O KΑΘΑΡΩΤΑΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ «Καὶ μόνη ἡ μνήμη τῆς Θεοτόκου ἁγιάζει τὸν χρώμενο» (Μητρ. Καστορίας Σεραφείμ)

«Ὁ καθαρώτατος Ναὸς τοῦ Σωτῆρος»

Τοῦ Μητροπολίτου Καστορίας Σεραφεὶμ

.            Σὲ μία περίφημη ὁμιλία του ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει τὰ ἑξῆς χαρακτηριστικὰ γιὰ τὸ πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου: «Τί σου τὸ θεαυγὲς κάλλος ὑπογράψοι Θεομήτωρ Παρθένε Λόγος;» Δηλαδή, ποιὸς λόγος Θεομήτωρ Παρθένε μπορεῖ νὰ περιγράψει τὸ θεαυγὲς κάλλος σου;

.            Πρῶτον. Ἡ Παναγία, κατὰ τὸν θεόπτη Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι:- ὁ τόπος ὅλων τῶν χαρίτων καὶ τὸ πλήρωμα παντοειδοῦς καλοκαγαθίας- ὁ πίνακας ὁ ἔμψυχος κάθε ἀρετῆς καὶ χρηστότητος – ἡ μόνη ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ἀξιωμένη ὅλων μαζὶ τῶν χαρισμάτων τοῦ πνεύματος – αὐτὴ ποὺ παραδόξως ἔλαβε ἔνοικο στὰ πανάχραντα σπλάγχνα Της Ἐκεῖνον στὸν ὁποῖον βρίσκονται ὅλων τούτων οἱ θησαυροί.
.            Ἔγινε ἡ παράδοξη σκηνή.
.            Ἔγινε σύσκηνη ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικία, ὥστε νὰ εἶναι ἀμετακίνητη ἑστία τῶν χαρίτων τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τέτοια καὶ τόσα παράδοξα πράγματα.
.            Δεύτερον. Ἡ προσφορά της μοναδικὴ καὶ ἀνεπανάληπτη:

Α. Ἥνωσας τὸν νοῦν Θεῷ

.            Προετοίμασε τὸ ἔδαφος γιὰ νὰ γίνει μητέρα τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὸν προσωπικό της ἀγώνα ἔφτασε στὴν θέωση καὶ ἔτσι ὁ νοῦς, ποὺ εἶναι τὸ μάτι τῆς ψυχῆς καὶ ὄχι ἡ λογική, ἦταν ἑνωμένος μὲ τὸν Θεό. Κεχαριτωμένη πρὶν ἀπὸ τὸν ἄσπορο τόκο, Κεχαριτωμένη κατὰ τὴν κυοφορία τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, Κεχαριτωμένη ἀκόμη μετὰ τὴν κατὰ σάρκα γέννηση τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτὸ καὶ δικαίως ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τὴν ὀνομάζει τύπο ἡσυχαστοῦ, ποὺ μέσα στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων προετοιμάστηκε γι᾽ αὐτὴ τὴν μεγάλη διακονία.

Β. Ἥνωσας Θεὸν σαρκὶ

.            Ἕνωσες, δηλαδή, τὸν Θεὸ μὲ τὴν σάρκα. Ἔδωσε «στὸν πλάστη τὸ πλασθῆναι καὶ στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ τὸ ἀνθρωπισθῆναι» κατὰ τὴν ὡραιότατη ἔκφραση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ.
.            Αὐτὴ Τὸν κράτησε στὴν ἄχραντη γαστέρα της, αὐτὴ Τὸν ἐβάστασε στὴν ζεστὴ ἀγκαλιά της, αὐτὴ Τὸν ἔθρεψε μὲ τὸ γάλα της.
.            Καὶ τὸ ὅτι κοινωνοῦμε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, τοῦ Σώματος δηλαδὴ καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου, τὸ ὀφείλουμε σὲ αὐτήν. Γι᾽ αὐτὸ τὴν τιμᾶμε καὶ τὴν μακαρίζουμε πάντοτε, ἰδιαιτέρως δέ, μέσα στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ὁπότε μετὰ τὸν Καθαγιασμὸ τῶν Τιμίων Δώρων τὴν θυμόμαστε ἐξαιρέτως. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἐπαναλαμβάνουμε «Ἐξαιρέτως τῆς Παναγίας ἀχράντου ὑπερευλογημένης ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας».

Γ. Ἔδωκας ἡμῖν καὶ ταῖς αἰσθήσεσιν αὐταῖς ὁρᾶν τὸν Ἀόρατον ἐν εἴδει καὶ σχήματι τῷ καθ᾽ ἡμᾶς…

.            Εἴδαμε, δηλαδὴ μὲ ἄλλα λόγια, τὸν Θεό, ὁ ὁποῖος ἔγινε περιγραπτὸς κατὰ τὸ ἀνθρώπινο, χωρὶς νὰ πάψει νὰ εἶναι Θεός.
.            «Ὅλος ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁ ἀπερίγραπτος λόγος», ψάλλει ὁ ἄγνωστος ποιητὴς τοῦ κοντακίου τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου. Γι᾽ αὐτὸ καὶ χρησιμοποιοῦμε τὶς ἱερὲς εἰκόνες, ποὺ θεωροῦνται τὰ βιβλία τῶν ἀγραμμάτων, γι᾽ αὐτὸ καὶ περιγράφουμε τὸν Χριστὸ κατὰ τὸ ἀνθρώπινο, γι᾽ αὐτὸ καὶ ἀπονέμουμε σὲ αὐτὲς τὴν τιμητικὴ προσκύνησή μας.
.            Τρίτον. Νὰ γιατί τὴν τιμᾶ τόσο πολὺ ἡ Ἐκκλησία, νὰ γιατί τὴν μακαρίζει σὲ κάθε Ἱερὰ Ἀκολουθία, νὰ γιατί ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ τρέφουμε ἰδιαίτερη εὐλάβεια στὸ πανάγιο πρόσωπό Της. Καὶ μόνη ἡ μνήμη τῆς Θεοτόκου ἁγιάζει τὸν χρώμενο, θὰ πεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «Σοῦ καὶ μνήμη μόνον ἡγίασε τὸν χρώμενον».
.            Καὶ μόνο ἡ ἀναφορὰ στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας κάνει διαυγέστερο τὸν νοῦ καὶ τὸν μεταφέρει εὐθὺς πρὸς θεῖον ὕψος.
.            Χρησιμοποιώντας τὸ ὄνομά της καταλάμπεται τὸ πνεῦμα μὲ τὴν ἐπιδημία τοῦ Θείου Πνεύματος, θὰ ὑπενθυμίσει καὶ πάλι ὁ θεόπτης Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας.
.            Αὐτὰ εἶχαν ὑπ᾽ ὄψη τους οἱ Ἅγιοι , γι᾽ αὐτὸ καὶ κατέφευγαν μὲ ἐμπιστοσύνη στὴν Παναγία· ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός, ὁ Ἅγιος Γεράσιμος, ὁ Ἅγιος Σάββας τῆς Καλύμνου, ἡ Ὁσία Σοφία ἀπὸ τὴν Κλεισούρα. «Χαλί», ἔλεγε ἡ Ὁσία, «νὰ γίνω Παναγία μου νὰ μὲ πατήσεις, χῶμα νὰ γίνω νὰ περάσεις ἀπὸ πάνω μου».
.            Ἀκριβῶς ἡ ἴδια θεοτοκοφιλία πρέπει νὰ διακρίνει καὶ ἐμᾶς. Δὲν θὰ φτάσουμε στὴν ἀληθινὴ θεογνωσία οὔτε μὲ τὰ συγγράμματά μας, οὔτε μὲ τὶς γνώσεις μας, οὔτε μὲ τὶς ἀρετές μας καὶ τὰ τυχὸν καλά μας ἔργα, ἂν σὲ αὐτὰ δὲν προσθέσουμε τὴν βαθιά μας πίστη, ἂν δὲν ἔχουμε τὴν σφραγίδα τῆς μετανοίας, ἂν δὲν ἔχουν τὴν παρουσία τῆς Παναγίας. Ἀλλιῶς δὲν θὰ ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ δοῦμε τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ.
.            Ὑπεραγία Θεοτόκε, Παντάνασσα Δέσποινα, Ἡγιασμένον τοῦ Κυρίου κειμήλιον, Περιστερὰ ἡ ἀμόλυντος, Πύλη ἡ κατὰ ἀνατολὰς βλέπουσα, Θυμιατήριον χρυσοῦν, λυχνία καὶ τράπεζα, Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος,
.             Μὲ τὶς δικές Σου πρεσβεῖες, ἀφοῦ εἰσῆλθες στὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ἔγινες ναὸς καὶ θρόνος τοῦ Βασιλέως Χριστοῦ, ἀξίωσε καὶ μᾶς νὰ γίνουμε ναοὶ τοῦ Μονογενοῦς σου Υἱοῦ.

 

ΠΗΓΗ: imkastorias.gr