν, ἐνιαύσιον ἔσται ὑμῖν· ἀπὸ τῶν ἀρνῶν καὶ τῶν ἐρίφων λήψεσθε. καὶ ἔσται ὑμῖν διατετηρημένον ἕως τῆς τεσσαρεσκαιδεκάτης τοῦ μηνὸς τούτου, καὶ σφάξουσιν αὐτὸ πᾶν τὸ πλῆθος συναγωγῆς υἱῶν ᾿Ισραὴλ πρὸς ἑσπέραν. καὶ λήψονται ἀπὸ τοῦ αἵματος καὶ θήσουσιν ἐπὶ τῶν δύο σταθμῶν καὶ ἐπὶ τὴν φλιὰν ἐν τοῖς οἴκοις, ἐν οἷς ἐὰν φάγωσιν αὐτὰ ἐν αὐτοῖς, καὶ φάγονται τὰ κρέα τῇ νυκτὶ ταύτῃ· ὀπτὰ πυρὶ καὶ ἄζυμα ἐπὶ πικρίδων ἔδονται. οὐκ ἔδεσθε ἀπ᾿ αὐτῶν ὠμὸν οὐδὲ ἡψημένον ἐν ὕδατι, ἀλλ᾿ ἢ ὀπτὰ πυρί, κεφαλὴν σὺν τοῖς ποσὶ καὶ τοῖς ἐνδοσθίοις. οὐκ ἀπολείψετε ἀπ᾿ αὐτοῦ ἕως πρωΐ καὶ ὀστοῦν οὐ συντρίψετε ἀπ᾿ αὐτοῦ· τὰ δὲ καταλειπόμενα ἀπ᾿ αὐτοῦ ἕως πρωΐ ἐν πυρὶ κατακαύσετε. οὕτω δὲ φάγεσθε αὐτό· αἱ ὀσφύες ὑμῶν περιεζωσμέναι, καὶ τὰ ὑποδήματα ἐν τοῖς ποσὶν ὑμῶν, καὶ αἱ βακτηρίαι ἐν ταῖς χερσὶν ὑμῶν· καὶ ἔδεσθε αὐτὸ μετὰ σπουδῆς· πάσχα ἐστὶ Κυρίῳ. καί διελεύσομαι ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ καὶ πατάξω πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους καὶ ἐν πᾶσι τοῖς θεοῖς τῶν Αἰγυπτίων ποιήσω τὴν ἐκδίκησιν· ἐγὼ Κύριος. καὶ ἔσται τὸ αἷμα ὑμῖν ἐν σημείῳ ἐπὶ τῶν οἰκιῶν, ἐν αἷς ὑμεῖς ἐστε ἐκεῖ, καὶ ὄψομαι τὸ αἷμα καὶ σκεπάσω ὑμᾶς, καὶ οὐκ ἔσται ἐν ὑμῖν πληγὴ τοῦ ἐκτριβῆναι, ὅταν παίω ἐν γῇ Αἰγύπτῳ. καὶ ἔσται ἡ ἡμέρα ὑμῖν αὕτη μνημόσυνον· καὶ ἑορτάσετε αὐτὴν ἑορτὴν Κυρίῳ εἰς πάσας τὰς γενεὰς ὑμῶν· νόμιμον αἰώνιον ἑορτάσετε αὐτήν. ἑπτὰ ἡμέρας ἄζυμα ἔδεσθε, ἀπὸ δὲ τῆς ἡμέρας τῆς πρώτης ἀφανιεῖτε ζύμην ἐκ τῶν οἰκιῶν ὑμῶν· πᾶς ὃς ἂν φάγῃ ζύμην, ἐξολοθρευθήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐξ ᾿Ισραὴλ ἀπὸ τῆς ἡμέρας τῆς πρώτης ἕως τῆς ἡμέρας τῆς ἑβδόμης. καὶ ἡ ἡμέρα ἡ πρώτη κληθήσεται ἁγία, καὶ ἡ ἡμέρα ἡ ἑβδόμη κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν· πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε ἐν αὐταῖς, πλὴν ὅσα ποιηθήσεται πάσῃ ψυχῇ, τοῦτο μόνον ποιηθήσεται ὑμῖν. καὶ φυλάξετε τὴν ἐντολὴν ταύτην· ἐν γὰρ τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ ἐξάξω τὴν δύναμιν ὑμῶν ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ ποιήσετε τὴν ἡμέραν ταύτην εἰς γενεὰς ὑμῶν νόμιμον αἰώνιον. ἐναρχόμενοι τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τοῦ πρώτου ἀφ᾿ ἑσπέρας ἔδεσθε ἄζυμα ἕως ἡμέρας μιᾶς καὶ εἰκάδος τοῦ μηνός, ἕως ἑσπέρας. ἑπτὰ ἡμέρας ζύμη οὐχ εὑρεθήσεται ἐν ταῖς οἰκίαις ὑμῶν· πᾶς ὃς ἂν φάγῃ ζυμωτόν, ἐξολοθρευθήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ συναγωγῆς ᾿Ισραήλ, ἔν τε τοῖς γειώραις καὶ αὐτόχθοσι τῆς γῆς· πᾶν ζυμωτὸν οὐκ ἔδεσθε, ἐν παντὶ δὲ κατοικητηρίῳ ὑμῶν ἔδεσθε ἄζυμα. ᾿Εκάλεσε δὲ Μωυσῆς πᾶσαν γερουσίαν υἱῶν ᾿Ισραὴλ καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· ἀπελθόντες λάβετε ὑμῖν αὐτοῖς πρόβατον κατὰ συγγενείας ὑμῶν καὶ θύσατε τὸ πάσχα. λήψεσθε δὲ δέσμην ὑσσώπου, καὶ βάψαντες ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ παρὰ τὴν θύραν καθίξετε τῆς φλιᾶς καὶ ἐπ᾿ ἀμφοτέρων τῶν σταθμῶν ἀπὸ τοῦ αἵματος, ὅ ἐστι παρὰ τὴν θύραν· ὑμεῖς δὲ οὐκ ἐξελεύσεσθε ἕκαστος τὴν θύραν τοῦ οἴκου αὐτοῦ ἕως πρωΐ. καὶ παρελεύσεται Κύριος πατάξαι τοὺς Αἰγυπτίους καὶ ὄψεται τὸ αἷμα ἐπὶ τῆς φλιᾶς καὶ ἐπ᾿ ἀμφοτέρων τῶν σταθμῶν, καὶ παρελεύσεται Κύριος τὴν θύραν καὶ οὐκ ἀφήσει τὸν ὀλοθρεύοντα εἰσελθεῖν εἰς τὰς οἰκίας ὑμῶν πατάξαι. καὶ φυλάξασθε τὸ ρῆμα τοῦτο νόμιμον σεαυτῷ, καὶ τοῖς υἱοῖς σου ἕως αἰῶνος. ἐὰν δὲ εἰσέλθητε εἰς τὴν γῆν, ἣν ἂν δῷ Κύριος ὑμῖν, καθότι ἐλάλησε, φυλάξασθε τὴν λατρείαν ταύτην. καὶ ἔσται ἐὰν λέγωσι πρὸς ὑμᾶς οἱ υἱοὶ ὑμῶν· τίς ἡ λατρεία αὕτη; καὶ ἐρεῖτε αὐτοῖς· θυσία τὸ πάσχα τοῦτο Κυρίῳ, ὡς ἐσκέπασε τοὺς οἴκους τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἐν Αἰγύπτῳ, ἡνίκα ἐπάταξε τοὺς Αἰγυπτίους, τοὺς δὲ οἴκους ἡμῶν ἐρρύσατο. καὶ κύψας ὁ λαὸς προσεκύνησε. καὶ ἀπελθόντες ἐποίησαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ καθὰ ἐνετείλατο Κύριος τῷ Μωυσῇ καὶ ᾿Ααρών, οὕτως ἐποίησαν» (Ἔξ.ΙΒ´ 1-28).
«Ἑν τῷ πρώτῳ μηνὶ ἐν τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνός, ἀνὰ μέσον τῶν ἑσπερινῶν πάσχα τῷ Κυρίῳ. καὶ ἐν τῇ πεντεκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τούτου ἑορτὴ τῶν ἀζύμων τῷ Κυρίῳ· ἑπτὰ ἡμέρας ἄζυμα ἔδεσθε. καὶ ἡμέρα ἡ πρώτη κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν, πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε· καὶ προσάξετε ὁλοκαυτώματα τῷ Κυρίῳ ἑπτὰ ἡμέρας· καὶ ἡ ἡμέρα ἡ ἑβδόμη κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν, πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε» (Λευϊτικὸ ΚΓ´ 5-8)
. Σύμφωνα μὲ τὰ ἀνωτέρω, τὴν 14η ἡμέρα τοῦ Πρώτου μηνὸς «πρὸς ἑσπέραν» ἐσφάζετο ὁ Πασχάλιος Ἀμνός. Τί σημαίνει ἡ φράση «πρὸς ἑσπέραν»; Σημαίνει πρὸς τὴν Δύση τοῦἩλίου, δηλαδὴ πρὶν τὴν δύση τοῦἩλίου τῆς 14ης ἡμέρας ποὺ σημαίνει τὴν ἀρχὴ τῆς 15ης. Ἡ Γραφὴἔχει καὶ τὴν φράση «ἀνὰ μέσον τῶν ἑσπερινῶν», δηλαδὴἡ σφαγὴ τοῦἈμνοῦἐγίνετο τὸ χρονικὸ διάστημα ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺὁἭλιος ἄρχιζε νὰ κλίνει πρὸς τὴν Δύση ἀπὸ τὸ μεσουράνημα ἕως τὴν τελικὴ Δύση του. Ἔτσι τελείωνε ἡἑορτὴ τῆς 14ης ἡμέρας τοῦ Πρώτου μηνὸς (τοῦ μηνὸς Ἀβὶβ / Νισάν). «Θύσεις τὸ πάσχα ἑσπέρας πρὸς δυσμὰς ἡλίου» (Δευτ.Κϛ´6)
. Ἡ 15η ἡμέρα τοῦ Πρώτου μηνὸς ποὺἄρχιζε μὲ τὴν Δύση τοῦἩλίου τῆς 14ης ἀποτελοῦσε τὴν πρώτη ἡμέρα τῆς ἑπταήμερης ἑορτῆς τῶν ΑΖΥΜΩΝ. Ὁ Πασχάλιος Ἀμνὸς ἐσφάζετο πρὶν τὴν Δύση-«πρὸς ἑσπέραν»- τῆς 14ης ἡμέρας ποὺ σηματοδοτοῦσε αὐτὴἡ Δύση τὴν ἀρχὴ τῆς 15ης. Ἡ βρώση τοῦἈμνοῦ ποὺ συνοδευόταν μὲ πικρὰ χόρτα καὶἄζυμους ἄρτους γινόταν αὐτὴ τὴν νύχτα,μετὰ δηλαδὴ τὸἑσπέρας- «καὶ φάγονται τὰ κρέα τῇ νυκτὶ ταύτῇ· ὀπτὰ πυρὶ καὶἄζυμα ἐπὶ πικρίδων ἔδονται». Ἡ βρώση λοιπὸν τοῦ Πασχαλίου Ἀμνοῦ γινόταν μὲ τὴν ἔναρξη τῆς 15ης ἡμέρας, δηλαδὴἡ σφαγὴ καὶ ἡ βρώση τοῦ Ἀμνοῦ γίνονταν ὄχι τὴν ἴδια ἡμέρα, ἀλλὰ ἡ σφαγὴ γινόταν πρὸς τὸ τέλος τῆς 14ης ἡμέρας καὶ ἡ βρώση (μαζὶ μὲ Ἄζυμα καὶ πικρὰ χόρτα) στὴν ἀρχὴ τῆς 15ης ἡμέρας. «ἐναρχόμενοι τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃἡμέρᾳτοῦ μηνὸς τοῦ πρώτου ἀφ᾽ἑσπέρας ἔδεσθε ἄζυμα ἕως ἡμέρας μιᾶς καὶ εἰκάδος τοῦ μηνός, ἕως ἑσπέρας. ἑπτὰ ἡμέρας ζύμη οὐχ εὑρεθήσεται ἐν ταῖς οἰκίαις ὑμῶν»
. Ἡ φράση «ἐναρχόμενοι τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τοῦ πρώτου ἀφ᾽ ἑσπέρας ἔδεσθε ἄζυμα» δὲν σημαίνει ὅτι τὴν 14η ἡμέρα ἔτρωγαν Ἄζυμα, διότι τὰ Ἄζυμα τὰ ἔτρωγαν «ἀφ᾽ ἑσπέρας», ἀπὸ τὴν Δύση δηλαδὴ τοῦ Ἡλίου,ποὺ σήμαινε τὴν ἔναρξη τῆς 15ης ἡμέρας. Ἡ φράση δηλαδὴ εἶναι ὅμοια μὲ τὴν φράση ἀπὸ τὸ παράδειγμα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἐξιλασμοῦ ποὺ δώσαμε: «ἀπὸ ἐνάτης τοῦμηνός, ἀπὸἑσπέρας ἕως ἑσπέρας σαββατιεῖτε τὰ σάββατα ὑμῶν»,ποὺἀφορᾶ τὴν ἡμέρα τοῦ Ἐξιλασμοῦ (10η ἡμέρα τοῦ Ἑβδόμου μηνός). Τὸ εἰδικὸ Σάββατο τοῦ Ἐξιλασμοῦ ἦταν ΜΙΑ ἡμέρα –ἡ 10η ἡμέρα τοῦ Ἑβδόμου μηνὸς- ἡ ὁποία ἄρχιζε «ἀπὸ ἑσπέρας» τῆς 9ης ἡμέρας τοῦἙβδόμου μηνός. Ἔτσι καὶ ἡ ΕΠΤΑΗΜΕΡΗ ἑορτὴ τῶν Ἀζύμων ἄρχιζε τὴν 15η ἡμέρα τοῦ Πρώτου μηνὸς «ἀφ᾽ἑσπέρας» τῆς 14ης ἡμέρας καὶ ἔληγε τὴν ἑσπέρα τῆς 21ης ἡμέρας τοῦ Πρώτου μηνός. Τὰ Ἄζυμα τὰ ἔτρωγαν 7 ἡμέρες (15-21 τοῦ πρώτου μηνὸς) ὄχι 8 ἡμέρες (14-21 τοῦ Πρώτου μηνὸς)- «ἑπτὰ ἡμέρας ἄζυμα ἔδεσθε». Αὐτὸ σημαίνει μὲ ἄλλα λόγια ὅτι ἡ ἑσπέρα ἀπὸ τὴν ὁποία ἄρχιζε ἡ βρώση τῶν Ἀζύμων – «ἀφ᾽ ἑσπέρας ἔδεσθε ἄζυμα»– εἶναι ἡ ἑσπέρα μὲ τὴν ὁποία τελείωνε ἡ 14η ἡμέρα καὶ ὄχι ἡ ἑσπέρα μὲ τὴν ὁποία ἄρχιζε !
. «Ἐν τῷ πρώτῳ μηνὶ ἐν τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνός, ἀνὰ μέσον τῶν ἑσπερινῶν πάσχα τῷ Κυρίῳ. καὶ ἐν τῇ πεντεκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τούτου ἑορτὴ τῶν ἀζύμων τῷ Κυρίῳ· ἑπτὰ ἡμέρας ἄζυμα ἔδεσθε. καὶ ἡμέρα ἡ πρώτη κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν, πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε· καὶ προσάξετε ὁλοκαυτώματα τῷ Κυρίῳ ἑπτὰ ἡμέρας· καὶ ἡ ἡμέρα ἡ ἑβδόμη κλητὴ ἁγία ἔσται ὑμῖν, πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε» (Λευϊτ. ΚΓ´ 5-8) Ἡ πρώτη καὶ ἡ ἑβδόμη ἡμέρα τῆς ἑπταήμερης ἑορτῆς τῶν Ἀζύμων, (δηλαδὴ ἡ 15η ἡμέρα τοῦ Πρώτου μηνὸς καὶ ἡ 21η ἡμέρα τοῦ ἴδιου μήνα) εἶναι Εἰδικὰ Σάββατα, ὅπως ἡ ἡμέρα τοῦ Ἐξιλασμοῦ ποὺ εἴδαμε προηγουμένως. Νὰ σημειωθεῖ παρακαλῶ πολὺ τὸ Εἰδικὸ Σάββατο τῆς 15ης ἡμέρας τοῦ Πρώτου μηνός.
ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΗΜΕΙΟ
. Ἐπειδὴ τὸν Πασχάλιο Ἀμνὸ ποὺ σφαζόταν τὴν 14η ἡμέρα (Ἡμέρα τοῦ Πάσχα) τὸν ἔτρωγαν τὴν ἀμέσως ἑπόμενη ἡμέρα 15η – πρώτη ἡμέρα ἀπὸ τὶς ἑπτὰ ἡμέρες ἑορτῆς καὶ βρώσεως τῶν Ἀζύμων- οἱ δύο ἑορτές, (Πάσχα- Ἄζυμα), ἔγιναν ΜΙΑ ἑορτή! Δηλαδὴ τὸ διάστημα τῶν 8 ἡμερῶν (14-21 τοῦ Πρώτου μηνὸς) θεωρήθηκε μία ἑνιαία ἑορταστικὴ περίοδος ποὺ ὀνομαζόνταν ΠΑΣΧΑ ἢ ΑΖΥΜΑ. «Τῇ δὲ πρώτῃ τῶν ἀζύμων προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ λέγοντες αὐτῷ· ποῦ θέλεις ἐτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ πάσχα;» (Ματθ.κϛ´17) «Καὶ τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ τῶν ἀζύμων, ὅτε τὸ πάσχα ἔθυον, λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· ποῦ θέλεις ἀπελθόντες ἐτοιμάσωμεν ἵνα φάγῃς τὸ πάσχα;» (Μάρκ.ιδ´12) «Ἤγγιζε δὲ ἡ ἑορτὴ τῶν ἀζύμων ἡ λεγομένη πάσχα» (Λουκ. κβ´1) «Ἦλθε δὲ ἡ ἡμέρα τῶν ἀζύμων, ἐν ᾗ ἔδει θύεσθαι τὸ πάσχα» (Λουκ. κβ´7)
. Ὅπως βλέπουμε ὡς «πρώτη ἡμέρα τῶν ἀζύμων» καὶ «ἡμέρα τῶν ἀζύμων» ὀνομάζεται ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία «τὸ πάσχα ἔθυον». Τὸ Πάσχα ὅμως ἐθύετο τὴν 14η ἡμέρα «πρὸς ἑσπέραν» καὶ ὄχι τὴν 15η ἡμέρα, δηλαδὴ ἡ φράση «πρώτη ἡμέρα τῶν ἀζύμων, ὅτε τὸ πάσχα ἔθυον» ἀναφέρεται ὄχι στὴν πρώτη ἡμέρα βρώσης τῶν Ἀζύμων (15η τοῦ μηνὸς Ἀβὶβ/ Νισάν) ἀλλὰ στὴν πρώτη ἡμέρα τῆς ἑνιαίας ἑορταστικῆς περιόδου τοῦ Πάσχα καὶ τῶν Ἀζύμων, δηλαδὴ στὴν 14η ἡμέρα τοῦ μηνὸς Ἀβὶβ/ Νισάν πρὸς τὸ ἑσπέρας τῆς ὁποίας «τὸ πάσχα ἔθυον»! Αὐτὸ εἶναι τὸ κρίσιμο σημεῖο τῆς παρερμηνείας τῶν αἱρετικῶν. Ὁ λόγος ἐπαναλαμβάνω, ποὺ οἱ δύο ἑορτὲς (Πάσχα- Ἄζυμα), θεωροῦνταν τὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ ὡς ἑνιαία ἑορτή, εἶναι τὸ ὅτι τὴν ἡμέρα τοῦ Πάσχα (14η Νισάν), ἐθύετο ὁ Πασχάλιος Ἀμνός, ΠΡΙΝ τὴν Δύση τοῦ Ἡλίου καὶ τὴν ΝΥΧΤΑ ποὺ ἀκολουθοῦσε τὴν Δύση, δηλαδὴ στὴν ἀρχὴ τῆς 15ης Νισὰν ἔτρωγαν τὸν Ἀμνὸ μαζὶ μὲ Ἄζυμα.
ΠΗΓΗ: «ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ»
Χριστιανικὴ Βιβλιογραφία 